Litli Bergþór - 01.06.2013, Page 43

Litli-Bergþór 43
endurræktuð tún heimavið, sem við nýtum í vorbeitina.
Endurræktuðum þau fjárleysisárin. Það er ótrúlega
mikið fóður tekið upp með vorbeitinni og skiptir öllu
fyrir mjólkurframleiðslu ánna. Faðir minn vildi alltaf
koma fénu sem fyrst út á græn grös, og þótti vera
harðari en aðrir að hafa fé úti þó það gerði vorhret og
við höfum haldið þeim sið. Reynum að hafa lambærnar
eins lítið inni og hægt er.
Í lok júní eða byrjun júlí er féð svo flutt á fjall, við
flytjum það inn í Svartárbuga. Á fjalli er það í rúma
tvo mánuði, þar til smalað er í byrjun september.
Gefið þið ánum fóðurbæti?
Við höfum gefið einhvern fóðurbæti á fengitíma og
þegar nálgast burð, en þá er heygjöfin minnkuð til að
auðvelda ánum burðinn. Gemlingar fá líka mél þar
sem við hleypum til þeirra.
Við flokkum féð eftir burðartíma og látum það bera
heima við. Flytjum það á milli húsa. Það auðveldar
eftirlit á sauðburði. En það kostar auðvitað að við
verðum að leiða hrútinn og skrá beiðslin. Ég nota
mikið sæðingarnar, sem á þessu svæði eru í boði 17.-
20. desember og leiði svo hrútinn í beinu framhaldi, er
ekki með hlé á eftir.
Þá er það kúabúið. Hvernig fjós eruð þið með?
Við erum með lausagöngufjós og mjaltabás. Tókum
þann kost að kaupa frekar fullkominn mjaltabás en
róbóta. Það er heppilegra fyrir eðlislatan mann eins og
mig, þá neyðist ég til að fara í fjósið allavega tvisvar
á dag!
Kúnum er gefið á fóðurgang, sem um helmingur
kúnna kemst að í einu, gefum rúllur í heilu lagi og ýtum
heyinu að kúnum með liðléttingi. Engin sjálfvirkni.
Við erum með nokkrar gerðir af rúllum og gefum á
fjögurra daga fresti. Þetta gjafalag er kannski ekki leið
til hámarksafurða, maður merkir að mjólkin minnkar
síðasta daginn, þegar þær eru búnar að vinsa það besta
úr. Restinni er svo ýtt í geldneytin.
Við sláum heldur ekki mjög snemma hér í Kotinu
og fáum því ekki eins kröftug og góð hey eins og þeir
bændur sem slá fyrr. Ég hef sagt til gamans að mér
hefur sýnst það fara nokkuð eftir því hve háir menn eru
hve snemma þeir slá, menn miða slægjuna við legg-
inn á sér. En mér finnst betra ef heyið er sem jafnast.
Ef gefið er lítið af kröftugu heyi með lélegra heyi, éta
kýrnar fyrst það góða og hafa síður lyst á því lélega.
Ég gef korn til helminga á móti kúablöndu 20,
og kýrnar éta ágætlega og það er ekki mikið um
fóðrunarsjúkdóma eins og bráðadoða eða súrdoða.
Ég var með korn í um tíu ha á síðasta ári og reikna
með að auka það. Það kom þó ekki mjög vel út vegna
þurrkanna, sérstaklega í melunum sem eru of þurrir.
Móajarðvegur kemur betur út og þar er líka auðvelt að
stýra áburðargjöfinni. En það er erfiðara í mýrum, þar
sem meiri köfnunarefnislosun er. Það má ekki vera of
mikið af köfnunarefni, því þá þroskast kornið of seint.
Við Jón á Drumboddsstöðum eigum saman
þreskivél og vinnum kornið saman. Jón þreskir og ég
sýri.
Ég hef ræktað einært rýgresi til beitar fyrir kýrnar.
Sái snemma og skipti stykkinu í fjögur til fimm hólf og
rótera kúnum hringinn. Þegar síðasta hólfið er beitt er
komin aftur beit á fyrsta hólfið. Ég nota sama stykkið
í nokkur ár, plægi upp árlega og ber áburð á. Fyrst á
vorin fara kýrnar út á tún, en rýgresið brúar bilið milli
túns og káls. Það þolir vel beit, sprettur aftur og aftur.
Annars eru kýrnar á heygjöf allt sumarið, eru inni á
nóttunni og nýta þá kjarnfóður í kjarnfóðurbásnum.
Gýgjarhólskotið var ekki gróðursælt og talið
örreytiskot hér áður, túnin ræktuð á blásnum melum.
Þau eru því viðkvæm fyrir þurrkum. En þetta hefur þó
sloppið vel í þessum þurrkasumrum. Í fyrra kom alltaf
skúr í þann mund sem maður var að detta í þunglyndi
yfir þurrkinum. Svo hef ég stundum fengið að slá tún
hjá nágrönnunum ef mikið lá við. Og þá kem ég enn
að því hvað góðir grannar eru mikils virði fyrir góðan
búskap.
Þess má geta að auk bústarfanna sinnir Eiríkur
bókhaldsþjónustu og framtalsgerð fyrir bændur í
nágrenninu, svo það er í mörg horn að líta í búskapnum
í Gýgjarhólskoti.
Blaðamaður Litla-Bergþórs þakkar Eiríki kærlega
fyrir skemmtilegt og fróðlegt spjall og óskar honum og
fjölskyldu hans velfarnaðar á komandi búskaparárum.
Geirþrúður Sighvatsdóttir.
Gýgjarhólskot.