Morgunblaðið - 21.12.2012, Blaðsíða 31

MINNINGAR 31
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. DESEMBER 2012
✝ Hróðmar Mar-geirsson fædd-
ist á Ögmund-
arstöðum í
Staðarhreppi,
Skagafirði, 5. sept-
ember 1925. Hann
andaðist á Heil-
brigðisstofnuninni
Sauðárkróki 13.
desember 2012.
Foreldrar hans
voru hjónin Helga
Óskarsdóttir, f. 22. janúar
1901, d. 27. janúar 1998, frá
Hamarsgerði í Lýtings-
staðahreppi og Margeir Jóns-
son bóndi, kennari og fræði-
maður á Ögmundarstöðum, f.
15. október 1889, d. 1. mars
1943. Hálfbróðir Hróðmars
samfeðra er Friðrik Lúther,
skólastjóri á Sauðárkróki, f.
1919, d. 1995, kvæntur Öldu
Ellertsdóttur. Alsystkin Hróð-
mars eru: Jón Helgi, f. 1928, d.
1932, Margrét Eybjörg fé-
lagsráðgjafi í Reykjavík, f.
1929, gift Sigurjóni Björnssyni.
Jón Kristvin sagnfræðingur í
Reykjavík, f. 1932 og Sigríður
húsfreyja í Reykjavík, f. 1934,
1961, í sambúð með Maríu
Jónsdóttur, f. 27.8. 1961. Dætur
Jóns Margeirs og fyrri konu
hans Hólmdísar Hjartardóttur,
f. 6.10. 1958 eru: a) Urður, f.
17.2. 1990, og b) Hörn, f. 29.9.
1992. Sonur Maríu er Krist-
leifur Jónsson, f. 5.12. 1980. 4)
drengur andvana, f. 13.6. 1962.
Hróðmar ólst upp á Ögmund-
arstöðum og tók snemma þátt í
bústörfum. Hann var hjálp-
arhella móður sinnar meðan
faðir hans var langdvölum til
lækninga fjarri heimilinu.
Hróðmar tók kennarapróf vor-
ið 1947 og kenndi við Melaskól-
ann í Reykjavík 1947-1956.
Samhliða námi og kennslu vann
hann búinu á sumrin og var
vakinn og sofinn yfir velferð
móður sinnar og systkina. Vor-
ið 1956 tóku Hróðmar og Ásdís
við búi á Ögmundarstöðum og
áttu þar heima síðan. Hróðmar
var skólastjóri Barnaskóla
Staðarhrepps frá 1956 til 1993.
Þau hjón byggðu upp á Ög-
mundarstöðum og bjuggu
myndarbúi til ársins 1999 að
búrekstri var hætt að mestu.
Hróðmar hélt nokkur hross
fram á síðasta dag. Síðasta árið
dvaldi Hróðmar á Heilbrigð-
isstofnuninni Sauðárkróki.
Útför Hróðmars verður gerð
frá Sauðárkrókskirkju í dag,
21. desember 2012, klukkan 14.
Jarðsett verður á Reynistað.
gift Þorsteini Sig-
urðssyni.
Hróðmar kvænt-
ist Ásdísi Björns-
dóttur hinn 10.
apríl 1954. Ásdís
var fædd 3. sept-
ember 1930, d. 29.
október 2005, hún
var dóttir
hjónanna Þor-
bjargar Vilhjálms-
dóttur, f. 17.1.
1908, d. 27.1. 1968, og Björns
Jónssonar, f. 7.12. 1903, d. 8.3.
