SunnudagsMogginn - 12.02.2012, Qupperneq 34

34 12. febrúar 2012
Pálína er úr Gnúpverjahreppi enGuðrún Agla úr Reykjavík.Báðar eru tvítugar, kynntust íKvennaskólanum, útskrifuðust
þaðan sem stúdentar síðastliðið vor og
lögðu upp í mikla ferð nú í ársbyrjun.
Þær komu til Parísar um síðustu helgi
eftir rúman mánuð í Tógó, voru í frönsku
höfuðborginni þegar Sunnudagsmogginn
sló á þráðinn, ætluðu áleiðis til Taílands
nú um helgina og koma ekki aftur heim
til Íslands fyrr en í vor. Ætla fyrst að
skoða sig um í Asíu og síðan í Bandaríkj-
unum.
Spes-barnaþorpin
Ástæða þess að þær dvöldu í Tógó er í
raun sú að afabróðir Pálínu, Njörður P.
Njarðvík, er einn stofnenda Spes á Ís-
landi, sem reka barnaþorp í landinu og
Njörður fer sjálfur utan og dvelur þar í
nokkrar vikur á hverju ári.
„Ég spurði Njörð einhvern tíma að því
hvort ég mætti fara og kynnast starfinu
hjá Spes þegar ég væri búin með skólann
og honum leist strax mjög vel á það. Það
var svo heldur ekkert mál þegar vinkona
mín vildi fá að koma líka. Við fórum út
með Nirði og hann var með okkur fyrstu
tvær vikurnar,“ segir Pálína.
Pálína og Guðrún Agla voru fyrsta hálfa
mánuðinn í Lomé, þá 10 daga í Kpalime
og þá aðra 10 daga í Lomé.
Til að búa sig undir ferðina til Tógó fór
Pálína sem au-pair til Parísar í haust;
ekki síst til að þjálfa sig í frönskunni, en
það fagra tungumál er einmitt hið op-
inbera í þessari gömlu, frönsku nýlendu.
Afríka er jafnan töluvert í fréttum, oft
vegna hungursneyða eða annarra hörm-
unga, og Guðrún Agla segir skrýtið að
koma í fyrsta skipti á stað sem hún hafði
heyrt mikið um en þó ekki skynjað al-
mennilega hvernig væri.
Mikil upplifun
„Njörður sagði okkur í flugvélinni að
enginn kæmi óbreyttur frá Afríku,“ segir
Pálína og þær staðfesta í kór að það séu
engar ýkjur. „Við biðum spenntar eftir
breytingunni, en hún varð öðruvísi en
maður hélt kannski. Eftir um það bil tvær
vikur áttuðum við okkur á því að við
vorum farnar að elska börnin næstum því
eins og þau væru okkar eigin,“ segir
Guðrún Agla.
Það var mikil upplifun að koma til
landsins, eins og nærri má geta. „Okkur
fannst þetta allt mjög skrýtið fyrst en það
var ótrúlega fljótt að venjast; geitur og
hænur á vappi hvar sem var, fimm
manns á sama mótorhjólinu og konur
með mikil þyngsli á höfðinu. Flestar báru
meira á höfðinu en við gætum haldið á
tvær saman!“
Pálína nefnir að þegar þær Guðrún
Agla voru sendar að kaupa 12 eins og
hálfs lítra flöskur af vatni ætlaði konan
sem seldi þeim varninginn að skella kass-
anum á höfuðið á Pálínu. „Ég sagðist ekki
vilja það og þá hló hún að mér; þótti fá-
ránlegt að ég ætlaði að dröslast með kass-
ann í höndunum!“
Þær segja sláandi að upplifa hve mikill
munur sé á tækifærum fólks til að koma
sér áfram í lífinu. Eftir dvöl í Tógó sé ljóst
hve mikil forréttindi það séu að fæðast í
landi eins og okkar. „Að fá að hafa val-
kost í lífinu, að fá að læra það sem maður
vill, og það að kynnast eigin fjölskyldu.
Þetta eru ekki sjálfsagðir hlutir. Heima á
Íslandi getur fólk gert hvað sem það vill;
auðvitað er það undir hverjum og einum
komið en allir hafa tækifæri til að fara
í háskóla eða gera hvað annað
sem þá langar til að gera. Í
Tógó hefur fólk ekkert val.“
Svo einfalt er það.
