Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.2009, Side 44

föstudagur 23. janúar 200944 Sakamál
Jane Scott og fJögur fórnarlömb Þegar
Hannah Cragg kom að heimili Mary scott í Preston á Englandi maíkvöld eitt árið
1827 voru útidyrnar opnar. Mary scott var í keng í eldhúsinu, svitinn lak af henni
og hún átti erfitt með andardrátt. Herbergið lyktaði af ælu. „Eitur,“ stundi Mary
á milli andkafanna. „Mér hefur verið gefið eitur. jane bjó til hafragraut. fékk sér
ekkert sjálf. Ekki veik.“ Hannah fann eiginmann Mary í garðinum. Hann var einnig í
keng, greinilega illa haldinn og þurfti að styðjast við vegg. Á því augnabliki gekk jane, dótttir hjón-
anna, inn í eldhús og tók hafragrautspottinn. Lesið um jane scott í næsta helgarblaði dV.
Morðið á McDonalD‘s
Shane Freer hafði verið rekinn úr starfi sínu á McDonald‘s. Starfi hans var ekki flókinn en hann hafði unn-
ið þar í tvö ár og meira að segja fengið jólakort frá stjórnanda staðarins. En Shane Freer var ekki allskostar
sáttur og síðustu orð hans eftir að hann fékk reisupassann voru: „Ég drep hana.“ Það voru ekki orðin tóm
eins og kom í ljós skömmu síðar.
Það var ekki ofsögum sagt að �a�kie
Marshall væri vinsæl og vel liðin.
�a�kie stýrði veitingastað M�Don-
ald‘s í Chi�hester í Vestur-Sussex
og hennar líf og yndi var að sjá
um barnaveislur á staðnum. Því
var það að 16. apríl 2005 var hún
einu sinni sem oftar að gera börn-
um glaðan dag á veitingastaðnum.
Ekkert gaf fyrirheit um að dagurinn
yrði annað en ánægjulegur, en það
átti eftir að breytast.
Laust upp úr hádegi gekk hinn
tvítugi Shane Freer inn á veitinga-
staðinn. Hann hafði fengið reisu-
passann um morguninn og var ekki
sáttur, svo vægt sé til orða tekið.
Freer gekk beint að �a�kie og stakk
hana mörgum sinnum með veiði-
hníf, og skar í æðinu sem á hann
var runnið af hluta nefs hennar.
„Ég varð að drepa hana“
„Hjálpið mér, ég er að deyja,“ grét
�a�kie þar sem hún hné niður á
gólfið í sömu mund og skelfdir
viðskiptavinir ruku óttaslegnir að
útganginum. Tveimur tímum síð-
ar lést �a�kie Marshall á sjúkra-
húsi. Shane Freer var handtek-
inn af lögreglumanni á frívakt sem
staddur var á veitingastaðnum
þegar atvikið átti sér stað, og naut
hann aðstoðar nokkurra gesta.
„Ég varð að drepa hana,“ sagði
Freer á leiðinni á lögreglustöðina.
„Hún lét reka mig. Hún varð að
deyja.“ En þar með var sagan ekki
öll. Freer var kærður fyrir morð og
settur í varðhald og í september
lýsti hann sig sekan um manndráp,
en ekki morð. Við réttarhöldin
kom í ljós að Freer bjó hjá foreldr-
um sínum á býli í Bat�hmere, ekki
langt frá Chi�hester. Hann var ein-
fari sem eignaðist ekki marga vini,
var ekki skrafhreifinn og átti erfitt
með flesta hluti. Hann átti þó létt
með stærðfræði. Mestum hluta frí-
tíma síns eyddi Freer við tölvuleiki
og sjónvarpsgláp, en hafði fengið
áhuga á stjórnmálum og gengið í
Verkamannaflokkinn. Sá orðróm-
ur gekk að hann geymdi hagla-
byssu undir rúmi sínu, en ekki var
vitað til þess að hann hefði notað
hana.
Sópaði gólf
Shane Freer hafði unnið á M�Don-
ald‘s-veitingastaðnum undir stjórn
�a�kie um tveggja ára skeið. Starfi
hans var ekki erfiður; hann sá um
að sópa gólf veitingasalarins, enda
lynti honum ekki við viðskiptavin-
ina.
Viku fyrir morðið var hann
sendur heim eftir að hafa slegið
stúlku sem skaut á hann gulrótar-
bitum í gegnum sogrör. Að morgni
morðdagsins hafði Freer verið kall-
aður á fund aganefndar á veitinga-
staðnum. Niðurstaða fundarins
varð sú að Shane Freer var rekinn
fyrir brot í starfi og hann brotnaði
niður og grét.