1977, sem bjuggu á Ölduhrygg
í Svarfaðardal. Börn Hróðmars
og Ásdísar eru 1) drengur and-
vana, f. 13.1. 1954, 2) Sigríður,
f. 27.12. 1954, gift Guðmundi
Kr. Eydal, f. 16.3. 1956. Börn
Sigríðar og Guðmundar eru a)
stúlka, f. 9.9. 1986, d. samdæg-
urs, b) Hróðmar, f. 13.1. 1988,
c) Ríkey, f. 14.10. 1991. Stjúp-
börn Sigríðar og börn Guð-
mundar eru d) Kristbjörn Ey-
dal, f. 30.9. 1976, kvæntur Unu
Björgu Jóhannesdóttur, Krist-
björn á þrjú börn, e) Sigrún
Jóna, f. 30.11. 1977, hún á þrjú
börn. 3) Jón Margeir, f. 30.5.
Látinn er á 88. aldursári
Hróðmar Margeirsson, fyrrver-
andi skólastjóri og bóndi á Ög-
mundarstöðum í Skagafirði.
Hróðmar var vel látinn kennari,
kenndi í Melaskólanum í
Reykjavík í 9 ár og minntist
þess tíma með ánægju. Hann
var skólastjóri í heimasveit sinni
í tæp 40 ár og stundaði jafn-
framt búskap á Ögmundarstöð-
um. Hróðmar og Ásdís bjuggu
fyrstu árin í Reykjavík, en
fluttu árið 1956 norður þar sem
þau tóku við búi af Helgu móður
Hróðmars. Í búskapartíð þeirra
hjóna var byggt myndarlega
upp og tún ræktuð. Þau hættu
búskap að mestu árið 1999, en
áttu áfram heima á Ögmund-
arstöðum. Hróðmar tók nærri
sér veikindi og fráfall Ásdísar,
en bjó þó áfram einn á jörðinni
og sinnti hrossum og veiðiskap
þar til í lok síðasta árs að hann
flutti á Heilbrigðisstofnunina á
Sauðárkróki. Þar fékk hann
góða þjónustu og leið vel þar til
í síðasta mánuði að veikindi
gerðu vart við sig. Hann lést
eftir stutta baráttu við illvígan
sjúkdóm 13. desember síðastlið-
inn. Aðstandendur vilja koma á
framfæri þakklæti til starfsfólks
Heilbrigðisstofnunarinnar.
Hróðmar tók nokkurn þátt í
félagsstörfum á lífsleiðinni, sat í
stjórn Stéttarfélags barnakenn-
ara á Reykjavíkurárunum, í
stjórn veiðifélagsins þar sem
hann barðist fyrir rétti þeirra,
sem nýtt höfðu hlunnindi af
veiði í Miklavatni. Hróðmar sat
lengi í sóknarnefnd Reynistað-
arkirkju, fyrst sem gjaldkeri og
síðar formaður. Hann stóð fyrir
endurbótum á kirkjunni eftir að
hún hafði skemmst í illviðri og
lagði kapp á að hún væri gerð
upp sem næst upprunalegri
mynd. Þau hjón gáfu kirkjunni
veglegar gjafir og sinntu henni
af alúð. Hróðmar var meðhjálp-
ari í Reynistaðarkirkju um ára-
raðir. Hróðmar var trúhneigður
eins og starf hans fyrir kirkjuna
ber vott um. Hann hafði sterkar
skoðanir á landsmálum og
studdi Sjálfstæðisflokkinn alla
tíð. Hann var rökfastur og lét
trauðla sinn hlut. Hann las mik-
ið þegar stundir gáfust frá önn-
um hversdagsins, mest þjóðleg-
an fróðleik ýmiskonar og vitnaði
oft í það sem hann hafði lesið.
Börnin mín nutu þess að
kynnast sveitastörfum hjá
Hróðmari og reyndist hann
þeim góður leiðbeinandi. Nafni
hans naut þeirra samskipta sér-
staklega og bar ávallt mikla
virðingu fyrir afa sínum.
Við áttum ágætlega saman,
gátum rætt um dægurmál, sem
oft beindust að stjórnmálum,
bókmenntir, gamla búskapar-
hætti og þjóðlegan fróðleik. Að
leiðarlokum þakka ég tengda-
föður mínum samfylgdina og bið
honum Guðs blessunar um leið
og ég færi börnum hans og
barnabörnum innilegar samúð-
arkveðjur.
