Fréttir - Eyjafréttir - 09.11.2000, Blaðsíða 13

Fimmtudagur 9. nóvember 2000
Fréttir
13
markaðshyggjan
Kristján Björnsson ræða stöðu Vestmannaeyja, hver frá sínum sjónarhóli
HÓPURINN sem fjallaði um atvinnumál var fjölmennastur á ráðstefnunni.
Kristján Björnsson sóknarprestur:
Á kirkjan og trúin enga
samleið með framtíðarsýn
ungs fólks í Vestmannaeyjum?
Á kirkjan og trúin enga samleið
með framtíðarsýn ungs fólks í
Vestmannaeyjum? I framhaldi af
því vakna spurningar um hvort
Mammon í líki markaðssetningar
og framfara sé sá eini guð sem
skiptir máli hjá ungu fólki.
Séra Kristján Bjömsson sóknar-
prestur Landakirkju var á hluta
ráðstefnunnar Eyjar 2010. Hann tók
þátt í umræðuhóp á ráðstefnunni, sem
fjallaði um mannlíf og menningu.
Hann sagði að Guð hefði ekki komið
þar til umræðu en það væri ekki
aðalatriðið, því þótt hann hafí ekki
verið nefndur, þá sé hann í bak-
höndinni og í verki með hverjum
manni, þrátt fyrir allt.
Kristján sagðist í sjálfu sér skiija
það vel að kirkjan og hennar starf haft
ekki verið beint til umræðu á ráð-
stefnunni, vegna þess að hún væri
talin sjálfsagður þáttur í samfélaginu.
„Fólk hefur einnig mjög sterka til-
hneigingu til þess að ýta Guði og
trúmálum til hliðar þegar verið er að
ræða um atvinnumál og aðra verald-
lega hluti. Þetta er mjög þekkt og
kemur ekkert á óvart. Hins vegar sótti
ég nú ráðstefnuna bæði sem borgari
og embættismaður. Ég tók þátt í
umræðuhópnum sem ljallaði um
mannlíf og menningu. Þetta stangast
oft á tíðum á við það sem við segjum
og syngjum: ,,Ætíð haf Jesú í verki
með þér.“ Samkvæmt því er boð-
skapur kirkjunnar þessi, að ef Guð er
með í verki hver skyldi þá vera á móti.
Án Guðs er beinlínis útilokað að
standa að nokkm stórvirki. Ég geri ráð
fyrir því að við höfum öll gengið út írá
því sem sameiginlegri forsendu hóps-
ins að Guð sé í verki hér í Vest-
mannaeyjum og verði það áfram,
a.m.k. til ársins 2010.“
I prédikun sunnudagsins 29.
október, sem var siðbótardagurinn,
þ.e. daginn eftir ráðstefnuna, lagði sr.
Kristján út af þessari hugmynd. „Ég
notaði þetta þekkta stef um að án
Guðs þýði ekkert að áforma. Ég hvatti
til þess að menn forðuðust alla
stöðnun, því að stöðnun er fyrsta
skrefið í átt hnignunar. Ég benti fólki
líka á að trúin væri eins og Skansinn.
Hann er þama, hann er virkið og
vígið, en við erum hins vegar ekki aila
daga og nætur í virkinu. Guð er svo
fastur í hugum okkar og öruggur
þáttur að fólk íjallar ekki svo mikið
um það sem virðist vera haldbært. I
umræðuhópnum um mannlífið var
Skanssvæðið einmitt tekið sem dæmi
um vel heppnaða framkvæmd fyrir
mannlífið og líðan fólks í umhverfi
sínu. Þar finnst fólki notalegt að ganga
um, vegna þess að skipulag og
arkitektúr svæðisins er í góðu lagi. Og
kirkjan er þar líka, bæði sem guðshús
og griðastaður. Fólk sækir þangað
nýjan kraft og krakkarnir leika sér í
sandfjörunni eða dorga af
bryggjunni.“
Kristján segir að í umræðuhópnum
haft mikill tími farið í samræður um
miðbæinn, sem varla finnst í Eyjum
því margir sakna miðbæjarlífs. „Þegar
fólk er að horfa til framtíðar og vill
setja sér ný markmið hlýtur það að
fjalla fyrst og fremst um það sem
vantar og þarf að laga. Kirkjan er til
staðar í Eyjum og reynir að sinna
þörfum safnaðarins. Það mættu margir
hafa það í huga og nýta það betur sem
í boði er.“
Þú nefndir kirkjuna á Skanssvæðinu,
er kannski enginn miðbær í Eyjum af
því að engin kirkja er í þeim kjama
sem fólk vill kannski sjá sem miðbæ?
