Fréttablaðið - 28.04.2014, Síða 4

28. apríl 2014 MÁNUDAGUR| FRÉTTIR | 4
Sturtusett
Verð frá kr. 66.900
Gæði fara aldrei úr tísku
4.711 íslensk vegabréf voru gefin út í mars
síðastliðnum.
Alls voru 5.536 gefin út í mars í
fyrra og hefur fjöldinn því dregist
saman um 14,9% milli ára.
Heimild: Þjóðskrá Íslands
UMHVERFISMÁL Orkustofnun
hafnar ósk um að taka upp aftur
mál frá Fljótsdalshéraði um skil-
mála virkjunarleyfa Kárahnjúka-
og Lagarfossvirkjunar. Bæjarráð
hefur falið bæjarstjóranum að
óska eftir fundi með landeigend-
um um stöðu málsins við fyrsta
tækifæri.
„Jafnframt heimilar bæjarráð
bæjarstjóra, í samráði við lög-
mann og bæjarráð, að kæra höfn-
un Orkustofnunar á endurupp-
töku málsins,“ segir í samþykkt.
Héraðsbúar telja að farið sé út
fyrir skilmála virkjunarleyf-
anna með of miklu vatnsmagni í
Lagar fljóti.
- gar
Funda með landeigendum:
Kæra synjun
Orkustofnunar
LAGARFLJÓT Landskemmdir eru við
Lagarfljót.
HÚSNÆÐISMÁL Leiguverð á íbúðar-
húsnæði hefur hækkað um að með-
altali 8,2 prósent síðustu tólf mán-
uði, samkvæmt Þjóðskrá Íslands.
Hækkunin er langt umfram 2,2 pró-
senta verðbólgu síðustu tólf mánuði.
Þetta má lesa úr samantekt Þjóð-
skrár á leiguverði í nýjum leigu-
samningum sem þinglýst var í
mars síðastliðnum og samanburði
við sams konar samantekt í mars í
fyrra.
„Okkar félagsmenn eru að finna
fyrir þessum hækkunum,“ segir
Jóhann Már Sigurbjörnsson, for-
maður Samtaka leigjenda á Íslandi.
Hann segir stjórnvöld hafa stutt
við fasteignaeigendur með sérstök-
um vaxtabótum frá árinu 2009 en
leigjendur hafi setið eftir. „Ef leigu-
verðið á að vera svona hátt áfram
þurfa leigjendur að fá meiri stuðn-
ing til að ná endum saman,“ segir
Jóhann.
Þegar leigusamningarnir eru
skoðaðir eftir svæðum og stærð
íbúða má sjá að hækkunin er afar
misjöfn, og í einhverjum tilvikum
hefur leigan lækkað.
Hækkunin er mest á tveggja her-
bergja íbúðum í Breiðholti. Meðal-
verð á fermetra á nýjum leigusamn-
ingum í mars síðastliðnum var 29
prósentum hærra en á nýjum samn-
ingum í mars í fyrra.
Leiguverð fyrir tveggja her-
bergja íbúðir í Kópavogi hefur einn-
ig hækkað verulega, um 21 prósent
milli ára.
Fermetraverðið í nýjum leigu-
samningum er hæst á stúdíóíbúð-
um í Reykjavík á milli Kringlumýr-
arbrautar og Reykjanesbrautar. Á
þessu svæði kostar fermetrinn um
2.274 krónur. Verðið er litlu lægra
í Reykjavík vestan Kringlumýrar-
brautar, 2.247 krónur.
Leiguverðið er almennt hæst mið-
svæðis í Reykjavík, en lækkar tals-
vert því lengra sem farið er frá dýr-
asta svæðinu.
Jóhann segir leiguverðið orðið
þannig miðsvæðis í Reykjavík að
fólk sé farið að halda sig frá mið-
bænum. „Verðið sem er í gangi
þar er ekkert fyrir hinn venju-
lega meðal jón. Menn leita frekar í
úthverfin þar sem leigan er há, en
þó lægri en í og við miðborgina.“
Samtök leigjenda á Íslandi gagn-
rýna stjórnvöld harðlega fyrir
áform um niðurfellingu á hluta höf-
uðstóls fasteignalána, og segja ekki
komið til móts við leigjendur.
