Morgunblaðið - 12.11.2011, Blaðsíða 31

31
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. NÓVEMBER 2011
Opið hús Forsetahjónin taka þátt í landkynningarátaki, sem Íslandsstofa
stýrir, og buðu erlendum ferðamönnum upp á pönnukökur og fleira í gær.
Golli
Það eru erfiðir tímar
hjá íslenskum sósíal-
demókrötum. Eitthvað
hlaut undan að láta en
fyrr má nú vera: Sumir
virðast vera að ganga
algjörlega af göflunum.
Til að skilja ástandið
verðum við fyrst að
skoða forsöguna.
Fyrri stjórnin
Útrásin og vöxtur
bankakerfisins sem Samfylkingin
var dugleg að þakka sjálfri sér fyrir
allt fram á haustið 2008 gekk ekki
upp.
Fram til 2008 höfðu íslenskir
kratar talið útrásina sitt helsta af-
rek enda þreyttust þeir ekki á að
benda á að útrásin og vöxtur bank-
anna væri afleiðing af EES-
samningnum og hefði ekkert með
þáverandi ríkisstjórn að gera. Í
mars 2007 áréttaði Björgvin G. Sig-
urðsson að kratar hefðu lagt grunn-
inn að þenslunni (og notaði meira
að segja það orð) með EES-
samningnum en ríkisstjórnin hefði
ekkert með það að gera og sér-
staklega ekki Framsóknarflokk-
urinn.
Skömmu síðar komst Samfylk-
ingin í ríkisstjórn. Þá var þenslan
keyrð í botn og enn aukið á útrásina
eins og sérstaklega hafði verið
skráð í stjórnarsáttmálann að kröfu
Samfylkingarinnar. Árangurinn af
því var loks færður til bókar í níu
binda rannsóknarskýrslu þar sem
orðið „Samfylkingin“ birtist oftar
en önnur orð.
Seinni stjórnin
Næst tók við rík-
isstjórn sem hefur inn-
leitt vinstriöfgar sem
ekki hafa sést síðan á
millistríðsárunum. Þús-
undir hafa hrakist úr
landi og flokkur sem
kennir sig við al-
þjóðahyggju hefur af-
rekað það að hrekja
burt nánast öll erlend
fjárfestingarverkefni og
komið Íslandi á lista
með þróunarlöndum
vegna pólitísks áhættustigs. Skyldi
engan undra þegar allir atvinnuvegir
eru settir í uppnám og skattar hækk-
aðir 100 sinnum á tveimur árum. Til-
raunir til að færa „alþjóðasamfélag-
inu“ (þ.e. erlendum bönkum) gjafir á
kostnað íslensks almennings hafa
gengið brösuglega. Ríkisstjórninni
var gert ljóst hvað hún gæti gert við
Icesave-samninginn (og svo var hún
neydd til að gera það) og vogunar-
sjóðirnir sem fengu bankana end-
urguldu ekki gjafmildina. Forsætis-
ráðherra gerði þá tilraun til að dreifa
athyglinni með miklu áróðursútspili.
Ráðherrann henti vinnu sáttanefndar
flokksbróður síns um sjávarútveg í
ruslið og leitaði í staðinn í efnahags-
kenningar Roberts Mugabe (og þó
var sósíalistaflokkur Mugabe ekki fé-
lagi Samfylkingarinnar í alþjóða-
samtökum jafnaðarmannaflokka eins
og flokkar Mubaraks og Ben Ali).
Sjávarútvegsstefnan fékk neikvæða
dóma frá öllum sem lögðu á hana fag-
legt mat (og reyndar frá hinum líka)
og hagfræðileg athugun leiddi í ljós
að hún hefði kippt stoðunum undan
grundvallaratvinnugrein þjóðarinnar
og valdið samfélaginu gríðarlegum
skaða.
