Morgunblaðið - 18.08.2014, Blaðsíða 18

18 UMRÆÐAN Minningar
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 18. ÁGÚST 2014
„Skítamix“ á Landspítalalóð
Núverandi
forstjóri Land-
spítalans er
mjög áhuga-
samur um fram-
gang sjúkra-
hússins og er
það vel. Hann er
þó ekki heilagur
maður eins og
nafni hans, post-
ulinn, frekar en ég. Því er
engum skylt að hafa sömu
skoðun og hann á réttu og
röngu eða á fegurð eða bygg-
ingarlausnum á Landspít-
alalóð.
Í viðtali í morgunútvarpi
Bylgjunnar 15. ágúst sl. sagði
hann að nauðsynlegt væri að
hefja nýbyggingar á Hring-
brautarlóð Landspítalans
sem allra fyrst til þess að
koma bráðastarfsemi sjúkra-
hússins í eitt hús og er ég
sammála því. Hann mælti
með fyrirliggjandi fyrsta
áfanga í SPITAL-planinu um-
fangsmikla – en sagði jafn-
framt að ef ekki væru til pen-
ingar í þá byggingu þá þyrfti
að fara í aðrar lausnir sem
hann nefndi „skítamix“. Mér
fannst þetta sniðugt orð af því
að mér finnst
SPITAL-planið
einmitt vera
þess eðlis; allt of
stórt fyrir bygg-
ingarlóðina, vit-
laust staðsett,
ljótt, byggt í
brekku og með
slæmum teng-
ingum við
gömlu húsin,
sem þar með
munu nýtast
illa. Áframhald-
andi nýting húsanna á Hring-
braut var einmitt aðal-
forsenda staðarvalsins, m.ö.o.
að spara peninga, sem liggja
víst ekki á lausu hérlendis.
Ég leyfi mér að biðja rit-
stjóra Morgunblaðsins að
birta enn og aftur hlið við hlið
mynd annars vegar af deili-
skipulagstillögu SPITAL,
sem gerð er fyrir milljarða,
og hins vegar af tillögu minni
og Magnúsar Skúlasonar
arkitekts, sem enginn pen-
ingur hefur verið settur í. Svo
sting ég upp á því að lesand-
inn sjálfur, borgarbúinn, meti
hvor tillagan sé „skítamix“.
Þá má hafa í huga borg-
armyndina, fegurðina, Þing-
holtin.
Tillaga okkar Magnúsar er
fullnægjandi lausn fyrir bráð-
astarfsemina og rannsókn-
arstofurnar til nokkurra ára-
tuga og ásýnd Þingholtanna
breytist ekki mikið. Val-
starfsemi getur verið áfram í
Fossvogi um sinn. Margir
hafa haft samband við mig,
arkitektar, verkfræðingar,
læknar og aðrir og lýst yfir
stuðningi við lausn okkar
Magnúsar fyrir þessa lóð,
sem lýst hefur verið í fyrri
greinum bæði í Morg-
unblaðinu og Fréttablaðinu.
En þeir sömu vilja ekki segja
það opinberlega. Er eitthvað
að óttast?
Eftir Pál
Torfa
Önundarson
» Tillaga okkar er
fullnægjandi
lausn fyrir bráð-
astarfsemina og
rannsóknastof-
urnar og ásýnd
Þingholtanna
breytist ekki mikið,
ólíkt SPITAL-
skipulaginu.
Höfundur er yfirlæknir blóð-
meinafræði á Landspítala og
prófessor í blóðsjúkdómum
við læknadeild HÍ.
Páll Torfi Önundarson
Í Morgun-
blaðinu laug-
ardaginn 9.
