Fréttablaðið - 08.05.2013, Síða 18

8. maí 2013 MIÐVIKUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÁ DEGI
TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is og Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is
MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is DÆGURMÁL: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
meiri orku
Orkulausnir henta þeim sem glíma
við orkuleysi, þrekleysi, verki eða svefnvanda.
Hentar vel þeim sem vilja byggja upp orku
vegna vefjagigtar eða eftir veikindi.
Þ
egar fréttist af Bjarna Benediktssyni og Sigmundi Davíð
Gunnlaugssyni í Krónunni í Mosfellsbæ að kaupa inn fyrir
stjórnarmyndunarviðræðurnar í sveitinni sendu Samtök
verzlunar og þjónustu formönnunum áskorun. Þar eru
þeir hvattir til að skoða vel strimilinn sem þeir fengu í
Krónunni og íhuga að taka rækilega til í álagningu tolla og gjalda á
neyzluvörur til þess að lækka vöruverð í landinu.
Þetta er sannarlega þörf ábending, þótt sjálfsagt séu margir
hóflega bjartsýnir á að formenn Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknarflokksins taki nokkurt mark á henni. Breyting á tollum þýðir
nefnilega líka talsverða breytingu á rekstrarumhverfi landbúnaðar-
ins og þessir flokkar hafa í sam-
einingu yfirleitt staðið dyggan
vörð um sérhagsmuni og óskil-
virkt stjórnkerfi í landbúnaði.
Þó er ekki eins og fráfarandi
stjórnarflokkar séu skárri að því
leytinu. Á sama tíma og einhver
mesti niðurskurður ríkisútgjalda
frá upphafi átti sér stað, var ekki
hróflað við landbúnaðarkerfinu.
Stuðningur íslenzkra skattgreiðenda við atvinnugreinina er enn
einhver sá hæsti í heimi, meira en helmingi hærri en að meðaltali í
Evrópusambandinu eða OECD-löndum, sama við hvort er miðað.
Það er óneitanlega undarlegt að landbúnaðarkerfið hafi sloppið
við niðurskurð og uppstokkun, en kannski var síðasta stjórn of upp-
tekin við að reyna að eyðileggja stjórnkerfi sem virkar í sjávar-
útveginum til að geta sinnt landbúnaðarkerfi sem virkar alveg
augljóslega ekki. Íslenzkir skattgreiðendur borga einhverja hæstu
landbúnaðarstyrki í heimi til að geta svo keypt einhverjar dýrustu
búvörur í heimi.
SVÞ benda réttilega á að lækkun tolla væri ein skilvirkasta leiðin
til að lækka vöruverð. Það mætti byrja á því að afnema tolla á inn-
fluttan kjúkling og svínakjöt, enda er ekki verið að vernda neina
aldagamla búsetuhætti eða sveitamenningu með því að verja verk-
smiðjuframleiðslu fyrir erlendri samkeppni.
Samtökin hafa líka rétt fyrir sér í því að svigrúm til launahækk-
ana í næstu kjarasamningum er lítið. Átak til lækkunar vöruverðs
er nærtækari leið til að efla kaupmátt heimilanna. Slík kaupmáttar-
aukning kemur stórum hluta fjölskyldna í landinu, til dæmis fólki í
leiguhúsnæði, miklu betur en lækkun húsnæðisskulda sem virðist
vera það sem stjórnmálaflokkarnir einblína á.
Að minnsta kosti annar flokksformaðurinn er ekki fráhverfur
þessum hugmyndum. Þegar Melabúðin lækkaði verð hjá sér um tugi
prósenta í einn klukkutíma í kosningabaráttunni, til að sýna hvað
ýmsar vörur gætu kostað ef tollverndin væri afnumin og vöru-
gjöldin lækkuð, skrifaði Bjarni Benediktsson á Facebook-síðuna
sína: „Flott framtak hjá Melabúðinni. Það þarf að taka vörugjöld,
tolla og skatta til endurskoðunar og lækka.“
Mikið væri nú ánægjulegt ef flokksformennirnir við eldhúsborðið
í sumarbústaðnum kæmu auga á þau stóru, vannýttu tækifæri til
kjarabóta fyrir almenning sem liggja í lækkun á tollum og vöru-
gjöldum – og skelltu skollaeyrum við hinu venjulega sífri verndar-
stefnufólks í flokkunum báðum.
Ætli flokksformennirnir hafi skoðað strimilinn?
Tækifæri í
tollalækkun
Það er algjörlega óásættanlegt að aðeins
fimm prósentum kvenna í Nýju-Delí
finnist þær vera öruggar. Það er jafn-
ógnvekjandi að fimmtíu prósent þeirra
karlmanna sem tóku þátt í könnun UN
Women sögðust hafa beitt konur kyn-
ferðislegu ofbeldi og helmingur þeirra
á síðustu sex mánuðum. Í sömu könnun
kom fram að tveir af hverjum fimm
aðspurðum karlmönnum voru sam-
þykkir því að „konur sem eru á ferð um
nætur verðskuldi að vera kynferðislega
áreittar“.
