Fréttir - Eyjafréttir - 13.02.2003, Qupperneq 6
6
Frcttir
Fimmtudagur 13. febrúar 2003
Eyverjar:
Vegtenging besti kosturinn
Andrés Sigmundsson, formaður
bæjarráðs, skrifar:
Nauðsynlegt að
kortleggja stöðu
og möguleika í
atvinnumálum
Vestmannaeyja
Eyverjar, félag ungra sjálfstæðis-
nranna í Vestmannaeyjum, skorar á
samgönguyfirvöld að veita fjármagni
til rannsókna á möguleika á
vegtengingu milli lands og Eyja.
Þetta var samþykkt á fundi félagsins
fyrir skömmu, í greinargerð segir:
„Það er mat Eyverja að skynsamlegt
sé að setja ákveðin tímamörk fyrir
næsta stórátak í bættum samgöngum
milli lands og Eyja, sem nú þegar er
orðið mjög brýnt. Það er hverjum
manni ljóst að mikilvægt er að nú
þegarþarfað fjölga ferðum Herjólfs á
inestu álagstímabilum, ljúka lagningu
bundins slitlags á miðkafla vegarins
milli Bakkaflugvallar og þjóðvegar 1
og bæta flugstöðvaraðstöðu á Bakka-
fiugvelli eins og þegar hefur verið
ákveðið í samgönguáætlun.
Framtíðarsýn
Þessi brýnu verkefni eru þó ekki hluti
af framtíðarsýn Vestmannaeyinga
hvað samgöngur varðar, heldur nauð-
synlegar samtímaframkvæmdir.
Næsta stórátak mun snúast um bygg-
ingu nýs Herjólfs, um ferjuaðstöðu á
Bakkafjöru eða gerð jarðganga
annaðhvort frá Hánni að Seljalands-
fossi eða Hánni að Krossi í Land-
eyjum. Fyrir skömmu voru samþykkt-
ar þingsályktanir á Alþingi varðandi
könnun og undirbúning á vegtengingu
milli lands og Eyja og könnun á
byggingu ferjuaðstöðu á Bakkafjöru
þar sem mun minna skip en núverandi
Herjólfur gæti siglt margar ferðir á
dag með farþega, bfia og gáma.
I samþykktum Alþingis liggur fyrir
að með vel skipulögðum rannsóknum
er unnt að Ijúka þeim á þremur árum
bæði hvað varðar vegtengingu og
ferjuaðstöðu. Hluta af þessu er þegar
búið að kanna með jákvæðri útkomu
þannig að skynsamlegur viðmiðunar-
tími fyrir ákvörðun að næsta stórátaki
er 2 til 3 ár. Rannsóknatíminn hefur
verið staðfestur opinberlega af hálfu
sérfræðinga Vegagerðarinnar og
Siglingastofnunar. Þar hefur komið
fram að á þessum 2 til 3 árum sé
eðlilegt að ljúka úttekt á möguleikum
í gerð og smíði nýs Herjólfs, ljúka
mælingum og könnun á möguleikum
ferjuaðstöðu við Bakkafjöru, sem
sérf'ræðingar Siglingamálastofnunar
telja metnaðarfyllsta verkefnið sem
Siglingastofnun hefur fengið, og ljúka
öðrum þætti rannsókna varðandi
vegtengingu milli lands og Eyja.
I samþykktum beggja tillagnanna,
sem Ami Johnsen þáverandi alþingis-
maður lagði fram, var gert ráð fyrir
Ijármagni til rannsókna og það bein-
línis tilgreint. Formlegar samþykktir
liggja því fyrir og rannsóknavinna er
halin bæði við vegtengingu á vegum
Vegagerðar og ferjuaðstöðu á vegum
Siglingastofnunar. Að lokinni mark-
vissri vinnu, innan þriggja ára, er bæði
skynsamlegt og spennandi að taka
afstöðu til valkostanna þriggja.