ágúst sl. birtist
grein eftir Jón
Gerald Sullen-
berger (JGS)
undir heitinu
„Útflutnings-
verslunin Kost-
ur“. Þar er full-
yrt að
Matvælastofnun hafi ekki
veitt Kosti fullnægjandi upp-
lýsingar vegna innflutnings
nagbeina og það hafi leitt til
þess að þau hafi verið end-
ursend vegna ófullnægjandi
merkinga. Þarna er ekki rétt
farið með. Stofnunin hefur
veitt JGS og Kosti greinagóð-
ar upplýsingar um kröfur
vegna innflutnings dýra-
afurða frá ríkjum utan EES.
Þetta hefur m.a. verið gert
með almennri fræðslu og
tölvupóstum með bæði ís-
lenskum og enskum texta og
er það einfalt að staðfesta.
Upplýsingagjöf og
ábyrgð
Fyrirtækið Kostur ber fulla
ábyrgð á að vörur sem það
flytur til landsins samræmist
gildandi lögum og reglum og
þá hefur Matvælastofnun
ítrekað upplýst starfsfólk
Kosts um meginskilyrði fyrir
innflutningi dýraafurða. Skil-
yrðin eru ekki flókin og eitt
þeirra er að varan skal merkt
með samþykkisnúmeri þeirr-
ar starfsstöðvar sem hún
kemur frá. Samþykkisnúm-
erið er lykilatriði í eftirliti til
að tryggja heilnæmi og rekj-
anleika afurða. Starfsmenn
Kosts hafa einnig setið nám-
skeið hjá stofnuninni þar sem
farið var yfir gildandi löggjöf
og eru sömu upplýsingar með
einföldum hætti aðgengilegar
á heimasíðu Matvælastofn-
unar (mast.is). Fullyrðingar
JGS um að Kostur hafi upp-
fyllt öll meginskilyrði vegna
innflutnings og að leiðbein-
ingar eða upplýsingar stofn-
unarinnar hafi verið ófull-
nægjandi
standast því
ekki. Gleymum
því heldur ekki
að Kostur ber
ábyrgð á eigin
vörum og getur
ekki fært hana
yfir á aðra.
Heimsóknir
Matvæla-
stofnunar
Umræddri
blaðagrein var
fylgt eftir með viðtali á Rás 2
þar sem fram komu dæma-
lausar fullyrðingar um eftirlit
Matvælastofnunar og rekstur
hennar. Meðal annars var
fullyrt að stofnunin hefði
komið í tæplega 200 eftirlits-
heimsóknir í verslunina Kost.
Hið rétta er að heimsóknir
stofnunarinnar í þessa versl-
un má líklega telja á fingrum
annarrar handar og þá í fylgd
með Heilbrigðiseftirliti Hafn-
arfjarðar og Kópavogs
(HHK), sem fer þar með op-
inbert matvælaeftirlit. Mat-
vælastofnun hefur áður gert
tilraun til að leiðrétta þann
misskilning JGS að stofnunin
og heilbrigðiseftirlit sveitar-
félaga (HES) séu eitt og hið
sama. Svo er ekki. HES starf-
ar á tíu eftirlitssvæðum og
lýtur ekki stjórn Mat-
vælastofnunar. Því má ljóst
vera að allt rennur þetta sam-
an í huga JGS. Þess má einnig
geta vegna ummæla hans að
bæði matvælaeftirlit og fóður-
eftirlit eru áhættumiðuð og
því má gera ráð fyrir tíðari
heimsóknum til ábyrgðaraðila
þar sem brot eru algeng eða
ítrekuð.
Rekstur og ríkisframlag
Umræddur aðili þreytist
heldur ekki á að fullyrða að
ríkisframlag til Mat-
vælastofnunar sé um 1,4 millj-
arðar. Þetta er einnig rangt.
Hið rétta er að stofnunin fær
ríflega helming þessarar upp-
hæðar í ríkisframlag til síns
reksturs. Til viðbótar kemur
fjárveiting sem rennur til
greiðslu bakvakta, aksturs og
þjónustusamninga sjálfstætt
starfandi dýralækna og er
markmiðið að tryggja aðgengi
bænda að dýralæknaþjónustu
um allt land. Dýralæknaþjón-
usta er hins vegar óháð dag-
legum rekstri stofnunarinnar
og því starfar hún í þessu til-
liti í raun sem greiðslu-
stofnun. Þar við bætast sér-
tekjur og gjöld sem stofnunin
innheimtir vegna starfa sinna.
