Iðnaðarmál - 01.04.1964, Side 18

Vantrú mannsins d breytingum hefur alltaf verið mikil.
Sjálfsagður undanfari og samfari
vélvæðingarinnar og sj álfvirkninnar
er vinnuhagræðing og vinnurann-
sóknir, sem nú, eftir meir en tuttugu
ára almenna hagnýta notkun, eru enn
í fullu gildi og farið er lítillega að
nota hér á landi.
Enn er eitt ótalið, sem þó er einna
mikilvægast í þessu sambandi, en það
er hugsunarháttur stjórnenda og
launþega. Mest er undir því komið,
að ekki skapist vantrú á því, sem
koma skal, og án rétts skilnings áður-
nefndra aðila nær vélvæðingin ekki
takmarki sínu.
Sjálfvirknin, sem í raun og veru er
sterkasta vopn launþegans í barátt-
unni til velmegunar, hefur því oft
orðið í hans augum tákn keppinaut-
arins og óvinarins, sem hann í vantrú
sinni berst gegn. Maðurinn er reynd-
ar þannig gerður, að hann á erfitt
með að breyta út af fyrri hugmynd-
um, en nú er svo komið, að breyting-
ar í einu og öðru eru orðnar eðlilegt
fyrirbrigði og er hverjum og einum
skylt að viðurkenna það fyrir sjálf-
um sér.
3. Hvernig á að vélvæða?
Aður en framleiðandi byrjar að
hugsa um aukna vélvæðingu eða
sjálfvirkni ákveðinnar framleiðslu, er
nauðsynlegt að staðla og einfalda af-
urðirnar, eins og kostur er á, og gera
sér lj ósa grein fyrir heppilegustu nið-
urröðun hinna mismunandi fram-
leiðsluþátta, sem til greina koma.
Þegar um háþróaða sjálfvirkni er að
ræða, verður afurðin að mestu eða
öllu leyti að aðlagast framleiðslunni.
Vélvæðing og hagræðing fram-
leiðslunnar er framkvæmd að mestu
leyti eftir skynsemi og hugviti hvers
og eins, eftir að nægileg þekking hef-
ur fengizt um fáanleg og nýtanleg
hjálpargögn (tæki, útbúnað).
3.1 Hér á eftir skal sýna nokkur
dæmi um raunhæfa vélvæðingu smá-
raðframleiðanda járnvinnsluiðnaðar-
ins:
Gengjuvél með gengiuhaus og hring-
matarborði1
Gengjun tveggja gata í loki.
Gengjuvél með gengjuhaus fyrir
tvo tappa og loftknúið hringmatar-
borð. Niðurmötun gengjuvélarinnar
er loftknúin, þar til gengj utappinn
hefur „gripið“. Við tilætlaða gengju-
dýpt breytist snúningsátt mótorsins,
og tappinn gengjast upp, en mótvægi
dregur síðan vélina upp frá borðinu.
1 Nafnorðið gengja merkir hér skrúfu-
gangur, og sögnin að gengja að gera
skrúfugang.
Einn mann þarf til að raða verk-
efnunum á hringborðið, en auðveit
er að koma við algjörri sjálfvirkni
með litlum aukatilkostnaði. Vélvæði-
fjárfesting í þessu tilviki er um 25
þús. krónur.
Rennibekkur með Ioftvökvamötun
Ydding öxuls.
Rennibekkur (revolver) með ásett-
um loftvökvastrokk fyrir þvermötun
rennistálsins. Oxlinum er stungið inn
í kjafann (chuck) aftan frá og hann
hraðspenntur fastur. Armurinn, sem
stjórnar festingunni, ræsir mötun
rennistálsins, sem að afloknu verki
snýr til baka í byrjunarstöðu. Vél-
væðifjárfesting um 4 þús. kr.
we.rkc.fr) /
J
52
IÐNAÐARMÁL