Fréttatíminn - 31.10.2014, Blaðsíða 62

62 fjölskyldan Helgin 31. október-2. nóvember 2012
Uppalendur horfi í spegil
B örn endurspegla uppalendur sína á hreint ótrúlegan hátt fyrstu æviárin. Ég horfði einmitt í ógáti inn um gluggann hjá nokkrum fjölskyldum í haust – vitaskuld án þess að umræddar fjölskyldur vissu af því og tilefnið var aðlögun yngsta barna-
barnsins í leikskólanum. Þessi kríli frá 18 mánaða og upp í tveggja ára aldurinn gripu alla
lausamuni innan seilingar og breyttu þeim í snjallsíma. Ein snótin „talaði“ viðstöðulaust
í trékubbinn og gekk um gólf af miklum ákafa á meðan en sú næsta lagðist út af á mjúka
dýnu og lét fara vel um sig meðan hún lét dæluna ganga – báðar útfarnar í eins konar
„símensku“ sem enginn fullorðinn í rýminu skildi enda hreinn óþarfi. Sú þriðja hrópaði
og kallaði í símann og pataði út í loftið með lausu hendinni og sú fjórða potaði ákaflega í
skjáinn á gamalli myndavél. Sú fimmta og síðasta sló þær allar út. Hún stóð á gólfinu með
fornan síma úr tískusmiðju síðustu aldamóta, hélt honum armslengd frá sér og brosti
ákaflega. Svo hreyfði hún úr stað og endurtók athöfnina aftur og aftur með sífellt
nýjum líkamsstellingum en sama fullkomna myndabrosinu allan tímann.
Svo fara sömu börn heim til sín og þá fá fjölskyldurnar að horfa inn um glugga leik-
skólans. Enginn má snerta kvöldverðinn fyrr en barnið er búið að þylja seremóníu
leikskólans eða þá að öllum böngsum og dúkkum er raðað upp við vegg og barnið
skammar hópinn – alveg eins og það hefur séð kennarann sinn gera um daginn.
Herminám fyrstu æviáranna er stundum afskaplega skemmtilegt en stundum birt-
umst við hjá barninu okkar þannig að við hrökkvum við. „Er ég virkilega svona ergi-
leg í röddinni þegar ég neita með sömu setningunni og alltaf; ekki núna, ekki núna.“
Allan þennan langa formála má ummynda í eitt orð; fyrirmynd.
Börnin okkar munu nota orðin sem við notum, þau munu verða pirruð og ergileg
ef þau skynja þau tilfinningablæbrigði hjá okkur. Þau verða áhyggjufull og döpur
ef þau skynja áhyggjur hjá okkur, þau verða streitt og þreytt ef það er ástandið á
okkur. Þau munu leyfa sér að kalla vini sína og vinkonur hálfvita ef þau heyra slíkt
orðbragð okkar við kvöldfréttirnar og þau munu sparka í næsta barn rétt eins og
pabbi sparkaði til heimilishundsins sem pissaði á stofugólfið. Svo eru börn líka eins
og barómet á foreldra sína og skynja minnstu veðrabrigði á augabragði. Þau skilja
fullkomlega svip og tón og hafa minna þol gegn slíkum stjórnunarháttum heldur en
fullorðnir. Þau munu spyrja í undrun hvort eitthvað sé að og við svörum ósjálfrátt, nei,
nei, það er ekkert að – og mamma er ekkert að gráta þótt svo að tárin renni. Börn eru í
reynd næmari á okkur en við sjálf.
Horfum í spegil, elsku uppalendur áður en við látum eftir okkur neikvæða orðanotkun,
uppþot og skammir yfir smáræði, pirring og ergelsi og annan slíkan óhollan munað við
börnin okkar. Verum heiðarleg og grandskoðum hegðun okkar, öndum svo djúpt og ró-
lega og hugsum hvernig við viljum að
börnin okkar endurspegli okk-
ur í framtíðinni.