Guðmundur Kr. Eydal.
Við fráfall bróður míns,
Hróðmars Margeirssonar, gefst
tilefni til að rifja upp ýmislegt
frá liðnum tímum. Það var
þungt áfall fyrir Hróðmar og
systkini hans, er faðir okkar,
Margeir Jónsson á Ögmundar-
stöðum, féll frá árið 1943. Hróð-
mar var þá ekki orðinn fullra 18
ára. Undirritaður var 10 ára en
elstur í þessum fimm barna
systkinahópi var Friðrik sem
var 23 ára en hann var þá við
nám í Háskóla Íslands. Það kom
nú í hlut þeirra bræðra, Frið-
riks og Hróðmars, að vera verk-
stjórar í áframhaldandi búskap
móður okkar á Ögmundarstöð-
um. Þá kom það fljótt í ljós að
Hróðmar hafði gott vit á því
hvernig ætti að reka búskap og
þá var ekki síður mikilvægt að
eldri bróðirinn, Friðrik, var
einnig hneigður fyrir búskap og
hestamennsku, þótt nám hans í
norrænum fræðum við háskól-
ann væri forgangsmál og hlyti
að taka tíma hans.
Samvinna þeirra bræðra var
jafnan með miklum ágætum,
þeir voru hvor annars bestu vin-
ir, og þrátt fyrir hinn mikla
missi er móðir okkar hafði orðið
fyrir við þetta fráfall eigin-
manns hennar tókst henni að
halda áfram búskap á Ögmund-
arstöðum án stórra áfalla.
Nokkurn þátt í þessu áttu for-
eldrar hennar, Sigríður Hall-
grímsdóttir og Óskar Þorsteins-
son, og bróðir hennar, Ármann
Óskarsson, en þau fluttu að Ög-
mundarstöðum árið 1943 og
voru þar í húsmennsku næstu
árin. Ármann tók að sér að vera
vetrarmaður hjá systur sinni
næstu vetur og fyrir vikið gat
Hróðmar farið í Kennaraskól-
ann og lokið þar burtfararprófi
nokkrum árum síðar. En bú-
skapurinn átti enn hug hans og
þar sá hann tækifæri. Hann ætl-
aði þó fyrst að ná sér í duglega
búkonu og það heppnaðist hon-
um síðar.
Hróðmar tilheyrði ekki þeim
stóra hópi sem telur að sálin sé
ekki til sem sjálfstæð eining.
Hann var lúterstrúarmaður með
miklu ívafi úr sálarrannsóknar-
stefnunni og hefði vafalaust átt
auðvelt með að fá stimpil frá
Haraldi Níelssyni, guðfræðingn-
um sem var meðal helstu frum-
kvöðla sálarrannsókna á Íslandi.
Nú er jarðvist hans lokið og fær
hann nú vonandi tækifæri í
áframhaldandi tilveru annars
heims að sinna áhugamálum sín-
um við þau skilyrði sem verða
þar í boði fyrir hann.
Jón Kristvin Margeirsson.
Samfylgd okkar Hróðmars
móðurbróður míns spannaði
rúm fjörutíu ár eða frá því ég
man eftir mér til hans hinstu
stundar. Sem barn fór ég til
hans í sveit og dvaldi sumar-
langt, stundum jafnvel um há-
tíðir og páska. Þau Ásdís kona
hans tóku mér ævinlega fagn-
andi og hjá þeim átti ég góðan
tíma. Ögmundarstaðir voru
myndarbú, snyrtilegt og reisu-
legt og Hróðmar var snjall
bóndi. Ég á fjölmargar myndir
úr hugskotinu af sveitadvölinni
og okkur frændunum.