Þær urðu varar við mikla
fátækt. „Sums staðar sá
maður „hús“ úr fjórum
spýtum þar sem voru
engir veggir og fólk svaf
á moldargólfi. Og
þegar við keyrðum í
gegnum sveitirnar
frá Kpalime
reyndi fólk að
selja okkar
dauðar skógarrottur. Þetta fólk hefur
engin tækifæri en reyndi að selja það sem
það hafði.“
Þær skynjuðu líka meðan á dvölinni í
Tógó stóð hve fólk er nægjusamt. „Við
getum lært að endurmeta lífið á svona
stað. Krakkarnir eiga varla neitt en eru
samt lífsglaðir og yndislegir, syngja mik-
ið og eru ánægðir. Við gleymum okkur
oft í hlutum sem skipta ekki máli eins og í
hvaða fötum maður á að vera!“
Sama má segja um matinn. „Ef maður
er svangur þá borðar maður það sem er í
boði þótt það sé ekki girnilegt. Maturinn í
Tógó er yfirleitt mjög góður en ef stór biti
af rótum er það eina sem er í boði þá
borðar maður hann. Það er hollt fyrir Ís-
lendinga að upplifa svona.“
Í Tógó er mikið
um kolvetna-
ríkan mat;
hrísgrjón,
núðlur, maís og brauð, svo fáein dæmi
séu nefnd.
Hvíti maðurinn er afar sjaldséður á
götum borgarinnar Lomé við sjóinn en
þær hittu nokkra slíka bakpokaferða-
langa í Kpalime, sem er töluvert inni í
landi. „Hvítar stelpur eru eins og lottó-
miðar; karlar voru rosalega áhugasamir
um okkur á götum úti og margir spurðu
strax hvort við vildum giftast þeim! Það
gæti verið þeirra leið til að komast í
burtu.“
Heimamenn bera samt sem áður mikla
virðingu fyrir hvítu fólki og vilja allt fyrir
það gera.
Einn daginn ákváðu þær vinkonur að
koma við á stað þar sem hægt var að fara
á netið. „Það var reyndar versta net sög-
unnar, en það er aukaatriði. Á leiðinni
þangað eignuðumst við nýjan vin, Ali,
sem var virkilega fínn 18 ára strákur. Við
sögðumst ætla á netið en hann benti okk-
ur á að allt væri lokað á sunnudögum.
Svo rakst hann á karlinn sem vinnur
þarna og sagði hvað okkur langaði til að
gera og sá hinn sami hjólaði í flýti heim
til sín að ná í lykil.“
Hálftíma seinna kom hann kófsveittur
til baka, opnaði og ræsti tölvubúnaðinn,
sem tók dágóða stund, sérstaklega fyrir
íslensku stúlkurnar.
Rólegir í tíðinni
Pálína og Guðrún Agla segja að þótt Tó-
góbúar eigi klukkur og miði tímann við
þær fari þeir ekki endilega eftir þeim!
„Okkur var sagt að ganga með börnunum
í skólann klukkan sjö á morgnana. Við
mættum eins og stundvísir Íslendingar
þegar klukkuna vantaði fimm mínútur í
en þá voru krakkarnir löngu farnir,
höfðu farið korter fyrir! Morguninn eftir
ætluðum við ekki að gera sömu mistökin
og mættum korter fyrir sjö. Þá þurftum
við að bíða í tuttugu mínútur því þennan
daginn fóru þau fimm mínútur yfir.“
Þeim var sagt að ná í krakkana klukkan
hálfellefu. „Þegar við komum í skólann
settumst við á tré og biðum í fjörutíu
mínútur. Krakkarnir eru nefnilega ekki
búnir í skólanum fyrr en hálftólf!“
Þær segjast aldar upp við að láta tíma
ekki fara til spillis. „Við klárum þau verk
sem þarf að gera fljótt og vel og gerum
svo næstu verk eða fáum okkur frí. Hér
er fólk aldrei í kappi við tímann. Þvotta-
konunni finnst ekkert að því að hengja
þvottinn upp fjórum sinnum. Henni
finnst líka mjög eðlilegt að nota nýþveg-
Enginn snýr
óbreyttur
frá Afríku
Vinkonurnar Pálína Axelsdóttir Njarðvík og
Guðrún Agla Egilsdóttir ákváðu að skoða heim-
inn eftir stúdentspróf. Síðustu vikur voru þær í
Afríkuríkinu Tógó til þess að kynna sér starfsemi
barnaþorpa Spes og segja dvölina mikla reynslu.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Pálína Axelsdóttir
Norðfjörð og inn-
fædd stelpa í Tógó.
Guðrún Agla Egilsdóttir ásamt einum strákanna í barnaþorpi Spes í Tógó.