Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.2010, Qupperneq 16
16 erlent 20. október 2010 miðvikudagur
Á mánudag fóru fram í sjötta sinn,
síðan 7. september, skipulögð mót-
mæli um gjörvallt Frakkland en í vik-
unni stendur til að franskir þingmenn
greiði atkvæði um frumvarp sem á að
hækka eftirlaunaaldur úr 60 árum í
62. Gífurlegur fjöldi mótmælenda hef-
ur fyllt götur franskra borga á undan-
förnum vikum, og skiptir fjöldi þeirra
sem tekið hafa þátt milljónum. Nú
þegar er talað um að mótmælin minni
um margt á hin sögufrægu mótmæli
stúdenta 1968 sem að lokum kæfðu
ríkisstjórn þáverandi forseta Frakk-
lands, Charles de Gaulle. Síðan í byrj-
un október hafa stúdentar einnig
verið áberandi í núverandi mótmæla-
bylgju en talið er að leggja hafi þurft
niður kennslu í einum af hverjum 15
mennta- og háskólum vegna þátttöku
nemenda í mótmælum.
Hiti í stúdentum
Einn helsti ráðgjafi Francois Fillon,
forsætisráðherra Frakklands, er Ray-
mond Sobie. Hann segist ekki skilja
hvers vegna stúdentar mótmæla:
„Menntaskóla- og háskólanemendur
ættu að flykkjast út á götur til styðja
eftirlaunafrumvarpið. Án frumvarps-
ins munu þeir verða neyddir til að
borga tvisvar – fyrir sín eigin eftirlaun
og einnig eftirlaun foreldra sinna.“ En
stúdentar líta málið öðrum augum.
Erfitt er fyrir ungt fólk í Frakklandi að
finna framtíðarstarf og telja stúdentar
að með nýju eftirlaunafrumvarpi, sem
lengir starfsaldur þeirra sem nú þeg-
ar hafa störf, muni þrengja enn frekar
að þeim. Hefur talsverður hiti verið í
hinum ungu mótmælendum og hafa
þeir sums staðar lent í átökum við lög-
reglu. Menntaskóli í borginni Le Mans
í norðvesturhluta Frakklands var til
að mynda brenndur til grunna að-
faranótt þriðjudags þó óljóst sé hvort
íkveikjan tengist mótmælunum. Þó
er líklegt að Molotov-kokteill, sem er
mótmælendum ekki að öllu ókunn-
ugur, hafi verið notaður til verksins.
Eldsneytisskortur vegna verk-
falls
Frakkar láta sér ekki nægja að mót-
mæla eftirlaunafrumvarpinu á götum
úti, en fjöldi starfsstétta hefur lagt nið-
ur störf á síðustu vikum. Má þar nefna
flugvallarstarfsmenn, atvinnubíl-
stjóra, lestarstjóra, kennara og póst-
burðarmenn. Þá hafa starfsmenn í
sorphirðu í hafnarborginni Marseille
lagt niður störf með tilheyrandi fnyk
og óþægindum fyrir borgarbúa. Al-
varlegast þykir þó að starfsmenn allra
þeirra 12 olíuhreinsunarstöðva sem
er að finna í Frakklandi hafa lagt nið-
ur störf og hefur nú þegar borið á tals-
verðum eldsneytisskorti í kjölfarið.
Eru um þrjú þúsund bensínstöðvar
nú þegar orðnar þurrar og mikið ber
á að almenningur hamstri eldsneyti í
brúsum. Stjórnvöld hafa þurft að láta
ganga á eldsneytisvaraforða sinn, sem
að öllu jöfnu á aðeins að vera ætlaður
iðnaðarstarfsemi. Talsmaður olíuris-
ans Exxon Mobil fullyrðir að ástandið
sé orðið grafalvarlegt og segir að land-
ið „verði orðið þurrt fyrir lok vikunnar.“
Samgöngur í Frakklandi hafa því
verið mjög óáreiðanlegar síðustu vikur.
