Morgunblaðið - 10.07.2014, Síða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. JÚLÍ 2014
fjöldi fæðinga í ágústmánuði óneit-
anlega nokkuð skökku við.
Anna Sigríður Vernharðsdóttir,
yfirljósmóðir á fæðingarvaktinni,
segir að þótt gert sé ráð fyrir þess-
um fjölda fæðinga sé ekki þar með
sagt að það gangi eftir. „Það var
líka búist við svona mörgum í júní,
en síðan var það meðalmánuður.
En við erum viðbúin því að það
verði mikið að gera.“
Á fæðingarvaktinni eru níu fæð-
ingarstofur. Anna Sigríður segir að
af og til komi upp sú staða að allar
stofur séu uppteknar meira eða
minna allan sólarhringinn. „Þeir
dagar koma sem við eigum ekki
fæðingarstofu. Þá gerum við fæð-
ingarstofu úr stofu á næstu deild
sem við erum yfirleitt ekki með
fæðingar í. Þannig getum við bætt
a.m.k. tveimur stofum við. Síðan er-
um við með skoðunarherbergin til
að hlaupa upp á. Það var reyndar
talsvert algengara fyrir nokkrum
árum að konur fæddu þar inni. En
aðstaðan hefur verið bætt svo mikið
að það gerist sjaldnar í dag.“
Geta forgangsraðað
Anna Sigríður segir að hægt sé
að stýra álaginu að hluta til.
„Það eru ekki alltaf allar konur
hjá okkur í aktívri fæðingu og
sumu getum við stýrt. Á hverjum
sólarhring eru t.d. framkallaðar 3-4
fæðingar og við stýrum hvenær
þær fara af stað. Þannig getum við
forgangsraðað vinnunni okkar.“
Anna Sigríður segir að aukafólk
sé kallað út þegar margar fæðingar
eru í gangi samtímis.
Spurð hvort barnshafandi konum
á höfuðborgarsvæðinu sé beint á
aðrar fæðingardeildir þegar margar
fæðingar eru fyrirséðar segir Anna
Sigríður svo ekki vera. „Það er gott
fyrir konur að vita af þeim mögu-
leika að þær geti fætt annars stað-
ar en hjá okkur. En við stýrum því
að sjálfsögðu ekki hvar konur fæða
og tökum á móti öllum sem vilja
fæða hjá okkur. Engin kona þarf að
vera hrædd um að fá ekki þá þjón-
ustu sem hún þarf, burtséð frá því
hvað það er mikið að gera. Það þarf
engin að óttast að þurfa að fæða á
göngunum.“
Morgunblaðið/Ásdís
Nýfædd Búist er við miklum fjölda fæðinga á höfuð-
borgarsvæðinu í ágúst, talsvert yfir meðallagi.
Búist við miklu barnaláni í ágúst
Ráðstafanir eru gerðar á fæðingar-
vakt og stofum bætt við á annatíma
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Ljósmóðir Anna Sigríður segir allar konur fá þá þjón-
ustu sem þær þurfi, burtséð frá hversu mikið sé að gera.
SVIÐSLJÓS
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Búist er við óvenjumörgum fæð-
ingum á fæðingarvakt Landspítal-
ans í næsta mánuði. Yfirljósmóðir
þar segir að upp geti komið sú
staða að ekki séu til fæðingarstofur
fyrir allar fæðandi konur. Þá sé
gripið til annarra ráðstafana og
konur þurfi ekki að óttast að þurfa
að fæða börn sín á göngum. Auð-
velt sé að fá aukamannskap til
starfa. Hún segir mikilvægt fyrir
barnshafandi konur að vita af öðr-
um möguleikum, eins og t.d. að
fæða á Akranesi eða á Suður-
nesjum, en allar konur séu vel-
komnar á fæðingarvakt Landspítal-
ans.
Viðbúið að mikið
verði að gera
Búist er við um 320 fæðingum á
höfuðborgarsvæðinu í ágúst og er
þessi fjöldi áætlaður samkvæmt
sónarupplýsingum frá heilsu-
gæslum og læknum. Í meðalmánuði
fæðast um 270 börn, eða átta til níu
á hverjum sólarhring. Í starfsemis-
upplýsingum Landspítalans fyrir
fyrstu fimm mánuði ársins kemur
fram að á því tímabili fæddust
1.274 börn á sjúkrahúsinu. Það er
fækkun um 4,4% frá sama tímabili í
fyrra og því skýtur þessi áætlaði
Íbúi í Bolungarvík hefur játað á sig
að hafa unnið skemmdarverk á húsi
við Aðalstræti 16 aðfaranótt mánu-
dags. Valdimar Lúðvík Gíslason,
fyrrverandi bæjarfulltrúi, segist
bera einn ábyrgð á verknaðinum,
sem hann hafi framið þar sem húsið
skapaði hættuástand og þrengdi
verulega aðgengi gangandi vegfar-
enda að ráðhúsi bæjarins.
