Ægir - 01.02.2001, Blaðsíða 25
25
K Æ L I - O G F R Y S T I I Ð N A Ð U R
Gasskynjarkerfi fyrir
kæli-og frystiiðnaðinn er
búnaður til að gefa aðvör-
un um gasleka og e.t.v. að
stýra t.d. loftræstingu eða
öðrum búnaði þegar
gasmengun fer yfir ákveð-
in mörk. Gasskynjarakerfi
stuðla að öryggi , um-
hverfisvernd og sparnaði.
Til eru margar mismunandi að-
ferðir til að framkvæma slíka
vöktun. Þær tegundir af gasnem-
um sem notaðar eru í dag eru t.d
hálfleiðaranemar, rafefnanemar og
innrauðir nemar.
Þróaðir hafa verið gasskynjarar
hérlendis með bæði hálfleiðara-
og rafefnanemum hjá Element á
Sauðárkróki, sem eru seldir og
þjónustaðir af Boðvaka ehf. Þessir
skynjarar eru ný kynslóð tölvu-
stýrðra ammoníak (R717)-og fre-
on (CFC, HCFC) gasskynjara
ásamt stjórnbúnaði sem uppfylla
kröfur viðskiptavinanna.
Samkvæmt upplýsingum frá
Boðvaka var við þróun
gasskynjarans haft að leiðarljósi
einföld uppsetning og kvörðun,
ýmsir tengimöguleikar við annan
búnað, óháðan hita-og rakabreyt-
ingum og þolstyrk gagnvart erf-
iðu umhverfi.
Þar sem gasnemarnir eru bæði
hita-og raka háðir eru gasskynjar-
arnir hannaðir með bæði hita-og
rakanemum til að leiðrétta
gasnemaaflestur og þar með gefa
réttari upplýsingar um gasmeng-
un í umhverfinu óháð hita-og
rakasveiflum. Þar með gefur
gasskynjarinn jafnframt mögu-
leika á mælingu á hita og raka í
viðkomandi rými eins og t.d.fyrir
hitastigsmælingu í frystigeymslu.
Þessir gasskynjarar eru með tvö
aðvörunarþrep, for-og aðalaðvör-
un sem er stillanleg. Mögulegt er
að láta þessi aðvörunarþrep stýra
t.d loftræstingu beint frá skynjar-
anum.
Tengimöguleikar gasskynjarans
eru t.d. við sérhæfða vaktstöð,
iðnstýrivél, skráningarstöð, ör-
yggiskerfi o.fl. Einnig er sá
möguleiki til staðar að nota þenn-
an gasskynjara einn og sér.
Boðvaki sérhæfir sig einnig á
gasskynjarasviði fyrir ýmsa aðra
vöktun og eða mælingu í um-
hverfinu eins og t.d fyrir súrefni,
propan, methan, kolsýru, koltví-
sýring, köfnunarefni, brennistein
o.fl.
af 30% krapa á sólarhring. “Sú
reynsla sem hefur fengist sýnir að
þetta skip ber af öðrum skipum
hvað varðar gæði hráefnis af þeim
skipum sem eru að fiska uppsjáv-
arfisk. Kerfið í Þorsteini hefur
reynst afar vel að sögn þeirra sem
það nota.
Faxi RE 9 er nýkominn frá Pól-
landi eftir gagngerar breytingar.
Til kælingar hráefnis um borð
valdi Faxamjöl þrjár North Star
krapaísvélar frá Kælitækni ehf.
Kerfið í Faxa RE er líkt kerfinu í
Þorsteini EA nema það er þriðj-
ungi afkastameira. Afköst þessa
kerfis eru 90 tonn af ís á sólar-
hring við 15°C sjávarhita eða um
280 tonn af 30% krapa,” segja
forsvarsmenn Kælitækni.
Hefðbundinn ís í nýstár-
legri meðhöndlun
Kælitækni ehf. hefur á síðustu
fjórum árum selt 30 - 40 krapa-
kerfi til lands og sjávar. Þá hafa
verið seldar þrjár ísverksmiðjur
síðustu tvö árin ásamt fjölda
smærri ísvéla af ýmsum gerðum.
Ein leiðin í ískerfum er að
venjulegur ís er tekinn og malað-
ur í tanka eftir þörfum hvers og
eins, ferskur eða með sjálfvirkri
saltstýringu með óskuðu saltinni-
haldi. “Þessi lausn hentar vel þar
sem ísvélar eru til staðar og ís-
geymslur en þá geta menn fengið
mikið magn af krapa á skömmum
tíma. Sú reynsla sem fengist hef-
ur af þessum kerfum er hreint út
sagt frábær. Með mælingum með
gervirækjum hefur komið í ljós
bylting í kælingu, einnig minni
notkun á salti og bætiefnum og
síðast en ekki síst afurðaaukning
um 1 til 2%,” segir í upplýsing-
um Kælitækni.
Þegar hafa verið seld á annan
tug kerfa af þessari gerð, þar af 4
til Kanada. Sem dæmi um þetta
er Rækjuvinnslan á Hólmavík,
Hraðfrystihúsið í Hnífsdal og
Vinnslustöðin í Vestmannaeyj-
um. Í Hólmavík völdu menn
kvörn, krapatanka og pækiltanka
fyrir salt og aukaefni. Þetta kerfi
er alsjálfvirkt og sparar þeim einn
mann í móttöku. Þá fer minna af
salti og aukaefnum. Kælingin er
betri og jafnari og 2% þyngdar-
aukning í afurðinni.
Ísverksmiðja í Grundarfirði er eitt af
nýjustu verkefnum Kælitækni.
Boðvaki ehf.:
Gasskynjarakerfi fyrir kæli-og
frystiiðnaðinn
Viðgerðarþjónusta
Smið juveg i 70 200 Kópavogur
S ím i 544 5858 Fax 544 5850