Morgunblaðið - 18.11.2011, Page 30

30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. NÓVEMBER 2011
Á sunnudag heldur Kór Lang-
holtskirkju tónleika á messu-
degi heilagrar Sesselju. Meðal
verka sem flutt verða er Lux
aurumque (Ljós og gull) eftir
Eric Whitacre sem var frum-
flutt á vefnum af 185 söngvur-
um í tólf löndum og hafa nær-
fellt þrjár milljónir manna
skoðað verkið á YouTube.
Einnig flytur kórinn verk
eftir Arvo Pärt, Knut Nystedt,
Morten Lauridsen, Ola Gjeilo og Þorkel Sigur-
björnsson. Kór Langholtskirkju hefur starfað í
fjögur ár eftir nýju skipulagi þar sem kórinn var
minnkaður en gerðar meiri kröfur til söngvar-
anna. Stjórnandi kórsins er Jón Stefánsson.
Tónlist
Tónleikar Kórs
Langholtskirkju
Eric
Whitacre
Endemi: tímarit um íslenska
samtímalist kemur út í annað
sinn á morgun. Samhliða út-
gáfu blaðsins verður sýningin
Endemis (ó)sýn opnuð í efri
sölum Gerðarsafns í Kópavogi,
milli kl. 15 og 17. Sýningin
stendur til 8. janúar nk.
Á sýningunni eiga verk Anna
Líndal, Ásta Ólafsdóttir, Guð-
rún Hrönn Ragnarsdóttir, Eva
Ísleifsdóttir, Margrét H. Blön-
dal, Katrín Sigurðardóttir, Ingibjörg Jónsdóttir,
Elín Hansdóttir, Þorvaldur Jónsson, Sara Björns-
dóttir, Gjörningaklúbburinn, Greg Barrett, Birgir
Snæbjörn Birgisson og Jóhanna Kristbjörg Sig-
urðardóttir.
Listtímarit
Nýtt Endemisein-
tak og -sýning
Forsíða
Endemis.
Árlegir styrktartónleikar
Kirkjukórs Lágafellssóknar,
Jólaljós, verða haldnir í Guð-
ríðarkirkju á sunnudag kl. 16.
Allur aðgangseyrir rennur til
barna Hönnu Lilju Valsdóttur,
sem lést af barnsförum 14.
ágúst sl. Fram koma Ragnar
Bjarnason, Védís Hervör,
Jónsi úr Í svörtum fötum, KK
og Ellen Kristjánsdóttir, Sess-
elja Kristjánsdóttir, Maríus
Sverrisson, Björg Birgisdóttir, Karlakór Kjalnes-
inga, Kirkjukór Lágafellssóknar, Elítukvartettinn
og Kynslóðabandið, Matthías Stefánsson fiðlu-
leikari, Hans Jensson saxófónleikari og Arnhildur
Valgarðsdóttir orgel- og píanóleikari.
Tónlist
Styrktartónleikar
í Guðríðarkirkju
Guðríðarkirkja í
Grafarholti.
Sænsk og íslensk kórtónlist hljómar
í Langholtskirkju á morgun kl.
16.00, en þá heldur Óperukórinn í
Reykjavík tónleika með sinfóníu-
hljómsveit og tveimur ungum ein-
söngvurum, Karinu Björg Tor-
björnsdóttur og Aroni Axel Cortes.
Stjórnandi á tónleikunum verður
Garðar Cortes.
Á efnisskrá tónleikanna er meðal
annars frumflutningur hér á landi á
Mässa eftir sænska tónskáldið Ro-
bert Sund, sem verður viðstaddur
tónleikana. Einnig verða flutt
Kirkjan ómar öll eftir Sigvalda
Kaldalóns í nýrri útsetningu Hróð-
mars Inga Sigurbjörnssonar, tónlist
Páls Ísólfssonar úr Gullna hliðinu í
tilefni af því að hún hljómaði fyrst
fyrir réttum 70 árum, Fyrirlátið
mér, faðirinn sæti eftir Jón Ás-
geirsson sem hann útsetti fyrir Óp-
erukórinn og Haustvísur til Máríu
eftir Atla Heimi Sveinsson í hljóm-
sveitarútsetningu Gísla Magnason-
ar. Einsöng syngja Guðrún Lóa
Jónsdóttir og Elfa Dröfn Stefáns-
dóttir. Þau Karin Björg og Aron
Axel eru nú við framhaldsnám við
Tónlistarháskólann í Salzburg í
Austurríki og koma þaðan til að
taka þátt í tónleikunum.