Þegar allt þetta er tekið sam-
an er veltan áætluð tæpir 1,4
milljarðar, en það rennur ekki
allt til reksturs stofnunar-
innar og er ríkisframlagið til
eigin reksturs því ekki nema
rúmur helmingur þessa.
Bætt verklag, betri kost-
ur
Besta lausnin á eftirlits-
vanda fyrirtækisins Kosts er
að fara að settum reglum og
kynna sér það umhverfi sem
opinbert eftirlit byggist á.
Matvælastofnun hefur eftirlit
með inn- og útflutningi dýra
og dýraafurða, annarra mat-
væla, fóðurs, áburðar og
plantna, ásamt fleiri vöruteg-
unda. Þegar settum reglum
er fylgt er engin ástæða til
inngrips, en þegar misbrestur
verður á ber að grípa inn. Inn-
flutningsverslunin Kostur
getur vel starfað innan þess
lagaumhverfis sem hér er, en
til að fyrirbyggja endursend-
ingar vöru eða útflutning, ef
menn vilja nota það orð, þá
ber forráðamönnum fyrirtæk-
isins að líta sér nær og axla
ábyrgð. Það er betri kostur en
að gera tilraun til að velta eig-
in ábyrgð yfir á aðra.
Betri Kostur
Eftir Jón
Gíslason » Stofnunin hefur
ítrekað upplýst
Kost um innflutn-
ingsskilyrði og er
eitt þeirra að varan
skal merkt með
samþykkisnúmeri
viðurkenndrar
starfsstöðvar.
Jón Gíslason
Höfundur er forstjóri
Matvælastofnunar.
✝ ÁlfheiðurBjarnadóttir
fæddist 18. maí
1940 á Sveins-
stöðum, Neshreppi,
utan Ennis á Snæ-
fellsnesi. Hún lést á
Landspítalanum við
Hringbraut, laug-
ardaginn 9. ágúst
2014.
Hún var einka-
barn foreldra sinna,
hjónanna Sólveigar Bjarnadótt-
ur frá Böðvarsholti í Staðarsveit,
f. 20. febrúar 1913, d. 1.10. 1993
og Bjarna Guðbjörnssonar frá
Sveinsstöðum f. 18. maí 1905, d.
23. janúar 1941. Móðurforeldrar
voru Bjarnveig K. Vigfúsdóttir
og Bjarni Nikulásson, Böðv-
arsholti. Föðurforeldrar voru
Helga G. Jónsdóttir og Guðbjörn
Ó. Bjarnason, Sveinsstöðum. Álf-
heiður giftist Sævari Guðmunds-
þeirra: 2.1. Astrid Eyberg, f. 14.
janúar 2002. 2.2. Ernir Eyberg, f.
29. október 2003. 2.3. Ísabella
Eyberg, f. 20. apríl 2006. 2.4.
Garðar Eyberg, 19. maí 2011. 3.
Guðleif Sunna Sævarsdóttir, f.
23. apríl 1973. Maki, Baldvin
Hrafnsson, f. 20. ágúst 1973.
Börn þeirra eru: 3.1. Guðmundur
Hrafn, f. 6. nóvember 1997. 3.2.
Sævar Leó, f. 29. febrúar 2004. 4.
Jóhanna Bjarndís Sævarsdóttir,
f. 7. janúar 1980. Maki, Rafal
Arapinowicz, f. 12. október 1973.
Fyrir á Rafal, Karolinu, f. 9. sept-
ember 1994, Kamil, f. 1. júlí 1998,
og Patrycju, f. 16. desember
2003.
