Þjóðlíf - 01.10.1987, Blaðsíða 18

ERLENT
ur, eins konar tæknigarðar, sem tengja náið
saman rannsóknir og framleiðslu. Stofnun
þessara samsteypa leiðir til þess að atvinnu-
lífið er sjálfstæðara í þróunarstarfsemi og
verður ekki háð íhaldsemi embættismanna.
Hátæknifyrirtækin munu hafa leyfi til að
ráðstafa að eigin vild hluta hagnaðar þeirra.
Flest þessara hátæknifyrirtækja eru rekin af
Vísindaakademíunni en ekki viðkomandi
ráðuneytum. í ofanálag virkar Þjóðhag-
fræðiakademían nú sem stjórnunarháskóli
Iíkt og virtustu viðskiptaháskólar Banda-
ríkjanna.
MIKIÐ AF ÞEIM umbótum sem nefndar
hafa verið hér eru enn aðeins til í frumvarps-
formi um efnahagsumbætur sem gert er ráð
fyrir að taka muni gildi í byrjun næsta árs.
Þeim á eftir að hrinda í framkvæmd og
hvernig til tekst með það er háð valdastöðu
umbótasinna.
Endurnýjun í höfuðvaldastofnunum KS
hefur verið mjög mikil á síðari árum, ef mið-
að er við sovéskar venjur. Þannig varð mesta
endurnýjun í miðnefnd flokksins á 27. þingi
flokksins í fyrra síðan á síðasta þingi
Krúsjoffs, 1961. Á 26. þingi KS 1981 voru
87% fullra meðlima miðnefndar flokksins
endurkjörin, en í fyrra voru aðeins 59%
endurkjörin. Endurnýjunin er þó mest og
styrkur umbótasinna stærstur í helstu valda-
stofnunum innan miðnefndarinnar, þ.e.
framkvæmdanefndinni og pólitísku nefnd-
inni. f framkvæmdanefndinni, sem nokkurn
veginn er jafn valdamikil og sjálf pólitíska
nefndin, hafa níu af tólf meðlimum verið
skipaðir eftir valdatöku Gorbatsjofs. Af
ellefu fullgildum meðlimum pólitísku
nefndarinnar hafa fimm verið skipaðir á
valdatíma Gorbatsjofs. Auk þessara ellefu
sitja átta tilnefndir fulltrúar í pólitísku
nefndinni. Aðeins tveir af þessum átta sátu í
nefndinni fyrir valdatöku Gorbatsjofs.
Aðeins ein kona á sæti í miðnefnd KS,
Aleksandra Biryukova, einn ritari mið-
nefndarinnar, en það er einni fleiri en á
valdatíma Bresnjefs, Andropovs og Sjer-
nenkos.
Það er enn óljóst hver andstaða emb-
ættismanna verður gegn umbótastefnunni og
það sama gildir raunar einnig um andstöðu
verkafólks. Veikleiki umbótastefnunnar er
að hún kemur að ofan. Að því leyti er hún lík
umbótatímabilinu í Tékkóslóvakíu á
sjöunda áratugnum þar sem drifkrafturinn
og upptökin voru innan Kommúnistaflokks-
ins. í Póllandi 1980-81 var drifkrafturinn
sjálfsprottnar aðgerðir fjöldahreyfingar verka-
fólks og félagslegur anarkismi mennta-
manna (KOR-hreyfingin).
Flestir fréttaskýrendur eru sammála um
andstöðu millilaganna, þ.e. embættismanna,
enda beinist stefnan gegn íhaldsemi og spill-
ingu þeirra. En andstaðan er einnig ofar i
valdapýramídanum, því eins og Gorbatsjof
skýrði frá á þingi sovéskra verkalýðsfélaga i
febrúar s.l., var aðalfundi miðnefndar KS
frestað í þrígang þar til hann var loks haldinn'
í janúar - að því er virðist vegna ósamkomu-
lags um útfærslu umbótastefnunnar. Ágrein-
ingur virðist því vera nokkur innan sjálfrar
stjórnmálanefndar KS. Baráttan um um-
bótastefnuna er á öllum stigum stjórnmála-
kerfisins. Hinir íhaldsömu fylgismenn
Bresnjefs hreiðruðu um sig í embættiskerf-
inu á löngum valdatíma hans og urðu ríkj-
andi afl í flokknum. Andspænis þeim stóðu
umbótasinnar og ný-stalínistar sem báðu
FÁÐU ÞÉR JEE JEE OG SJÖMAhS
PYRAMID
Heildsölubirgðir
Skólavörðustíg 12
S 623333
RETTIG @
PYRAMID
Heildsölubirgðir
Skólavörðustíg 12
S623333