Fréttatíminn - 28.08.2015, Side 24

É g er ættuð úr Ytri-Fagradal en ætlaði samt aldrei að verða bóndi. Ég bara dagaði hérna uppi eins og hvert annað
nátttröll,“ segir Halla Sigríður Steinólfs-
dóttir bóndi á Ytri-Fagradal á Skarðsströnd.
„Við Guðmundur, maðurinn minn, bjuggum
í Reykjavík en komum hingað í langt sum-
arfrí þegar mamma var veik. Á sama tíma fór
fyrirtækið sem ég vann hjá á hausinn svo það
var ekkert lengur að sækja í Reykjavík. Við
keyptum hálfa jörðina af foreldrum mínum
sem voru sauðfjárbændur og svo hinn helm-
inginn nokkru síðar og allt í einu var ég orðin
bóndi, alveg óvart,“ segir Halla og hlær. „Þetta
var nú aldrei planið.“
Finnst frosið kjöt í plastpokum ekki
girnilegt
Síðan þá eru liðin 14 ár og í dag eiga þau
hjónin 500 rollur, sem ganga um Fagradal en
fá lífrænt hey yfir veturinn, auk þess sem þau
stunda býflugnarækt og dúntekju í fjörunni og
eyjunum sem tilheyra bænum. Sláturlömbun-
um beita þau á hvönn. „Mér finnst lambakjötið
okkar alls ekki vera metið að verðleikum.
Hingað koma tugir þúsunda ferðamanna sem
vilja fá eitthvað einstakt en við kunnum ekki
að bjóða upp á það. Er ekki skrítið að hér skuli
safnast upp kjötfjall með alla þessir ferða-
menn? Af hverju eru þeir ekki að borða þetta
kjöt,“ spyr Halla sem velti þessu mikið fyrir sér
þegar hún hóf búskap. „Svo finnst mér kjötinu
heldur ekki vera sýnd næg virðing í búðunum,
það liggur bara í plastpokum í frystikistum.
Það finnst mér ekki girnilegt,“ segir Halla sem
ákvað að prófa eitthvað nýtt því hún vildi gefa
kjötinu sínu sérstöðu.
Lömbin alin á hvönn
„Ég sigldi kindunum með lömbin sín upp-
haflega út í eyju hér á Breiðafirði en það varð
of kostnaðarsamt svo ég hætti því. Í dag er
ég með afgirtan blett hér á landinu sem er
fullur af hvönn þar sem ég set lömbin sem eiga
að fara í slátrun það haustið,“ segir Halla en
lömbin eru víst alveg vitlaus í hvönnina og éta
hana nær eingöngu. „Það trúir auðvitað eng-
inn einhverri kerlingu og karli uppi í sveit svo
Listskautaskóli Bjarnarins
í Egilshöll
UPPLÝSINGAR VEITA:
Kristrún Elva Jónsdóttir, gjaldkeri s: 849-6746
LIÐLEIKI, TÆKNI, ÞOL, STYRKUR, TÚLKUN OG SAMHÆFING
SKRÁNING: www.bjorninn.com/list
STUNDATAFLA
MÁNUDAGAR
Svell 17:20 – 17:55 og
LAUGARDAGAR
Svell 12:20 – 13:00
Afís/leikmi 11:30 - 12:05
Kennt í litlum hópum og
skipt er eftir getu og aldri.
Námskeiðinu lýkur
með jólasýningu fyrir
NÝTT 14 VIKNA NÁMSKEIÐ
HEFST 5. SEPTEMBER
fyrir stráka og stelpur 5 - 11 ára
og 12 ára og eldri
Frír
prufutími!
Verð 36.500 kr.
Afís/leikmi 18:10 – 18:45
Nafn: Halla
Sigríður Steinólfs-
dóttir.
Aldur og fyrri
störf: 51 árs. Ég
hef unnið sem
kjötmatsmaður
í sláturhúsi en
þegar ég bjó í
Reykjavík vann ég
sem “viðbjóður”
þ.e. Sölumaður í
timursölu Sam-
bandsins á Krók-
hálsi.