Síðustu árin var Álfheiður
húsmóðir en áður starfaði hún
um árabil á skrifstofu Ríkisspít-
alanna, á lögfræðiskrifstofu, á
ritstjórnarskrifstofu Alþýðu-
blaðsins og síðast sem skólaritari
Austurbæjarskóla. Hún sat í
stjórn Kvenfélags Alþýðuflokks-
ins á tímabili og var í Kvenfélagi
Hallgrímskirkju.
Útför Álfheiðar fer fram í dag,
mánudaginn 18. ágúst 2014, frá
Grafarvogskirkju og hefst at-
höfnin kl. 13.
syni, rennismið 16.
september 1972.
Börn þeirra eru: 1.
Sólveig Birna Sig-
urðardóttir, f. 14.
júní 1964. Maki Þór
Þorgeirsson, f. 1.
júní 1963. Börn
þeirra: 1.1. Álfheið-
ur, f. 15. apríl 1981.
Maki, Jóhannes
Bergþór, f. 27. sept-
ember 1971. Börn
þeirra eru 1.1.1. Þór Vilberg, f.
22. maí 2009. 1.1.2. Unnur Ísold,
f. 15. apríl 2011. Fyrir á Jóhann-
es, Stefán Birgi, f. 18. janúar
1993, og Benedikt Arnar, f. 23.
febrúar 1995. 1.2. Bjarni Sævar,
f. 15. maí 1992. Maki, María Rún,
f. 22. september 1992. 1.3. Árni
Þór, f. 13. október. 1995. 2. Ari
Eyberg Sævarsson, f. 3. ágúst
1967. Maki, Ásta Ósk Há-
konardóttir, f. 17. júlí 1972. Börn
Ég hefði getað svarið
ég sá í andrá þig
og í einni svipan
þín angan nærði mig.
Þá hvíslað var í húmið,
ég heyrði róminn þinn
Ég verð ætíð hjá þér vinur minn.
Ef ég ætti eina ósk
ég myndi óska mér
að fengi ég að sjá þig brosa á ný.
Eitt andartak á ný í örmum þér,
á andartaki horfin varstu mér.
Samt í huga geymi
ljóðið þitt og lag,
af öllu hjarta þakka sérhvern dag.
Ef ég ætti eina ósk
ég myndi óska mér
að fengi ég að sjá þig brosa á ný.
Eitt andartak á ný í örmum þér,
á andartaki horfin varstu mér.
(Hannes Örn Blandon)
Þinn ástkær eiginmaður,
Sævar.
Hlýja og ástúð einkenndi
mömmu og hún var óspör á hvort
tveggja gagnvart sínu fólki og öðr-
um. Sjálf ólst hún upp við ríkulega
umhyggju í sveitinni sinni og full-
orðin innrætti hún börnum sínum
og barnabörnum réttlætiskennd,
umburðarlyndi, að sjá það já-
kvæða og góða í öðrum og ekki
síst að vera góð við dýr. Og ekki
veitti af umburðarlyndi afkom-
endanna á stundum, því mamma
var litrík persóna og stundum æði
sérstök með áhuga sinn á álfum,
huldufólki, því sem kallað gat
fram gleðitár og öllu sem bleikt
var. Með auðugt ímyndunarafl að
vopni skapaði hún undraveröld
fyrir börn, þar sem allt var mögu-
legt. Mínum börnum leiddist ekki
að heimsækja ömmu sína, sem gaf
sér þann tíma sem þurfti til að
hlusta, segja sögur, föndra og
baka. Fáa hef ég þekkt næmari á
mannlegar tilfinningar og um-
hverfi sitt og mömmu skipti mestu
líðan og velferð síns fólks. Ég veit
að áhrifa hennar á afkomendur
gætir um langa hríð. Í þeim felast
þau verðmæti sem máli skipta.
Ari Eyberg Sævarsson.
