Árbók Reykjavíkurbæjar - júl. 1953, Blaðsíða 148
130
Starfsemi barnaheimila Sumargjafar.
Börn dvalið Börn dvalið
Starfs- Dvalar- Starfs- Dvalar-
I. Grænaborg: dagar Alls Meðalt. dagar D. Vesturborg: dagar Alls Meðalt. dagar
Dagheimili: Dagheimili:
1931 53 1937 65 96 69 4475
1932 60 1938 72 100 62 4491
1933 91 87 1939 77 113 72 5526
1934 120 65 5720 1940 76 128 65 4913
1935 74 134 85 6305
1936 88 166 86 7491 Dag- og visth.:
1937 74 151 102 7519 1938—’39 .... 188 57 19 3567
1938 76 148 92 6975 1939—’40 .... 221 28 17 3729
1939 77 166 101 7806 1940—’41 .... 200 58 21 4113
1940 76 147 59 4481
1942 79 39 24 1871 Vistheimili:
1943 77 77 35 2626 1942 365 33 20 6796
1943 365 32 20 7238
Leikskóli: 1944 365 43 18 6557
1948 92 115 72 6578 1945 365 46 18 6673
1949 86 134 66 5657 1946 365 53 19 6785
1950 84 128 65 5431 1947 365 53 19 6785
1951 84 128 63 5288 1948 366 55 18 6760
1949 365 48 19 7101
1950 365 46 19 6865
Stýrimannaskóli: 1951 365 45 17 6130
Dagheimili: Vöggustofa:
1936 86 88 42 3563 1941 149 30 13 1873
Aths.: Á fundi 11. apríl 1924, sem konur
Bandalags kvenna boðuðu til, var stofnað félag,
er sett voru lög 22. s. m. og þá hlaut nafnið
„Sumargjöfin", en gengið hefir undir nafninu
Barnavinafélagið Sumargjöf. Var það nafn tek-
ið upp í ný lög félagsins árið 1945. Tilgangur
félagsins skyldi vera „að stuðla að andlegri og
líkamlegri heilbrigði og þroska barna í Reykja-
vík og vernda þau fyrir óhollum áhrifum“.
Starf það, er félag þetta skyldi hafa með
höndum, höfðu bandalagskonurnar þegar rætt
ýtarlega og að nokkru hafið. Hófust þær handa
með því að efna til merkjasölu á Þorláksmessu
1920, og var sjóður stofnaður af því fé, er inn
kom fyrir merkjasöluna. Skyldi sjóðnum varið
í þágu bama í bænum. Á vegum bandalagsins
starfaði sérstök barnadagsnefnd. Ákvað hún, að
sumardagurinn fyrsti skyldi framvegis helgaður
börnunum, og var fyrsti barnadagurinn haldinn
þann dag 1921. Síðan Barnavinafélagið Sumar-
gjöf var stofnað, hefir félagið jafnan efnt til
hátíðahalda á sumardaginn fyrsta og notað dag-
inn til fjársöfnunar fyrir starfsemi sina.
Gildasti þátturinn í starfsemi Barnavinafélags-
ins Sumargjafar hefir verið rekstur barnaheim-
ila. Skal sá þáttur rakinn hér í stórum drátt-
um, en töflumar sýna, hvernig starfsemi heimil-
anna hefir verið háttað.
Dagheimili í Kennaraskólanum. 1 Bandalagi
kvenna hafði m. a. verið rædd nauðsyn þess,
að komið yrði á vistheimili fyrir munaðarlaus
börn. Þegar á fyrsta starfsári sínu hófst Ba,rna-
vinafélagið Sumargjöf handa um stofnun dag-
heimilis fyrir börn. Fékk félagið húsnæði fyrir
þá starfsemi í Kennaraskólanum og rak þar dag-
heimili með svipuðu sniði tvo til þrjá mánuði i
þrjú sumur (1924—26). Féll starfsemin aftur nið-
ur 1927, enda var Kennaraskólahúsið tekið til
gagngerðrar viðgerðar það sumar.
Grænaborg. Á næstu árum lagði félagið allt
kapp á að safna fé til að koma upp húsi fyrir
starfsemi sína, einkum dagheimili. Á öndverðu
árinu 1930 hófust viðræður milli formanns Sum-
argjafar og borgarstjóra um lán á landsvæði,
þar sem hægt væri að reisa dagheimili handa
börnum. Fékk félagið landsvæði á Grænuborgar-
túninu, milli Laufásvegar og Hringbrautar, 1,52
hektara að flatarmáli. Var lóðin girt sumarið
og haústið 1930.
Sumarið 1931 var byggt hús á lóðinni, einlyft
úr tré á steyptum grunni. Var það fullgert 25.
júlí og hlaut nafnið Grænaborg. Eftir nokkra
daga hófst þar rekstur dagheimilis. Var dagheim-
ili rekið þar árlega yfir sumarmán. allt til ársins
1944, nema á árinu 1941, er starfsemin lá niðri
af völdum ófriðarins. Á árunum 1944—47 var
Grænaborg notuð sem sumarskáli fyrir Suður-
borg (sbr. hér á eftir), en 1948 hófst þar aftur
sjálfstæð starfsemi. Dagheimilið í Grænuborg
starfaði að jafnaði frá júnibyrjun til ágústloka,
eða eina til tvær vikur af september. Eftir að
starfsemi hófst aftur í Grænuborg, hefir verið
rekinn þar leikskóli, sem starfað hefir frá byrj-
un júní og þar til viku af september. Árið 1943
var byggð allstór viðbótarbygging við gamla
Grænuborgarhúsið.
Vesturborg. Næsta takmark félagsins var að
stofna til dagheimilis í Vesturbænum, þar eð
Grænaborg gat hvergi nærri fullnægt þörfinni,
en þröngur fjárhagur tafði framgang þess máls,
og kom það ekki til framkvæmda fyrr en á ár-
inu 1936. Félagið fékk leyfi til að reka dagheimili
í Stýrimannaskólanum þá um sumarið. Starfaði
það frá miðjum maí fram í lok ágústmánaðar.
Jafnframt hélt félagið áfram undirbúningi a®
byggingu húss í Vesturbænum fyrir barnaheimih
og fór þess á leit við bæjarráð, að það legði
því til land i því skyni. Veitti bæjarráð félag-
inu umráðarétt yfir svonefndum Grundarblettx
við Kaplaskjólsveg, þar sem staðið hafði gamla
Elliheimilið Grund, en það hús brann árið 1934.
Var þar þá til húsa Barnaheimilið Vorblómið.
Athugun leiddi í Ijós, að veggir brunarústanna
voru vel nothæfir, og veitti bæjarráð félaginu