Dagblaðið Vísir - DV - 20.05.2011, Blaðsíða 20

20 | Fréttir 20.–22. maí 2011 Helgarblað
3. september 1988
n Tvítugur piltur réð 25 ára gamalli konu
bana á heimili hennar í Kópavogi á með-
an 7 ára gamall sonur konunnar svaf í
sama herbergi. Konan lést af völdum
hnífsstungu en maðurinn stakk hana
nokkrum sinnum í kviðinn. Pilturinn
hafði ekki komið við sögu lögreglunnar
áður en hann framdi morðið. Maðurinn
hafði hitt konuna á skemmtistað í
Reykjavík og var hann ölvaður þegar
hann framdi verknaðinn. Maðurinn
tók konuna kverkataki, sló hana með
krepptum hnefa og lagði þrívegis til
hennar meðvitundarlausrar með hnífi.
Maðurinn sagðist hafa sturlast en hann
reyndi sjálfsvíg eftir að hafa framið
verknaðinn. Við ákvörðun refsingar
tók dómarinn tillit til þess að ákærði
sagði sjálfur til brots síns skömmu eftir
verknaðinn, ungs aldurs hans og þess
að hann hafði ekki áður orðið uppvís að
refsiverðu atferli af neinu tagi. Maðurinn
var dæmdur í 14 ára fangelsi.
16 morð á 30 árum
10. janúar 1988
n Karlmaður svipti 27 ára eiginkonu sína
lífi á heimili þeirra í risíbúð á Klapparstíg
11 í Reykjavík. Hann misþyrmdi henni með
spörkum í andlit og höfuð og vafði síðan
köðlum um hálsinn á henni þannig að hún
kafnaði. Morðinginn ætlaði að láta líta út
fyrir að konan hefði framið sjálfsmorð en
sannleikurinn kom í ljós eftir að líkið var
rannsakað. Maðurinn var dæmdur í 10 ára
fangelsi.
6. maí 1986
n Karlmaður réð eiginkonu sinni bana á
heimili þeirra eftir að hann batt hana niður
til að koma í veg fyrir að hún færi út að
kaupa fíkniefni til eigin nota. Þegar nokkur
stund hafði liðið frá því að maðurinn batt
konuna niður gáði hann að henni og sá
þá að hún var meðvitundarlaus. Fór hann
þá umsvifalaust með konuna á spítala
þar sem hún var úrskurðuð látin. Í dómi
Hæstaréttar var litið til þess að ósannað
væri að maðurinn hafi af yfirlögðu ráði
banað konunni þó að honum hefði átt að
vera það ljóst að svo gæti farið. Var það
metið manninum til refsilækkunar. Mað-
urinn var dæmdur í 5 ára fangelsi.
31. janúar 1984
n Karlmaður varð unnustu sinni að
bana á heimili hennar með því að binda
trefil utan um háls hennar og þrengja að
þannig að hún gat ekki andað. Maðurinn
hélt takinu á treflinum þangað til konan
missti meðvitund og hann varð þess
áskynja að hún væri látin. Maðurinn
gerði sjálfur lögreglunni viðvart. Mað-
urinn var nær óviðræðuhæfur af ölvun
þegar lögreglan kom á staðinn. Maðurinn
viðurkenndi strax fyrir lögreglunni að
hafa kyrkt unnustu sína með trefli. Talið
er að maðurinn hafi banað konunni vegna
afbrýðisemi en hann taldi hana hafa
verið með öðrum manni. Maðurinn var
dæmdur í 6 ára fangelsi.
13. september 1986
n Hreyfihömluð kona var myrt af
karlmanni í íbúð konunnar í Hátúni 12
í Reykjavík. Maðurinn felldi konuna og
barði höfði hennar ítrekað í gólfið og
ætlaði sér að nauðga henni. Maðurinn
hætti við nauðgunina en skildi konuna
eftir líflitla á gólfinu. Áverkar konunnar
drógu hana til dauða. Konan fannst
um hálfum sólarhring síðar. Litið
var til þess í dómnum að ekki þótti
sannað að maðurinn hefði ætlað að
verða konunni að bana. Maðurinn var
dæmdur í 8 ára fangelsi.
„Þetta er skelfilegt, hræðilegt og
sorglegt. Eitthvað sem ég þarf að
lifa með,“ segir maður sem varð átt-
ræðri konu að bana í Espigerði í
Kópavogi. Hann iðrast gjörða sinna.