Opnar víðáttur Skagafjarðar
blasa við af bæjarhlaðinu með
hinum bláu dölum norðursins
austan Héraðsvatna og Stað-
aröxlina til vesturs. Ég minnist
þess þegar við vitjuðum um net-
in í Miklavatni og innbyrtum
spriklandi laxa og silunga sem
við reiddum heim á þeim Skjóna
og Hrana, þegar við rákum fé á
fjall, áttum við baldna fola, hug-
uðum að nýköstuðum folald-
smerum eða mörkuðum lömb í
sauðburðinum. Hróðmar smitaði
mig af gleðinni sem fylgir því að
sjá hina mildu hönd vorsins
kveikja lífið eftir strangan vet-
ur. Ég var ákafur að taka þátt í
bústörfunum og vildi stundum
meira en mér var falið. Hróð-
mar hafði lag á því að láta verk-
efnin fylgja getunni og hrósaði
mér þegar ég mannaðist upp
fyrir mig. Mér er minnisstætt
þegar ég fangaði og beislaði tvo
hesta í fyrsta sinn, náði varla
upp fyrir flipa og teymdi þá
rogginn heim á hlað. Hróðmar
kímdi og sagði „seigur frændi“.
Vafalaust hafa þau hjónin bros-
að í kampinn yfir hinum ákafa
kaupamanni. Ég var lengst af
eini kaupamaðurinn á bænum
og naut góðs atlætis þeirra
hjóna enda ríkti gagnkvæm
væntumþykja og hlýhugur á
milli okkar.
Eftir því sem árin liðu kom
það í minn hlut að brosa í kamp-
inn yfir tilsvörum Hróðmars og
hlutverkin snerust jafnvel við.
Stundum þótti mér nóg um
ákafa gamla mannsins í land-
búnaðinum undir það síðasta en
jafnan gátum við hlegið að
uppátækjum hvor annars.
Eftir því sem aldurinn færð-
ist yfir þróaðist með okkur djúp
vinátta og ég kynntist nýrri hlið
á Hróðmari þegar kona hans
veiktist. Það var aðdáunarvert
að sjá hversu natinn hann var
við að hugsa um hana Dúu sína
og að verða vitni að þeirri hlýju
og nærgætni sem hann sýndi
henni. Hann hleypti mér einnig
inn í huga sinn þegar við fórum
saman að vitja um leiði ástvina
hans í Reynistaðarkirkjugarði.
Hann var einlægur trúmaður og
fann styrk í trúnni eftir að hann
varð ekkill.
Ég átti alltaf athvarf á Ög-
mundarstöðum hjá frænda mín-
um og sótti þangað stuðning og
vinarþel. Þegar árin færðust yf-
ir frænda minn naut ég þess að
geta endurgoldið þann hug eftir
föngum.
Það er ekki sjálfgefið að bönd
vináttu og frændsemi haldi ára-
tugum saman. Ég er þakklátur
fyrir sumrin sem við áttum
saman og okkar sameiginlegu
vegferð öll þessi ár. Hún auðg-
aði mig af minningum og
þroska.
Björn M. Sigurjónsson.
Ég hef líklega verið fimm eða
sex ára gamall þegar ég kom
fyrst til sumardvalar í Ögmund-
arstaði rétt fyrir miðjan sjöunda
áratuginn og eftir það var til-
veran mótuð af skagfirskum
sumrum. Á Ögmundarstöðum
bjó Hróðmar móðurbróðir minn
ásamt konu sinni Ásdísi og
börnum tveimur, Jóni Margeiri
og Sigríði. Amma mín Helga bjó
þar einnig og taldist ég á henn-
ar ábyrgð. Sumrin voru sólrík
og skemmtileg, auk heimilis-
fólksins voru ávallt fleiri börn
og unglingar í sumardvöl, allar
kynslóðir gengu saman til
verka, vinnan var leikur og leik-
urinn vinna. Þarna mynduðust
sterk bönd vináttu milli frænd-
fólks sem staðið hafa óslitin þó
að lífið hafi runnið í ýmsa far-
vegi.
