Morgunblaðið - 24.07.2012, Blaðsíða 14

Gylfaflöt 16-18 •112 Reykjavik • Sími 553 5200 • solo.is
Íslensk hönnun og framleiðsla
A81
Hönnuðir: Atli Jensen og
Kristinn Guðmundsson
Verð frá: 27.800,-
www.facebook.com/solohusgogn
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. JÚLÍ 2012
VIÐTAL
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Sveitarstjórnarmenn á Norðaustur-
landi sjá mikil tækifæri samfara olíu-
leit á Drekasvæðinu á næstu miss-
erum og þeim möguleikum sem
opnun siglingaleiða norður af land-
inu kann að leiða til. Er þá meðal
annars horft til umskipunarhafnar.
Halldór Jóhannsson, talsmaður
Huang Nubo, gerði frumdrög að
skipulagi sem vikið er að hér til hlið-
ar en það bregður birtu á málið.
Þorsteinn Steinsson, sveitarstjóri
á Vopnafirði, telur brýnt að á næstu
árum verði vel haldið á spilunum.
„Sveitarfélögin á svæðinu hafa í
mörg ár unnið að verkefnum sem
tengjast hugsanlegri olíuleit á
Drekasvæðinu. Árið 2008 fóru fram
útboð um olíuleit á svæðinu sem
minna varð úr en efni stóðu til. Nú er
þetta að lifna við aftur og er til skoð-
unar hvort ekki eigi að úthluta aftur
svæðum til leitar. Öll þessi vinna
tengist einnig Norðuríshafssigling-
um og þeim möguleikum sem þær
kunna að skapa. Nægir þar að nefna
hugmyndir um umskipunarhöfn.
Hugmyndin er að markaðssetja Ís-
land sem fýsilegan stað fyrir slík um-
svif. Þetta snýst ekki um einhver til-
tekin svæði, heldur um landið allt.“
Olíuvinnslan eftir áratug?
Þorsteinn horfir til olíuleitar.
„Olíuleit gæti hafist á næsta ári og
staðið yfir í um áratug. Ef olía finnst
gæti olíuvinnsla hafist í kringum
miðjan næsta áratug og hugsanlega
staðið yfir þangað til um miðbik ald-
arinnar. Ýmsar stofnanir hafa unnið
skýrslur sem þessu tengjast og iðn-
aðarráðuneytið og utanríkisráðu-
neytið komið að málum. Horft hefur
verið til þess að setja upp þjónustu-
miðstöðvar við hafnirnar á Vopna-
firði og Þórshöfn enda er talið heppi-
legra að nýta þau mannvirki sem til
staðar eru við fyrirhugaða olíuleit en
að fjárfesta í nýjum mannvirkjum.
Ef olía finnst í vinnanlegu magni
er hins vegar ekki rætt um hafnirnar
á Vopnafirði og Þórshöfn, enda
þyrfti þá miklu stærri hafnir. Hér er
einkum horft til Finnafjarðar en
Siglingastofnun og Orkustofnun
hafa margt um kosti þess staðar að
segja. Bæði kemur þar til að gott
skjól er talið fyrir höfn á Langanesi
og nóg dýpi. Svo er það meginkost-
urinn, að styttra er til Drekasvæð-
isins frá þessu svæði en nokkurri
annarri höfn,“ segir Þorsteinn sem
telur heimamenn jákvæða í málinu.
„Stemningin hefur verið sú að hér
í bæjarfélögunum líta menn á þetta
sem möguleika til framtíðar. Flestir
líta þá jákvæðum augum, enda er lit-
ið svo á að með þeim yrði lagður
grunnur að auknu atvinnuöryggi.
Auðvitað þarf að standa svo að mál-
um að gætt sé að velferð náttúrunn-
ar. Ef af þessum hugmyndum verður
er ljóst að samfélögin gætu stækkað
hratt og eins og jafnan er geta því
fylgt vaxtarverkir. En ég held að
menn séu tilbúnir.
