Morgunblaðið - 22.05.2015, Blaðsíða 20

Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. MAÍ 2015
Nýlega sögðu dýra-
læknar, að þeir ættu
ekki í stríði við bændur.
Þá er mér spurn, hvort
heilbrigðisstéttirnar,
sem eru í svo grjót-
hörðu verkfalli, að lífi
fólks er ógnað að meira
eða minna leyti, séu í
stríði við sjúklinga og
þá, sem veikjast og
þurfa á þjónustu heil-
brigðisstétta að halda?
Það væri hægt að ætla, að svo sé, eins
og málum er komið hér á landi núna.
Hvað þarf eiginlega að gerast, til þess
að þetta fólk geri sér grein fyrir, að
framkoma þess er óboðleg í sið-
menntuðu þjóðfélagi, eins og við Ís-
lendingar teljum, að sé hér á landi?
Ég spyr líka ríkisstjórnina, hvort þeir
þurfi að finna það á eigin skinni
hvernig ástandið er orðið í heil-
brigðis- og sjúkrahússmálum, áður
en þeir fara að láta sverfa til stáls í
verkföllunum og hafa lagasetningu á
verkföllin tilbúin til afgreiðslu á þingi
til að þrýsta á um lausn deilunnar,
eins og forverar þeirra gerðu oftar en
ekki hér á árum áður, þegar allt stóð
stál í stál og ekkert gerðist. Eða hvað
halda þessir ungu menn, sem nú
stjórna þjóðinni, að faðir minn og aðr-
ir verkalýðsforingjar á síðustu öld
hafi oft þurft að eiga í kjaraviðræðum
og semja um kaup og kjör með laga-
setningu og kjaradóm hangandi yfir
höfðum sér, vegna þess að þáverandi
ríkisstjórnir höfðu ekki
þá þolinmæði, sem þessi
ríkisstjórn virðist hafa?
Ég veit, að föður mínum
var ekki verra við nokk-
uð annað, en að yrðu
sett lög á sjómenn og
málið látið í kjaradóm,
ef hvorki gekk né rak.
Þá var líka meiri sveigj-
anleiki til í samningum,
og þeir, sem þá sátu við
samningaborðið, kunnu
líka þá tækni að semja
um kaup og kjör, nokk-
uð, sem þetta lið virðist
vanta vitneskju um, og þó hélt ég, að
Páll Halldórsson, Sigurður Bessason
og aðrir verkalýðsforingjar væru
eldri en tvævetrir í þeim efnum.
Hér áður fyrr, ef þref um kaup-
taxta ætlaði að standa samningum
fyrir þrifum, þá settu menn það til
hliðar og reyndu að koma sér saman
um aðra hluti, sem þeir þurftu að
semja um, og þeir vissu, að nokkurn
veginn var samkomulag um, og klár-
uðu það fyrst, sneru sér síðan að
launakröfunum. Ef þetta fólk, sem á í
samningviðræðum í dag, heldur líka,
að það þurfi ekkert að slá af kröf-
unum til að ná saman, þá er það
grænna, en ég hélt, að það væri. Þeir,
sem eldri eru í hópnum, ættu að vita
betur. Það þarf tvo til. Þessar kröfur
þeirra eru líka með þvílíkum hætti, að
það er ekki hægt að ganga að þeim.
Þetta fólk á að gera sér grein fyrir, að
það er heldur ekki hægt að líkja Ís-
landi við forrík milljónalönd, þótt við
kunnum að vera rík á margan hátt.
Það varð líka hér bankahrun. Ekki
má gleyma því. Um hvað væri líka að
semja í framtíðinni, ef fólk fengi alla
hækkunina í einu? Það sér hver heil-
vita maður, að þetta gengur ekki upp,
sem fólk fer fram á, hvernig sem á
það er litið. Oft þurftu faðir minn og
aðrir verkalýðsforingjar síðustu aldar
að fórna hærri launatölu, en fengu þá
eitthvað í staðinn, sem var nauðsyn-
legt fyrir launafólk, og gátu þá gengið
nokkurn veginn sáttir frá borði. Stífni
og óbilgirni borgar sig aldrei í samn-
ingum. Það hélt ég nú, að þetta fólk,
sem er að semja í dag, ætti að vita.
Ég spyr líka ríkisstjórnina, hvenær
henni finnst nóg komið af þessum
ósköpum, sem við búum við í dag?
