Dagblaðið Vísir - DV - 27.04.2011, Blaðsíða 13

Fréttir | 13Miðvikudagur 27. apríl 2011
„Þetta er áframhaldandi með­
ferð að lokinni viðamikilli með­
ferð sem er bæði á Vogi og á Stað­
arfelli. Meðferðin heldur áfram í
þessu sambýli þar sem menn eru
smám saman undirbúnir fyrir líf­
ið og eru að endurhæfast. Þetta
er hæg og róleg endurkoma inn í
þjóðfélagið. Svolítið öðruvísi en
önnur sambýli,“ segir Þórarinn
Tyrfingsson, yfirlæknir á Vogi, að­
spurður hvernig úrræði áfanga­
heimilið Vin býður upp á. Með­
ferðin tekur tólf til átján mánuði.
Vin er starfrækt á samningi á
milli SÁÁ, Reykjavíkurborgar og
velferðarráðuneytisins. Heimilið
var opnað árið 2008 og rennur
samningurinn út í lok þessa árs.
Enn er óvíst hvort hann verði end­
urnýjaður og þar sem Vin er lang­
tímaúrræði er sú óvissa sem af því
skapast strax farin að hafa áhrif á
þá sem þar dveljast.
Koma af götunni
Úrræðið er fyrst og fremst hugsað
fyrir einstaklinga sem ekki hafa
náð góðum árangri með venjuleg­
um meðferðarúrræðum. Stílað er
inn á þá sem eru hvað allra veik­
astir af vímuefnafíkn þegar þeir
koma til meðferðar hjá SÁÁ. Flest­
ir þeirra hafa verið komnir á göt­
una. Heimilið er eingöngu ætlað
reykvískum karlmönnum, þó að í
fyrstu hafi konur einnig verið tekn­
ar inn. „Þær voru svo fáar og ein­
angruðust svo okkur fannst ekki
rétt að taka konur þarna inn að svo
stöddu. Ekki það að við teljum ekki
rétt að konur þurfi á svona úrræði
að halda. Það er reynsla okkar að ef
við tökum eina og eina konu þarna
inn þá er það ekki nægilega gott.“
Góður árangur
Þórarinn segir ótrúlega erfitt
að meta árangur af meðferðar­
úrræðinu tölfræðilega en segir
bæði sjúklingana og starfsmenn
SÁÁ vera ánægða með þann ár­
angur sem náðst hefur. Margir séu
að ná árangri sem þeir hafi aldrei
náð áður með öðrum úrræðum.
Þá sé töluverð ásókn í að komast
inn á Vin hjá þeim sem þekkja til
úrræðisins.
Á Vin er einn fastur forstöðu­
maður en sá hópur fólks sem
starfar á Vogi sinnir einnig sjúk­
lingunum sem þar dveljast. Þeir
hafa aðgang að sálfræðiþjón­
ustu, læknum, félagsráðgjafa og
fræðsluefni sem Vogur býður upp
á.
Vin býður upp á 12 til 18 mánaða langtímameðferðarúrræði:
Stílað inn á þá veikustu
Vin bjargaði lífi þeirra
„Ég var hjá SÁÁ á öðru áfangaheim­
ili og var búinn að vera þar í ár þeg­
ar því var lokað vegna fjárskorts og
ég upplifði þar allt sem því fylgir.
Allt það óöryggi og ömurleika og
vonleysi sem fylgir því að yfirgefa
svona heimili. Ég byrjaði bara aft­
ur í óreglunni. Ég höndlaði þetta
ekki,“ segir viðmælandi sem dvelur
nú á Vin. Hann þekkir af eigin raun
hvernig það er að vera sendur út á
guð og gaddinn eftir lokun áfanga­
heimilis. Hann hefði þurft lengri
tíma í meðferðinni og lokuninni
fylgdi mikið óöryggi. „Allt í einu þá
vissum við ekkert hvað við áttum
að gera og það var enginn tími til
að fá húsnæði hjá Reykjavíkurborg
og maður stóð bara uppi með ekki
neitt. Ég hugsa til þess með hryll­
ingi ef þessu verður lokað. Ég veit
alveg hvað strákarnir eiga eftir að
ganga í gegnum. Það er allt þetta
óöryggi og vonleysi.“
Meðferðarúrræðið á Vin er þó
mun öflugra heldur en önnur úrræði
sem hann hefur áður reynt. Hann
segist vera fárveikur einstaklingur
sem þurfi tíma til að jafna sig. Vin
er langtímaúrræði sem veitir hon­
um tækifæri til þess. Hann er búinn
að dvelja á heimilinu í átta mánuði
og býst við að vera þar í tíu mánuði
í viðbót. Að hans sögn gengur hon­
um vel. Hann er að vinna upp hjá sér
sjálfstraustið og koma sér í jafnvægi.
