Skessuhorn - 27.08.2014, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 27. ÁGÚST 2014
Fyrsta Íslandsmeistaramótið í
spuna verður haldið í Frystiklef-
anum helgina 29. - 30. ágúst næst-
komandi. Spuni nýtur mikilla vin-
sælda meðal sviðslistamanna af
yngri kynslóðinni og má segja að
þetta sé listgrein sem líkja má við
íþrótt. „Þetta er keppni í leikhúss-
porti. Þetta virkar þannig að lið
keppa í að spinna stuttar senur út frá
uppástungum frá áhorfendum. Svo
eru gefin stig eftir ákveðnum leið-
um, svo sem eftir skemmtanagildi,
tækni og fleiru,“ segir Kári Viðars-
son eigandi Frystiklefans í samtali
við Skessuhorn. Mótið er ekki ein-
ungis hugsað fyrir leikara heldur er
einnig leitað að myndlista- „spinn-
urum“, hagyrðingum og röppur-
um. Allir þurfa þó að geta spunnið
eftir áskorun úr salnum. „Það hafa
verið haldin svona mót í Reykjavík
en þetta er í fyrsta sinn sem opin-
bert Íslandsmót er haldið í spuna.
Allir geta tekið þátt, þetta er gaman
fyrir alla - bæði áhorfendur og þátt-
takendur,“ segir Kári. Þeir sem hafa
áhuga á að skrá sig geta haft sam-
band við Gunnar Smára Jóhann-
esson í síma 663-1992 eða Stefán
Ingvar Vigfússon í síma 898-9369.
Eða með tölvupósti á gunnarsm-
ari460@gmail.com eða stefán.vig-
fusson@gmail.com. grþ
Á þriðjudagskvöldið í liðinni viku
kom Baldvin NC 100 með ferk-
an fisk til Grundarfjarðar, um 120
tonn af þorski. Aflanum var komið
í ellefu flutningabíla sem óku með
hann í gámum til Dalvíkur og Ak-
ureyrar. Mikið var umleikis á hafn-
arvoginni þegar bílarnir voru vegn-
ir fyrir og eftir að gámarnir voru
settir á þá. sk
Rannsóknasetur Háskóla Íslands á
Snæfellsnesi er nú þessa dagana að
hefja sitt áttunda starfsár í Stykkis-
hólmi. Megin tilgangur rannsókna-
setursins er að stunda rannsókn-
ir á náttúru Vesturlands og eru þar
að jafnaði þrír til fimm starfsmenn.
Æðarfugl hefur verið aðalviðfangs-
efni rannsóknasetursins til þessa,
enda æðarvarp hvergi meira en við
Breiðafjörð. Blaðamaður Skessu-
horns hitti Jón Einar Jónsson for-
stöðumann og ræddi við hann um
nýjustu rannsóknir og komandi
verkefni. „Við vorum að koma úr
sumarfríum og það fer vonandi allt
að komast á fullt hjá okkur enda nýtt
starfsár hafið. Hér sinnum við mest
rannsóknum á fugli og höfum ver-
ið að einbeita okkur að æðarfugl-
inum og öðrum sjófuglategundum
við Breiðafjörð. Það eru alltaf árviss
verkefni sem þarf að sinna, skrán-
ingu dílaskarfs, kríu, rituhreiðra og
merkingu æðarfugls svo dæmi séu
tekin. Rannsóknir á vegum setursins
snúast einkum um stofn- og varp-
vistfræði,“ segir Jón Einar.
Inni á veturna en úti
á sumrin
Jón Einar segir að vinnan á rann-
sóknasetrinu sé ólík eftir árstíðum.