Morgunblaðið/Kristinn
Frumflutningur Karin Björg Tor-
björnsdóttir og Aron Axel Cortes.
Sænsk
og íslensk
kórtónlist
 Óperukórinn held-
ur tónleika á morgun
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
Þriðju tónleikar Kammermúsík-
klúbbsins á yfirstandandi starfsári
fara fram í Bústaðakirkju nk.
sunnudagskvöld kl. 20.00. Á efnis-
skrá eru strengjakvartett nr. 5 í g-
moll eftir B. Martinu, strengjakvar-
tett nr. 2 eða Ástarbréf (Intime
Briefe) eftir L. Janacek og strengja-
kvartett nr. 3 í es-moll eftir P. Tsjaj-
kovskíj.
„Það er alltaf svo yndislega gam-
an að fá tækifæri til að spila Tsjaj-
kovskíj. Hann hefur sitt eigið tungu-
mál sem er fallega rómantískt og
angurvært. Í raun má segja að mað-
ur setji sig í ákveðinn gír í þeim til-
gangi að framkalla hinn rétta Tsjaj-
kovskíj-hljóm sem einkennist af
mikilli hlýju,“ segir Sigrún Eðvalds-
dóttir fiðluleikari sem kemur fram á
tónleikunum ásamt Zbigniew Dubik
fiðluleikara, Þórunni Ósk Marinós-
dóttur víóluleikara og Bryndísi
Höllu Gylfadóttur sellóleikara.
Öll starfa þau saman í Sinfóníu-
hljómsveit Íslands, en nýta reglu-
lega tækifærið til þess að spila
kammerverk saman. „Við þekkj-
umst mjög vel og höfum oft spilað
saman í gegnum árin. Það ríkir því
mikið traust í hópnum,“ segir Sig-
rún og tekur fram að það sé afar
mikilvægt þegar kemur að því að
leika kvartetta. „Kvartettformið er
nefnilega eitt það erfiðasta og við-
kvæmasta. Það skýrist ef til vill af
því að strengirnir eru svo opnir og
miskunnarlausir sem hljóðfæri. Það
myndast þannig mjög mikið af yfir-
tónum og því þarf hljómurinn að
vera svo hárnákvæmur ef vel á að
takast til,“ segir Sigrún og bætir
við: „Þetta krefst því mikillar vinnu,
en maður uppsker líka ríkulega þeg-
ar allt gengur upp.“
Morgunblaðið/Kristinn
Kammertónlist Sigrún, Zbigniew Dubik, Þórunn og Bryndís Halla.
„Alltaf yndis-
legt að leika
Tsjajkovskíj“
Öflugt starf
» Fyrstu tónleikar Kammer-
músíkklúbbsins voru haldnir
7. febrúar 1957.
» Með stofnun Kammer-
músíkklúbbsins hófst mark-
viss flutningur kammer-
tónlistar hér á landi, þ.e.
tónverka sem samin eru fyrir
þrjú eða fleiri jafngild hljóð-
færi.
» Í vetur býður klúbburinn
upp á fimm tónleika.
 Tónleikar Kammermúsíkklúbbsins
Hér segir af blóðsug-
unni Edward Cullen
og mennskri unnustu hans,
Bellu Swan. 31
»
Biðin hefur verið löng, bókinlangþráð. Átta ár eru liðinsíðan Vigdís Grímsdóttirsendi frá sér skáldsögu og
nú færir hún okkur enn og aftur
töfra. Í Trúir þú á töfra? segir frá tólf
ára stúlku sem ber nafn Nínu Bjark-
ar Árnadóttur, uppáhaldsskáldkonu
móður sinnar. Hún býr í þorpi sem er
á Íslandi en enginn veit hvar, enda er
það umlukið múr og yfir því hvílir
glerhvelfing. Sagan ber keim stað-
leysubókmennta. Það er óljós stað-
setning, náin framtíð og furðulegt
samfélag sem er stjórnað af ægivaldi.
Allir í þorpinu hafa ákveðin hlutverk
sem þeir verða að leika af sinni bestu
sannfæringu. Svo virðist sem íbú-
arnir hafi verið lokkaðir í þorpið á
fölskum forsendum. Þeir eiga allir
sína fortíð en er sköpuð ný framtíð í
þorpinu; valinn nýr maki, nýtt hlut-
verk og þurfa að gæta þess að varð-
mennirnir sjái þá aldrei öðruvísi en í
innlifun í sínu hlutverki annars geta
þeir lent í kjallaranum, þaðan sem
enginn kemur aftur.
