Morgunblaðið - 11.02.2015, Blaðsíða 4

SVIÐSLJÓS
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Sífellt er meira þrengt að eigendum
almennra verslana við Laugaveginn
á kostnað ferðamannaverslana og
veitingastaða. Gatan stefnir í að
verða Latínuhverfi Reykjavíkur, en
ekki verslunargata. Þekktar versl-
anir með alþjóðleg vörumerki vilja
ekki opna verslanir sínar í slíku um-
hverfi. Þetta segir Gunnar Guðjóns-
son, kaupmaður í gleraugnaverslun-
inni Profil-Optik og formaður Sam-
taka kaupmanna og fasteignaeigenda
við Laugaveg.
Hjálmar Sveinsson, formaður um-
hverfis- og skipulagsráðs Reykjavík-
ur, segir leyfilegt hlutfall veit-
ingastaða og verslana 50/50 á sumum
hlutum götunnar. Hlutfall veitinga-
staða hafi verið aukið til að lyfta
svæðinu upp. Hann segir litla ástæðu
til að hafa áhyggjur af Laugaveg-
inum sem aldrei hafi verið jafn líf-
legur og nú.
Hlutfallið farið að skekkjast
„Hér er ekkert hlúð að almennri
verslun,“ segir Gunnar og á þar við
þær verslanir sem ekki eru miðaðar
sérstaklega að erlendum ferðamönn-
um. „Afstaða borgaryfirvalda til
Laugavegarins byggist á því að hér
verði Latínuhverfi en ekki verslunar-
hverfi. Samsetning verslunar er orð-
in ansi döpur og gatan er einfaldlega
orðin of veik, hvað mannlíf varðar. Til
að breyta því þurfa allt önnur sjón-
armið að heyrast og fá vægi. Þegar
staða götu er orðin veik er ekki
skynsamlegt að hefta aðgengi að
henni tvo og hálfan mánuð á ári, eins
og gert hefur verið.“
Þar á Gunnar við það þegar hluta
Laugavegarins hefur verið lokað fyr-
ir bílaumferð. Það hafi verulega
slæm áhrif á þá sem reka verslanir á
borð við hans. Komist fólk ekki ná-
lægt versluninni fari það einfaldega
eitthvað annað. „Það sér það hver
sem sjá vill; hlutfallið er farið að
skekkjast allverulega. Almenn versl-
un er orðin undir og við taka lunda-
búðir og veitingastaðir. Ég er ekki
með verslun við Laugaveginn vegna
þess að ég sé að reyna að ná til túrist-
anna. Ég er hérna vegna þess að ég
býð upp á sérhæfða þjónustu og vöru
og hef gert það í bráðum 43 ár.“
Hjálmar Sveinsson, formaður um-
hverfis- og skipulagsráðs borgar-
innar, segist ekki hafa yfirsýn yfir
hvaða starfsemi hefur komið í þau
rými sem hafa losnað á jarðhæðum
við Laugaveginn undanfarin ár. Að
sögn Hjálmars hefur undanfarin 15
ár verið unnið eftir þróunaráætlun að
breskri fyrirmynd, sem miðar að því
að verja verslanir. „Það var talið
nauðsynlegt á Laugaveginum og
Skólavörðustíg. Í þessu felst m.a. til-
tekið leyfilegt hlutfall verslana og
veitingastaða á jarðhæð. Fyrst var
það 70% verslanir og 30% veitinga-
staðir á öllum Laugaveginum. Í fyrra
var þessu breytt þannig að nú er
leyfilegt hlutfall 50/50 frá Barónsstíg
að Snorrabraut og um miðjan Skóla-
vörðustíginn. Það var talið geta lyft
þessu svæði upp.“
Hjálmar nefnir aðra reglu sem far-
ið er eftir til að tryggja fjölbreytta
starfsemi í miðborginni. Í henni felst
að þar skuli ekki vera sama starfsemi
á einni húsahlið í meira en 50% hús-
næðisins. „Þessi regla á að koma í
veg fyrir of mikla einsleitni. Smásölu-
verslun er undanskilin henni, en það
hefur aldrei reynt á þetta.“
Skemmtilegur og mannmargur
Hjálmar segist aðspurður ekki sjá
fyrir sér að reynt verði að efla eina
tegund verslana fremur en aðrar við
Laugaveginn. „Borgin hefur hvorki
tæki né tól til að ákveða hverskonar
verslanir eiga að vera þar; hvort það
eiga að vera túristabúðir eða eitthvað
annað. Það er sennilega á lögfræði-
lega gráu svæði hvað er ferðamanna-
Laugavegur að verða Latínuhverfi?
