Árbók Reykjavíkurbæjar - Jul 1953, Page 199

181
Pípugerð Reykjavíkurbæjar.
P í p u r Stéttarhellur Í %
Þvermál: Lengd: 4" 91 cm 6" 91 cm 10" 91 cm 12" 91 cm 15" 125 cm 60 cm 100 cm 100 cm 100 cm 140 cm 100 cm 50X50 cm 50X25 cm ogþríh. 63X63 cm W £ ío .5 <D <d r* ** W M
Framleiðsla: 1946 2627 2062 7226 3053
1947 1335 4401 5865 3858 210 r — — 5639 — — 8967
1948 3090 3835 847 2505 — 4 23 109 15771 632 517 2866
1949 5441 6712 4779 5150 808 19 — 897 12689 735 415 2234
1950 2571 7864 6623 2275 1339 45 60 165 7494 664 255 9758
1951 — 6518 5052 1376 5326 473 375 — 2081 410 146 11442
Sala: 1946 11 235 4460 178
1947 3117 3070 2581 5074 536 — — — 3298 — — 6160
1948 1943 4567 2884 2007 767 — — — 14460 449 218 1455
1949 4338 4341 3449 2538 811 6 1 457 11877 556 511 1270
1950 1867 7850 4908 4241 1836 56 13 672 8619 843 109 10582
1951 . . 2424 3236 4937 1121 2241 513 410 3 2159 220 357 10104
Verð pr. stk. 1946 . . . 8,60 11,70 27,80 57,60
1947 .... 8,60 11,70 18,70 27,80 57,60 — — — 13,10 — —
1948 8,60 11,70 18,70 27,80 57,60 90,00 240,00 13,10 9,40 15,40
1949 .... 8,60 11,70 18,70 27,80 57,60 90,00 240,00 13,10 9,40 15,40
1950, >/. ... 9,40 12,85 24,00 36,50 77,00 105,00 240,00 14,10 10,10 16,60
1950, V, ... 10,17 13,85 25,68 38,87 80,85 112,76 240,00 14,95 10,70 17,60
1951, V« ... 11,23 15,31 29,38 45,28 90,27 127,67 350,00 14,98 10,74 17,65
1902, “/3 . . 14,80 19,25 37,50 57,75 107,00 144,00 410,00 >> 19,40 13,90 22,90
Aths.: Pípugerð Reykjavíkurbæjar tók til
starfa í maí 1946. Ástæðan til þess, að bærinn
stofnaði pípugerð, var aðallega sú, að á hernáms-
árunum var oft skortur á holræsapípum og gang-
stéttahellum. Skömmu eftir lok stríðsins bauðst
bænum pipugerðarvél frá Keflavikurflugvelli,
framleidd af Concrete Pipe Machinery Co., Iowa,
Bandaríkjunum, er bæjarsjóður keypti. Vélinni
var komið fyrir í skemmum við Langholtsveg,
skammt frá Suðurlandsbraut, en skemmur þess-
ar hafði setuliðið látið byggja. Þar hefir pípu-
gerðin verið rekin síðan.
Pípugerðarvélin getur framleitt eftirtaldar
þípustærðir: 4", 6", 8", 10", 12" og 15" að inn-
anmáli. Þegar vélin var keypt, vantaði mót og
útbúnað til að framleiða 10" pípur, en það var
keypt beint frá verksmiðjunni. Með vélinni er
einnig hægt að framleiða 18" pipur, en nauðsyn-
leg mót og annan útbúnað á pípugerðin ekki. —-
Allar framangreindar pipustærðir hafa verið
framleiddar á undanförnum árum, nema 8" píp-
ur, sem fyrst var farið að framieiða 1950. Fram-
leiðsla þeirra, sem nam 452 stk. fyrra árið og
2979 stk. síðara árið, er ekki talin með í töfl-
unni hér að ofan.
Til þess að pípugerðin gæti framleitt þær
stærstu gerðir af pípum, sem nota þarf við hol-
ræsagerð í bænum, voru, á árinu 1947, keypt frá
Pedershaab Maskinfabrik, Brönderslev, Dan-
mörku, mót og „víbratorar" til að framleiða 60,
100 og 140 cm. víðar pípur. Sama ár var keypt
frá sömu verksmiðju vél til að framleiða gang-
stéttahellur og önnur af sömu gerð árið 1951.
Pípugerðin hefir auk þess tæki til að fram-
leiða beygjur, stút- og greinpípur og hleðslu-
steina af mismunandi stærðum. Mestur hluti
framleiðslunnar er seldur gatnagerðinni og öðr-
um stofnunum bæjarins, og hefir pípugerðin get-
að fullnægt þörfum þeirra aðila, þegar sements-
skortur hefir ekki hamlað starfseminni.
Samkvæmt bæjarreikningum hefir stofnkostn-
aður pípugerðarinnar verið sem hér segir:
1945 kr. 82259,02
1946 — 333607,92
1947 — 51623,09
1948 — 98306,85
1949 kr. 4300,00
1950 — 15876,47
1951 — 42152,34
Samt. kr. 623125,69
Veg. þar sem þessi sarfsemi hefir verið óslitið
siðan. Við kantsteinaframleiðsluna eru nálega
eingöngu notuð handverkfæri, auk loftbora, að
nokkru leyti, eftir að farið var að nota þá. —
^tofnkostnaður við kantsteinagerðina er aðeins
talinn kr. 4915,67, tilfallinn á árinu 1946, en það
ar var hún flutt úr Laugarásnum.
AriS 1951 keypti Áhaldahús bæjarins stálmót
til að steypa í gangstéttarkanta. Hafa þau ekki
verið tekin í notkun ennþá, en gert er ráð fyrir,
a° framvegis verði að mestu leyti notaðir gang-
. óttakantar, gerðir í þessum mótum og steyptir
a staðnum. Þótt þessi starfsemi sé ekki hafin,
hefir framleiðsla á höggnum kantsteini verið
onnnkuð, þar eð ekki er þörf frekari birgðasöfn-
Unar af því tagi. Er ætlunin að leggja kantsteina-
gerðina niður að mestu eða öllu leyti, þegar
reynsla hefir fengizt á gæðum steyptra gang-
stéttakanta.
Á árinu 1947—’48 voru sett upp í sandnáminu
ný sandhörpunartæki af sömu gerð og með sama
útbúnaði og þau, er fyrir voru. Eru þau höfð til
vara og notuð, er gera þarf við eldri tækin og
þegar mest er eftirspum efnis. — Stofnkostnaður
sandnámsins við Elliðaárvog er talinn í bæjar-
reikn. 483 þús. kr.
Rekstur sandnámsins hefir verið óbreyttur frá
1945. Möl I, sem tilfærð er í Árb. 1945, töflu bls.
116, hefir, á undanförnum árum, ekki verið skil-
in frá möl II og er því talin með henni hér í
töflu bls. 180.