Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Qupperneq 23

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Qupperneq 23
venjulega að eyða þeim áður en flétturnar verða hæfar sem manna- matur. Fjallagrösin hafa t. d. mikið af fúmarprótósetrarsýru, sem er afar römm á bragðið. Til að draga úr þessari remmu eru fjallagrösin soðin 1—2 tíma, þegar þau eru matreidd. Ofurlítið af joði og A-víta- míni er einnig í fjallagrösum auk fjölda annarra efnasambanda. Fléttur til lœkninga. Margar fléttur liafa um langan aldur verið notaðar til ýmissa lækninga, og má rekja þessa notkun þeirra allt til 17. aldar fyrir Krists burð. Við val einstakra fléttna til ákveðinna lækninga hefur hvort tveggja verið ráðandi, hjátrú og reynsla. T. d. áttu ýmsar skeggfléttutegundir (t. d. Usnea barbata), sem eru langar, hárkenndar fléttur og hanga á trjám, að styrkja hár og hárvöxt; veggjaskóf (Xan- tlioria parietina), sem er fagurgul skóf var ráðlögð til að lækna gulu- sótt; hin vörtótta engjaskóf (Peltigera aphthosa) var talin góð við út- brotum í munni og hálsi, og svo mætti lengi telja. Var lækningamátt- urinn dæmdur eftir útliti þessara fléttna. Ennfremur mun hjátrú hafa ráðið því, hversu eftirsótt fléttutegund ein varð, sem stundum fannst á höfuðkúpum. Ef hún fannst á þessu undirlagi, var hún talin jafn- virði þyngdar sinnar í gulli og var notuð við flogaveiki. Hins vegar hefur aldalöng reynsla kennt mönnum um allan heirn að nota ákveðnar fléttur við meðhöndlun ytri sára og húðsjúkdóma, enda hefur komið í ljós að flestar þær tegundir, sem mest voru notað- ar á þennan hátt, innihalda usninsýru, sem hefur sterka bakteríueyð- andi eiginleika. Á Islandi voru það einkum fjallagrösin, sem notuð voru til lækn- inga. Fjallagrasaseyði var notað við kvefsóttum og hósta, ennfremur voru grösin talin góð við „magavindum og uppþembingi" og voru talin „gjöra mjúkt líf og stilla lífsýki" eins og Eggert Ólafsson komst að orði. Einna merkilegasta má þó telja notkun grasaseyðis til lækn- inga á berklum. Notkun fjallagrasa til lækninga hefur minnkað á síð- ari árum með tilkonru nýrra og sterkari lyfja. Þó hefur tekizt að stað- festa betur og betur lækningamátt fjallagrasanna og annarra fléttna, eftir því sem rannsóknir á þeim hafa aukizt. Hefur með þessum rann- sóknum þegar náðzt slíkur árangur, að hugsanlegt er að vinnsla læknis- lyfja úr fléttum eigi eftir að vaxa í framtíðinni. Þannig er það nú sannað, að prótólichesterinsýra, sem er ein af fléttusýrum fjallagras- anna, hefur sterk bakteríueyðandi áhrif, meðal annars á berklabakterí- una. Einnig hefur sannazt á tilraunadýrum, að prótólichesterinsýran tefur fyrir berklamyndun í þeirn. Önnur fléttusýra, usninsýran, hefur enn stærri bakteríueyðandi áhrif og verkar hún á berklabakteríuna í allt að 500 þúsundfalt þynntri upplausn. Kemst hún nærri streptomy- TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓia 21
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108

x

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði
https://timarit.is/publication/1052

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.