„í upphafi hefur kirkja sennilegast
staðið þar sem byggðin tók að þéttast.
Þess er þó að geta að Heimatorg fór
undir hraun í gosinu eins og margt
annað. Hugmyndin um menningarhús
í Eyjum er sjálfsagt miðuð út frá
Heimatorgi með tengingu við Skans-
inn og það svæði í Vestmannaeyjabæ
sem gæti orðið lifandi miðbær,
nokkum veginn út frá krossinum
Bámstígur/Vestmannabraut. Landa-
kirkja stendur utan við þennan miðbæ,
en þannig hefur hún eflaust verið
hugsuð sem skjól fyrir fólkið að leita
til. Á mörgum ámm hefur miðja
bæjarins verið að færast og nú stendur
þessi Landakirkja nær miðjunni en
nokkm sinni fyrr í 220 ára sögu sinni."
En aftur að ungu fólki og Guði. Manni
virtist unga fólkinu á ráðstefnunni
tamara að tala um uppbyggingu í
tengslum við markaðssetningu og
veraldleg gæði frekar en huglægari og
andlegri fyllingu, eða abstrakt
fyrirbæri eins og guð. Hvað viltu
segja um þetta?
„Guð okkar er reyndar ekki
abstrakt, hann er persónulegur lifandi
Guð. En það á ekki beint við að nota
hugtök eins og markaðssetningu þegar
kirkjan er annars vegar. Hins vegar
gæti kirkjan alveg notað margt af því
sem notað er í auglýsingatækni,
upplýsingamiðlun og samskiptatækni,
en markaðssetning í kirkjulegu
samhengi finnst mér frekar óvið-
eigandi. Kirkjan getur notað ýmsa
tækni. Hún hefur lengi nýtt sér söng,
ritmál, ræðukúnst og aðrar listir. Og
þegar við lítum yfir farinn veg sjáum
við að ýmsar greinar lista og
menningar haldast í hendur við
kirkjulífið um lengri eða skemmri
tíma. En af því að þú talaðir um
abstrakt guð, þá fínnst mér það
öfugsnúið fyrst við getum talað við
hann á máli bænarinnar. Þetta kunna
mjög margir, en þeim er ekki tamt að
flíka því. Fólk vill frekar eiga þá
viðræðu út af fyrir sig, en ekki á
opinberum vettvangi, eins og t.d. á
þessari ráðstefnu. Þar var verið að tala
um atvinnumál, skóla og menningu í
breiðara samhengi. Guð er alls ekki
týndur í þessari umræðu heldur tel ég
hann vera gefinn þátt í hugum fólks."
Kristján segir að í ljósi hinnar tíu
ára framtíðarsýnar ráðstefnunnar,
þurfi ekki að hafa áhyggjur af þessu
atriði, ef Guð lofar. „Ég get reyndar
vitnað í Davfðssaltara og sagt á sama
veg að „Ef Drottinn byggirekki húsið,
erfiða smiðimir til ónýtis. Ef Drottinn
vemdar eigi borgina, vakir vörðurinn
til ónýtis." Þetta er kannski dálítið
fomaldarlegt orðaval fyrir unga fólkið
en það er engu að síður alveg satt,“
sagði séra Kristján að lokum.
Úlfar Steindórsson fram-
kvæmdastjóri Nýsköp-
unarsjóðs atvinnulífsins:
Við skilgrein-
um nýsköpun
mjög vítt
Úlfar Steindórsson framkvæmda-
stjóri Nýsköpunarsjóðs atvinnu-
lífssins fjallaði um hlutverk og
stefnu Nýsköpunarsjóðs og velti
fyrir sér markaðslausnum í
atvinnuþróun. Hann var spurður
að því hvað nýsköpun væri
samkvæmt skiigrciningu sjóðsins.
„Það sem er augljósast í þvf efni
er það þegar menn eru að finna upp
á einhverju nýju,“ sagði Úlfar.
„Mönnum dettur eitthvað í hug sem
engum öðmm hefur dottið í hug.
