SunnudagsMogginn - 08.01.2012, Side 9

8. janúar 2012 9
Skar og skarkali | 18
Þorgrímur Kári Snævarr
Miklar sviptingar hafa verið í Íslenskum stjórnmálum undanfarnadaga. Ráðherrum hefur verið fækkað, fækka á ráðuneytum og nýjarupplýsingar benda til þess að staða íslenskra heimila sé mun verri en
talið hefur verið. Virðing þjóðarinnar á Alþingi og störfum þingsins er í sögulegu
lágmarki. Við setningu Alþingis nú í haust má segja að niðurlæging þingsins hafi
aldrei verið meiri í sögu þess. Gerð voru hróp að þingmönnum þegar þeir gengu
frá kirkju í þingið og kastað í þá rotnu grænmeti og eggjum. Lögreglan og þing-
menn sem ég hef rætt við segja að þarna hafi verið að talsverðum hluta annað fólk
en að jafnaði hefur staðið fyrir mótmælum við Alþingishúsið og fólkið var mun
reiðara og ofsafengnara. Í helgarblaði Morgunblaðsins 25. des. síðastliðinn er við-
tal við Sigurð Kára Kristjánsson, fyrrverandi þingmann, sem hyggst hætta af-
skiptum af stjórnmálum og snúa sér að lögmannsstörfum. Í ljósi atburða síðustu
daga í heimi stjórnmálanna er viðtalið við Sigurð
Kára afar athyglisvert. Sigurður Kári fjallar meðal
annars um þá miklu endurnýjun þingmanna sem
varð eftir kosningarnar 2009. „Á Alþingi þarf fólk
með reynslu og þekkingu á verkefninu sem þinginu
er ætlað að sinna. Fólk sem hefur virðingu fyrir Al-
þingi, sögu þess og þeim hefðum sem það byggir
á.“
Síðar í viðtalinu segir Sigurður Kári. „Mér finnst
vinnubrögðum hafa hrakað á Alþingi, fagmennska
hefur minnkað og mér hefur fundist að þeir sem
þarna eiga sæti beri ekki nægjanlega virðingu fyrir því verkefni sem þeim hafi ver-
ið falin og kasti oft til höndunum varðandi mikilvægar lagabreytingar sem þyrftu
miklu meiri yfirlegu í þingstörfum.“
Og Sigurður Kári heldur áfram og segir: „Þar við bætist að andrúmsloftið er
miklu verra, togstreitan og vantraustið meira en áður var.“
Eftir lestur viðtalsins við Sigurð Kára má draga þá ályktun að það sé ekki nema
eðlilegt að virðing almennings fyrir Alþingi sé í sögulegu lágmarki ef það er haft í
huga að þingmennirnir sjálfir hafi ekki meiri virðingu fyrir þinginu og starfsemi
þess en raun ber vitni. Þá varð það ekki til að auka vegsemd Alþings, þó ekki sé
meira sagt, þegar meirihluti þingsins ákvað að Geir H. Haarde skyldi einn fyrrver-
andi ráðherra, er áttu sæti í ríkisstjórn í október 2008, sæta ábyrgð vegna hruns-
ins. Vissulega er það réttlætanlegt að kanna til hlítar ástæður hrunsins og ábyrgð
ráðherra í þeim efnum. Afleiðingar hruns bankanna ollu hér gríðarlegu tjóni,
fimmföld þjóðarframleiðsla gufaði upp ef svo má segja. Aðrar afleiðingar eru ekki
síður þungbærar, hækkun skatta, skerðing tekna og opinberrar þjónustu, at-
vinnumissir og brottflutningur sex þúsund manna. Hinsvegar verður að hafa það í
huga að það var erfið ákvörðun sem Geir Haarde og ríkisstjórn hans tók 4.-5.
október 2008, sennilega sú erfiðasta ákvörðun sem nokkur íslensk ríkisstjórn hef-
ur tekið. Hér er átt við þá ákvörðun að neita bönkunum um frekari fyrirgreiðslu
og setja neyðarlög til að búa í haginn fyrir fall þeirra. Allt tap írsku bankanna lenti
á skattgreiðendum. Á Íslandi lenti mestur hluti taps íslensku bankanna á erlend-
um kröfuhöfum. Þekktir hagfræðingar hafa bent á að það hafi þurft bæði hugrekki
og rétt mat á aðstæðum til að taka þessa ákvörðun. Kostnaður írskra skattgreið-
enda vegna hruns bankanna er um helmingi meiri en kostnaður íslenskra skatt-
greiðenda. Á erfiðum tímum eins núna er afar brýnt að á Alþingi sitji hæft fólk,
fólk með reynslu, þekkingu og hæfileika til að leysa erfið vandamál. Í dag skortir
talsvert á að svo sé, eins og kemur fram í viðtalinu við Sigurð Kára. Sá var tíminn
að það var eftirsóknarvert að eiga sæti á Alþingi Íslendinga, það var virðing-
arstaða. Vissulega er enn eftirsótt að komast á þing en þingmenn njóta ekki lengur
neinnar teljandi virðingar. Kjarni vandans er að laun þingmanna eru allt of lág.
Starfið er erilsamt og krefjandi, flestir stjórnendur fyrirtækja, sérfræðingar og
aðrir þeir sem vinna krefjandi störf hafa talsvert hærri
laun en þingmenn.
Stjórnendur, sérfræðingar og margir
embættismenn hafa laun á bilinu kr. 800
til kr. 1.200.000. Það er því hreinlega
nauðsynlegt að hækka laun þing-
manna svo að starfið verði eft-
irsóknarvert og aðlaðandi
fyrir hæft fólk, það er ódýr
lausn og nauðsynleg.
Lág laun –
léleg afköst
Morgunblaðið/Ómar
Alþingi
Sigmar B. Hauksson
Sá var tíminn að það var
eftirsóknarvert að eiga
sæti á Alþingi Íslendinga,
það var virðingarstaða.
’ Kjarnivandanser að launþingmanna eruallt of lág.