Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.2010, Qupperneq 15

Spennandi rafbíll á leiðinni Í Michigan í Banda-
ríkjunum er búið að ákveða að láta reisa að lágmarki 5.300 hleðslustaura –
aðallega í kringum Detroit. Flestir staurarnir verða við stóra vinnustaði. Það
er General Motors sem stendur að þessu en þeir undirbúa nú af kappi inn-
reið rafbílsins Chevrolet Volt á heimsmarkaðinn. Mikill áhugi er á bílnum en
búið er að tvöfalda þann fjölda bíla sem upphaflega stóð til að framleiða. FÍB
greinir frá þessu en bíllinn verður með innbyggða bensínrafstöð þannig að
hann getur líka nýst til langferða. Hver veit nema fáeinum hleðslustaurum
verði komið fyrir hér á Íslandi, þegar bíllinn kemur til landsins.
miðvikudagur 20. október 2010 neytendur 15
Viltu Vita hVerjir fletta þér upp? Creditinfo
heldur utan um fjárhags- og viðskiptaupplýsingar Íslendinga. Þangað geta
einstaklingar hringt og beðið um yfirlit yfir hverjir hafa flett nafni þeirra eða
kennitölu upp í vanskilaskrá. Allar flettingar í gagnagrunninum eru skráðar
svo auðvelt er að sjá hverjir hafa flett nafni manns upp. Yfirlitið kostar ekkert.
Blaðamaður gerði á þessu tilraun og komst að því að sjö aðilar hefðu samtals
í tíu skipti flett honum upp á vanskilaskrá frá árinu 2008 þrátt fyrir að hann
sé ekki á vanskilaskrá né hafi verið í vanskilum til skemmri tíma. Þar á meðal
var símafyrirtæki, kreditkortafyrirtæki, innheimtufyrirtæki og banki.
Varasamir
Hello Kitty-
bolir
„Af öryggisástæðum vill Neyt-
endastofa vekja athygli á innköll-
un á barnastuttermabolum með
mynd af Hello Kitty og vélmenni
frá sænska fyrirtækinu Lind-
ex. Áprentun bolanna hefur of
hátt hlutfall kemískra efna,“ segir
á heimasíðu Neytendastofu. Efn-
in sem um ræðir eru þalat-efnin
DEHP, DINP og DIDP sem ekki eru
leyfileg í leikföngum eða barnavör-
um. Þalöt eru efnasambönd sem
hafa þá eiginleika að gefa plast-
hlutum mýkt en hafa verið notuð í
efnaiðnaði síðan snemma á 20. öld.
„Viðkomandi vörur hafa ekki verið
seldar á Íslandi svo vitað sé. Neyt-
endastofa hvetur neytendur til að
afla frekari upplýsinga á heima-
síðu Lindex,“ segir enn fremur á
vefnum.
Landsbankinn býður ný Lán:
Metan-lán
Landsbankinn hefur sett svo-
kölluð Metan-lán á markað. Þau
eru ætluð þeim sem vilja breyta
bíl sínum í metanbíl en bankinn
segist með þessu vilja marka sér
skýrari umhverfisstefnu en áður.
„Metan-lán er lán til skamms
tíma á hóflegum kjörum og verð-
ur veitt þeim sem vilja breyta
bíl sínum þannig að hann gangi
fyrir metaneldsneyti til jafns
við bensín. Hægt er að breyta
öllum bensínbílum með beinni
innspýtingu og flestum gerðum
dísilbíla. Kostnaður við upp-
færslu ökutækja nemur frá 350 til
500.000 þúsund krónum. Talið er
að lækka megi eldsneytiskostnað
um allt að 45 prósent á ári með
því að notast við metan. Þá er
ónefndur ávinningur samfélags-
ins vegna notkunar umhverfis-
væns orkugjafa en metan er allt
í senn öruggt, umhverfisvænt
og hagkvæmt eldsneyti,“ segir á
heimasíðu Landsbankans.
Þar er líka bent á að metan
sé unnt að framleiða úr öllu líf-
rænu efni á yfirborði jarðarinnar;
lífrænum úrgangi frá heimilum,
landbúnaði, sjávarútvegi og ann-
arri atvinnustarfsemi eða með
ræktun á lífmassa í sjó, á landi
eða í vötnum. Lánin séu veitt að
undangengnu greiðslumati og
gegn framvísun reikninga fyrir
breytingunni. Þau bera 9,15 pró-
sent vexti en það eru sömu kjör
og þeim sem hafa yfirdráttalán í
lækkunarferli bjóðast.
Þannig greiðir sá sem lætur
breyta bílnum sínum fyrir hálfa
milljón um 46 þúsund krónur
tæpar í vexti á ársgrundvelli.
Færð peninginn ekki til baka
Jakob rúnar undrast að stjórnvöld verji fjármögnunarfyrirtækin:
„Lýsandi fyrir Árna Pál“
„Það er leyndarmál sem verður að
ljóstra upp, hvers vegna er verið að
vernda þessi fyrirtæki fram í rauðan
dauðann,“ segir Jakob Rúnar Guð-
mundsson, viðskiptavinur Lýsingar.