Var í raun að deyja
Hann kemur frá heimili alkóhólista
og var níu ára þegar hann byrjaði að
sniffa lím og bensín. Í kringum hann
var þetta eðlilegt. Það var eðlilegt að
að drekka, verða blindfullur og drep­
ast. Hann þekkti ekki annað. „Ég kom
vel mótaður inn í þetta umhverfi og
hellti mér í þetta á fullu. Ég var í raun
stöðugt undir áhrifum þangað til ég
varð þrítugur, þá fór ég í meðferð og
náði tólf árum edrú.“ Hann var djúpt
sokkinn í neysluna og að eigin sögn
var hann í raun að deyja. „Ég var
í áfengi, kannabis, amfetamíni og
kókaíni. Ef ég var með opin augu þá
var ég í neyslu. Ég vakti þangað til ég
gat ekki meir og sofnaði þá. Hélt svo
áfram þegar ég vaknaði.“
Edrú í 12 ár
Fyrir tíu árum lenti hann svo í mótor­
hjólaslysi og var gefið morfín. Þá var
hann rúmlega fertugur. Eftir það lá
leiðin hratt niður á við á nýjan leik.
„Ég var ekki viðbúinn og gerði ekki
rétta hluti.“ Á einu ári glataði hann
öllu því sem hafði tekið hann tólf ár
að byggja upp. „Ég áttaði mig á því
hvað ég var að missa, en mig vantaði
stoppara og einhvern til að grípa inn
í.“ Hann var kominn á götuna aftur,
bjó í raun hvergi en fékk inni hér og
þar, upp á náð og miskunn félaga og
kunningja. Hann lifði á sölu fíkniefna
og fjármagnaði neyslu sína þannig.
Með fíkniefnin var hann líka ávallt
velkominn til félaga sinna og það
auðveldaði honum að fá gistingu.
Langtímameðferðin
nauðsynleg
Hann fór í fjölmargar meðferðir en
Vogur og Staðarfell voru ekki nóg.
Það vantaði eftirfylgni fyrir menn
eins og hann og þar kom Vin til
bjargar. „Ef ég fer á Vog og Staðarfell,
þá er það einn og hálfur mánuður. Ég
er ennþá svo ruglaður og illa áttaður
eftir það að ef ég ætti að fara út á götu
þá þyrfti lítið að gerast til að ég dytti
aftur í neyslu. Þá er ekkert aðhald í
gangi eins og er hérna. Ég er að mæta
á fundi á hverjum degi og er í hópum
þar sem farið er yfir hvernig ég er að
hugsa og hvað ég hugsa mér að gera.“
Vin er kraftaverkastaður
Hann finnur rosalegan mun á sér á
þeim átta mánuðum sem hann hef­
ur dvalið á Vin. „Ég hef náð þessari
ró og þolinmæði sem ég hafði ekki.
Þetta byggist svo mikið á þolinmæði.
Að gefast ekki upp.“ Hann segir þetta
ekki hafa verið spurningu um hvort,
heldur hvenær hann tæki ákvörðun
um að þetta væri komið gott. „Ég get
ekki stoppað, það er málið. Ég þarf
hjálp við að feta mig út í lífið aftur.
Ég hef prófað það og veit alveg út á
hvað þetta gengur. Ég veit alveg hvað
bíður mín. Ég þarf bara að vera þol­
inmóður því ég er svo veikur í hausn­
um þótt það sjáist ekki utan á mér.
Þetta á líka að ganga hægt. Maður
þarf bara þennan tíma, maður þarf
að aðlagast lífinu. Maður þarf að læra
að lifa venjulegu lífi aftur.“
Að hans mati er Vin kraftaverka­
staður. Bara það að hann sé edrú í
dag, er kraftaverk. „Svona vitleys­
ingar eins og við, það er búið að taka
okkur í gegn og við erum í lagi. Lifum
hér í sátt og samlyndi, kolvitlausir
einstaklingar og brosum bara. Þetta
er mjög vanmetið.“
solrun@dv.is
Byrjaði að sniffa 9 ára
n Var á áfangaheimili sem var lokað vegna fjárskorts n Var stöðugt undir áhrifum í næstum 20 ár n Var edrú í 12
ár en féll í kjölfar slyss n Kraftaverk að hann sé edrú í dag„Ég var í raun stöð-
ugt undir áhrifum
þangað til ég varð
þrítugur.
Undirbúnir fyrir lífið Þórarinn segir að Vin sé hugsað
sem hæg og róleg endurkoma inn í þjóðfélagið.
Var heimilislaus Maðurinn lifði á sölu fíkni-
efna og bjó í raun hvergi. Hann var yfirleitt með
efni á sér sem auðveldaði honum að fá gistingu.
(Myndin tengist fréttinni ekki beint.)