„Við köllum einfaldlega eftir
því að jafnræðis sé gætt í þessum
málum,“ segir Jóhann. Hann bend-
ir á að margir hafi kosið að vera
frekar á leigumarkaði en að kaupa
fasteign í aðdraganda hrunsins þar
sem þeir hafi óttast áhrif verðtrygg-
ingarinnar. Nú séu þeir verðlaun-
aðir sem hafi tekið áhættu, en þeir
sem hafi farið varlega sitji eftir með
sífellt hækkandi leiguverð.
Jóhann segir einu úrræði stjórn-
valda sem geti nýst leigjendum þau
að safna fyrir útborgun með sér-
eignarsparnaði. Til að ná að safna
hámarksupphæð, 1,5 milljónum á
þremur árum, þurfi mánaðarlaun-
in að vera nærri 600 þúsund, og
minnihluti þjóðarinnar sé með slík-
ar tekjur.
Hann bendir á að 1,5 milljónir
hrökkvi skammt við kaup á íbúð.
Reikna megi með því að þurfa að
eiga rúmar fjórar milljónir til að
kaupa tveggja herbergja íbúð. Þá
sé ekki tiltekið í frumvarpi stjórn-
valda hvað verði um þann sparnað
sem ekki sé hægt að nýta til fast-
eignakaupa.
brjann@frettabladid.is
Leiguverð hækkað um 8,2%
Leiguverð í nýjum samningum um leigu á íbúðarhúsnæði hefur hækkað um allt að 29 prósent á einu ári á
sumum svæðum. Leigjendur þurfa meiri stuðning eigi leigan að vera áfram svona há segir talsmaður leigjenda.
NOKKUR DÆMI UM BREYTINGAR Á LEIGUVERÐI Á LANDINU
krónur
Dæmi apríl 2013 apríl 2014 munur í prósentum
1 Tveggja herbergja 60 fermetra íbúð í Reykjavík vestan Kringlumýrarbrautar 120.120 ➜ 134.820 12,2%
2 Þriggja herbergja 75 fermetra íbúð í Reykjavík milli Kringlumýrarbrautar og Reykjanesbrautar 105.000 ➜ 119.625 13,9%
3 Tveggja herbergja 60 fermetra íbúð í Breiðholti í Reykjavík 97.800 ➜ 125.940 28,8%
4 Fjögurra herbergja 125 fermetra íbúð í Hafnarfirði 162.750 ➜ 192.375 18,2%
5 Fimm herbergja 150 fermetra íbúð í á Vesturlandi 157.350 ➜ 145.800 7,3%
krónur
BREIÐHOLT Leiguverð á tveggja herbergja íbúðum í Breiðholti hefur hækkað um 29 prósent á einu ári miðað við samanburð á
nýjum leigusamningum. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
AFGHANISTAN, AP Flóð hafa banað
yfir hundrað manns í norðanverðu
Afganistan. Rúmlega þúsund hafa
neyðst til þess að flýja heimili sín
eftir að hafa misst húsakynni, upp-
skeru og búfénað.
Afganski herinn hefur unnið að
björgunarstarfi og hefur notað þyrl-
ur og ferjur til þess að koma vistum
og hjálpargögnum til fólks.
Haft er eftir talsmanni almanna-
varna í Afganistan að rúmlega 111
lík hafi fundist og að tuttugu manns
sé enn saknað. - kóh
Flóð ríða yfir í Afganistan:
111 látnir og
þúsund á flótta
KJARADEILUR Fullskipaðar samn-
inganefndir Félags flugmála-
starfsmanna ríkisins (FFR) og
Samtaka atvinnulífsins(SA) hitt-
ast hjá Ríkissáttasemjara í dag.
Boðað verkfall flugvallar-
starfsmanna hefst á miðvikudag
hafi ekki samist fyrir þann tíma
eða lög verið sett á verkfall.
Síðdegis í gær hittust forystu-
menn SA og FFR á stuttum fundi.
Á honum var ákveðið að halda
viðræðum áfram í dag og reyna
til þrautar að ná samkomulagi.
