Morgunblaðið - 27.03.2012, Síða 19

19
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. MARS 2012
Vorvindar glaðir Þessir kátu krakkar hoppuðu og skoppuðu í rokinu í gær þegar fótboltalið HK og Breiðabliks leiddu saman hesta sína á gervigrasvelli við knattspyrnuhöllina Kórinn í Kópavogi.
RAX
Í Morgunblaðinu 12.
mars sl. birtist grein eft-
ir Ólínu Þorvarð-
ardóttur alþingismann
Norðvesturkjördæmis
með fyrirsögninni:
„Dýrafjarðargöng brýn-
asta framkvæmdin.“
Greinin er ágætis lýs-
ing á meginmarkmiðum
samgönguáætlunar sem
snúast meðal annars um
öruggar, hagkvæmar, sjálfbærar og
greiðar samgöngur. Ólína rekur upp
úr áætluninni að forgangsröðun fram-
kvæmda taki mið af þörfum einstakra
svæða fyrir bættar samgöngur, stefnt
sé að því að efla sveitarfélög og styrkja
þau. Hún ræðir líka um gerð jarð-
ganga til að leysa af hólmi erfiða fjall-
vegi.
Allt er þetta rétt og um þetta er
ekki deilt á Alþingi – allavega vona ég
ekki.
Norðfjarðargöng
eða Dýrafjarðargöng
Það er hinsvegar misskilningur
þegar Ólína segir að Dýrafjarðargöng
séu og hafi verið framar í fram-
kvæmdaröð heldur en önnur jarð-
göng, til að mynda Norðfjarðargöng.
Þingmaðurinn veit mæta vel hvað
stendur í samþykktum samgöngu-
áætlunum undanfarinna ára, að þetta
stenst ekki.
Í viðauka við samgönguáætlun sem
undirritaður lagði fram á Alþingi 2008
og var samþykktur, var gert ráð fyrir
að framkvæmdir við Norðfjarðargöng
hæfust 2009. Veittar voru í það verk
600 mkr. árið 2009 og 1.700 mkr. árið
2010. Í sömu áætlun var sagt að stefnt
væri að því að framkvæmdir við Dýra-
fjarðargöng hæfust árið 2010. Veittar
voru í það verk 100 mkr. árið 2009 og
900 mkr. árið 2010. Sem sagt, Norð-
fjarðargöngum var raðað framar en
Dýrafjarðargöngum og sú forgangs-
röðun var samþykkt á Alþingi um vor-
ið 2009.
Í samgönguáætlun fyrir árin 2009-
2012 (gildandi áætlun) sem líka var
samþykkt á Alþingi, kemur þetta enn
skýrar fram. Þá eru veittar til Norð-
fjarðarganga 220 mkr.
árið 2011 og 1.174 mkr.
nú árið 2012. En til
Dýrafjarðarganga ein-
ungis 20 mkr. árið 2012
til undirbúnings.
Þetta er vegna þess
að í gildandi samgöngu-
áætlun var höfuðáhersla
lögð á Vestfjarðaveg 60,
þ.e. kaflann frá Eiði við
Vattarfjörð og vestur
fyrir Þverá í Kjálkafirði,
alls um 16 km. Fjárveit-
ing í þessa framkvæmd var 600 mkr.
árið 2011 og 1.072 mkr. nú í ár. Þess
vegna er einmitt núna verið að opna
tilboð í þennan 16 km langa kafla sem
unninn verður á næstu þremur árum.
Af þessu sést að framkvæmdir við
Norðfjarðargöng áttu að hefjast fyrr
en við Dýrafjarðargöng, enda er fram-
kvæmdin talsvert brýnni. Rétt er að
minna á að jarðgöngin í Oddsskarði
eru í um 600 m hæð yfir sjávarmáli og
mjög brattar brekkur og vinkilbeygjur
á leiðinni að göngunum. Auk þess eru
þau einbreið og með blindhæð.
Þessu eru þrír sveitarstjórar á Vest-
fjörðum sammála og hafa ályktað um
það Norðfjarðargöngum til stuðnings.
