Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Side 9

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Side 9
(laufslægjur). Mjög víða er þó innan um hann talsvert af grávíði og gulvíði. Grávíðirinn leynir sér mest fyrir það hve hann er jarðlægur. Á hæstu hæðum, við mela og börð, liggja greinar hans víða fast við jörð. Þær þrútna því ótrúlega snemma og eru fljótar að laufga, enda oft í skjóli við þurran sand eða mold, og njóta því ylsins þegar sólin skín. Þessa fyrirmáls laufsprota, sem mætti kalla, nefndu feður vorir legukvist. Þeir veittu því eftirtekt, að þegar fé leitaði, snemma á vorin, upp á efstu brekku- og fjallabrúnir, þar sem auðir hnjótar gægðust upp úr gaddinum, var það að góma hann, ásamt beitieski, blóðbergi og grænum vingulsstráum, sem það fann af ósvikinni eðlisávísun. Mörg- um fjármanninum virtist þar þó ekki mundi um auðugan garð að gresja og gramdist þetta bran í bölvuðum heiðafálunum. Nafnið legu- kvistur er því vafalítið alþýðunafn, sem ekki mætti gleymast. Á aðra hlið virðist það skoðun sumra grasafræðinga, að gulvíðirinn sé ekki eins eftirsóttur fyrir fé — til beitar — og loðvíðir og grávíðir. Þessi skoðun byggist sennilega á því, að víða er langt um minna af gulvíði, miðað við hinar tegundirnar. En þar sem mikið er af honum eins og hér í Öxarfirði, sérstaklega þegar lengra dregur frá byggðinni, þá leynir sér ekki hve kindur taka hann langt fram yfir aðrar víðitegundir. Ég hef ótal sinnum gefið því nánar gætur — á öllum tímum ársins — og þó sérstaklega síðari hluta vetrar og á vorin, hvernig kindur bók- staflega velja úr gulvíðiangana, hvar sem þær rekast á þá, þótt allt mori af loðvíði, allt í kringum þær. Aldrei sést þetta þó betur en þegar brum hans er að þrútna og blaðmyndun að hefjast, hve kindur eru sólgnar í hann. Þær aðfarir minna mig oft á kvíaærnar forðum, hvemig þær tókust á um smjörgrasið. Og jafnvel þótt loðvíðirinn sé farinn að mynda blöð, og humlamir glói í sólskininu, þá snerta kindur ekki við honum, ef gulvíðirinn, sem virðist fyni til að fagna vori og sól, hreykir sér á næsta leiti. Hann er líka óumdeilanlega kjarnfæða. Kýr sækjast einnig mest eftir gulvíði. Ástæðan fyrir því, að víða ber svo lítið á gulvíði næst byggðinni, er að líkindum sú, að þar eru bæði kýr og kindur búnar með hann, ef hann er þá ekki því stórvaxnari. Feyskna stofna hans má líka víða sjá hér, sbr. eininn á Grænlandi, þar sem fé gengur mest. Sauðamergur — Loiseleuria procumbens —. Það nafn nota flestir þeir grasafræðingar, sem ég hef áður vitnað til, nema Guðbrandur Magnússon, Flóra 2. árg., bls. 59 og 63, notar orðið limur. Bæði nöfnin eru gefin í Flóru Stefáns. Nafnið limur hefur mér verið sagt að væri almennt notað á Austurlandi. Að líkindum er það komið frá lærðum mönnum en sauðamergurinn aftur á móti rammíslenzkt alþýðunafn. TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 7
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði
https://timarit.is/publication/1052

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.