Finnst henni virkilega ekki mál að
linni og kominn tími til að fara að hóta
lagasetningu og kjaradómi, ef ekki
semst innan ákveðins tíma? Ég er
ansi hrædd um, að Ólafur Jóhann-
esson, Jóhann Hafstein, og afabróðir
og alnafni núverandi fjármálaráð-
herra, Bjarni Benediktsson, hafi ekki
verið eins þolinmóðir á sínum tíma og
eftirmenn þeirra í ráðherrastólum í
dag. Þessir heiðursmenn, sem ég
nefndi hér áðan, sátu ásamt fjármála-
og félagsmálaráðherrum sínum oft í
Karphúsinu með deiluaðilum og yfir
þeim jafnvel, þangað til samningar
voru í höfn, þegar illa gekk, og
reyndu með ýmsu móti að liðka fyrir
samningum. Þeir heiðursmenn hefðu
líka verið búnir að setja lög á svona
verkföll, þar sem lífi fólks er jafnvel
ógnað með stífum verkfallsaðgerðum,
og matvælaiðnaðurinn sömuleiðis í
húfi, og látið málin í kjaradóm heldur
en að láta þetta ganga svona viku eft-
ir viku, mánuð eftir mánuð, án þess
að nokkuð gerist, og kjötfjall hleðst
upp á meðan, svo að sé ekki minnst á
þá lífshættu, sem heilbrigðisstétt-
irnar setja verst settu sjúklingana í.
Þessi framkoma verkfallsfólks getur
líka orðið til þess, að verkfallsrétt-
urinn verði tekinn af því, því að þetta
er farið að ganga alltof langt út yfir
öll mörk. Nú þarf ríkisstjórnin að fara
að brýna sig og sýna sínar klær, áður
en í algert óefni er komið og hafa
lagasetningu tilbúna inná þingi, ef
ekki vill betur. Þetta fólk gerir ekki
neitt, meðan það hefur enga pressu á
sér eins og lagasetningu og kjara-
dóm, sem er það allra versta, sem
nokkur samningsaðili vill fá yfir sig.
Það verður að fara að setja pressu á
þetta lið. Annað gengur ekki. Þol-
inmæði landans gagnvart þessu er
löngu liðin. Ég skora því á rík-
isstjórnina að grípa til róttækra ráð-
stafana, áður en ástandið verður al-
gerlega óþolandi fyrir landann. Mál
er löngu að linni.
Verkföll, kjarasamningar
og ríkisstjórnir fyrr og nú
Eftir Guðbjörgu
Snót Jónsdóttur »Ég veit, að föður
mínum var ekki
verra við nokkuð annað,
en að yrðu sett lög á
sjómenn og málið látið í
kjaradóm, ef hvorki
gekk né rak
Guðbjörg Snót
Jónsdóttir
Höfundur er guðfræðingur og
fræðimaður.
„Alþingismenn, hver um sig, gætu
kosið leynilegri kosningu þá menn
utan þings sem þeir treysta best.
Þeirra eina hlutverk væri að sætta
þá deiluaðila sem nú berast á bana-
spjót.“
Þannig hljóðar tillaga okkar hér
fyrir vestan sem við settum fram
um daginn. Ríkisstjórnin gæti að
sjálfsögðu einnig staðið að slíku
máli ef hún þekkti sinn vitj-
unartíma. En það hlustar náttúrlega
enginn maður á svona vitlausar til-
lögur. Samt höldum við að það væri
tilbreyting fyrir Alþingi að standa
einu sinni á þennan hátt að tilnefn-
ingu manna til þjóðþrifaverka.
Nokkra hina bestu menn úr öllum
landsfjórðungum. Þessir umræddu
góðu menn eru úti á stéttunum. Nú
þarf skynsamlegar viðræður á bak
við tjöldin eins og allir raunsæir
menn nota þegar í harðbakkann
slær. Nota má síma og internetið og
hvað eina. Styðja við bakið á þeim í
Karphúsinu. Tíminn er naumur. Nú
býður þjóðarsómi.
Hallgrímur Sveinsson.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Hinir bestu
menn eru úti
á stéttunum
Morgunblaðið/Þorkell
Alþingi Bréfritari vill menn utan
þings til hjálpar.
Viðhorfið var að
börn ættu að sjást en
ekki heyrast. Börn áttu
að þegja þegar full-
orðna fólkið talaði og á
meðan fréttirnar voru í
útvarpinu. Þau máttu
ekki hafa hátt til að
trufla ekki foreldrana
sem voru að vinna
heima eða fá sér í glas.
Helst áttu börn bara að
vera úti að leika eða inni í herbergi,
nema rétt á meðan þau settust prúð
við matarborðið.