Á sínum tíma sagði hann lög-
reglu að hann hefði viljað drepa
einhvern til að hafa ástæðu fyrir
vanlíðan sinni sem stafaði af lang-
vinnri eiturlyfjaneyslu. Tilviljun réð
því að maðurinn varð þessari konu
að bana. Maðurinn var dæmdur í 16
ára fangelsi en eftir að hann losnaði
úr fangelsi hefur hann reynt að bæta
fyrir brot sín. „Ég vil bæta fyrir brot
mín og ekki aðeins með því að sitja
af mér fangelsisdóm. Það er mín að-
ferð til að lifa í sátt við sjálfan mig og
sýna þakklæti.“
Faldi hnífinn á stöðinni
Aðspurður segir maðurinn að hann
hafi ekki lagt hendur á konur áður
en hann varð konunni að bana.
„Nei, það hafði ég aldrei gert.“ Hann
hefur hins vegar verið dæmdur fyr-
ir líkamsárás á ungan pilt. Hann fór
heldur ekki inn í íbúð konunnar
með þann ásetning að verða henni
að bana. „Ég var í þannig ástandi að
ég hefði ekki einu sinni getað tek-
ið ákvörðun um að fara í skó,“ segir
maðurinn. Fyrir dómi sagðist hann
hafa neytt eiturlyfja í miklu magni
samfleytt í átta daga fyrir morðið.
Daginn sem hann framdi verknað-
inn hafði hann neytt kókaíns, am-
fetamíns og e-taflna. Þá hafði hann
ekkert sofið í tvo til þrjá sólarhringa
fyrir morðið en hann hafði neytt
mogadon og diazepam.
Maðurinn var handtekinn á
heimili móður sinnar daginn eft-
ir að hafa ráðið konunni bana.
Hann viðurkenndi brot sín ský-
laust og vísaði lögreglu á hnífinn
sem hann notaði til að myrða kon-
una en þegar hann var færður til
yfirheyrslu á lögreglustöðinni á
Hverfisgötu faldi hann hnífinn á
milli loftplatna á salerni lögreglu-
stöðvarinnar.
Mætti morðingja ömmu sinnar
Fórnarlamb mannsins var móðir
Gunnars Þorsteinssonar í Kross-
inum. Sigurbjörg, dóttir Gunn-
ars, sagði frá þessari reynslu í
viðtali við DV á dögunum. Hún
lýsti því meðal annars þegar hún
mætti morðingja ömmu sinnar
fyrir nokkrum vikum. Það var á
samkomu í Krossinum. Maður-
inn gerði ekki boð á undan sér en
kom til þess að láta fjölskylduna
vita af því að hann hefði náð bata
og votta þeim virðingu sína. „Mér
brá,“ sagði Sigurbjörg: „Ég átti ekki
von á honum þannig að það var
óþægilegt. En af því að ég er búin
að fyrirgefa honum hafði það ekki
mjög djúpstæð áhrif á mig. Ég
fylgdist samt svolítið með honum,
hann var þarna með vinkonu sinni
og sat á næstfremsta bekk.“ Pabbi
hennar var með predikun um hat-
ur og fór meðal annars inn á það
hvað orkan sem felst í hatrinu er
eyðileggjandi. Í erindi sínu gerði
hann söfnuðinum einnig grein
fyrir manninum, hver hann væri
og hvað hann hefði gert.
„Þetta var svo mikil geðveiki“
Ekkert hefur reynst Sigurbjörgu
jafn erfitt og að takast á við þetta
áfall og var hún í mörg ár að jafna
sig. Enda var hún skírð í höfuð-
ið á ömmu sinni og mjög náin
henni. Þetta gerðist þremur mán-
uðum eftir að Sigurbjörg gekk í
hjónaband og hún var enn á ham-
ingjuskýi þegar hún fékk símtalið
þar sem henni var greint frá voða-
verkinu. „Ég mun aldrei geta lýst
því hvernig það var þegar amma
var myrt. Þetta var einn versti
dagurinn í lífi mínu, gjörsamlega
hræðilegt. Ég var bara í taugaáfalli,
viti mínu fjær af hræðslu. Óttinn
sat lengi í mér.
Ég átti líka erfitt með að trúa því
sem gerðist því þetta var svo mikil
geðveiki.“
 adalsteinn@dv.is
n „Eitthvað sem ég þarf að lifa með“ n „Einn versti dagurinn í lífi
mínu,“ segir barnabarn fórnarlambsins n Mætti morðingjanum
„Ég vil bæta fyrir
brot mín og ekki
aðeins með því að sitja
af mér fangelsisdóm.