- jme
Reynt að afstýra verkfalli:
Styttist í boðað
verkfall FFR
AUGLÝSINGADEILDIR FRÉTTABLAÐSINS– AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal jonl@frettabladid.is ALMENNAR SÍMI 512-5401: Hjördís Zoëga hjordis@frettabladid.is,
Hlynur Þór Steingrímsson hlynur@365.is, Laila Awad laila@365.is, Sverrir Birgir Sverrisson sverrirbs@365.is, Örn Geirsson orn.geirsson@365.is
FÓLK/LÍFIÐ/SÉRBLÖÐ SÍMI 512-5402: Atli Bergmann atli.bergmann@365.is, Bryndís Hauksdóttir bryndis@365.is, Jón Ívar Vilhelmsson jonivar@365.is, Kolbeinn Kolbeinsson kolli@365.is,
FÓLK OG SÉRBLÖÐ EFNI: Sólveig Gísladóttir solveig@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is RAÐAUGLÝSINGAR /FASTEIGNIR SÍMI 512-5403: Hrannar Helgason hrannar@365.is,
Viðar Ingi Pétursson vip@365.is ÞJÓNUSTUAUGLÝSINGAR SÍMI 512-5407: Arna Rut Kristinsdóttir arnarut@365.is, Sigrún Helga Guðmundsdóttir sigrunh@365.is
SVONA ERUM VIÐ
Soff ía Sveinsdóttir
veðurfréttamaður
Veðurspá
SVALT N- OG NA-TIL Það léttir til norðanlands í dag en þykknar upp sunnan- og
suðvestantil með stöku skúrum. Á morgun verður fremur skýjað vestantil en annars
bjart með köflum. Áfram verður fremur kalt á norðan- og norðaustanverðu landinu.
2°
5
m/s
5°
3
m/s
8°
2
m/s
6°
9
m/s
Hæg
breytileg
átt en
strekk-
ingur
syðst.
Yfi rleitt
hæg A-átt
en hvass-
ara við S-
ströndina.
Gildistími korta er um hádegi
17°
31°
21°
14°
17°
18°
12°
15°
15°
23°
16°
23°
24°
20°
14°
21°
18°
18°
4°
4
m/s
3°
9
m/s
1°
5
m/s
-1°
5
m/s
3°
3
m/s
4°
3
m/s
1°
2
m/s
5°
5°
3°
1°
4°
3°
1°
-2°
3°
-2°
Alicante
Aþena
Basel
Berlín
Billund
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
Mallorca
New York
Orlando
Ósló
París
San Francisco
Stokkhólmur
MIÐVIKUDAGUR
Á MORGUN
LÝÐHEILSA Andleg líðan Íslend-
inga hefur versnað frá hruni, þá
helst með auknu þunglyndi og
streitu. Þetta kemur fram í dokt-
orsritgerð Christophers Bruce
McClure við læknadeild Háskóla
Íslands. Hann ver ritgerðina á
morgun, en hún nefnist „And-
leg líðan og heilsutengd hegðun
í kjölfar efnahagsþrenginga –
Áhrif á Ísland“.
Markmið rannsóknarinnar
var að grannskoða áhrif efna-
hagshrunsins á andlega líðan
og heilsutengda
hegðun.
Einnig komu
fram breyting-
ar á tannheilsu
og algengi reyk-
inga. Mac Clure
segir það lík-
legt að fólk sé
nú duglegra að
bursta tennurn-
ar og nota tannþráð vegna þess
hve kostnaðarsamt það sé að fara
til tannlæknis.
Þá benda niðurstöðurnar til
þess að efnahagshrunið 2008
hafi haft sérlega slæm áhrif á
streitu kvenna. McClure segir
ástæðu fyrir því kunna að vera
að konur séu bæði á vinnumark-
aði og sjái að miklu leyti um upp-
eldi og umsjón barna. Það sé sam-
bærilegt því að sinna tveimur
störfum. Samanlagt hefur slíkt
vinnuálag ásamt auknum fjár-
hagsvandkvæðum sökum hruns-
ins mjög líklega talsverð áhrif til
aukinnar streitu. - kóh
Streita og þunglyndi hafa aukist í kjölfar efnahagshrunsins fyrir sex árum:
Minna reykt og betur burstað
CHRISTOPHER B.
MCCLURE