Fréttablaðið - 15.08.2014, Blaðsíða 14

15. ágúst 2014 FÖSTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Fjölgar um helming
Teitur Björn Einarsson hefur
verið ráðinn aðstoðarmaður Bjarna
Benediktssonar, fjármála- og
efnahagsráðherra, og hóf hann störf
í ráðuneytinu í gær. Þar með hefur
aðstoðarmönnum Bjarna fjölgað um
helming. Samkvæmt upplýsingum
sem komu fram á Alþingi, fyrir tæpu
ári, nemur kostnaður við hvern að-
stoðarmann ráðherra um 12,5 millj-
ónum króna á ári. Mögrum finnst
það skjóta nokkuð skökku við að
fjármálaráðherra skuli vera að
fjölga aðstoðarmönnum á meðan
boðað er áframhaldandi aðhald í
fjármálum hins opinbera.
Ekkert fararsnið á
Ásmundi
Ásmundur Einar Daða-
son þingmaður gegnir enn stöðu
aðstoðarmanns Sigmundar Davíðs
Gunnlaugssonar forsætisráðherra.
Þegar tilkynnt var að Ásmundur
Einar ætti að aðstoða Sigmund Davíð
var látið að því liggja að það væri
einungis tímabundin ákvörðun. Fyrir
skemmstu sagði Ásmundur Einar í
samtali við blaðamann að hann yrði
áfram í ráðuneytinu uns annað yrði
ákveðið. Það skal hins vegar
tekið fram að Ásmundur
Einar þiggur ekki önnur
laun en Alþingi greiðir
honum fyrir setu á þingi.
Orð hafa ábyrgð
Bæjarráð
Hafnarfjarðar
samþykkti í
gær samning
um endurfjármögnun lána bæjar-
félagsins. Trúnaður er um vaxtakjör
samningsins þannig að bæjarbúar
geta ekki glöggvað sig á því hvort um
góðan samning sé að ræða eða ekki.
Það sem er áhugavert við þennan
samning er að minnihlutinn hafði
uppi stór orð um „leyndarhyggju
sem minnti á Icesave-samningana“.
Oddviti sjálfstæðismanna sagði þá
að bæjarbúar ættu heimtingu
á að vita hver vaxtakjörin
væru. Nú er einstaklingurinn
orðinn formaður bæjarráðs
Hafnarfjarðar. Svo virðist
sem meirihlutaskiptin eftir
kosningar hafa litlu breytt í
leyndarhyggju stjórnmálanna
í Hafnarfirði.
johanna@frettabladid.is/
sveinn@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr Þráinsson
ÚTGEFANDI: Kristín Þorsteinsdóttir RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og
í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Viðbrögð við boðaðri festu í ríkisfjármál-
um voru fyrirsjáanleg. Ríkisvaldið verður
að tryggja öryggi og festu í ríkisfjármálum
með skýrri forgangsröðun til grunnþátta
samfélagsins.
Að baki útdeilingu á skattfé eru ein-
staklingar á vinnumarkaði sem hafa skilað
sínum sköttum til ríkisins. Það er lágmarks-
krafa skattgreiðenda að þeim fjármunum sé
sem best varið fyrir samfélagið allt, ef ekki
rofnar sá samfélagssáttmáli sem skattkerfi
ríkis byggir á – viljanum til að greiða skatta.
Fjárlaganefnd hefur það lögbundna hlutverk
að hafa eftirlit með framkvæmd fjárlaga.
Verið er að fara yfir sex mánaða uppgjör
ríkisins.
Afar ánægjuleg niðurstaða hefur fengist
í þessari vinnu hingað til og meint framúr-
keyrsla ýmissa stofnana var ekki á rökum
reist, meðal annars vegna mismunandi bók-
haldsaðferða. Það er mikilvægt að fá þetta
misræmi fram nú vegna fjárlagavinnunnar
í framhaldinu. Horfi ég bjartsýn til mark-
miðs ríkisstjórnarinnar um hallalaus fjárlög
fyrir árið 2014.
Ég fagna allri fjölmiðlaumræðu um ríkis-
fjármál og hvernig skattfé landsmanna er
útdeilt. Það er því með öllu óskiljanlegt að
stuðningsmenn Icesave-ríkisstjórnarinnar
virðast hafa allt á hornum sér þegar gerð
er sú krafa að ríkisstofnanir haldi sig innan
ramma fjárlaga. Vísað er í lög sem viðkom-
andi stofnanir eru reistar á til að gegna lög-
bundnu hlutverki sínu. Það eru góð rök en
fjárlög eru líka lög sem alþingismenn sam-
þykkja á hverju ári. Það eru hreinar línur að
fjárveitingavaldið setur rammann ár hvert
fyrir hverja stofnun. Það er stjórnenda við-
komandi stofnunar að fylgja vilja fjárveit-
ingarvaldsins sem birtist í fjárlögum.
Árangur ríkisstjórnarinnar er mikill þá
14 mánuði sem hún hefur verið við völd.