Það er mikilvæg stuðningsyfirlýsing,
og sýnir sanngirni þeirra og þekkingu
á mjög erfiðum samgöngum um Odd-
skarðsgöng.
Ég styð þá í forgangsframkvæmd-
unum á sunnanverðum Vestfjörðum á
áður nefndum vegarköflum, enda unn-
ið eftir þeirri forgangsröðun sem Vest-
firðingar hafa lýst stuðningi við. Dýra-
fjarðargöng styð ég líka þegar að þeim
kemur, eftir hinar miklu og brýnu
framkvæmdir á sunnanverðum Vest-
fjörðum sem eru að byrja – loksins.
Eftir Kristján L.
Möller
» Framkvæmdir við
Norðfjarðargöng
áttu að hefjast fyrr en
við Dýrafjarðargöng,
enda er framkvæmdin
talsvert brýnni.
Kristján Möller
Höfundur er alþingismaður og fyrr-
verandi samgönguráðherra.
Alþingi setti Norð-
fjarðargöng í forgang
Guðmundur Karl
Jónsson, far-
andverkamaður, skrif-
ar grein í Morg-
unblaðið 24. mars
undir fyrirsögninni,
„Árás Ögmundar á
Vestfirðinga“. Í grein-
inni segir Guðmundur
Karl að ég vilji fara
svokallaða Hálsaleið á
Vestfjarðavegi 60,
þvert á vilja heimamanna. Vísar
hann í fjölmenna fundi á Vest-
fjörðum þar sem ég kynnti þessa
hugmynd sl. sumar, en svo illa hafi
henni verið tekið að „600 manns
gengu út af fundinum sem ráherr-
ann hélt vestur á Patreksfirði“.
Í hraðagír
Allt er þetta rétt. Mér fannst
vissulega að langhyggilegasti kost-
urinn miðað við allar aðstæður, fjár-
hag ríkissjóðs og þörfina á að hraða
framkvæmdum væri svokölluð
Hálsaleið, að bæta vegina yfir
Hjallaháls og Ódrjúgsháls og setja
þá framkvæmd í sérstakan hraða-
gír. Það var niðurstaða mín eftir ít-
arlega umræðu um þessi mál í
fyrrasumar þar sem allir hlutaða-
eigandi komu að samræðuborði.
Sumir vildu þvera firði, margir vildu
þvera og fara hina umdeildu Teigs-
skógarleið í vestanverðum Þorska-
firði, aðrir í þveranir sem jafnframt
byðu upp á að virkja sjávarföllin.
En eftir hin afgerandi viðbrögð,
sem tillögur mínar fengu á Vest-
fjöðrum ákvað ég að endurskoða af-
stöðu mína. Eftir sem áður fannst
mér hálsaleiðin bestur kostur við
núverandi aðstæður en var þó jafn-
framt staðráðinn í að ganga ekki
gegn eindreginni andstöðu íbúanna
á svæðinu.
Málin skýrð á Alþingi
Miðvikudaginn 9. nóvember síð-
astliðinn efndi Eyrún Ingibjörg Sig-
þórsdóttir, sveitarstjóri á Tálkna-
firði, varaþingmaður
Sjálfstæðisflokksins, til sérstakrar
umræðu á Alþingi um þetta málefni.
Í þeirri umræðu vék ég fyrst að
vegagerð vestar á suðurfjörðunum,
á vegkaflanum frá Eiði við Vatt-
arfjörð að Þverá í
Kjálkafirði: „Þessi
kafli [… mun] kosta
um 3 milljarða kr.,
milljarður á ári hverju.
Í öðru lagi standa eftir
vegabætur í Gufudals-
sveit. Þar hafa deil-
urnar verið mestar.
Við fengum fulltrúa frá
Háskólanum á Ak-
ureyri auk nátt-
úrufræðinga, fulltrúa
frá Skipulagsstofnun,
sveitarfélögunum og
nánast öllum sem að þessum málum
hafa komið og þeir sögðu að það
lægi á að hraða framkvæmdum. Það
sem helst hefur staðið í mönnum
eru vegirnir yfir hálsana, Hjallaháls
og Ódrjúgsháls.