Nína Björk er afskaplega heillandi
aðalpersóna. Lífleg og skemmtileg,
þekkir ekkert annað en lífið innan
múrsins og fylgist með því vökulum
augum. Hún er eina barnið í þorpinu
og kemst upp með meira en aðrir íbú-
ar þess og segir okkur lesendum frá
því sem hún sér í fyrstu persónu.
Ógnin er alltaf undirliggjandi í þorp-
inu þó allt virðist slétt og fellt á yf-
irborðinu, lesandinn getur þreifað á
þessum óhug sem liggur í loftinu.
Samt er svo mikil fegurð, fegurðin
sem Nína Björk sér í ljóðum nöfnu
sinnar, í fólkinu í þorpinu, jafnvel
varðmönnunum, og lífinu. Inn í frá-
sögn Nínu Bjarkar fléttast dagbók-
arbrot sem foreldrar hennar og fleiri
hafa skrifað, en stúlkan kemst í dag-
bækur þeirra í lokaðri hvelfingu í
bókasafninu. Þannig nær hún að
skilja þessar persónur betur sem
henni voru skaffaðir sem foreldrar.
Ljóðabrot Nínu Bjarkar Árnadótt-
ur koma víða fyrir, knýja söguna
áfram, útskýra og fegra. Það er mjög
flott og mikill virðingarvottur hjá
Vigdísi að nota ljóð Nínu Bjarkar á
þennan hátt í bókinni. Vísað er í fleiri
ljóðskáld og Vigdís fléttar það allt
snilldarlega saman.
Þorpið í sögunni er okkar heimur,
okkar hugur. Vald kúgarans er sterkt
og í þessu tilviki er það hugur okkar.
Við leikum öll ákveðin hlutverk, þor-
um ekki að stíga út fyrir þau, breyta
út af því sem okkur er talin trú um að
sé normið. Það er reynt að steypa
okkur öll í mót, skipa okkur í hlut-
verk. Samt innst inni þráum við að
brjótast út úr viðjum vanans, brjótast
út úr hlutverkinu sem okkur var út-
hlutað og fá frelsi til að gera og vera
eins og við viljum.
Nína Björk er á mörkum þess að
vera barn og fullorðin í lok bókar.
Hún er komin á unglingsárin og farin
að efast um heiminn sinn og óttast að
festast í hlutverki. Ljóðin veita henni
kraft til að brjóta af sér múrinn, hún
sest á bak fáki sínum og ríður í átt til
frelsisins á meðan þorpið brennur að
baki hennar og lífið fyllist litum. Við
þurfum að trúa á töfra og hafa kjark.
Textinn er afskaplega fallegur eins
og Vigdísi er einni lagið. Sumar setn-
ingarnar eru svo meistaralega ritaðar
að ekki er annað hægt en að lesa þær
aftur og aftur, velta sér aðeins upp úr
sælunni sem þær veita manni. Trúir
þú á töfra? er öðruvísi saga, frumleg,
falleg og persónurnar forvitnilegar
og heillandi en það vantar framvindu.
Það þyrfti að vera meiri framvinda í
sögunni til að keyra lesandann áfram,
sterkari söguuppbygging. Vigdís
hefði mátt henda fleiri brauðmolum
til lesandans. Bókin byrjar af krafti
og endar af krafti en um miðbikið er
nokkur lognmolla og lesandinn verð-
ur latur, það vantar smá gjólu til að
drífa hann áfram.
En þrátt fyrir að vera heldur hæg á
köflum er þetta töfrandi bók. Vigdís
færir okkur mikið til að hugsa um og
þessi saga situr í huga manns og
hjarta löngu eftir að lestrinum er lok-
ið.
Í huga manns og hjarta
Skáldsaga
Trúir þú á töfra? bbbbn
Eftir Vigdísi Grímsdóttur.
JPV-útgáfa 2011. 256 bls.
INGVELDUR
GEIRSDÓTTIR
BÆKUR
Morgunblaðið/Kristinn
Töfrandi Í Trúir þú á töfra? færir Vigdís „okkur mikið til að hugsa um og
þessi saga situr í huga manns og hjarta löngu eftir að lestrinum er lokið“.