Niðurstöður fyrstu rannsókna á
jarðgöngum
Ljóst er að niðurstaða fyrstu rann-
sókna Vegagerðarinnar er sú að unnt
sé að gera jarðgöng milli lands og
Eyja. Næsti þáttur rannsóknarinnar er
að kanna áhættuþætti en umfang
þeirra ræður öllu um kostnað við gerð
slíks mannvirkis og gæti munað allt að
helmingi frá kostnaði með öllum
áhættuþáttum opnum og til lágmarks
áhættuþátta. Fyrstu athuganir benda
til að þama sé um að ræða kostnað frá
I I milljörðum kr. til 22 milljarða
króna, allt eftir mati á áhættuþáttum.
Sé miðað við gerð jarðganga undir
Hvalfjörð, gerð nýjustu jarðganga í
Færeyjum og horft til verulega lækk-
andi kostnaðar við hvern km í
jarðgöngum þá bendir fiest til þess að
jarðgöng milli lands og Eyja verði
sjálfbær eins og Hvalfjarðargöngin
eru.
Eins og alkunna er greiddi ríkis-
sjóður ekki krónu í sjálf Hval-
fjarðargöngin, en mun eiga þau þegar
erlendu íjárfestamir em búnir að fá sitt
til baka, væntanlega 18 amm eftir að
göngin voru opnuð. I þingsálykt-
unartillögu Arna Johnsen var gengið
út frá því að göng milli lands og Eyja
væm fjármögnuð á sama hátt en
jafnvirði þess sem mun fara í
endurnýjun og rekstur Herjólfs á ca.
25 til 30 ára tímabili yrði framlag
ríkisins en með því væri verið að
tryggja mikla hagræðingu og spamað
fyrir ríkissjóð.
Ætla má að endurnýjun og rekstur
Herjólfs á 15 ára fresti kosti um 6-7
milljarða króna. Kostnaðaráætlun
Vegagerðarinnar á jarðgöngum milli
lands og Eyja er um 22 milljarðar frá
Eyjum að Krossi með öllum áhættu-
þáttum og óvissuþáttum en raunhæft
er að ætla að þessi tala geti lækkað um
25 til 50%, ekki síst með tilliti til örrar
þróunar í jarðgangagerð sem fyrr
getur.
Til að mynda kostaði hver km í
Hvalfjarðargöngum um 900 millj. kr.
en innan við 300 milljónir f nýjustu
göngum Færeyja. Kostnaðartölur við
gerð jarðganga milli lands og Eyja
ættu því síður en svo að vaxa
mönnum í augum þegar alls er gætt og
kosturinn verður að teljast gífurlega
spennandi og yrði án vafa mestu
samgöngubætur sem um getur í sögu
samgangna á Islandi.
Niðurstöður fyrstu rannsókna á
ferjuaðstöðu við Bakkaijöru
Engar niðurstöður liggja fyrir í rann-
sóknum Siglingastofnunar á gerð
ferjuaðstöðu við Bakkafjöru eða í
nágrenni hennar. Mælingar eru þó
hafnar og þeim þarf að fylgja fast eftir,
sérstaklega þar sem raunhæft er að
ætla þessum þremur valkostum, sem
fyrr er getið um, sama undirbún-
ingstíma í rannsóknum og könnun
raunhæfra möguleika. Fyrstu mæling-
ar við Landeyjasand virðast lofa góðu.
Flest bendir til að ákveðin hlið kunni
að vera við sandinn á gömlum
þekktum útróðrastöðum frá Land-
eyjasandi, svipað og er við innsigl-
inguna í Homafjarðarós þar sem
hliðið er ávallt opið inn í ósinn þótt
sandurinn sé á fieygiferð eftir veðri og
straumum beggja vegna hliðsins.
Heyrst hefur að það þurfi mun
lengri tíma en þrjú ár til að gera
raunhæfa könnun á Landeyjasandi
fyrir ferjuaðstöðu, en það hljóta að
vera sjónarmið úrtölumanna, því sér-
fræðingar Siglingastofnunar sam-
þykktu fyrmefnda þingsályktunartil-
lögu sem Alþingi samþykkti og
miðaði við 3 ár í rannsóknir.
Könnun á eðlilegri endurnýjun
Herjólfs og könnun á byggingu
ferjuaðstöðu á Bakkafjöru er sjálf-
gefin, fyrst og fremst á hendi hins
opinbera, en með Hvalfjarðargöng
sem fyrirmynd og stofnun Spalar á
sínum tíma kann undirbúningsvinna
fyrir gerð jarðganga milli lands og
Eyja að vera með öðrum hætti,
félagsstofnun af hálfú heimamanna og
fastalandsmanna.