Iðrast heitt: „Ég vil
bæta fyrir brot mín“
13 konur flúðu ofbeldi
í síðustu viku
Fleiri konur leituðu sér hjálpar í
síðustu viku vegna ofbeldis. Þrett-
án konur leituðu til Kvennaat-
hvarfsins í síðustu viku samkvæmt
Sigþrúði Guðmundsdóttur, fram-
kvæmdastýru athvarfsins. Á bilinu
350 til 400 konur leituðu svo til
slysadeildar Landspítalans með
líkamlega áverka. Það eru þó tölur
yfir allar heimsóknir kvenna á spít-
alann vegna alls kyns atvika og ekki
var hægt að rýna nánar í þær tölur.
Þá var ekki heldur hægt að fá upp-
lýsingar frá lögreglunni um það
hve margar konur leituðu þangað
í síðustu viku vegna ofbeldis. Eins
má gera ráð fyrir því að stór hluti
þeirra kvenna sem urðu fyrir árás-
um í síðustu viku hafi ekki leitað
sér hjálpar.
Sigþrúður segir að konum sem
leita til athvarfsins hafi fjölgað
á milli ára en að ekki sé hægt að
segja til um hvort það sé vegna
aukins ofbeldis gegn konum eða
hvort einfaldlega stærri hluti þeirra
kvenna sem verði fyrir ofbeldi leiti
sér hjálpar. „Við sjáum ekki nema
lítinn hluta brotaþola á hverju ári
og þegar aðsókn eykst eins og und-
anfarin ár vitum við ekki hvort það
sé út af því að þeir séu fleiri eða því
að við sjáum stærri hluta af þeim,“
segir Sigþrúður.
Hún hefur ekki tilfinningu fyr-
ir því hvort líkamlegt ofbeldi gegn
konum sé að verða grófara en seg-
ir að þær konur sem leiti til at-
hvarfsins hafi í mörgum tilfellum
orðið fyrir alvarlegum líkamsárás-
um. „Konur eru í auknum mæli að
koma vegna líkamlegs ofbeldis og
oftar með áverka þegar þær koma,“
segir hún.
Grófar árásir gegn konum
„Við sjáum gróft líkamlegt ofbeldi
og heyrum sögur af grófu líkam-
legu ofbeldi en það hafa starfskon-
ur Kvennaathvarfsins gert allt frá
upphafi athvarfsins,“ segir Sigþrúð-
ur. Hún segir að reglulega komi
upp mál þar sem konur hafa verið
teknar kverkataki líkt og í málun-
um tveimur sem fóru hátt í síðustu
viku þótt lítið hlutfall kvennanna
sem leiti til athvarfsins hafi þá
reynslu. „Við spyrjum ekki hvers
konar líkamlegu ofbeldi hafi verið
beitt,“ segir Sigþrúður. „En vissu-
lega heyrum við sögur af árásum
sem eru mjög grófar, þar sem þeir
taka þær kverkataki, beita skot-
vopni, eða hóta því, eða eggvopni.
Það gerist en í miklum minnihluta
tilfella.“
Konurnar velja það sjálfar hvort
þær segja starfskonu Kvennaat-
hvarfsins frá því ofbeldi sem þær
voru beittar en aðeins hluti þeirra
kemur strax í kjölfar árásanna.
„Þegar konur koma inn með áverka
eru það oftast mar eða kúlur á
höfði, rispur og skrámur. Svo fáum
við líka konur sem eru með áverka
á hálsi, stungusár eða áverka eftir
að höfði þeirra var ítrekað barið við
vegg,“ segir Sigþrúður sem segir að
starfskonur athvarfsins taki ítrekað
á móti konum sem hafa orðið fyrir
grófum árásum.
„Konur eru í aukn-
um mæli að koma
vegna líkamlegs ofbeldis
og oftar með áverka þeg-
ar þær koma.
Oftar leitað til Kvennaathvarfsins
Sigþrúður Jónsdóttir framkvæmdastýra
segir 13 konur hafi leitað til athvarfsins í
síðustu viku. Mynd RóbERt REynissOn
Mikið ofbeldi Tiltölulega fáum konum er ráðinn bani en stór hluti kvenna verður fyrir ofbeldi.