Draumaferða-
lagið: Ég á eftir
að skoða helling
á Íslandi en mig
dreymir líka um að
fara til Kanada og
Ástralíu. Ég treysti
á býflugurnar
og dúninn frekar
en sauðkindina í
þessum efnum.
Besti matur: Það
sést á mér að mér
finnst voða gott
að borða. Ég held
að uppáhalds-
maturinn minn
sé hnetusteik, en
hana borða ég á
jólunum.
Versti matur:
Hrafnsegg eru
algjör viðbjóður.
ég gerði hávísindalega könnun á
bragðinu á kjötinu í samstarfi við
Matís, Landbúnaðarháskólann og
Búnaðarsamband Vesturlands árið
2007. Niðurstaðan eftir blindandi
smakkpróf var mjög skemmtileg
því fólk fann mjög afgerandi annað
bragð af dýrunum sem höfðu verið
alin á hvönn.“
Kynntist lífrænum lífstíl
Stuttu eftir að hjónin eignuðust
jörðina fóru þau að velta fyrir sér
lífrænni ræktun. „Sjálf hef ég að-
hyllst lífrænan lífstíl frá því ég bjó
austur á Héraði og komst í kynni
við Eymund hjá Móður jörð. Okkur
langaði til að henda okkur út í þetta
árið 2003 en höfðum ekki aðstæður
til þess því í lífrænni ræktun þarf
maður helmingi meira af túnum
en ella því þú notar engan eitraðan
áburð, og svo þarf líka stærri hús.
Ríkið gerði þá ekkert til að koma til
móts við bændur sem fara í lífræna
ræktun og á þeim tíma greiddi ekk-
ert sláturhús hærra verð fyrir líf-
rænt kjöt. Árið 2010 kom svo annað
hljóð í strokkinn. Þá var gert ráð
fyrir styrkjum til bænda sem vildu
fara í lífræna aðlögun og þáverandi
framkvæmdastjóri sláturhússins á
Blönduósi hafði mikla trú á lífrænu
lambakjöti og greiddi 20% hærra
verð fyrir það. Þá var loks kominn
grundvöllur fyrir því að við færum
út í þetta svo við ákváðum að gera
það.“
Ódýr matur er dýr blekking
Halla segir viljann til að efla lífræna
ræktun á Íslandi því miður hverf-
andi aftur. Engir styrkir séu veittir
til bænda sem kjósa að breyta
búi sínu til lífrænnar ræktunar
og eini vottaði sláturleyfishafinn
fyrir lífrænu kjöti, SAH afurðir á
Blönduósi, hafi nú hætt að greiða
bændum hærra verð fyrir lífrænt
kjöt. Ástæðuna segja forsvars-
menn sláturhússins vera þá að ís-
lenskir neytendur hafi ekki áhuga
á lífrænu kjöti og því muni lífræna
hvannarlambið enda í sama flokki
og hvert annað kjöt. „Þetta er auð-
vitað mjög miður,“ segir Halla sem
selur stóran hluta hvannarlambsins
sjálf í gegnum Beint frá býli. „Fyrst
að sláturhúsið getur ekki selt kjötið
mitt á hærra verði en annað kjöt til
íslenskra neytenda þá verð ég bara
að fara á erlendan markað. Ég hef
fulla trú á því að útlendingar borgi
hærra verð fyrir svona gæðavöru.
Og reyndar held ég að allt íslenskt
lambakjöt seldist betur erlendis
fengi það lífræna vottun. Þar eru
neytendur mun meðvitaðari um
muninn á þessu tvennu en hér
heima. Sjálf er ég fyrir svo löngu
síðan búin að átta mig á því að ódýr
matur er dýr blekking.“
Halla hefur samt engan veginn
gefist upp þótt stjórnvöld séu
henni ekki sammála um kosti líf-
rænnar ræktunar. „Alls ekki, því
mér finnst þetta ennþá skemmti-
legt og þreytist seint á að breiða út
þetta fagnaðarerindi sem lífræn
ræktun er. Ég er vön því að sigla á
móti straumnum og tala fyrir því
sem ég veit í hjarta mínu og finn í
skrokknum mínum að er rétt.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
24 viðtal Helgin 28.-30. ágúst 2015