Afraksturinn
Afrakstur Samfylkingarinnar í rík-
isstjórn er því fyrst þensla og hrun og
svo stöðnun í bland við pólitískar öfg-
ar. Þetta hefur valdið mörgum krat-
anum vonbrigðum en þau vonbrigði
eru þó ekkert við hliðina á stóra áfall-
inu. Áfallinu vegna málsins eina. Evr-
ópusambandið er í fullkomnu uppnámi
ef ekki upplausn. Enginn utan Íslands
heldur því lengur fram að ESB geti lif-
að áfram í óbreyttri mynd. Krísan
varð auk þess til að tjöldin féllu og
ESB birtist í sinni raunverulegu
mynd. Leiðtogar Þýskalands og
Frakklands taka ákvarðanir fyrir rest-
ina, vikið er frá lögum sambandsins
þegar það hentar hinum stóru en hinir
smærri beittir blygðunarlausum
þvingunum. Skuldirnar aukast, hag-
vöxtur dregst saman og atvinnuleysið
eykst eins og það hefur gert frá því að
evran var tekin upp.
Meira að segja sölupunktarnir
tveir eru foknir út í veður og vind. Er
ekki stutt síðan einhverjir voru að
auglýsa lægri vexti og lægra mat-
arverð með ESB? Nú sýna jafnvel
kannanir Evrópusambandsins sjálfs
að matvælaverð á Íslandi er með því
lægsta í álfunni, sérstaklega þegar
litið er til innlendra matvæla, og ef
evrukrísan hefur sannað eitthvað er
það það að sameiginlegur gjaldmiðill
tryggir ekki sömu vexti. Verðtrygg-
ingin og óeðlilegur vaxtamunur gera
þó íslenskum heimilum áfram erfitt
fyrir. Núverandi forsætisráðherra
taldi það lengi mesta forgangsmál
stjórnmálanna að afnema verðtrygg-
inguna. Ekki hefur það gengið eftir
enda hætti allt að skipta máli nema
evran og ESB. Eftir stendur afleiðing
útrásar og þenslu og nú er stóra
lausnin orðin að stærsta efnahags-
vanda 21. aldar.
Lægsta planið
Það þarf því engan að undra að eitt
og annað sé farið að bresta hjá áköf-
ustu krötunum. Skjálftinn nú er
meira en lausar skrúfur þoldu og af-
leiðingarnar birtast okkur daglega.
Titringurinn er þó mestur hjá nokkr-
um ofstopakrötum sem gerast sífellt
örvæntingarfyllri í viðbrögðum sín-
um við ástandinu. Nokkrir þeirra
hafa í örvinglan lagst niður á allra
lægsta plan stjórnmálanna og gengið
svo langt að kalla þá sem hafa efa-
semdir um Evrópusambandsaðild
þjóðernisöfgamenn. Einn af þeim
sem reyna að spinna þennan þráð er
Eiríkur Bergmann Einarsson Evr-
ópuspekingur og, að því er virðist,
blaðamaður á Fréttatímanum. Eirík-
ur tók risastökk í þessa ólánsátt þeg-
ar hann, í félagi við ritstjórn Frétta-
tímans, reyndi að bendla
Framsóknarflokkinn við þjóðern-
isöfgastefnu. Það óþverrabragð
byggðist að sjálfsögðu ekki á neinu í
stefnu flokksins. Nei, tilraunin til að
sverta flokkinn byggðist á því að ís-
lenski fáninn hefði verið of áberandi á
flokksþingi framsóknarmanna og því
að félagar úr Ungmennafélagi Ís-
lands hefðu sýnt þar íslenska glímu.