Augu heimsins hafa beinst að Nýju-
Delí eftir að hin 23 ára Jyoti Singh
Pandy lést eftir hrottalega hópnauðgun.
Í síðustu viku lést fjögurra ára gömul
stúlka í Nýju-Delí af völdum nauðgunar.
Nú liggur fimm ára gömul telpa á spít-
ala, þungt haldin eftir nauðgun.
Stundum er veruleikinn svo þung-
bær að það reynist okkur erfitt að með-
taka hann en það virðist sem andlát
Jyoti Singh Pandy hafi verið dropinn
sem fyllti mælinn. Þúsundir kvenna og
manna hafa staðið fyrir kröftugum mót-
mælum í Nýju-Delí frá því í desember.
Ung kona sem tekið hefur þátt í mótmæl-
unum segir sig og aðra hafa fengið sig
fullsadda á ástandinu. Verið sé að mót-
mæla því að hingað til hafi þolendum
nauðgana verið kennt um ofbeldið; nú
sé kominn tími til að vísa ábyrgðinni á
gerendurna sjálfa og á aðgerðaleysi yfir-
valda.
Mótmælin hafa vissulega borið
árangur. Aldrei hefur jafnmikil opin-
ber umræða átt sér stað á Indlandi um
réttindi kvenna og mikilvægi þess að
útrýma kynbundnu ofbeldi. Yfirvöld
skipuðu nefnd til að endurskoða laga-
rammann er varðar kynferðisofbeldi og
skilaði nefndin yfirgripsmikilli skýrslu
í febrúar.
Nú er það ekki aðeins almennings á
Indlandi að halda yfirvöldum við efnið,
heldur okkar allra. UN Women, með
ríkum stuðningi fjölda Íslendinga, mun
beita stjórnvöld þrýstingi að framfylgja
tillögunum. Síðast en ekki síst mun UN
Women vinna af öllu afli að því að koma
af stað róttækri hugarfarsbreytingu á
öllum sviðum samfélagsins; ofbeldi gegn
konum og stúlkum á aldrei að líðast.
5% kvenna fi nnst þær öruggar
KYNFERÐIS-
LEGT OFBELDI
Inga Dóra
Pétursdóttir
framkvæmdastýra
UN Women á
Íslandi
➜ Nú er það ekki aðeins almenn-
ings á Indlandi að halda yfi rvöldum
við efnið, heldur okkar allra.
Er Gestur hættur?
Lögmaðurinn Gestur Jónsson var
áberandi í fréttum fyrir skemmstu
þegar hann, ásamt kollega sínum
Ragnari Hall, sagði sig frá verjenda-
störfum í Al Thani-málinu svokallaða.
Í réttarkerfinu hafa menn greinilega
ekki gleymt því. Á mánudag skilaði
Gestur sér agnarögn of seint
inn í dómsal úr réttarhléi
í aðalmeðferð svokallaðs
Exista-máls sérstaks
saksóknara. Arngrímur
Ísberg héraðsdómari var
snöggur til og spurði
spurningarinnar sem
brann á öllum: „Hvar er
Gestur? Er hann hættur?“
Að þessu var hlegið.
Ekki réttlætanlegt
Friðþóri Eydal og félögum hjá Isavia
er mjög á móti skapi að fjölmiðlar
noti orðið Leifsstöð um það sem í
hugum margra heitir einmitt Leifs-
stöð. Þeir vilja að stöðin sé kölluð
sínu rétta nafni: „Flugstöð Leifs
Eiríkssonar“, nú eða „Keflavíkurflug-
völlur“, já eða jafnvel „flugstöðin
á Keflavíkurflugvelli“. Þar á bæ
telja menn hreinlega að notkun
orðsins „Leifsstöð“ á opinberum
vettvangi sé óréttlætanleg. Þeir
ættu kannski að líta í eigin
barm. Isavia er nefnilega skráð
fyrir léninu leifsstod.is og sé
slóðin slegin inn í vafra enda
menn á heimasíðu flug-
stöðvarinnar.
FLE og FLE
Isavia-menn stinga reyndar upp á
einu heiti enn, styttingunni „FLE“.
Það er tilvalið, fer vel í munni og
tekur lítið pláss á prenti. Það er hins
vegar spurning hvað Félag löggiltra
endurskoðenda segir við þessari
tillögu Isavia. Það hefur notað stytt-
inguna FLE árum
saman.
stigur@frettabladid.is