Elsku mamma. Þú sagðir mér
að þegar ég hefði fæðst, hefðum
við horfst djúpt í augu og flekar
jarðar hefðu fallið í réttar skorður.
Þú hefðir aldrei verið eins viss um
neitt í lífnu og að eignast mig. Þar
með hófst sú farsæla ástarsaga
sem varði allt til enda. Þú varst
heimur minn lengst af. Við vorum
alla tíð mjög nánar og þú besti vin-
ur og trúnaðarmaður ætíð. Ég
þurfti aldrei að þykjast með þér,
aldrei að látast vera eitthvað ann-
að en ég var. Gat komið til þín með
alla mína galla og nokkra kosti
líka. Þú dæmdir mig aldrei.
Ég mun sakna þín sárt. Minn-
ingarnar streyma. Kirkjuferðir,
leikhús, jólaskemmtanir, sveitin
sem var þér svo kær, sögustundir
heima, kyrrð í faðmi þínum, sofa
uppi í og kúra í hálsakoti þínu og
ótal fleiri gleðistundir. Heimili okk-
ar var kærleiksríkur griðastaður
og fastur punktur í tilverunni. Þú
varst hjarta fjölskyldunnar og svo
lengi sem þú varst með okkur var
allt í veröldinni gott. Þú varst ást-
rík, ljúf og allt umvefjandi móðir
sem dekraði við okkur krakkana.
Það var svo notalegt sem krakki að
koma heim þreyttur og kaldur úr
skólanum og þar beiðst þú með
heitt kakó og ristað brauð og bros á
vör. Enginn er fullkominn á þess-
ari jörð, ekki einn. En þú varst ansi
nálægt því, mamma mín. Þér var
margt til lista lagt. Þú samdir lög
og skrifaðir skemmtilegar sögur
sem birtust oft í blöðum. Þú gafst
út bók, ástar- og spennusögu og
það var haldin mikil útgáfuveisla
þar sem þemað var bleikt því að þú
varst svo mikil blúnda. Ljóð, fönd-
ur, vatnslitir, þú vildir alltaf vera að
fegra heiminn og gleðja aðra. Dýr-
mætasta náðargjöfin þín var kær-
leikurinn. Af honum gafstu ríku-
lega. Sérstaklega þeim sem minna
máttu sín. Þú gafst eins mikið og
þú gast og oft þinn síðasta aur með
glöðu geði. Þú elskaðir dýr og áttir
mörg og það var sama hve mörg
furðudýrin við drógum heim, að
öllu var hugað með alúð. Þetta
varst þú í hnotskurn.
Þegar ég var sextán ára, kynnt-
ist ég Þór mínum. Hann var
sautján og fljótlega áttum við von
á barni. Það var aldrei neitt tabú
með þetta fikt okkar unglinganna
og barnsins var beðið með hlýju
og eftirvæntingu. Þetta var Álf-
heiður nafna þín sem varð mikið
eftirlætisbarn í fjölskyldunni. Þú
tókst hana nánast upp á þína arma
fyrstu þrjú árin og gættir hennar
oft. Við Þór getum aldrei þakkað
þér, ömmu og pabba Sævari fyrir
þá aðstoð sem þið veittuð svo fús-
lega. Seinna áttum við Þór, Bjarna
Sævar og Árna Þór sem notið
fengu nærveru þinnar og ástar.
Það er komið að kveðjustund.
Dauðinn er undarlegur og maður
er aldrei í rauninni tilbúinn þegar
að honum kemur. Þetta bar brátt
að þó að þú værir búin að vera
lengi veik. Skarð þitt verður ekki
fyllt en seinna munu minningarn-
ar græða og ylja. Ég og mínir
elskuðum þig öll og dáðum, það
mun aldrei breytast. Þakka þér
fyrir gera líf mitt fegurra og betra
á allan hátt. Við munum öll halda
minningu þinni á lofti og standa
sterk eftir. Við sjáum um pabba
sem hefur misst svo mikið, styðj-
um hann og elskum.