Misstu af einni öld
Þjóðrækni, þjóðleg gildi og trú á
getu íslensku þjóðarinnar hafa allt frá
upphafi verið einkenni Framsóknar
rétt eins og friðarstefna, áhersla á
vinsamleg samskipti við allar þjóðir
og trúin á jafnræði allra manna. Þeir
sem halda að tengsl Framsóknar og
UMFÍ eða íslenskir fánar á flokks-
þingi flokksins séu eitthvað nýtt hafa
misst af tæplega 100 ára sögu. Það er
reyndar undarlegt að fólk sem steytir
hnefann og syngur þjóðsöng Sov-
étríkjanna frá tíð Stalíns undir rauð-
um fánum skuli sjá ofsjónum yfir því
þegar aðrir flagga íslenska fánanum.
Og þó, e.t.v. er það rökrétt. Í Austur-
Þýskalandi voru allir þeir sem grun-
aðir voru um skort á hollustu við
kommúnismann og Sovétríkin kall-
aðir fasistar. Grunuðum fasistum
fjölgaði svo eftir því sem molnaði
undan kommúnismanum.
Grein Eiríks kemur í kjölfar grein-
ar hans um ESB þar sem látið var í
veðri vaka að samningamenn Íslands
í viðræðum við ESB væru flestir al-
gerir aular. Áhugasamir geta sann-
reynt að greinin vakti mikla undrun í
samninganefndinni, ekki vegna að-
dróttana í garð nefndarmanna, held-
ur fyrst og fremst vegna þess að þar á
bæ þótti mönnum hún sýna umfangs-
mikla vanþekkingu á Evrópumál-
unum. Með hliðsjón af þjóðern-
isgreininni og þeirri vanþekkingu
sem þar birtist á íslenskum stjórn-
málum má þó líklega fullyrða að höf-
undurinn sé hlutfallslega vel að sér
um Evrópumál.
» Afrakstur Samfylk-
ingarinnar í rík-
isstjórn er því fyrst
þensla og hrun og svo
stöðnun í bland við póli-
tískar öfgar.
Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson
Höfundur er formaður
Framsóknarflokksins.
Þegar kratar hrökkva af hjörunum
Eftir Sigmund Davíð
Gunnlaugsson
Eitt af meginverk-
efnum sjálfstæð-
ismanna á komandi
landsfundi er að velja
formann sem leiðir
okkur til sigurs í
næstu kosningum.
Aukið traust er for-
senda þess að við
vinnum þann sigur og
það gerist einungis
með því að flokkurinn
hafi hag almennings
að leiðarljósi í öllum störfum sín-
um.
Tökum slaginn
fyrir almenning
Ég boða ný vinnubrögð og nýjar
áherslur en hugmyndafræðin sem
ég treysti best er töluvert eldri en
ég sjálf, a.m.k. 82 ára gömul, eða
allt frá árinu 1929 þegar Sjálfstæð-
isflokkurinn var stofnaður. Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur frá upphafi
hvílt á hugmyndafræði samstöðu en
ekki sundrungar. Hann byggir á
samvinnu stétta en ekki átaka á
milli þeirra. Hann er flokkur al-
mennings, fólksins í landinu.
Áherslur Sjálfstæðisflokksins eiga
að endurspegla baráttu fjöldans –
þeirra sem hafa fundið fyrir
hruninu á eigin skinni, upplifað
fjárhagserfiðleika og jafnvel at-
vinnuleysi.
Sjálfstæðisflokkurinn á að berj-
ast fyrir bættum hag fjölskyldn-
anna í landinu. Það er ekki sann-
gjarnt að hvetja almenning nú til
þess að grípa í síðasta hálmstráið
og skila lyklunum að heimilum sín-
um þegar aðrir fá milljarða afskrif-
aða en halda stóru lyklakippunum.
Kippunum sem geyma lykla að
sömu fyrirtækjum og áður, stórum
einbýlishúsum, sumarhúsum og
jafnvel íbúðum erlendis. Það þarf
meira til. Við þurfum að mynda
þjóðarsátt fjármálafyrirtækja, líf-
eyrissjóða, Íbúðalánasjóðs og ann-
arra hagsmunaaðila
um sanngjarnar af-
skriftir til handa al-
menningi. Sjálfstæð-
isflokkurinn á að leiða
slíka þjóðarsátt og það
gerist einungis með
sterkri pólitískri for-
ystu.