Vegtenging er besti kosturinn
Það er skoðun Eyverja að ekkert taki
vegtengingu fram í þeim möguleikum
sem kanna ber til hlítar. Með
vegtengingu er ekki einungis verið að
taka á þeim vandamálum sem hafa
skapast í kringum samgöngur lil Eyja
heldur mundu slíkar framkvæmdir
styrkja atvinnulíf í Eyjum og á
Suðurlandi öllu þar sem til yrði stórt
markaðssvæði við tenginguna. Þvf er
það mat Eyverja að leggja beri meiri
áherslu á að skoða af alvöru þann
möguleika sem vegtengingin er þrátt
fyrir að áfram verði unnið að því að
brúa á annan hátt þann tíma sem það
tekur að koma slíku verki í fram-
kvæmd.
Öll sú vinna og umljöllun sem farið
hefur fram að undanfömu um sam-
göngur milli lands og Eyja er af hinu
góða og mun vonandi skila sér í
auknum skilningi samgönguyfirvalda
á nauðsyn þess að þær þurfi að bæta.
Samgönguyfirvöldum ber skylda til
að halda af fullum krafti og með
jákvæðum huga áfram vinnu við
rannsóknir og kannanir á þeim mögu-
leika sem vegtengingin er.
Stofnun félags um vegtengingu niilli
lands og Eyja
Eyverjar munu á næstunni beita sér
fyrir því að stofnað verði félag sem
mun fylgja á eftir og safna saman
þeim upplýsingum sem til eru og
munu verða til um vegtengingu milli
lands og Eyja. Félag þetta mun einnig
hafa það að markmiði að fylgja því
eftir að samgönguyfirvöld sinni þeirri
skyldu sinni að halda áfram vinnu við
rannsóknir og kannanir. Félagið mun
vinna með hagsmunaaðilum eins og
Hitaveitu Suðumesja, bæjaryfirvöld-
um, ferðamálayfirvöldum, flutninga-
lyrirtækjum, almenningi o.fl. Félagið
mun hafa framtak Spalar, sem stóð að
göngum undir Hvalfjörð, sem fyrir-
mynd.
Það er von Eyverja og trú að nú hilli
undir framsækna og metnaðarfulla
framtíðarsýn hvað varðar samgöngur
við Vestmannaeyjar. Mikilvægt er að
einskis verði þar látið ófreistað hvað
varðar þá möguleika sem felast í
vegtengingu. Hagsmunaaðilar og þeir
sem fara með hagsmunagæslu (þing-
menn og aðrir) hljóta að snúa bökum
saman og vinna að þessu brýna máli
með framtíðarlausn í huga.“
Eyverjar
I síðustu viku
átti ég fund
með iðnaðar-
og við-
skiptaráðherra
sem jafnframt
fer með
byggðamál í
ríkisstjóm.
Fundinn sátu
einnig aðilar
er tengjast uppbyggingu atvinnulífs á
landsbyggðinni.
Eg ræddi vandamál atvinnulífsins
hér, atvinnuleysið og horfumar fram-
undan. Okkur bar saman um, að
átaksverkefni o.fi. væru einungis
aðgerðir til skamms tíma. Nauðsyn
bæri til að kortleggja stöðuna og
möguleika í atvinnumálum er við
höfum í Vestmannaeyjum. Þeir em
sannanlega fyrir hendi. Það er úr-
lausnarefni heimantanna og okkar að
koma fram með tillögur til úrbóta. I
beinu framhaldi af þessum fundi setti
ég fram tillögu til að koma vinnu af
stað sem mætti verða til að efia
atvinnulífið og nýsköpun hér. Málið
var síðan rætt innan meirihlutans og
eftirfarandi tillaga lögð fram:
„Bæjarráð samþykkir að þegar í
stað verði hafin markviss vinna að því
að leita tækifæra fyrir atvinnulíf í
Vestmannaeyjum.