Búskapur Hróðmars og Ás-
dísar var hefðbundinn, kýr,
sauðfé og hross. Sífellt var eitt-
hvað að hlakka til; sauðburður,
smalamennska, reka á fjall, vitja
um net, sinna heyskap. Allir
lögðu hönd á plóg og vinnu-
framlag krakkanna skipti máli,
maður var tekinn alvarlega. Það
var auðvitað ekki fyrr en löngu
síðar sem ég áttaði mig á því
hversu gott lag Hróðmar hafði á
okkur krökkunum og umgekkst
okkur sem jafningja en var jafn-
framt ábyrgur leiðbeinandi.
Hann var kennari af lífi og sál.
Ákafamaður til allrar vinnu, sí-
fellt að störfum og við krakk-
arnir löngum eini félagsskapur
hans við vinnuna sem kannski
eftir á að hyggja hefur eflaust
stundum reynt á þolinmæðina. Á
Ögmundarstöðum var gott bóka-
safn og hvatningin til lestrar
fólst í því að efni bókanna var oft
á tíðum umræðuefni við dagleg
störf.
Vorið 1968 tókumst við hressi-
lega á í aðdraganda forsetakosn-
inga. Ég studdi Kristján, Hróð-
mar var eldheitur
stuðningsmaður Gunnars og ég
fann ekki annað en honum væri
kappsmál að fá mig til að skipta
um skoðun. Hann tók mark á
mér tíu ára gömlum. Ekki var ég
látinn gjalda þess að hafa ekki
gefið eftir sannfæringu mína en
taldi þó réttara að fagna kosn-
ingasigrinum hóflega.
Ég rifja þetta upp til að þakka
Hróðmari fyrir þann þátt sem
hann átti í mótun minni á æsku-
árum. Sveitadvöl var á þessum
tíma allt að þriðjungur úr ári,
3-4 mánuðir, ekki svo lítill hluti
þegar nánar er skoðað.
Þegar ég löngu síðar leitaði til
Hróðmars og Ásdísar um lausn
með að eiga helgar með syni
mínum barnungum sem þá bjó á
Sauðárkróki var það auðsótt. Í
tvo vetur komum við feðgar
reglulega og nutum samvista
hvor með öðrum á Ögmundar-
stöðum og ekki síður við þau
hjónin sem ávallt tóku okkur
fagnandi. Þarna kynntist ég
Hróðmari á annan hátt, við
ræddum heima og geima, hann
var vel lesinn og fylgdist vel með
öllu sem gerðist á landsvísu og
mér varð hugsað til þess að ekki
þarf að eyða ævinni á torgum og
í margmenni til að hafa yfirsýn.
Hann rifjaði einnig upp sögur úr
kennslunni í hreppnum og taldi
það mestan árangur sinn að hafa
tekist að kenna erfiðum nem-
endum undirstöðuatriði í lestri,
skrift og reikningi. Það væri
þeirra besta veganesti út í lífið
Hróðmar frændi minn skilaði
góðu dagsverki og nestaði marga
til lífsins vegferðar. Fyrir það á
hann góðar þakkir skildar og
samúðarkveðjur mínar ganga til
fjölskyldu hans við fráfall hans.
Hávar Sigurjónsson.
Þeim fækkar óðum sem
gengu út í vorið með kennara-
próf frá Kennaraskóla Íslands í
maí 1947. Nú hefur Hróðmar
Margeirsson frá Ögmundarstöð-
um í Skagafirði kvatt þetta líf.
Hann skilur eftir sterka mynd í
hugum okkar bekkjarfélaganna
þessi ljóshærði grannvaxni og
sviphreini piltur.
Hróðmar var prýðisgóður
námsmaður, íhugull, rólyndur,
vinfastur og sífellt leitandi
lausna á þeim vandamálum sem
mæta kennaranum í starfi, en
kennsla varð hans ævistarf þótt
hann sinnti ýmsu fleiru. Til
gamans má geta að hann lék
engil í Gullna hliðinu þegar það
var frumsýnt við vígslu Þjóð-
leikhússins 1950.