Aðeins um helmingur TGV-lestanna
hraðskreiðu hafa verið í notkun auk
þess sem verkfall strætisvagnabílstjóra
og lestarstjóra hefur haft mikla röskun
í för með sér í innanbæjarsamgöngum.
Séu ökumenn svo heppnir að verða
sér úti um eldsneyti á annað borð rek-
ast þeir fljótlega á vegg, því atvinnu-
bílstjórar hafa hindrað umferð á þjóð-
vegum með því að keyra löturhægt í
fylkingum.
Umdeilt frumvarp
um eftirlaunaaldur
Frakkar hafa hingað til átt rétt á því að
láta af störfum við 60 ára aldur en nú
stendur til að hækka eftirlaunaaldur
í 62 ár og um það snýst frumvarpið í
sem stystu máli. Það hefur þegar feng-
ið umfjöllun í þinginu og mun loka-
afgreiðsla þess fara fram nú í vikunni.
Ekki er búist við öðru en að það verði
samþykkt. Hafa frönsk stjórnvöld áður
gert tilraun til að hækka eftirlaunaald-
urinn en mistekist, árin 1995 og 2006,
en þá hindruðu stærstu verkalýðsfélög
Frakklands framgang mála. Nú hafa
verkalýðsfélögin verið sniðgengin og
er það mörgum Frökkum þyrnir í aug-
um.
Um þessar mundir er Nicolas Sar-
kozy, forseti Frakklands, staddur á
leiðtogafundi í strandbænum Deau-
ville ásamt þeim Dmitry Medvedev,
forseta Rússlands, og Angelu Merkel,
kanslara Þýskalands. Sarkozy segist
ekki ætla að gefa sig: „Þessar umbæt-
ur eru nauðsynlegar og Frakkar styðja
þær. Þær munu ná fram að ganga rétt
eins og þær gerðu hjá bandamönn-
um okkar í Þýskalandi.“ Merkel bætti
við af því tilefni, að Frakkar yrðu að
horfast í augu við að hækkandi meðal-
aldri yrði að fylgja hækkandi starfsald-
ur, en Þjóðverjar samþykktu svipaðar
breytingar á eftirlaunaaldri árið 2007.
Stjórnarandstaðan í Frakklandi, leidd
af Sósíalistaflokknum, telur að stoppa
megi í fjárlagahallann með öðrum
hætti – til að mynda með hækkun á
eignaskatti. Segja þeir breytingarn-
ar vera árás á samfélagsgerð Frakka
og hin frönsku lífsgildi. Varaformaður
sósíalista, Harlem Désir, sagði Fran-
cois Fillon vera á glapstigum: „Við
erum með forsætisráðherra sem tel-
ur sig vera eins og Churchill, en hann
er lítið annað en Thatcher. Hann tel-
ur okkur trú um að hann sé að fram-
kvæma umbætur sem muni bjarga
efnahag landsins en gerir lítið annað
en að berja á félagslegu kerfi okkar.“
Nýleg skoðanakönnun sýnir þó
AÐGERÐIR FÓLKSINS
LAMA FRAKKLAND
Mikil mótmælabylgja hefur skekið Frakkland undanfarnar vikur sem minnir um margt á stúdentamótmælin 1968. Eldsneytisskortur
er staðreynd vegna verkfalls í olíuhreinsunarstöðvum. Kosið verður um hækkun eftirlaunaaldurs í vikunni.
þessi mótmæli eru ekki ein-
göngu eftirlaunafrum-
varpið, heldur líka
almenn óánægja með
Sarkozy og hans ofur-
hægristefnu
Mótmæli í gær
Stúdentar og
verkamenn í Lille í
Norður-Frakklandi
ganga með stjak-
setta eftirmynd af
Sarkozy forseta.
Ákaft fagnað Sarkozy mætti til Deauville í Normandí á leiðtogafund á mánudag.
Þar var honum ákaft fagnað.
björn tEitsson
blaðamaður skrifar: bjorn@dv.is