Bæjarráð mun skipa stýrihóp um
aðgerðir til eflingar atvinnulífi í Vest-
mannaeyjum, og mun bæjarráð leiða
þá vinnu með hópnum. í hópnum
verða fulltrúar verkalýðsfélaga, at-
vinnurekenda, Rannsóknasetursins,
fjármálafyrirtækja og Framhalds-
skólans.
Hópurinn leiti eftir samstarfi við
sem flesta aðila, s.s. Byggðastofnun,
Vinnumálastofnun, Nýsköpunarmið-
stöð, Iðntæknistofnun. Impru, Há-
skóla íslands, Háskólann á Akureyri,
Háskóla Reykjavíkur, Bifröst, Samtök
í ferðaþjónustu, samgöngufyrirtæki og
fleiri. Hópurinn fái einnig það
verkefni að benda á tækifæri til ný-
sköpunar fyrir atvinnulíf í Vest-
mannaeyjum.
Hér er einungis um fyrsta
skref að ræða í þá átt að efla
atvinnulífið og kanna
möguleikana á nýsköpun.
Atvinnumálin eru mikið
alvörumál. Því er það von
mín að vel takist til svo við
getum í sameiningu hafið
nýtt framfaraskeið í
Vestmannaeyjum. Ég legg
áherslu á að slrkt gerist ekki
af sjálfu sér heldur með
vinnu og samstöðu allra
þeirra er málið varðar. Við
getum ráðið miklu um
framtíðina hér.
Leitað verðí einnig til brottfluttra
Vestmannaeyinga s.s. námsmanna og
þeirra sem haslað hafa sér völl í
atvinnulífinu.
Leitað verði eftir ráðningu starfs-
manns fyrir hópinn með stuðningi
Vinnumálastofnunar/Byggðastofnun-
ar.
Tillögum hópsins um möguleika og
aðgerðir verði skilað íyrir I. maí nk.
Andrés Sigmundsson. Guðjón
Hjörleifsson”.
Hér er einungis um fyrsta skref að
ræða í þá átt að efla atvinnulífið og
kanna möguleikana á nýsköpun.
Atvinnumálin eru mikið alvörumál.
Því er það von mín að vel takist til svo
við getum í sameiningu hafið nýtt
framfaraskeið í Vestmannaeyjum. Eg
legg áherslu á að slíkt gerist ekki af
sjálfu sér heldur með vinnu og sam-
stöðu allra þeirra er málið varðar. Við
getum ráðið miklu um framtíðina hér.
Andrés Sigmundssonfonn.
bœjarráðs.
p.s. Áhugafólk um eflingu atvinnulífs
í Eyjum, hafið eiulilega samband.
a.s@sinmet.is. 897 7523.
Qddur Júlíusson skrifar:
Qpldui
Ah
yggjur af atvinnuleysi
Atvinnuleysi hefur stóraukist og veldur að vonum áhyggjum. Á bak við tölur
um atvinnulausa eru ein-staklingar og fjölskyldur í vanda, fólk sem vill vinna
fyrir sér og sínum en fær ekki störf. Eg slæ því föstu að atvinnuleysi sé meira
en opinberar tölur gefa til kynna. Margir draga að láta skrá sig án vinnu.
Baráttuhópur gegn atvinnuleysi hefur bent á þau sálrænu og félagslegu
vandamál sem fylgja atvinnuleysi. Jafnframt hel'ur þessi hópur bent á þau
kostnaðarsömu heilbrigðisvandamál og vanhæfara samfélag sem atvinnuleysi
fylgja. Ég skora á lækna, sálfræðinga og presta að taka þátt í umræðu um
þennan þátt mála og allan almenning til að tjá sig um málið í heild.
„Verkefnin í Eyjum eru ærin hvert sem litið er og fyllilega réttlætanlegt að
bæjarsjóður fjárfesti í atvinnu fyrir alla meðan kreppir að á vinnumarkaði,"
segjum við í baráttuhóp gegn atvinnuleysi. Hér er róttæk hugmynd fram sett
og erindi þessara skrifa er að kalla eftir viðbrögðum verkalýðs-hreyfingar og
framboða sem eiga menn í bæjarstjóm. Ég óska eftir ykkar viðbrögðum við
róttækri hugmynd.
Kveð að sinni.Oddur Björgvin
Baráttuhóp gegn atvinnuleysi.