Nú þegar styttist í að olíuleitin
hefjist heyri ég að stærri hafnirnar,
eins og Reyðarfjörður og Eyjafjörð-
ur, geri orðið tilkall til hlutanna. Það
er engin spurning að ef af þessu
verður eru atvinnutækifærin mikil.
Samfélögin þyrftu að stækka og það
yrði aðflutningur fólks. Hins vegar
þyrfti að gæta hófs í uppbygging-
unni. Satt að segja er ég að sumu
leyti hissa hvað stjórnvöld eru róleg í
tíðinni við allan undirbúning, enda
gætu þarna verið um verulega hags-
muni fyrir þjóðina að ræða.“
Frá Kyrrahafi til Atlantshafs
Þorsteinn segir horft til siglinga
kínverska ísbrjótsins Snædrekans í
sumar og þeirra siglingaleiða sem
hann geti sýnt fram á að séu færar.
„Menn horfa til aukinna vöruflutn-
inga frá Kyrrahafi til Atlantshafs um
Norðuríshafsleiðina og þá er Ísland
afar vel staðsett og nægir þar að
horfa til Finnafjarðar undir Langa-
nesi. Á Finnafjarðarsvæðinu væri
því fýsilegt að byggja upp umskip-
unarhöfn fyrir vörur sem yrði um-
skipað og þær síðan fluttar frá
Finnafirði til Evrópu og Bandaríkj-
anna. Ef siglingaleiðin opnast er
ljóst að hún mun keppa við vöru-
flutninga um Súez-skurðinn. Hann
ber ekki meiri umferð en fer um
hann í dag auk þess sem það er
miklu, miklu styttri siglingaleið að
sigla Norðuríshafsleiðina.“
Finnist olía á Drekasvæðinu telur
Þorsteinn koma til greina að reist
verði olíuhreinsunarstöð á Finna-
fjarðarsvæðinu fyrir olíu af Dreka-
svæðinu og þá olíu sem flutt sé frá
Murmansk-svæðinu í dag.
„Gríðarlegt magn óunninnar olíu
er flutt frá Murmansk í Rússlandi til
Bandaríkjanna og framhjá Íslandi.
Ef við hugsum grænt, eins og er dá-
lítið tíska í dag, er mun umhverfis-
vænna að olían kæmi í land á Íslandi
til vinnslu og hreinsunar. Við það
yrði enda mun minna magn olíu flutt
í allar áttir með tilheyrandi mengun.
Þetta yrði því miklu grænni hugsun
en að flytja óunna hráolíu milli heilu
heimsálfanna.
Við höfum skoðað olíuhreinsunar-
stöðvar víða. Sums staðar eru þær
andstyggilegar en annars staðar eru
þær mjög vel búnar m.t.t. mengunar
og umhverfisins. Þetta er spurning
um hvernig haldið er á málum. Við
Íslendingar eigum að hafa bein í nef-
inu til að skoða svona möguleika og
treysta okkur til að semja um svona
hluti. Við þurfum ekki að vera með
neina minnimáttarkennd. Tækifærin
eru mikil,“ segir Þorsteinn.
Olíuhreinsunarstöð rísi í héraði
Hugmyndir um umskipunarhöfn og olíuinnviði á Austurlandi
Halldór Jóhannsson,
skipulagsfræðingur og
talsmaður Huang Nubo,
hefur útbúið kynningar-
bækling um Austurland og
tækifæri til uppbyggingar
innviða þar til siglinga.
Þórshöfn
Finnafjörður
Grunnkort/Loftmyndir ehf.Norður
4 Þá er komið að Þórshöfn. Er þar gengið út frá þvíað flugvöllurinn verði stækkaður í tvær 2,2 km
langar flugbrautir til að skapa „framúrskarandi
aðstæður fyrir innanlandsflug ogmillilandaflug
meðalstórra flugvéla“. Mjög góðar aðstæður séu fyrir
þyrluflugvöll við völlinn. Dregið hefur verið úr umfangi
þessara hugmynda í nýju aðalskipulagi og er nú
gengið út frá því að við stækkun vallarins verði byggð
1 km braut til viðbótar við þá 885 m braut sem fyrir er. 1 Finnafjörður erkynntur sem
ákjósanlegur staður
fyrir stórskipahöfn.