Ég kveð þig með þessu versi úr
ljóði sem ég samdi til þín.
Og þegar tjaldið hnígur hinsta sinni
hljóðlát tárin greypast minning þinni.
Hve auðmjúk mun ég þakka elsku þína
og eitt það þrá að heiðra móður mína.
(SBS)
Sólveig Birna Sigurðardóttir.
Elsku mamma, þá er komið að
kveðjustund. Ég sit stjörf og trúi
ekki að ég fái ekki lengur knús,
kossa, bros og faðmlög.
Ég er endalaust þakklát fyrir
að vera dóttir þín. Þið pabbi áttuð
mig þegar þið voruð á fertugasta
aldursári og hef ég alltaf verið
montin yfir því að vera örverpið
ykkar. Þegar ég lít til baka og rifja
upp barnæsku mína þá tel ég mig
hafa verið einstaklega heppna að
hafa átt þig sem móður. Þú fylgdir
mér alltaf í Austurbæjarskólann
sem barn, tókst á móti mér þegar
tíminn var búinn og við löbbuðum
saman heim. Ég man svo innilega
eftir kósíkvöldunum okkar, versl-
unarferðum á föstudögum og
pitsuveislum. Strætóferðir með
„núllunni“ niður Laugaveginn,
kíkt í kattabúðina, leikfangabúð
og Lóu hreiðrið í heitt súkkulaði.
Þrátt fyrir öll þín veikindi frá
því ég man eftir mér, þá fann ég
ekki fyrir því þegar ég hugsa til
baka. Þú varst alltaf til staðar fyr-
ir mig, alltaf ljúf og brosandi. Ég
er svo þakklát fyrir þessar tvær
vikur sem ég fékk með þér í sumar
þegar þú fluttir til mín og Rafá á
meðan pabbi var á spítala. Ég
passaði að þú fengir heitt kakó og
ristað brauð á hverjum morgni.
Við fórum í bíltúra og horfðum á
uppáhaldsþættina þína Húsið á
sléttunni og Merlin.
Þú og Hekla litla bundust
sterkum böndum þegar hún kom í
fjölskylduna. Þótt hún væri hund-
ur þá urðu hún og systir hennar
Bella hluti af barnabörnunum þín-
um, það þótti mér svo vænt um.
Þegar við kvöddumst í símanum
þá sagðir þú alltaf „kysstu Rafá og
stelpurnar frá mér“.
Þú passaðir alltaf upp á fjöl-
skylduhefðir, kallaðir á hópinn
reglulega saman og hentir í eina
eða tvær tertur. Aðfangadags-
kvöldin voru himnesk, þú last
kortin á pökkunum eftir að búið
var að vaska upp, svo þegar árin
liðu þá var skipst á að lesa á kort-
in. Gamlárskvöldin voru heilög um
miðnættið þegar við stóðum í hálf-
hring fyrir framan sjónvarpið,
horfðum á gamla árið fara og það
nýja birtast, skáluðum og kysst-
umst.
Á brúðkaupsdegi okkar Rafá
hélst þú svo fallega ræðu, þú
söngst lag til mín og þið Ari bróðir
tókuð líka saman lagið. Ég er búin
að horfa á þá upptöku oft og því-
líkur fjársjóður að eiga. Ekki má
gleyma dansinum ykkar Rafá sem
var stórkostlegur.
Þrátt fyrir öll veikindin og
miklar spítalavistir þá hristir þú
allt af þér og komst aftur heim.
Þegar áfallið dundi yfir 3. ágúst á
afmælisdegi Ara bróður og ljóst
var að þetta væru endalokin þá
var það mikið áfall, mamma var
ekki að koma heim. Þú kvaddir
okkur á afmælisdegi pabba 9.
ágúst og fékk ég að halda í hönd-
ina á þér þegar þú tókst síðasta
Álfheiður
Bjarnadóttir