Bætt hefur verið tæpum 10 milljörðum í
svelt heilbrigðiskerfi og 5 milljörðum til
almannatrygginga ásamt mörgum öðrum
stórum málum. Stuðningsmenn síðustu
ríkisstjórnar hafa fá tromp á hendi til að ná
viðspyrnu. Því taka þeir stöðu með fram-
úrkeyrslu fjárlaga. Engar áætlanir í ríkis-
fjármálum stóðust á síðasta kjörtímabili. Þá
hlýt ég að spyrja: Vilja skattgreiðendur þá
óreiðu og sóun fjármuna síðasta kjörtíma-
bils eða þá festu sem nú er boðuð? Í raun var
þessari spurningu svarað í síðustu alþingis-
kosningum þegar Samfylking og VG fengu
herfilega útreið og voru kosin frá völdum.
Ekkert sem kemur á óvart
➜ Ég fagna allri fjölmiðlaumræðu
um ríkisfjármál og hvernig skattfé
landsmanna er útdeilt.
STJÓRNMÁL
Vigdís
Hauksdóttir
lögfræðingur og
þingmaður Fram-
sóknarfl okksins
THE MORE YOU USE IT
THE BETTER IT LOOKS
N
ý staða er uppi í öryggismálum Evrópu eftir innrás
Rússa í Úkraínu og innlimun Krímskaga í Rússland.
Eins og Anders Fogh Rasmussen, framkvæmdastjóri
Atlantshafsbandalagsins (NATO), ræddi í heimsókn
sinni til Íslands í fyrradag, er ástæða til að óttast
að Rússar horfi til fleiri ríkja en Úkraínu. Þeir eru líklegir til að
vilja hindra með ýmsum ráðum að lönd, sem þeir telja að eigi að
vera á sínu áhrifasvæði, efli bandalag sitt við vestræn ríki.
Hið gamla landvarnahlutverk NATO er nú skyndilega í for-
grunni á nýjan leik, eftir að
Rússland breyttist á skömmum
tíma úr samstarfsríki í and-
stæðing. Þetta hefur í för með
sér breytingar á stöðu og ábyrgð
Íslands í bandalaginu, eins og
Fogh Rasmussen vék að. Eins og
hann nefndi á blaðamannafundi hefur mikilvægi staðsetningar
Íslands í miðju Norður-Atlantshafinu aukizt á ný á síðustu árum
vegna loftslagsbreytinga, sem munu leiða af sér meiri umferð og
efnahagsleg umsvif á norðurslóðum. Árásargjarnari utanríkis-
stefna Rússlands, þar með talin endurhervæðing norðurhéraða
landsins, þýðir líka að hernaðarlegt mikilvægi Íslands eykst á ný.
Það er ekki þar með sagt að hér þurfi aftur að vera herlið á
vegum bandalagsins; eins og framkvæmdastjórinn benti á er
hægt að efla eftirlit með lofthelginni með skömmum fyrirvara.
Öll aðildarríki Atlantshafsbandalagsins standa frammi fyrir
nýjum veruleika í öryggis- og varnarmálum. Þótt hið hefðbundna
landvarnahlutverk vegi nú þyngra, þarf áfram að sinna „nýjum“
verkefnum NATO á borð við friðargæzlu, íhlutun á átakasvæðum,
leitar- og björgunarverkefnum og netvörnum. Staðan útheimtir
aukin útgjöld til varnarmála, eftir samdrátt undanfarinna ára.
Þar er Ísland engin undantekning. Anders Fogh Rasmussen
skoraði á íslenzk stjórnvöld að leggja meira til sameiginlegra
varna NATO og nefndi sérstaklega þátttöku Íslands í netvörnum
og aðhlynningu sjúkra í tengslum við aðgerðir bandalagsins. Þá
benti hann á það augljósa; að með batnandi efnahag er Ísland
betur í stakk búið að leggja fjárhagslega sitt af mörkum til sam-
eiginlegra varna bandalagsríkjanna.
Það er nefnilega löngu liðin tíð að meginframlag Íslands til
varna NATO felist í að leggja til aðstöðu á Keflavíkurflugvelli.
Ísland verður að taka þátt í starfi bandalagsins með virkari hætti,
þótt framlagið hljóti ávallt að verða á forsendum borgaralegrar
starfsemi, sem er það eina sem við þekkjum.
Framlag Íslands til eigin öryggis- og varnarmála, að viðbættu
framlagi til NATO, er nokkur hundruð milljónir, hugsanlega á
annan milljarð króna. Ef við miðuðum við að framlög til þessa
málaflokks væru á bilinu 1-2 prósent af landsframleiðslu, eins
og flest vestræn ríki gera, væru þau 18-36 milljarðar.Við getum
alls ekki skorazt undan að auka framlag okkar til sameiginlegra
varna vestrænna lýðræðisríkja á viðsjárverðum tímum.
Viðbrögð ráðamanna í Fréttablaðinu í dag við áskorun fram-
kvæmdastjóra NATO eru því rökrétt og jákvæð, en kannski ívið
of varfærin. Auðvitað á Ísland að lýsa því skýrt yfir að það muni
axla sína ábyrgð og taka fullan þátt í að efla Atlantshafsbanda-
lagið þegar nýjar ógnir steðja að.
Breytt staða í öryggismálum Íslands:
Mikilvægari staða,
meiri ábyrgð