Sumir eru sterkir og láta mótlætið
verða hvatningu til að verða eitthvað
margt og mikið. Þeir ætla að sýna for-
eldrunum og samfélaginu að þeir séu
einhvers virði og eigi skilið að það sé
hlustað á þá. Þeir sækja í frægð og
ríkidæmi eða völd og áhrif. En aðrir
verða vonlausir, hjálparlausir og
framtakslausir og álykta
að þeir hafi enga stjórn á
lífinu. Þeir hafi ekki rétt
á að hafa langanir og
þrár, drauma og vænt-
ingar og verði bara að
taka því sem kemur og
bíða af sér óþægindin.
Börn sem alast upp
við að þau séu fyrir og
megi ekki hafa hátt
hætta að vera þau sjálf.
Þau fyllast ótta af því að
vera fyrir eða vera að
ónáða aðra. Þau bæla
niður eigin þarfir og langanir því þau
lærðu strax í æsku að aðrir ganga
fyrir. Sjálfstraustið er brotið því þau
voru alltaf að reyna að vera eitthvað
sem þau voru ekki í stað þess að fá
hrós fyrir það sem þau voru.
Ef það var aldrei hlustað á þínar
skoðanir, þarfir eða langanir í æsku
er eðlilegt að þú eigir erfitt með að
vita hvað þú vilt á fullorðinsárum. Þú
ert kannski í aðstæðum sem þú ert
ekki sátt við en hefur ekki styrk til að
standa með sjálfri þér. Kannski held-
urðu að þú eigir ekki rétt á að upp-
fylla þarfir þínar eða drauma. Sumir
hegna sér með því að borða sælgæti
og kökur, til að bæta sér upp skort á
vellíðan og bæla niður skömmina yfir
að vera ekki nógu góðir. Sumir neita
sér um það sem þeim finnst skemmti-
legt því þeir eru hræddir um að verða
sér til skammar. Sumir eru hræddir
við að mistakast og þar með yrði það
staðfest að þeir séu ómögulegir og
eigi ekkert gott skilið.
Á meðan við ekki uppfyllum eigin
þarfir, langanir og drauma erum við
ekki sátt, heldur söfnum upp ótta,
sektarkennd og skömm. Við forðumst
að hugsa um eigin vanlíðan heldur
einbeitum okkur að því að uppfylla
þarfir og langanir annarra, þar til
kemur að því að við fáum kvíðaköst
eða verðum þunglynd.
Þú getur lært að standa með sjálfri
þér og byggja sjálfa þig upp. Þú getur
fundið innri styrk til að gera það sem
þú vilt. Þú þarft ekki endilega að koll-
varpa lífinu til að verða hamingjusöm,
það er nóg að vera í tengslum við til-
finningar sínar og þarfir, leyfa ein-
hverjum draumum að rætast og segja
hvað þér finnst, því aðrir vita ekki
hvernig okkur líður eða þegar þeir
særa okkur nema við segjum þeim
það. Með heilun getur þú hreinsað út
uppsafnaðar tilfinningar og unnið
með fortíðina þannig að hún hætti að
draga úr þér kjarkinn.
Ertu sátt við lífið?
Eftir Hildi
Þórðardóttur » Þegar við hunsum
eigin þarfir og lang-
anir og uppfyllum að-
eins þarfir og langanir
annarra kemur að því að
við fáum kvíðaköst eða
þunglyndi.
Hildur Þórðardótttir
Höfundur er rithöfundur, þjóðfræð-
ingur og heilari, hildurheilari.blog.is.
Vatnsendahlíð 134, 311 Borgarnesi
Glæsilegur nýlegur
79,6 fm sumar-
bústaður á frá-
bærum stað við
Skorradalsvatn í
landi Vatnsenda-
hlíðar. Fallegt
útsýni er yfir vatnið.
Bústaðurinn með
verönd allan
hringinn, heitum
potti og geymslurými undir bústaðnum. Lóðin er öll skógi og kjarri
vaxin. V. 27 m. 3996
MAGNÚS SÝNIR S. 617 1712
OPIÐ HÚS VERÐUR UM HVÍTASUNNUHELGINA
Kíktu á úrvalið
í vefversluninni
á michelsen.is
Laugavegi 15 - 101 Reykjavík
Sími 511 1900 - www.michelsen.is
ARMANI
38.400 kr.
TISSOT
63.300 kr.
Daniel Wellington
29.800 kr.
SKAGEN
38.700 kr.
BÖRKUR
24.400 kr.
Glæsilegar
útskriftar-
gjafir fyrir
herra