Þjóðviljinn - 15.03.1988, Blaðsíða 10

Kjamorku-
vopnalaus
Norðurlönd
fwm/áL
að er seinlegt verk að ná
árangri í alþjóðamálum
og hefur sú vegferð
gengið grátlega seint
sem leiðir tit friðar og afvopn-
unar. Nú er hins vegar allt á
fleygiferð og hvarvetna í
heiminum eru umræður um
frið og um afvopnun. Þetta á
ekkl síst við um Norður-
Evrópu. Þar hafa ríkjaleiðtogar
og þjóðþing fjallað um útrým-
ingu kjarnorkuvopna og kjarn-
orkuvopnalaus svæði. Þar er
fremst umræðan um kjarn-
orkuvopnalaus Norðurlönd en
miklu skiptir líka umræðan um
kjarnorkuvopnalaust belti í
Mið-Evrópu frá Norðurlöndun-
um og suðureftir beggja vegna
„járntjaldsins“ sem búið var til
eftir seinni heimsstyrjöldina.
Umræðan um kjarnorku-
vopnalaus Norðurlönd hefur nú
heyrst um áratugi en á seinni
árum hefur umræðan færst í
skipulegan farveg. Fyrst í sam-
tökum almennings, „grasrótar-
samtökum“ af margvíslegum
toga og síðan í opinberum nefnd-
um. Dæmi um slíka nefnd er
Jörgensensnefndin svokallaða
sem Svavar Gestsson alþingis-
maður hefur tekið þátt í allt frá
ársbyrjun 1986. Nefndin hefur nú
komið sér saman um þau pólit-
ísku grundvallaratriði sem máli
skipta um kjarnorkuvopnalaus
Norðurlönd. Um þessi grundvall-
aratriði er víðtæk samstaða
vinstriflokka og miðflokka - sem
skipa meirihluta á þjóðþingum
allra Norðurlandanna.
í lok nóvember 1985 var haldin
fjölmenn norræn þingmannaráð-
stefna um kjarnorkuvopnalaus
Norðurlönd. Iframhaldi af henni
var skipuð þingmannanefnd um
kjarnorkuvopnalaus Norður-
lönd. Nefndarstarfið hefur verið
opið til þátttöku þeim flokkum á
Norðurlöndum sem vilja taka

SKiPADE/LD
SAMBANDS/NS
LINDARGÖTU 9A -SÍMI 698100/28200
íkipádeild Sambandsins veitir alhliða flutningaþjónustu
hvaðan sem er og hvert sem er þ. á m.:
vikulegar siglingar
til og frá:
HULL
ANTWERPEN
ROTTERDAM
HAMBORC
KAUPMANNAHÖFN
AARHUS
GAUTABORG
LARVÍK
aðra hvora viku
tilog frá:
SVENDBORG
VARBERG
MOSS
þriöju hverja viku
tilogfrá:
NEWYORK
PORTSMOUTH
GLOUCESTER
HELSINKI
LUEBECK
FÆREYJAR
Auk þessa vikulegir strandflutningar.
SETTU TRAUST ÞITT Á OKKUR
HAFÐU SAMBAND \/
- - i
þátt í því. Allir flokkar á Norður-
löndunum nema hægri flokkarnir
hafa tekið á einhvern hátt þátt í
nefndarstarfinu. Niðurstöður
þessarar nefndar hafa nú verið
gefnar út. Það var aldrei ætlunin
að þingmannanefndin ynni drög
að sáttmála um kjarnorkuvopna-
laus Norðurlönd. „Hins vegar
ætluðum við okkur að semja póli-
tískt skjal sem nota má í áfram-
haldandi umræðum - og sem get-
ur verið grundvöllur að aðgerð-
um,“ segir Anker Jörgensen í
inngangi bæklings um málið sem
gefinn var út í Kaupmannahöfn
nú um áramótin.
„Þetta er í fyrsta skipti sem full-
trúar norrænu þjóðþinganna hafa
haft með sér samvinnu um stefnu
í öryggismálum Norðurlanda,"
segir Anker ennfremur í
innganginum.
Sjö fundir
Þetta skjal var samþykkt á
fundi nefndarinnar 1. júní í
Kaupmannahöfn. Nefndin hafði
þá haldið 5 fundi áður. Nú í febr-
úar, 9. febrúar sl., hélt nefndin
sjöunda fund sinn. Þar voru með-
al annarra fulltrúar frá Alþýðu-
bandalagi, Alþýðuflokki og
Framsóknarflokki en auk þeirra
hefur Kvennalistinn tekið virkan
þátt í störfum nefndarinnar og
stendur að samþykktum hennar.
Á síðasta fundi var ákveðið að
ræða við þingmenn í Sovétríkjun-
um og í Bandaríkjunum og þar
var ennfremur ákveðið að reyna
að ýta, svo sem kostur er, á eftir
starfi embættismannanefndar-
innar um kjarnorkuvopnalaus
Norðurlönd.
Meirihluti
Anker Jörgensen segir í inn-
gangi skýrslu sinnar að meirihluti
sé fyrir afstöðu nefndarinnar á
öllum þingum Norðurlandanna.
Þátttaka hefur verið þannig í
starfi nefndarinnar:
Finnland: Allir stjómmála-
flokkar.
Svíþjóð: Sósíaldemókratar,
Vinstriflokkurinn, Kommúnistar
og Miðflokkurinn.
Noregur: Verkamannaflokk-
urinn, Sósíalíski vinstri flokkur-
inn, Miðflokkurinn (áheyrnarað-
ili), Kristilegi þjóðarflokkurinn.
Danmörk: Jafnaðarmanna-
flokkurinn, Sósíalíski þjóðar-
flokkurinn, Róttæki vinstriflokk-
urinn og Kristilegi flokkurinn.
ísland: Alþýðubandalagið, Al-
þýðuflokkurinn, Framsóknar-
flokkurinn og Samtök um
kvennalista.
Auk þess hafa fulltrúar frá
Lögþingi Færeyja og Landsþingi
Álandseyja tekið þátt í starfinu.
í viðtali við blaðið sagði Svavar
Gestsson að hann hefði strax eftir
fundinn í Stokkhólmi rætt við
utanríkisráðherra um málið,
sömuleiðis formann utanríkis-
málanefndar.
„Nú er loksins komin veruleg
hreyfing á málið. Árangur er í
sjónmáli“, sagði Svavar Gests-
son.
Þingtíðindi - Síða 10