Aðeins hafi verið spurning um
hvenær þarna yrði óhapp. Hann
hafi því verið orðinn úrkula vonar
um að nokkuð yrði að gert af hálfu
bæjaryfirvalda og því gripið til
þessa ráðs.
„Ég greip til neyðarréttar þegar
ég sá að menn ætluðu ekkert að
gera,“ segir hann.
Játar á sig skemmd-
arverkin á húsinu
á Bolungarvík
Ljósmynd/Bæjarins besta
Tjón Húsið við Aðalgötu sem Valdimar
skemmdi var byggt árið 1909 og er friðað.
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
„Þetta eru mjög góðar fréttir, að
valnefnd og biskup skuli hafa þorað
að velja þrjár konur í sama presta-
kallið,“ segir Guðrún Karls Helgu-
dóttir, prestur í
Grafarvogskirkju
og varaformaður
Prestafélags Ís-
lands, um þau
tíðindi að biskup
Íslands skipaði á
þriðjudag sr.
Örnu Ýri Sigurð-
ardóttur prest í
Grafarvogs-
prestakalli frá og
með 1. septem-
ber næstkomandi. Mun þetta vera í
fyrsta sinn sem þrjár konur gegna
prestsembættum í sama prestakalli
á Íslandi.
– En þarf þor til að skipa konu í
prestsembætti?
„Það virðist vera. Karlarnir eru
ennþá með mikið forskot. Það eru
mun færri konur í sóknarprests-
stöðum og sérstaklega á suðvest-
urhorninu. Félag prestvígðra
kvenna sendi frá sér ályktun núna í
vor, þegar ljóst var að þessi emb-
ætti yrðu auglýst sem hafa verið
auglýst undanfarið, um að tekið
yrði tillit til þessa og farið að leið-
rétta kynjamuninn en það hefur
ekki verið gert. Það eru mun fleiri
karlar sem hafa verið valdir núna
og það þykir enn alveg sjálfsagt að
velja karl við hliðina á karli þar sem
eru tveir prestar í sama prestakalli
en svo virðist sem það hafi ekki ver-
ið hægt að velja t.d. konu við hliðina
á konu, því þá þarf að hugsa mjög
vel um kynjasamsetninguna, og
þess vegna er þetta mjög merki-
legt,“ segir Guðrún.
Guðrún segir ákvörðun biskups
um að fara gegn ákvörðun val-
nefndar í Seljaprestakalli sýna að
hann hafi vilja til að leiðrétta kynja-
hlutfallið innan kirkjunnar en svo
virðist sem valnefndirnar, sem oft-
ast eru skipaðar sóknarbörnum,
telji sig ekki alltaf bundnar af fag-
legum sjónarmiðum um menntun
og reynslu né jafnréttislögum. Hún
segir tímabært að endurskoða ráðn-
ingarferlið, sem samanstandi af
ákvörðun valnefndar annars vegar
og samþykki biskups hins vegar, og
í sumum tilfellum konsningu, líkt og
stendur fyrir dyrum í Seljapresta-
kalli.
Prestar eru alls konar fólk
Guðrún segir fólk eðlilega hafa
tilhneigingu til að velja þann sem
það þekkir og líkar við en svo virð-
ist sem gerðar séu meiri kröfur til
kvenumsækjenda en karla. „Það má
segja að þær konur sem hafa verið
valdar undanfarið hafi allar verið
með jafnmikla eða meiri menntun
og reynslu en karlarnir sem sóttu
um, á meðan það hefur ekki verið í
öllum tilvikum sem karlar hafa ver-
ið valdir,“ segir hún. Hún segir eina
af ástæðum þess að konur séu síður
valdar en karlar hina rótgrónu
ímynd um karlprestinn.