Nýsköpun getur hins vegar verið
ýmislegt fleira. Til dæmis einhver
tækni sem er til staðar, sem verið er
að betrumbæta, eða útfæra á nýjan
hátt. Það er einnig ákveðin nýsköpun
í því að bjóða upp á nýja þjónustu á
ákveðnu svæði, sem gæti þó verið til
staðar einhvers staðar annars staðar.
Þannig getur nýsköpun náð yfir
mjög breitt svið og hægt að
skilgreina hana mjög vítt.“
Ulfar sagði að þeir hjá Ný-
sköpunarsjóði væm kannski aðallega
að horfa til þessarar víðu skil-
greiningar á nýsköpun. „Við teljum
til dæmis ákveðna nýsköpun í því ef
íslenskt fyrirtæki er að fara með
einhverja vöm á markað erlendis,
jafnvel þó að sú vara sé til og hafi
verið til í fjölda ára.“
Erpá hægt að setja þetta forskeyti -
NY - innan gæsalappa þegar það
stendur með orðinu sköpun?
„Að mörgu leyti er hægt að segja
það, vegna þess að ef að menn era
að gera eitthvað em þeir að skapa
eitthvað sem aldrei hefur verið gert
áður. Nýsköpun þýðir þá að það sé
það eina, en við tökum þetta - NÝ-
svolítið frá, eins og þú lýsir því og
breikkum þar með skilgreininguna á
því.“
Ekkert með fnjmleika að
gera
Verkefni sem Nýsköpunarsjóður
tekur að sér að Ijármagna, með láns-
eða hlutafé þurfa þess vegna ekkert
endilega að fela í sér frumleika?
„Nei alls ekki og hefur í sjálfu sér
ekkert með fmmleika að gera. Auð-
vitað getur nýsköpun byggst á
ákveðnum fmmleika, þó að við
leggjum ekki upp með framleika í
þeirri merkingu að verið sé að skapa
eitthvað sem engum hefur dottið í
hug áður.“
Nú hefur Nýsköpunarsjóður að
mestu styrkt verkefni sem snúa að
framleiðslu og markaðssetningu sem
tengjast fyrirtækjarekstri, hvemig er
með huglægari framleiðslu, eins og á
sviði menningarmála?
„Við höfum í raun og vem ekki
litið á hlutverk sjóðsins að styrkja
menningarmál. Við höfum samt
komið að verkefnum eins og kvik-
myndagerð og tónlist með
ákveðnum hætti. En að öllu jöfnu
getum við sagt að okkur finnist það
vera hlutverk annarra aðila en okkar,
til dæmis rikisvaldsins í hvetju landi.
Þó að aðili eins og Nýsköp-
unarsjóður væri hugsanlega tilbúinn
að fara inn í slík verkefni að
einhverjum hluta, þá yrði það alltaf
erfítt. Við emm aldrei að fjármagna
neitt hundrað prósent og menn þurfa
að koma með peninga á móti fram-
lagi sjóðsins. Það er svo erfitt að
draga einkaframtakið með fjármagn
að þessum þáttum, þar af leiðandi
verður það alltaf erfitt."
Nýsköpun 2000
Úlfar segir að í öllum verkefnum
sem Nýsköpunarsjóður komi að, sé
gert ráð fyrir að einhver hagnaður sé
af þeim. „Við emm reyndar í verk-
efnum þar sem hagnaðurinn er ekki
beint sjóðsins. Eins og verkefnin
Nýsköpun 2000 þar sem við reynum
að ýta undir að fólk komi hug-
myndum á framfæri, búi til við-
skiptaáætlun og sendi í sam-
keppnina. Við emm svo sem ekki að
hafa beinan hagnað af því, en
vonandi emm við að fá einhver
verkefni sem gætu skilað okkur
einhverju síðar. Nú, fyrir utan það
emm við að hjálpa og uppfræða,
þannig að líta má á það verkefni sem
hag samfélagsins sem auðvitað er
erfitt að mæla. Við höfum séð okkur
meira á þessum kanti en ekki verið
að ýta undir leiklist, bókmenntir og
slíka hluti.“
Úlfar segist í fljótu bragði ekki sjá
að sjóðurinn muni með neinu móti
styrkja slíka starfsemi. „Það er mjög
erfitt. I lögum og reglum sjóðins er
hann skilgreindur með þeim hætti að
mjög erfitt yrði að nálgast slfka
framkvæmd og persónulega er ég
mjög ánægður með að sjóðnum
skuli ekki vera ætlað að fást við slíka
hluti.“