Jakob sagði sögu sína af samskipt-
um við fjármögnunarfyrirtækið í DV
í sumar og hvernig hann fékk boð
um að bifreið hans yrði vörslusvipt
á sama tíma og hann var í samn-
ingum við fyrirtækið. Hann og eig-
inkona hans fjármögnuðu bílakaup
sín með erlendu gengistryggðu láni
frá Lýsingu og leit dæmið ágætlega
út í upphafi.
Í frumvarpi Árna Páls Árnason-
ar segir meðal annars að frá höfuð-
stóli og vöxtum skuli draga þær fjár-
hæðir sem inntar hafa verið af hendi
fram að uppgjörsdegi. Það þýðir að
fjármögnunarfyrirtækin þurfa ekki
að endurgreiða það sem var ofgreitt
heldur rennur það upp í skuldina við
félögin. Aðspurður um álit á þessu
ákvæði segir Jakob þetta vera fram-
hald af siðleysinu. „Þeirra réttur skal
hafður þó enginn sé,“ segir Jakob og
furðar sig á því hvers vegna stöðugt
sé verið að halda hlífiskildi yfir þess-
um fyrirtækjum. „Siðferði okkar er
gjörsamlega borið fyrir borð, okkur
er raunverulega misboðið alls stað-
ar. Þetta er lýsandi fyrir Árna og hans
vinnuaðferðir. Þetta kann að vera
löglegt en er siðlaust.“
Jakob segist ekki hafa fengið út-
reikninga á því hvernig lánið stend-
ur hjá Lýsingu nú um stundir og
hann viti því ekki hvernig skuld-
in standi. „Við vitum ekki hvað við
gerum og hvort við höfum einhvern
möguleika á að losna við þetta öku-
tæki og losna undan samskiptum
við Lýsingu. Við munum aldrei aft-
ur hafa viðskipti við þá,“ segir Jakob.
valgeir@dv.is
Jakob rúnar Guð-
mundsson „Siðferði
okkar er gjörsamlega
borið fyrir borð,
okkur er raunverulega
misboðið alls staðar.“
Næstum tvær vikur eru liðnar síð-
an SP-Fjármögnun hóf að birta sín-
um viðskiptavinum endurútreikning
lánanna en samkvæmt upplýsingum
frá SP miðar útreikningum vel. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Sparnaði,
sem býðst til að aðstoða fólk við að
reikna út lánin, hefur ekki borið á því
að útreikningarnir séu rangir.
Íslandsbanki hóf að senda endur-
reiknaða stöðu sinna lána í fyrra-
dag, mánudag, en Lýsing hefur, eitt
fjármögnunarfyrirtækja, ekki hafið
að birta fólki útreikningana. „Lýsing
telur mikilvægt að rétt sé  að málum
staðið gagnvart viðskiptavinum og
að birtir endurútreikningar séu með
þeim hætti að almenn sátt ríki um að-
ferðafræði þeirra. Af þeim sökum tel-
ur félagið nauðsynlegt að bíða með að
birta endanlega útfærslu þar til um-
rætt lagafrumvarp hefur verið afgreitt
sem lög frá  Alþingi,“ segir á heima-
síðu Lýsingar en þrátt fyrir margítrek-
aðar tilraunir tókst DV ekki að ná tali
af Halldóri Jörgensen, forstjóra Lýs-
ingar.
Árni Páll segir, spurður álits á sein-
angi Lýsingar hvað varðar endur-
útreikning lánanna, að heppilegast
sé að fyrirtækin vinni þetta eins hratt
og öruggt og hægt sé en ítrekar að á
föstudaginn ætti frumvarpið að verða
tekið til þinglegrar meðferðar. Þá ætti
ekkert að vera fyrirtækjunum að van-
búnaði.
umboðsmaður skuldara hafi
eftirlit
Árni Páll segir ráð fyrir því gert í frum-
varpinu að fólk hafi þörf til að bera
útreikninga fjármögnunarfyrirtækj-
anna undir þriðja aðila en í frum-
varpsdrögunum segir að ráðherra sé
heimilt að fela umboðsmanni skuld-
ara að hafa eftirlit með útreikning-
um fjármálafyrirtækjanna, óska eftir
upplýsingum um forsendur útreikn-
inganna og kveða á um úrbætur ef
þörf krefji.
Nokkur óvissa hefur verið uppi
um hvernig endurreikna skuli lán
sem skipt hafi um hendur síðan
krónan hrundi. Árni segir efnislega
að þeim verði bætt tjónið sem orð-
ið hafi fyrir því. Í drögunum seg-
ir að skuldari eigi sjálfstæðan rétt
gagnvart kröfuhafa til leiðréttingar á
greiðslum sem hann innti af hendi
vegna lánsins. „Réttindi og skyld-
ur hvers og eins aðila skulu mið-
ast við þann tíma sem viðkomandi
var aðili samnings,“ segir í drögun-
um en taka ber fram að frumvarpið
kann að taka breytingum í meðför-
um þingsins.
Hæpið Gísli segir að fólk eigi að fá að
velja hvort það fær peninginn eða lætur
hann renna upp í höfuðstólinn.
„Fólk á þessa peninga“ Guðmundur
gagnrýnir áformin harðlega og segir þau
brot á stjórnarskrá.
Þetta eru peningar sem lánþegar eiga og hafa
verið ranglega af þeim hafðir.