„Á vorin erum við mikið til úti að
stunda rannsóknir og nær sú vinna
fram á mitt sumar. Haustin og stór
hluti af vetrinum fara svo í úrvinnslu
gagna sem þessar rannsóknir skila af
sér, eða vinnu við styrktarumsókn-
ir til frekari rannsókna. Það er ein-
mitt sú vinna sem við erum að fást
við núna. Það voru mörg spennandi
verkefni í vor og sumar. Umfangs-
mesta rannsóknin var við merking-
ar á æðarfugli sem verpir í Landey
í Breiðafirði. Þar erum við að rann-
saka æðarfugl sem verpir samhliða
mávum en mávurinn er í raun nátt-
úrulegi óvinur æðarfuglsins. Þar
náðum við merkja 37 æðarfugla með
ljósritum sem gefa staðsetningar
fuglanna yfir veturinn þ.e. þegar og
ef fuglarnir nást aftur næsta vor. Síð-
asta vor notuðum við einnig í fyrsta
skipti myndavélar með hreyfiskynj-
urum. Við komum þeim fyrir í varp-
landi til að meta hversu algengt var
að hreiður séu rænd. Gögn frá þess-
um rannsóknum og fleirum tökum
við saman og reynum að komast að
niðurstöðum sem hægt er að nota til
að skrifa greinar fyrir vísindasamfé-
lagið.“
Sterk tengsl við háskóla-
samfélagið
Jón Einar hóf störf við rannsókna-
setrið árið 2007 og tók við sem for-
stöðumaður þess 2009. Hann seg-
ir að setrið sé hluti af Háskóla Ís-
lands og eru starfsmenn þess starfs-
menn HÍ. „Við kennum ekki í rann-
sóknasetrinu en ég fer reglulega
suður og held þar fyrirlestra, bæði
fyrir nemendur Háskóla Íslands og
LbhÍ á Hvanneyri. Þannig að sterk
tengsl eru á milli rannsóknaseturs-
ins og háskólanna.“ Setrið fær til
sín á hverju ári nokkra meistara og
doktorsnema sem stunda rannsókn-
ir á sviðum sem tengjast náttúrunni
á Vesturlandi. „Í haust verðum við
með einn doktorsnema með okkur
og tvo meistaranema. Það er svip-
aður fjöldi og hefur verið síðustu ár.
Það hefur reynst okkur mjög vel að
hafa frekar færri nema, sem við get-
um sinnt vel, en að hafa of marga
sem við getum síður sinnt almenni-
lega og aðstoðað við rannsóknir.“
Þeir hjá rannsóknasetrinu fá einn-
ig til sín erlenda vísindamenn sem
vilja rannsaka náttúruna á Vestur-
landi og er einn slíkur að hefja störf
núna. „Norðmaðurinn Thomas
Holm Karlsen er að fara að rann-
saka æðardún og hvernig hann er
mismunandi eftir svæðum. Við fáum
dún sendan frá íslenskum aðilum en
einnig frá hlýrri stöðum en á Ís-
landi, svo sem í Danmörku og kald-
ari stöðum líkt og á Svalbarða. Við
munum sem dæmi aðstoða Thomas
í þeirri rannsókn og mun hann njóta
góðs af sérfræðiþekkingu okkar.“
Rannsóknir kynntar á
sjóandaráðstefnu
Rannsóknasetrið hyggst halda al-
þjóðlega ráðstefnu í Reykjavík dag-
ana 8. til 12. september. Þar munu
líffræðingar um allan heim leiða
saman hesta sína og kynna mismun-
andi rannsóknir á sviði andfugla á
sjó. Ráðstefna heitir á ensku: Int-
ernational Seaduck Conference og
er þetta í fimmta skiptið sem hún
er haldin. „Ráðstefnan er haldin á
þriggja ára fresti og er þetta í fyrsta
skipti sem hún er haldin utan Norð-
ur-Ameríku. Meðal þátttakenda eru
vísindamenn, nemar, fólk úr stjórn-
sýslu, fulltrúar samtaka og fugla-
áhugamenn frá öllum heimshorn-
um. Af 21 tegund sjóanda á heims-
vísu eru sex á válista IUCN, auk
þess sem vissir stofnar eiga stað-
bundið undir högg að sækja. Fjór-
ar megin orsakir eru fyrir þessari
slæmu stöðu. Það er skortur á þekk-
ingu á vistfræði, ósjálfbærar veiðar,
skerðing búsvæða og iðnaðarums-
vif. Að þessu sinni verður einkum
hugað að áhrifum loftslagsbreytinga
og umhverfisáhrifum sem rekja má
til umsvifa manna. Ráðstefnan mun
vekja athygli á afdrifum fuglastofna
við Ísland, þ.e. sjóandategundanna
sjö; æðarfugls, toppandar, hávellu,
straumandar, húsandar, hrafnsandar
og gulandar. Af þeim eru þær fjórar
síðasttöldu á válista á Íslandi,“ seg-
ir Jón Einar að lokum um mikilvægi
rannsókna Rannsóknasetursins á
Snæfellsnesi. Þær verða eins og áður
segir kynntar á alþjóðalegu sjóanda-
ráðstefnunni í september. jsb
Landaði í Grundarfirði
og aflanum ekið norður
Íslandsmeistaramót í spuna
í Frystiklefanum
Æðarfugl við Breiðafjörð.
Rannsóknasetrið í Stykkishólmi hefur
störf á ný eftir sumarfrí
Jón Einar Jónsson, forstöðumaður Rannsóknarsetursins á Snæfellsnesi.
Merki alþjóðlegu sjóandaráðstefnunnar sem haldin verður í Reykjavík í septem-
ber.