 Eigendur verslana við Laugaveg segja þekktar verslanir ekki vilja vera við götuna  „Lundabúðir
og veitingastaðir“ í öll laus pláss  Hlutfall verslana og veitingastaða við götuna sums staðar 50/50
Morgunblaðið/Júlíus
Á Laugavegi Í gluggum hússins við Laugaveg 56 eru skilti sem tilkynna opnun nýs veitingastaðar í húsinu.
búð og hvað ekki. Verslun þarf að
bregðast við breyttum tímum, mörg-
um finnst nú ástæða til að fagna þeg-
ar mörg hundruð þúsund erlendir
ferðamenn koma til landsins.“
Gunnar segir miður hversu lítil
áhrif verslunar- og fasteignaeig-
endur hafi á þróun Laugavegarins og
er uggandi um framtíð hans. „Það er
fátt annað að gera en að halda áfram
að koma okkar sjónarmiðum á fram-
færi,“ segir hann.
Hjálmar segir enga ástæðu til að
hafa áhyggjur af Laugaveginum.
„Mér finnst hann aldrei hafa verið
jafn skemmtilegur. Það hefur aldrei
verið jafn mikið af fólki þarna eins og
nú, það hlýtur að segja eitthvað.“
Gunnar segir það vera tilefni til
áhyggna þegar verslanir með
vinsæl alþjóðleg vörumerki vilja
ekki opna verslanir við Lauga-
veginn og leita frekar í
verslanamiðstöðvar. „Verslanir
sem við sjáum í miðborgum er-
lendis, þær er ekki að finna
hér,“ segir Gunnar og bætir við
að síðasta alþjóðlega vörumerk-
ið sem hafi opnað verslun við
götuna sé Dressman. „Hún fór,
m.a. vegna þess að það er óhag-
stæðara að reka verslun við
Laugaveginn en í Kringlunni.“
Hjálmar segir litla ástæðu til
að hafa áhyggjur þó slíkar versl-
anir kjósi að vera annars staðar
en á Laugaveginum. Fjölbreytt
úrval verslana sé við götuna.
Dressman
fór á brott
VILJA EKKI Á LAUGAVEG
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 2015
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Undirbúningur fyrir sólarkísilverk-
smiðju Silicor Materials á Grund-
artanga virðist vera vel á veg kom-
inn. Upplýsingafundur var haldinn
sl. föstudag með forsvarsmönnum
sveitarfélaga og annarra hags-
munaaðila á svæðinu þar sem m.a.
kom fram að undirritun megin-
samninga yrði væntanlega í lok
mars eða byrjun apríl nk. Gangi
það eftir gætu framkvæmdir hafist
strax í sumar eða haust við bygg-
ingu á verksmiðjunni.
Eftir er að ganga frá staðfest-
ingu ívilnanasamnings og beðið er
svara frá Seðlabankanum vegna
gjaldeyrishafta. Að sögn Davíðs
Stefánssonar, ráðgjafa Silicor Mat-
erials hér á landi, er verið að klára
samninga vegna tækjabúnaðar og
framkvæmda við sjálfa bygg-
inguna, bæði við innlenda og er-
lenda verktaka. Vonast er til að
gengið verði frá orkusölusamningi
við dótturfélag Orkuveitu Reykja-
víkur, Orku náttúrunnar, á næst-
unni.
Þróunarfélag á svæðinu
Skúli Þórðarson, sveitarstjóri
Hvalfjarðarsveitar, segir sveitar-
félagið langt á veg komið í sínum
skipulagsmálum vegna verksmiðju
Silicor. Breytingar á aðalskipulag-
inu eru frágengnar og deiliskipu-
lagstillaga er til meðferðar hjá
Skipulagsstofnun.