„Gættu að hugsunum
þínum því þær verða
orð þín. Gættu að
orðum þínum því
þau verða athafnir
þínar. Gættu að at-
höfnum þínum því að
þær verða vani þinn.
Gættu að vana þínum
því hann verður gildi
þín. Gættu að gildum
þínum því þau verða
örlög þín.“ Við þessu
frægu orð Ma-
hatma Gandhis er
því einu að bæta
að hugsanir þín-
ar, orð og vani
verða líka örlög
barnanna þinna.
Horfum í spegil, elsku uppalendur áður en við látum
eftir okkur neikvæða orðanotkun, uppþot og skammir
yfir smáræði, pirring og ergelsi og annan slíkan óholl-
an munað við börnin okkar.
Vöndum okkur, elsku þjóð
Börnin okkar munu nota orðin sem
við notum, þau munu verða pirruð
og ergileg ef þau skynja þau tilfinn-
ingablæbrigði hjá okkur. Þau verða
áhyggjufull og döpur ef þau skynja
áhyggjur hjá okkur.

HABITAT | Kauptúni | Sími 564 4400
Opið mánudaga til laugardaga kl. 11-18
og sunnudaga kl. 13 -18
afmælisafsláttur
af öllum vörum
frá habitat
PoP-uP
kaffihús frá
kaffitári kl. 13-17
kynning:
sælkeravörur frá
nicholas vahé
SÍÐAN
1964
afmælis
tilboÐunum
lÝkur á
sunnudag!
af öllum
habitat–
húsgögnum
aÐeins þessa
helgi!
Laugavegi 53 Sími 552 3737 opið mán.-fös. 10-18, lau. 10-17
Iana Reykjavík
Ný sending af
útigöllum og
húfum
Full búð af ottum
Jólafötum
Jólagjöfum
Sængurgjöfum
AfmælisgjöfumGalli
19.895.-
Húfa
3995.-
Barnatónleikar í Hannesarholti
D úó Stemma verður með barnatónleika í Hannesar-holti á laugardaginn, klukk-
an 13. Dúettinn skipa hjónin Her-
dís Anna Jónsdóttir víóluleikari og
Steef van Oosterhout slagverks-
leikari, en þau eru bæði meðlimir í
Sinfóníuhljómsveit Íslands. Lög um
Fíu frænku, Villihrafninn, dverginn
Bokka og leiðindaskjóðuna Bárðar-
bungu eru meðal laga á splunku-
nýrri efnisskrá sem er hugsuð fyrir
börn á öllum aldri.
„Dúó Stemma varð til fyrir tíu
árum þegar börnin okkar voru á
leikskóla og við vorum beðin um
að spila eitthvað fyrir krakkana. Þá
fóru hugmyndinar að rúlla og við
fundum okkur svo vel í því að miðla
tónlist til barna. Það er svo dásam-
legt að spila fyrir börn því þau eru
með svo hreint hjarta. Börn eru án
efa best hlustendurnir því þau eru
svo einlæg, maður fær viðbrögðin
við tónlistinni beint í æð,“ segir Her-
dís en þau hjónin sækja innblástur
sinn í þjóðararfinn. „Sögurnar eru
okkar en við byggjum á íslenskum
þjóðlögum og hollenskum vísum.
Þetta er skrifað með börn á leik-
skólastigi í huga en við erum sann-
færð um að börn á öllum aldri, sem
geta líka verið fullorðnir, muni hafa
gaman af dagskránni. Við erum
með aðra tónleika síðar um daginn
þar sem við bregðum líka á leik og
það ætti líka að höfða til allrar fjöl-
skyldunnar.“ -hh
Tónleikarnir hefjast klukkan 13 og
kostar 1000 krónur inn. Seinni tónleik-
arnir hefjast klukkan 17 og kostar 2000
krónur inn.
Margrét
Pála
Ólafsdóttir
ritstjórn@
frettatiminn.is
heimur Barna