Grátur hans hafði engin áhrif á
aganefndina og þegar honum var
sagt að hann þyrfti ekki að hafa
fyrir því að sækja aftur um starfið
sagði hann: „Ég drep hana.“
Við réttarhöldin kom fram að
þegar Shane Freer lét þau orð falla
þann örlagaríka dag hefði ver-
ið álitið að hann ætti við stúlkuna
sem skotið hafði gulrótarbitum á
hanna.
Átta tommu veiðihnífur
Eftirlitsmyndavélar sýndu að strax
eftir brottreksturinn lagði Freer
leið sína í járnvöruverslun þar sem
hann keypti sér veiðihníf með átta
tommu blaði sem hann setti í bak-
poka sinn. Án hiks sneri hann síð-
an aftur á M�Donald‘s. Þangað
kominn gekk hann beint að �a�kie
og rak henni heiftarlegt hnefahögg
í andlitið fyrir framan um fjörutíu
viðskiptavini. Þegar hann hóf að
stinga hana með hnífnum lögðu
margir viðskiptavinanna á flótta,
en áðurnefndur lögreglumaður og
nokkrir viðskiptavinir reyndu að
gera Freer óvígan.
„Þetta var hryllileg, heiftarleg
og brjálæðisleg árás á varnarlausa
konu,“ sagði ákærandinn síðar við
réttarhöldin. Ákærandinn sagði
einnig að Freer væri „ógn við kon-
ur og börn sem kvörtuðu yfir hon-
um“.
Freer hafði reyndar sagt við rétt-
argeðlækni að hann „væri nokk-
uð hrifinn af ofbeldi“ og gæti „þótt
nauðsynlegt að myrða á ný“. Því er
ekki að undra að hann hafi verið
metinn „mikil ógn við aðra“.
Asperger-heilkenni
Verjandinn byggði vörn sína á að
Shane Freer væri með Asperger-
heilkenni. „Til að orða það á ein-
faldan hátt lifir Freer í eigin heimi,
ófær um að sýna viðbrögð eða
glíma við daglega hluti,“ sagði verj-
andinn. Dómarinn dæmdi Shane
Freer til lífstíðarafplánunar og úr-
skurðaði að hann yrði vistaður á
stofnun fyrir sjúka afbrotamenn.
„Þú hvorki iðrast, né hefur
skilning á því sem þú framdir eða
af hverju það var ónauðsynlegt og
rangt,“ sagði dómarinn þegar hann
kvað upp dóm sinn.
Í kjölfar dómsins upphófust á
netinu umfangsmiklar umræð-
ur um Asperger-heilkenni og ein-
kenni sjúkdómsins og sýndist þar
sitt hverjum. Að mati margra var
ekki réttlætanlegt að skella skuld-
inni af ódæði Freers á Asperger-
heilkenni. „Í þessu tilfelli virðist
sem hinn dæmdi morðingi sé sið-
blindingi, sem fyrir tilviljun þjá-
ist einnig af Asperger. Ég hef átt
við yfir þrjú hundruð manns með
Asperger-heilkenni og hef enn ekki
séð þá sýna einkenni siðblindu í
líkingu við það sem Freer gerði,“
sagði einn netverji frá Chi�ago.
Jólakort frá Jackie
En hvort sem Shane Freer var sið-
blindingi sem þjáðist af Asperger-
heilkenni eða ekki taldi rétturinn
að nauðsynlegt væri að vernda
samfélagið fyrir honum.
Síðar kom í ljós að árið áður
hafði �a�kie Marshall sent Freer
jólakort: „Til Shane, með bestu
kveðjum frá �a�kie.“ Þeir sem
rannsökuðu málið ráku augun í
jólakortið þar sem Shane hafði
stoltur sett það á áberandi stað í
svefnherbergi sínu. Það var eina
jólakortið sem hann hafði haldið
upp á.
Einhver sem kynntist Shane
Freer innan fangelsisins sagði að
Freer hefði greinilega ekki skiln-
ing á að hann hefði gert nokkuð
rangt. Að eigin mati hafði hann
verið svikinn og hafði brugðist við
með réttum hætti. Því má kannski
segja að hann hafi verið gangandi
púðurtunna á þeim tíma sem hann
framdi morðið.
uMsjón: koLbEinn ÞorstEinsson, kolbeinn@dv.is
Grátur hans hafði engin áhrif á aganefndina,
og þegar honum var sagt að hann þyrfti ekki
að hafa fyrir því að sækja aftur um starfið
sagði hann: „Ég drep hana.“
Jackie Marshall og Shane
Freer shane sópaði gólf á
Mcdonald‘s-veitingastað
sem jackie stýrði.