Nokkur sveitarfélög, fyrirtæki
og menntastofnanir á Vesturlandi
undirbúa stofnun þróunarfélags um
uppbyggingu á Grundartanga og
nágrenni. Tilefnið er viljayfirlýsing
sem undirrituð var í nóvember sl.
um stofnun samstarfsvettvangs á
Grundartanga. Að því komu Hval-
fjarðarsveit, Akranes, Reykjavík,
Borgarbyggð, Kjósarhreppur,
Skorradalshreppur og Faxaflóa-
hafnir. Lýstu þessir aðilar vilja til
samstarfs á sviði umhverfismála,
mótunar framtíðarsýnar og upplýs-
inga um lýðfræði og aðra tölfræði
um Grundartangasvæðið.
Fram kemur í viljayfirlýsingunni
að áhersla verði lögð á að kynna
Grundartanga sem staðarvalkost
fyrir þá sem telja svæðið heppilegt
til atvinnuuppbyggingar.
Framkvæmdir gætu
farið af stað í sumar
 Undirbúningur sólarkísilverksmiðju vel á veg kominn
Ljósmynd/Mats Wibe Lund - www.mats.is
Grundartangi Sólarkísilverksmiðja Silicor Materials á að koma norðan við
álver Norðuráls, í landi Kataness, eða ofan við álverið á myndinni.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Gunnar Bragi Sveinsson utanríkis-
ráðherra segir íslensk stjórnvöld
finna á ýmsan hátt fyrir aðgerðum
Bandaríkja-
stjórnar gagnvart
Íslendingum
vegna hvalveiða.
Fjallað er um
aðgerðirnar í
minnisblaði Johns
Kerry, utanríkis-
ráðherra Banda-
ríkjanna, og
tveggja annarra
ráðherra til
Bandaríkjaforseta en þær hafa stað-
ið yfir frá 1. apríl 2014. Segir þar að
bandarískir ráðherrar sniðgangi við-
burði á Íslandi og að bandarískir
embættismenn nýti hvert tækifæri
til að mótmæla hvalveiðum Íslend-
inga við íslenska ráðamenn.
Gunnar Bragi segir aðspurður að
þessar aðgerðir leyni sér ekki.
„Málið er rætt við okkur í hvert
sinn sem við eigum fundi með emb-
ættismönnum Bandaríkjanna. Það er
í takt við fyrirskipanir til þeirra. Við
höfum fundið fyrir því að okkur hefur
ekki verið boðið á allar ráðstefnur,
eða fundi, sem tengjast hvalveiðum,
náttúruauðlindum og slíku. Þótt það
sé að einhverju leyti að flækjast fyrir
okkur eigum við að öðru leyti í mjög
jákvæðum samskiptum við Banda-
ríkjamenn, einkum í öryggis- og
varnarmálum.“
Gunnar Bragi gagnrýnir umfjöllun
í skriflegri áskorun Bandaríkja-
stjórnar um hvalveiðar Íslendinga í
september 2014 sem beint var til
ríkisstjórnar Íslands um að hætta
hvalveiðum. „Þeir segja, að mig
minnir, að ráðgjöf vísindanefndar
[Alþjóðahvalveiðiráðsins] hafi verið
46 dýr. Hið rétta er að ráðgjöfin var
46 til 155 dýr. Við höfum komið því á
framfæri að þeir taka lægstu töluna í
ráðgjöf nefndarinnar, í staðinn fyrir
að horfa á þetta svigrúm sem hún
gefur,“ segir Gunnar Bragi.
Hefði betur sleppt styrknum
Spurður hvort aðgerðir Banda-
ríkjastjórnar kalli á viðbrögð eða
stefnubreytingu af hálfu íslenskra
stjórnvalda segir Gunnar Bragi mál-
ið „ekki kalla á neina stefnubreyt-
ingu“. Hann segir aðspurður að
bandaríska utanríkisráðuneytið hefði
„betur sleppt því“ að styrkja ICE
Whale-samtökin, sem eru andsnúin
hvalveiðum, um 36.500 bandaríkja-
dali til að fjármagna ferðir Banda-
ríkjamanna til Íslands til að vinna
gegn hvalveiðum.
Össur Skarphéðinsson, forveri
Gunnars Braga sem utanríkis-
ráðherra, segist aðspurður hafa boð-
ið Kerry til Íslands á fundi í Róm í
ársbyrjun 2013. Gunnar Bragi ítrek-
aði boðið eftir að hann tók við emb-
ætti og hefur það ekki verið þegið.
Undir þrýstingi
vegna hvalveiða
 Utanríkisráðherra segir áhrifin skýr
Gunnar Bragi
Sveinsson