Traust á
almenningi
Ein ástæðan fyrir
því að almenningur
líður enn fyrir banka-
hrunið er sú að við
sitjum uppi með ríkisstjórn sem
heldur að hún ein hafi vit fyrir fólk-
inu í landinu. Sótt er um aðild að
Evrópusambandinu og skattkerfinu
er umbylt án þess að borin sé virð-
ing fyrir áhyggjum fólks og fyr-
irtækja. Grafið er undan sjávar-
útvegi og efnt til átaka um stór mál
sem smá. Heiftin stjórnar því að
fyrrverandi forsætisráðherra, sem
hefur helgað allt sitt líf baráttunni
fyrir betra samfélagi, er dreginn
fyrir dóm með ósvífnustu vinnu-
brögðum sem sést hafa í íslenskum
stjórnmálum. Fáranleikinn er
margþættur og meira að segja eru
til stjórnmálamenn sem telja að
helsta ógn barna í grunnskólum séu
prestar sem flytja boðskap krist-
innar trúar. Almenningi blöskrar,
traustið molnar og vandinn eykst.
Stjórnmálin, sem eiga að fjalla
um það eitt að bæta hag þjóð-
arinnar, eru ekki einkamál stjórn-
málamanna. Kjósendur hafa sýnt
að þeir geta haft vit fyrir stjórn-
málamönnum, m.a. með því að
hafna tvisvar hinu svokallaða Ice-
save-samkomulagi. Dómsdags-
spárnar sem áttu að hræða kjós-
endur til hlýðni brugðust.
Ríkissjóður og íslensk fyrirtæki fá
áfram erlend lán, við erum ekki
eingangruð lengst norður í Atlants-
hafi og við vorum ekki étin af há-
karli! Icesave-málið undirstrikar að
almenningur þekkir muninn á réttu
og röngu.
Stjórnmálamenn eiga að treysta
einstaklingum fyrir því að reka fyr-
irtækin, velja sér þjónustu og um-
fram allt ráða sem mest yfir af-
rakstri eigin vinnu. Ríkið hrifsar nú
til sín meirihluta tekna launþega í
gegnum umfangsmikið og æ flókn-
ara skattkerfi sem fullyrt er að sé
óhjákvæmilegt. Hjá Reykjavík-
urborg fórum við hins vegar í gegn-
um mestu niðursveifluna án þess að
hækka skatta. Við sýndum að hægt
er að ná miklum árangri á erfiðum
tímum án skattahækkana og ég
fullyrði að hægt er að afturkalla
allar skattahækkanir núverandi rík-
isstjórnar.
Krafa um endurnýjun
Eftir það sem á undan er gengið
gerist það ekki sjálfkrafa að traust
almennings til stjórnmálaflokka
aukist. Traustið er hægt að end-
urvinna með aukinni áherslu á al-
mannahagsmuni en einnig með
breytingum hjá stjórnmálaflokk-
unum sjálfum. Mikill meirihluti
sjálfstæðismanna hvatti mig til
framboðs vegna þess að þannig geti
Sjálfstæðisflokkurinn tekið af skar-
ið í þeirri endurnýjun sem verður
að eiga sér stað í stjórnmálunum.
Ég tók þeirri áskorun og vona að
sem flestir taki henni með mér. Það
er okkar sameiginlega verkefni að
byggja upp sterkari Sjálfstæð-
isflokk, vinna næstu kosningar og
verða leiðandi afl í næstu rík-
isstjórn.
Eftir Hönnu Birnu
Kristjánsdóttur » Traustið er hægt að
endurvinna með
aukinni áherslu á al-
mannahagsmuni en
einnig með breytingum
hjá stjórnmálaflokk-
unum sjálfum.
Hanna Birna
Kristjánsdóttir
Höfundur er borgarfulltrúi.
Endurvinnum traustið