Guðrún segir mikilvægt að fag-
lega sé staðið að skipun presta og
þá þurfi ákveðin hugarfarsbreyting
að eiga sér stað. „Það sem þarf
kannski fyrst og fremst er að við
nútímavæðum hugarfarið þegar
kemur að kirkjunni og sjáum að
prestar geta verið jafnt karlar og
konur og að ímynd prestsins er
ekki endilega karlmaður á
ákveðnum aldri, heldur séu þeir alls
konar fólk af báðum kynjum,“ segir
hún. Hún segir mikilvægt að
kirkjustarfið endurspegli fólkið í
sóknunum og kirkjan endurspegli
fólkið í landinu.
Krefst þors að velja konu
Arna Ýrr Sigurðardóttir skipuð prestur í Grafarvogsprestakalli Fyrsta sinn
sem þrjár konur eru skipaðar prestar í sama prestakalli Á brattann að sækja
Morgunblaðið/Ómar
Ekki í bráð Guðrún segist hlakka til þess tíma þegar það skiptir ekki máli
hvers kyns umsækjandi er en hún sjái ekki að hann sé á næsta leiti.
Guðrún Karls
Helgudóttir
Skilgreind eru fjögur þjónustustig frá A til D fyrir fæðingarstaði á Íslandi. A
táknar þann stað þar sem þjónusta er mest og D þar sem hún er minnst.
Landspítali er eini fæðingarstaðurinn sem er á stigi A, en þar er sérhæfð
kvennadeild fyrir áhættumeðgöngu og fæðingu þar sem ljósmæður, fæðinga-
og kvensjúkdómalæknar starfa. Þá er þar aðgangur að skurðstofu og þjón-
usta fyrir nýbura eftir 22 vikna meðgöngu. Á þjónustustigi B er sama þjón-
usta, nema aldur nýbura er miðaður við 34 vikna meðgöngu. Sjúkrahúsið á
Akureyri er í þeim flokki. Þjónustustig C stendur fyrir millistærð á fæðing-
ardeild þar sem möguleiki er á mænudeyfingu og þar starfa sérfræðilækn-
ar, auk ljósmæðra. Á C-stigi eru sjúkrahúsin á Akranesi, Ísafirði og í Nes-
kaupstað. Þjónustustig D er lítil fæðingardeild á heilbrigðisstofnun þar
sem starfa ljósmæður og heilsugæslulæknar. Þar er ekki hægt að fá deyf-
ingar. Stofnanirnar á Selfossi og Suðurnesjum tilheyra þessum hópi.
Hæsta stigið er á Landspítala
FJÖGUR ÞJÓNUSTUSTIG FÆÐINGARSTAÐA
Tuttugu sóttu um prestsembættið í
Grafarvogsprestakalli en Arna Ýrr
segir skipunina hafa komið sér
mjög á óvart. Hún segir ekkert laun-
ingarmál að konur eigi á brattann
að sækja þegar kemur að ráðn-
ingum innan kirkjunnar.
„Ég er náttúrlega núna búin að
vera að sækja um öll þessi embætti
sem hafa verið veitt á höfuðborg-
arsvæðinu; ég er t.d. konan sem
biskup vildi skipa í Seljakirkju, og
það er náttúrlega bara mjög áber-
andi að það einhvern veginn virðist
alltaf miklu lægri þröskuldurinn að
ráða karlmann við hliðina á karli en
konu við hliðina á konu. Þetta er í
fyrsta skipti í
rauninni sem það
gerist með einni
örlítilli undan-
tekningu,“ segir
hún.
Arna segir að
að sjálfsögðu beri
að ráða þann
hæfasta í starfið
en það veki
stundum spurningar hvernig hæfn-
ismatið er rökstutt. Spurð af hverju
hún sótti ekki aftur um starfið í
Seljaprestakalli segist hún ekki
hafa haft áhuga á því að taka þátt í
kosningu um embættið.
Kom henni mjög á óvart
ÞRÖSKULDURINN HÆRRI FYRIR KONURNAR
Arna Ýrr
Sigurðardóttir
Vinna undir-
búningsnefndar
um millidómstig
á Íslandi er nú á
lokastigi. Að
sögn Kristínar
Edwald, for-
manns nefndar-
innar, mun
nefndin skila af
sér skýrslu til innanríkisráðherra í
mánuðinum. Í kjölfarið er stefnt að
því að leggja fram frumvarp á
þingi. Í skýrslu nefndarinnar má
búast við breytingum á Hæstarétti,
en dómurum við réttinn mun fækka
og þeir munu starfa í einni deild
þegar millidómstig kemst á legg.
Undirbúningur milli-
dómstigs á lokastigi