Hróðmar hóf kennslustarf
sitt við Melaskólann í Reykjavík
og kenndi þar þar til 1956, en
þá söðlaði hann um og fluttist
norður í Skagafjörðinn í heima-
sveit sína og tók við skólastjórn
í grunnskólanum í Staðarhreppi.
Hann gegndi því starfi til
starfsloka. Jafnframt stundaði
hann búskap á föðurleifð sinni
Ögmundarstöðum.
Það orð fór af Hróðmari að
hann væri sérlega laginn við
kennslu ungra barna, sérstak-
lega þeirra sem áttu erfitt með
lestur, en það er ekki á færi
allra kennara. Það getur skipt
sköpum fyrir barn sem á í erf-
iðleikum með lestrarnám að
kennari skynji vandamálið og
bregðist rétt við annars getur
það haft alvarlegar afleiðingar
fyrir barnið.
Það er ekki ætlun mín með
þessum kveðjuorðum að fjalla
mikið um kennslustarf Hróð-
mars heldur að þakka fyrir hina
áralöngu og traustu vináttu
hans og Ásdísar konu hans og
barna þeirra. Oft höfum við
hjónin notið gestrisni á þeirra
fallega heimili á Ögmundarstöð-
um sem skartaði mörgum lista-
verkum og margvíslegum hann-
yrðum, sem þau hjónin höfðu
næmt auga fyrir. Þar áttum við
jafnan fróðlegar og skemmtileg-
ar viðræður þar sem margt bar
á góma því Hróðmar var marg-
fróður um mannlíf í Skagafirði
fyrr og nú og málefni líðandi
stundar, enda fylgdist hann vel
með því sem efst var á baugi.
Við hjónin vottum börnum og
ástvinum Hróðmars samúð okk-
ar.
Stefán Ólafur Jónsson.
Hróðmar
Margeirsson
✝
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
GUÐNI EGILL GUÐNASON
frá Suðureyri við Súgandafjörð,
til heimilis að Sóltúni 5,
Reykjavík,
andaðist á hjúkrunarheimilinu Skjóli að kvöldi
mánudagsins 17. desember.
Útför hans fer fram frá Áskirkju fimmtudaginn
27. desember kl. 15.00.
Blóm og kransar eru vinsamlegast afþakkaðir, en þeim sem
vildu minnast hans er bent á Parkinson-samtökin.
Brita Marie Guðnason,
Jóhann Guðnason, Rósa Hrund Guðmundsdóttir,
Guðni Albert Guðnason,
Ingólfur Guðnason, Sigrún Elfa Reynisdóttir
Kjartan Guðnason, Sesselja Traustadóttir
og barnabörn.
✝
Okkar ástkæra
HERMÍNA G. HERMANNSDÓTTIR,
Logafold 135,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum við Hringbraut
mánudaginn 17. desember.
Úförin fer fram frá Grafarvogskirkju
föstudaginn 28. desember kl. 15.00.
Þeim sem vilja minnast hennar er bent á Krabbameinsfélagið.
Kári Jónsson,
Bjarghildur Sólveig Káradóttir,
Svala Skorradóttir,
Dröfn Skorradóttir,
Jón Trausti Kárason, Erna Kristín Jónsdóttir,
Stefán Örn Kárason.
✝
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
BALDUR BERNDSEN MARÍUSSON,
Tómasarhaga 24,
Reykjavík,
lést laugardaginn 15. desember á
Landspítalanum í Fossvogi.
Jarðarför hans fer fram frá Neskirkju föstudaginn 28. desember
kl. 13.00.
Inga Cleaver,
Magnús Bjarni Baldursson, Sigríður Haraldsdóttir,
Guðrún Edda og Sigríður Erla Baldursdætur
Baldur Karl, Elín Inga og Edda Sólveig.