Ég setti fram þá tillögu að við for-
gangsröðuðum í framkvæmdaröð-
inni á annan hátt, létum vegaum-
bætur á þeim kafla sem ég vék að
fyrst bíða og færum fyrst í að laga
hálsana eins og Vegagerðin telur að
sé gerlegt að gera. Þessu höfnuðu
sveitarstjórnarmenn á svæðinu al-
gerlega, tóku algerlega út af borð-
inu, og ég mun hlusta á það. Þeir
vilja að við könnum nánar mögu-
leika á láglendisvegi … Nákvæm-
lega það erum við að gera. Þá eru
ýmsir kostir mögulegir. Mögulegt
er að fara í gegnum Hjallahálsinn,
Vegagerðin mun kanna það og gera
rannsóknir á möguleika á göngum.
Það er líka mögulegt að fara í þver-
anir fjarða. Það er mjög umdeilt að
vísu en margir hafa viljað fara þá
leið. Mér finnst hún alveg koma til
greina og vissulega þarf að skoða
hana. Það verk er þegar hafið af
hálfu Vegagerðarinnar. Þar koma
ýmsir kostir til greina, t.d. þverun á
Þorskafirðinum utarlega og komast
þannig yfir á Skálanesið. Síðan er sá
kostur sem menn hafa talað fyrir í
Reykhólasveit, að fara með veginn
þaðan og yfir á Skálanes og nota
tækifærið í leiðinni og gera sjáv-
arfallsvirkjun. Sá hængur er á að
það er gríðarlega dýr framkvæmd,
talin kosta um 13 milljarða kr. og
við höfum ekki efni á svo dýrri
framkvæmd á allra næstu árum. En
einnig þetta vil ég skoða. Með öðr-
um orðum, ég hef óskað eftir því við
Vegagerðina að hún skoði alla þessa
láglendiskosti … Hér kallar fyrrver-
andi samgönguráðherra úr sal, leið
B, sem er hin umdeilda leið um
Teigsskóg. Nei. Ég tel að sú leið sé
algerlega út úr kortinu, einfaldlega
vegna þess að þar með kasta menn
fé á glæ. Það mundi kosta okkur, og
við erum búin að ganga úr skugga
um það, áralangt jag og dýr mála-
ferli sem auk þess væru mjög
áhættusöm því að það væri mjög lík-
legt, eins og kom út úr þessu sam-
ráði þar sem við hlustuðum á nátt-
úrufræðinga, Skipulagsstofnun,
umhverfisráðuneyti og fjölmarga
aðra aðila, að þeir sem mundu vilja
fara þá leið mundu tapa málinu. Frá
minni hálfu er sú leið út úr kortinu
en þær leiðir aðrar og tillögur sem
hv. þingmaður setti fram er allar
verið að skoða.“
Göng og þveranir í athugun
Þetta var inntakið í umræðunni á
Alþingi í nóvember síðastliðnum. Og
þannig var frá málavöxtum greint í
fjölmiðlum. Ég hefði haldið að þetta
væri nokkuð skýrt. Fallið var frá því
að endurraða í forgangsröð vega-
framkvæmda á Vestfjarðavegi 60
eins og ég hafði lagt til, Hálsarnir
og Teigsskógur voru teknir út af
vinnsluborðinu en göng og mögu-
legar þveranir settar í athugun.
Með öðrum orðum, nú er reynt að
finna ásættanlega málamiðlun eftir
að allir helstu málsaðilar hafa talað
út.
Í lokin leyfi ég mér að bera af
mér þá sök að ég vilji rýra hlut
Vestfirðinga. Þvert á móti hef ég
lagt áherslu á að hlutfallslega mest
fé til nýframkvæmda í vegagerð
renni til Vestfjarða enda samgöngur
þar verstar í landinu – en fara nú
sem betur fer batnandi. Vestfirð-
ingar eru sem betur fer ekki vina-
lausir.
Eftir Ögmund
Jónasson » Þvert á móti hef ég
lagt áherslu á að
hlutfallslega mest fé til
nýframkvæmda í vega-
gerð renni til Vestfjarða
enda samgöngur þar
verstar í landinu …
Ögmundur Jónasson
Höfundur er innanríkisráðherra.
Vinur Vestfjarða