Fjörðurinn sé um
4,5 km breiður og
5,5 km djúpur sem
skapi „ríflegt rými
fyrir stór
olíuflutningaskip
og olíuborpalla“.
3 Vikið er að Vopnafirði sem ákjósanlegrimiðstöð fyrir þjónustu fyrir fyrstu stig
olíu- og gasvinnslu á Drekasvæðinu.
2 Við fjörðinn séyfir 10 km svæði
sem henti fyrir
hafnaraðstöðu og
yfir 2.000 hektarar
til ráðstöfunar fyrir
iðnað. Mynd er af
olíuhreinsunarstöð
við Finnafjörð.
 Sveitarstjórnarmenn á Norðausturlandi sjá fyrir sér stórfellda uppbyggingu  Talsmaður Huang
Nubo kynnir Finnafjörð sem góðan stað fyrir stór olíuskip  Vopnfirðingar horfa til kínversks ísbrjóts
„Sveitarstjórnir á svæðinu eiga
hvorki landið né geta þær sýnt
fram á almenningsþörf fyrir því að
stórskipahöfn rísi á svæðinu. Það
er til dæmis til skipulagt svæði í
Eyjafirði í eigu sveitarfélaganna
þar sem gæti allt eins risið stór-
skipahöfn. Það eru því ekki þjóðar-
hagsmunir sem skapa almennings-
þörf fyrir eignarnám á Norðaustur-
landi til að greiða fyrir slíkum
hugmyndum,“ segir Guðmundur
Vilhjálmsson, eigandi jarðarinnar
Syðra-Lóns, í nágrenni Þórshafnar.
Undanfarin tvö ár hefur Guð-
mundur staðið í málaferlum við
sveitarstjórn Langanesbyggðar og
hefur lögfræðingur hans unnið í
málinu fyrir hans hönd og eigenda
jarðarinnar Fells, eigenda helm-
ings hlutar í jörðinni Helluland og
loks skógarbónda sem á land-
spildu á Hellulandi. En allar eru
jarðirnar við skipulagssvæðið.
„Ef sveitarstjórnirnar hefðu bor-
ið gæfu til að vaða ekki yfir eign-
arrétt landeigenda og ef þær
hefðu ekki beitt leiðinlegum
starfsaðferðum, eins og að gera
mönnum ekki fyllilega ljóst hvaða
réttarstöðu þeir hefðu, væri málið
ef til vill ekki í jafnslæmum far-
vegi. Eins og staðan er í dag munu
landeigendur á svæðinu ekki vilja
láta land sitt undir stóriðju-
starfsemi,“
segir Guð-
mundur og
gagnrýnir
vinnubrögð
Halldórs Jó-
hannssonar,
talsmanns Hu-
ang Nubo og
skipulags-
ráðgjafa Langa-
nesbyggðar.
„Skipulagning og markaðssetning,
þ.m.t. erlendis, hefur verið í óþökk
landeigenda. Það hlýtur að vera
sérstakt að eignir fólks skuli vera
markaðssettar að því forspurðu.
Kínverjarnir eru að leita að at-
hafnasvæðum.
Heimamenn skiptast í tvö horn.
Annars vegar þá sem ólmir vilja
framkvæmdir og svo þá sem vilja
þær ekki. Hvað er fengið með risa-
framkvæmdum sem eru kannski
mestmegnis framkvæmdar af er-
lendu vinnuafli?“
Yfirgangur sveitarstjórna
LANDEIGANDI GAGNRÝNIR ÁFORMIN
Skannaðu kóðann
til að lesa bréf
lögmanns
Guðmundar.
Skannaðu kóðann
til að lesa um
umrædd áform.
Guðmundur
Vilhjálmsson