Litli Bergþór - 01.06.2013, Blaðsíða 19

eftir aðeins tvö ár. Þá voru komnar 30 kýr i fjósið, 250
hænur og nokkrar rolluskjátur. Það var nóg að bíta og
brenna. Ég held að þessi ár hafi verið bestu ár foreldra
minna, sem stóðu samt alltof stutt því að mamma dó
1963 aðeins 53 ára. Þá hætti pabbi búskap og fór frá
Laxnesi.
Hjalti kemur til sögunnar
Um þetta leyti var nýlega búið að reisa félagsheimilið
Hlégarð og fljótlega eftir að við fluttum fór ég þangað
á ball. Þar á þessu fyrsta balli, kynntist ég manninum
mínum, Hjalta Jakobssyni.
Hann var fæddur 15. mars 1929 á Blómvangi í
Mosfellssveit, sem var fyrsta garðyrkjustöð landsins,
þaðan flutti hann að Tjaldanesi og var farinn að vinna
í garðyrkjunni 12 ára gamall og vann við hana síðan
allt sitt líf. Hann fór í Garðyrkjuskólann í Ölfusi þegar
hann var 15 ára og síðan til Danmerkur þar sem hann
vann við garðyrkju í eitt ár.
Við giftum okkur um jólin 1953 og mánuði seinna,
þann 21. janúar 1954, fluttum við hingað í Tungurnar.
Þá var Pétur, elsti sonur okkar rétt tveggja mánaða
gamall en hann er fæddur 22. nóvember 1953. Við
höfðum ráðið okkur sem ráðsfólk að Stóra-Fljóti sem
var þá í eigu Ragnars Jónssonar sem átti Þórskaffi.
Hjalti þekkti vel til í sveitinni þar sem hann hafði verið
í Víðigerði en ég hafði aðeins komið hér einu sinni um
hásumar. Flutningurinn er mér minnisstæður, Eiríkur
í Fellskoti keyrði búslóðina, sem varla væri kölluð
búslóð í dag, og við vorum á litla sendibílnum okkar. Í
þá daga var þetta löng ferð og ýmislegt leitaði á huga
minn á leiðinni. Ég ætlaði að fara að verða húsmóðir
með mann, eða jafnvel menn, í vinnu og heimili og ég
sem kunni fátt til þeirra verka. Jú, ég gat soðið kjöt og
fisk, var nokkuð góð í að elda grjónagraut og kakósúpu
og ekki má gleyma hafragrautnum.
Myrkrið á leiðinni var skelfilegt, síðustu ljós sem
heitið gátu voru frá Selfossi. Skömmu seinna mátti sjá
glampa frá Ljósafossi og enn lengra, eitt ljós langt frá
vegi, það var á Miðengi. Ég furðaði mig á því hve fáir
bæir væru á leiðinni en áttaði mig fljótlega á því að
Litli-Bergþór 19
hér um slóðir var ekkert rafmagn. Við keyrðum því
bara lengra og lengra inní myrkrið. Það voru mikil
viðbrigði fyrir mig sem ólst upp við bæði rafmagn og
rennandi vatn að koma í Gufuhlíð, þar sem hvorugt
var að finna. Mér var fengið eitthvað sem mér fannst
bara vera einhverskonar dós með gleri upp úr en var
10 línu lampi sem ég hafði aldrei áður séð. Litli kofinn
í Gufuhlíð var enn minni á þeim tíma en hann er nú,
þar sem risið var ekki komið á hann. Forstofan var
pínulítill skúr og eldhúsið var svo lítið að ekki var
hægt að setjast þar. Það var smá skonsa til að sofa í og
önnur til að sitja í. Húsgögnin voru fá, það var dívan til
að sofa á, tveir armstólar, lítil bókahilla og skrifborðið
hans Hjalta. Við höfðum þrjá 10 línu lampa sem var
vægast sagt lítil birta, í eldhúsinu var kolaeldavél,
svoleiðis tæki hafði ég séð en aldrei kveikt upp í, og
þarna var stafli af dagblöðum, spítukubbar og kol í
fötu. Það var ekki fyrr en daginn eftir að við komum
sem ég réðst í það stórvirki að kveikja upp í fyrsta
skipti og elda einhvern mat.
Mér leiddist líka alveg óskaplega í myrkrinu
fyrst eftir að við komum þar sem ég þekkti enga
manneskju. Eina fólkið sem ég kannaðist aðeins við
voru Lilja Júlíusdóttir í Víðigerði og hennar maður
Ólafur Sveinsson en þau voru líka frá Siglufirði, höfðu
flutt hingað 1946.
Fyrsti vinnumaðurinn okkar var óðalsbóndasonur
úr sveitinni. Einhverju sinni þegar ég bauð upp á
saltfisk til hádegisverðar, spurði hann hvort ég ætti
ekki jarðarberjasultu. Ég varð hvumsa við en lét hann
hafa sultu og hann fékk sér væna slummu á diskinn og
tólg yfir og sagði um leið og hann bauð mér að smakka
líka, „Þetta er rosalega gott“. Hjalti fékk sér og lét vel
af, en ég ætlaði nú ekki að láta þá spila með mig svo
að ég beið þangað til þeir voru farnir með að smakka
og ég verð að viðurkenna að þetta var lostæti. En það
sagði ég engum lifandi manni fyrr en fyrir stuttu síðan.
Eftir fimm mánuði í kofanum í Gufuhlíð fluttum við
í fjósið á Stóra-Fljóti þar sem við sváfum í innsta
básnum, ef svo má segja. Það komu aldrei kýr í þetta
fjós sem hafði verið byggt af Lofti Þorsteinssyni og
hans hollensku konu.
Það var stúkuð af íbúð
í hluta fjóssins, alveg
þokkaleg að sjá, en þar
var hræðilega kalt og
við urðum að klæða
okkur í ullarsokka og
peysur fyrir nóttina. Í
hinum hluta fjóssins var
sandgólf og þegar næddi
vildi sandurinn berast
inn í íbúðina til okkar.
Seinna fékk slökkviliðið
inni í þeim enda og
þar var slökkvibíllinn
geymdur. Útsýnið úr
eldhúsglugganum fannst
mér stórkostlegt, ég sá
inn á Langjökul og mig
Börn Fríðar og Hjalta: Jakob Narfi, Hafsteinn Rúnar, Erlingur Hreinn, Pétur Ármann, Marta
Esther og Guðbjörg Elín. Myndin er tekin um jólin 1995.