Ægir - 01.06.2013, Síða 9

9
F I S K V E I Ð A R
neyti Danmerkur, var á ferð á
Íslandi fyrir skömmu og hélt
m.a. erindi á vel sóttum há-
degisfundi á vegum Alþjóða-
stofnunar Háskóla Íslands. Í
fyrirspurnum í kjölfar erindis-
ins sagði hann að grundvall-
armarkmið sjávarútvegsstefnu
Íslands og Evrópusambands-
ins væru þau sömu þó svo
árangurinn væri mismunandi.
Meðal annars af þeim sökum
væri Evrópusambandið að
færa sína stefnu meira í þá átt
sem einkenndi íslenska fisk-
veiðistjórnunarkerfið. Hvar
endanleg ákvörðun væri tek-
in skipti í hans huga ekki
höfuðmáli, heldur hitt að
stuðlað yrði að sjálfbærum
veiðum.
Poulsen er þrautreyndur
þegar kemur að málefnum
sjávarútvegsins og kom að
mótun fyrstu útfærslu fisk-
veiðistefnu ESB sem tók gildi
1983. Hann hefur einnig
komið að öllum þeim endur-
skoðunum sem framkvæmdar
hafa verið á stefnunni; fyrst
1992, þá 2002 og loks nú síð-
ast 2012 en Danir voru þá í
forystuhlutverki innan ESB.
Bann við brottkasti í áföngum
Bann við brottkasti á fiski
verður innleitt í áföngum eftir
svæðum á næstu árum. Bann-
ið tekur gildi á sumum veiði-
svæðum þann 1. janúar nk.
en frá og með 1. janúar 2017
á þeim síðustu. Nú stendur
yfir samvinnuverkefni ESB og
Norðmanna á Kattegat. Kom-
ið hefur verið fyrir eftirlits-
myndavélum um borð í þeim
skipum sem taka þátt í verk-
efninu til þess að geta m.a.
séð samsetningu aflans sem
um borð kemur og að sjálf-
sögðu til að tryggja að engum
nýtilegum afla sé kastað fyrir
borð.
Vafasamt verður að telja
að eftirlitsmyndavélum verði
komið fyrir í fiskiskipum inn-
an ESB til framtíðar en eftirlit
verður hert mjög eftir að
breytingarnar taka gildi. „Evr-
ópusambandið hefur ýmsar
leiðir til þess að refsa þeim
þjóðum sem ekki framfylgja
stefnunni sem sett er. Það er
klárlega hagur allra sjómanna
að fara að reglunum og virða
bann við brottkasti. Þannig
náum við að efla fiskistofn-
ana sem aftur hefur í för með
sér að við getum aukið veiði-
heimildir,“ sagði Poulsen m.a.
í fyrirlestri sínum.
Aukin valddreifing bót eða
böl?
Fiskveiðistefna ESB hefur á
engan hátt náð að stöðva
stöðuga hnignun fiskistofna í
hafinu þrátt fyrir ítrekaða
endurskoðun hennar. Brott-
kastið hefur almennt verið
álitið helsti galli stefnunnar
en sú skoðun hefur sömu-
leiðis oftlega verið viðruð að
einstök aðildarríki fari frjáls-
lega með útfærslu þeirra
reglna sem settar eru í heild-
arstefnunni. Með öðrum orð-
um: ESB setur reglur en ríkin
framfylgja þeim hvert eftir
sínu höfði.
Þótt í hinni endurskoðuðu
fiskveiðistefnu verði nú lögð
áhersla á meiri valddreifingu,
þ.e. að ákvarðanir séu í
auknum mæli á ábyrgð svo-
kallaðra svæðastjórna (Regio-
nal Advisory Council) er ljóst
að endanlegt vald verður
áfram í höndum yfirstjórnar
ESB. „Það er ljóst í mínum
huga að áfram verður yfir-
þjóðleg lagasetning innan
Evrópusambandsins en við
erum líka orðin meðvitaðri
um að ógerningur er að
meitla hvert smáatriði í stein í
reglugerðum fyrir 28 mis-
munandi lönd innan sam-
bandsins,“ sagði Ole Poulsen.
Hann var m.a. spurður út í
sérstakar undanþágur fyrir Ís-
land ef til aðildar kæmi en
sagðist ekki geta svarað þeirri
spurningu með öðrum þætti
en þarna hefði verið gert.
Íslendingar frumkvöðlar
Poulsen lauk lofsorði á fisk-
veiðistjórn Íslendinga og
sagði þá hafa verið frum-
kvöðla á heimsvísu þegar
kom að útfærslu landhelginn-
ar. Þegar Íslendingar hafi
staðið í stappi við stórþjóðir
til að verja fiskimið sín hafi
útfærslan þótt forgengileg en
allar fiskveiðiþjóðir heims
hafi svo fylgt í kjölfarið. Hann
sagði mikilvægt að móta
heildstæða stefnu fyrir alla
nytjastofna en ekki aðeins
hvern og einn einstakan stofn
enda skarist veiðarnar gjarn-
an. Hann sagði stefnt að því
að hafa náð mörkum sjálf-
bærrar nýtingar (Maximum
Sustainability Yield) árið 2015
og ekki síðar en árið 2020.
„Það er ljóst í mínum huga að áfram verður yfirþjóðleg lagasetning innan Evrópusambandsins en við erum líka orðin meðvit-
aðri um að ógerningur er að meitla hvert smáatriði í stein í reglugerðum fyrir 28 mismunandi lönd innan sambandsins,“ sagði
Ole um endurskoðaða sjávarútvegsstefnu ESB ríkjanna.