Ægir - 01.06.2013, Síða 17
17
að taka af umframhagnaði út-
gerðarinnar, hagnaði sem eft-
ir stendur þegar búið er að
taka tillit til launa sjómanna
sem og annarra þátta. „En
það virðist engu tauti við þá
komið, þeir ætla sér að ná
inn fyrir þessu gjaldi með því
að skerða laun sjómanna,
þeir eiga að borga brúsann,“
segir hann og bætir við að af
og til undanfarið ár hafi aðil-
ar hist á fundum hjá ríkis-
sáttasemjara til að fara yfir
málin, en ekkert hefur þokast
og lausn virðist ekki í sjón-
máli. „Við komust ekki upp
úr þessum hjólförum og það
er mjög slæmt.“
Alltof lágt verð greitt fyrir
fiskinn
Launakerfi sjómanna byggist
upp á hlutaskiptum og því
skiptir verðmæti aflans sem
komið er með að landi miklu
um þeirra kjör. Konráð
kveðst halda því blákalt fram
að útgerðin borgi alltof lágt
verð fyrir fiskinn. Hún spili á
það kerfi sem hér er við lýði
varðandi verðmyndun á fiski
og vilji allt til vinna að fisk-
verð sé sem lægst, enda
þeirra hagur. „Það er fáheyrt
hvernig útgerðin hagar sér,
hún er um þessar mundir
rekin með milljandi gróða,
heldur fiskverði í lágmarki og
reynir allt til að velta nýjum
álögum sem á eru lagðar yfir
á sjómenn,“ segir Konráð.
Hann nefnir að mikil þörf
sé orðin á endurnýjun ís-
lenska fiskiskipaflotans, hann
sé orðinn gamall og úr sér
genginn. Það yrði öllum til
hagsbóta ef útgerðin nýtti
ágóða sinn í veglega endur-
nýjun. „Það er ekki ólíklegt
að útgerðin flytji gróða sinn,
til að komast hjá háu veiði-
leyfagjaldi yfir í eitthvað ann-
að og það yrði auðvitað besta
mál ef hann yrði notaður til
að endurnýja skipin. Öryggi
og aðbúnaður sjómanna
myndi við það batna mjög,“
segir hann.
Skammtímasamningar færast
í vöxt
Samskipti milli útgerðar og
sjómanna segir Konráð í meg-
inatriðum góð, en þó hafi
undanfarin misseri æ meira
farið að bera á því að útgerð-
arfyrirtækin virði ekki lög og
reglur varðandi ráðningar.
Skammtímasamningar hafi
færst mjög í vöxt á kostnað
fastra samninga. Sjómenn eru
þá ráðnir í einn og einn túr í
senn og gildi það jafnvel um
sjómenn sem verið hafi hjá
sömu útgerðum í áratugi.
„Þeir eru látnir skrifa undir
svona samninga, nýjan og
nýjan fyrir hvern túr sem þeir
fá. Með þessu móti kemst út-
gerðin hjá því að greiða
mönnum veikindarétt og upp-
sagnarfrest, sjómenn á
skammtímasamningi eru nán-
ast réttlausir. Fáir eru tilbúnir
að sækja á útgerðina, heldur
taka því sem í boði er enda
eru menn hræddir um að
missa pláss sín alveg ef þeir
láta í sér heyra. Þrjú mál af
þessu tagi eru nú á borði for-
manns Sjómannafélags Eyja-
fjarðar til úrlausnar. „Menn
veigra sér því miður við að
sækja rétt sinn og það er
sorglegt,“ segir Konráð. Lög-
maður félagsins hefur skrifað
álitsgerð um lögmæti þessa
og segir hann að rétturinn sé
sjómanna, það samræmist
ekki lögum að hafa þennan
háttinn á.
Þyrluskortur skapar óöryggi
Af öðrum málum er varða
sjómenn segir Konráð að ör-
yggsmálin séu ávallt í brenni-
depli og nefnir að íslenskir
sjómenn starfi á einu hættu-
legasta hafsvæði heimsins, en
búi við mikið óöryggi þegar
kemur að þyrluskorti Land-
helgisgæslunnar. Það sé
hreinlega skelfileg tilhugsun
að hafa misst þyrlurnar, Ís-
lendingum beri að eiga að
lágmarki 3 þyrlur og helst 4,
þannig að ávallt séu að lág-
marki 3 til taks þegar á þarf
að halda, hvort sem er til sjós
eða lands, því þær séu ekki
síður mikilvægt öryggistæki
fyrir allt landið. Stundum eru
þyrlurnar langtímum frá
vegna viðhalds eða annars og
það skapi óöryggi.
„Þetta er einkennilegt fyrir-
komukomulag, það er lífs-
spursmál að hafa þyrlurnar
alltaf til taks þegar slys eða
veikindi koma upp. Öryggi
sjómanna er í húfi,“ segir
Konráð Alfreðsson.
Konráð segir mjög stórt hagsmunamál fyrir sjómenn að alltaf séu til staðar björgunarþyrlur í landinu þegar á þarf að halda. Öryggi sjómanna sé í húfi.
Æ G I S V I Ð T A L I Ð