Dagblaðið Vísir - DV - 18.05.2012, Blaðsíða 18

Ísland miðdepill
siglingaleiðanna
E
gill Þór Níelsson hefur
síðustu mánuði verið
gistifræði maður við Heim-
skautastofnun Kína í
Sjanghæ. Hann vinnur nú
að verkefni sem skiptist í pólitísk-
an og efnahagslegan hluta og auk
þess almennt alþjóðlegt samstarf
um norðurslóðir. Áhersla er lögð á
hvernig Kína geti átt samskipti við
og unnið með norðurslóðaríkjun-
um átta út frá forsendum þeirra því
Kína er auðvitað ekki norðurslóða-
ríki.
„Verkefnið snýr að öllu svæðinu í
heild og er Ísland bara einn liður af
því,“ segir Egill.
Rannsóknareðlis
Egill segir markmið Kínverja hvað
varðar heimskautasvæðið vera fyrst
og fremst rannsóknarlegs eðlis.
„Þeir vilja skilja þetta svæði en
miklar umhverfisbreytingar hafa
áhrif á alla jörðina sem eru með-
al annars mjög sjáanlegar á heim-
skautasvæðinu. Svo eru það líka
pólitískir þættir en það skiptir auð-
vitað máli hvað er að gerast á þessu
svæði ekki síst vegna efnahagslegra
tækifæra sem gætu aukist með ár-
unum. Þá skiptir auðvitað máli að
Kínverjar geti verið í samstarfi við
þjóðirnar sem ráða yfir þessu svæði
og að þeir geti átt eðlileg viðskipti
við þær til að byggja upp orku- og
fæðuöryggi fyrir framtíðina.“
Mögulegar siglingaleiðir
Egill Þór segir Kína geta þess vegna
átt samstarf varðandi mögulegar
siglingaleiðir í framtíðinni sem sé
meira langtímaverkefni.
Möguleikar á nýtingu norðaustur-
siglingaleiðarinnar svokölluðu fyrir
norðan strendur Síberíu aukast með
minnkandi hafís í norðurhöfum en
miðað við núverandi leið í gegnum
Malakkasund og Súezskurðinn myndi
norðaustur leiðin stytta siglingaleið
skipa frá Sjanghæ til Hamborgar um
40 prósent.
„Aukið aðgengi norðaustur-
leiðarinnar eitt og sér breytir litlu
um stöðu Íslands sem mögulegrar
umskipunarhafnar en verði þró-
unin hins vegar áfram á þann veg
sem horfir að heimskautasvæðið
verði „íslaust“ gæti það aukið hag-
kvæmni fyrir siglingar um norð-
vesturleiðina, beint yfir norðurpól-
inn og þvert um norðurslóðir. Ef svo
verður mun Ísland verða miðdepill
siglingaleiðanna og þessu hafa kín-
verskir aðilar áttað sig á. Kínverjar
gætu reynst sterkir bandamenn í
þeirri uppbyggingu ef Íslendingar
myndu verða eftirlitsaðili fyrir
siglingar um heimskautasvæðið í
framtíðinni.“
Varðandi áherslu Kínverja hvað
varðar Norðurskautsráðið segir Eg-
ill Þór: „Það sem Kínverjar eru að
gera með Norðurskautsráðinu er
mjög opinskátt og þeir sækja um
áheyrnaraðild og fara eftir reglum
sem settar eru hjá norðurskauts-
ríkjunum. Það skiptir máli að allt
fari fram á þeim forsendum og það
virðist ekki vera ástæða til að ala á
neinu öðru.“
18 Fréttir 18.–20. maí 2012 Helgarblað
Svava Jónsdóttir
blaðamaður skrifar ritstjorn@dv.is
„Aukið
aðgengi
norðausturleiðar­
innar eitt og sér
breytir litlu um
stöðu Íslands
n Kínverjar gætu orðið bandamenn Íslendinga um siglingar um norðurheimskautið
Samstarf um norðurslóðir Egill Þór
hefur verið gistifræðimaður við Heim-
skautastofnun Kína undanfarið.
Siglingaleiðir um norðurheimskautið
Norðurpóllinn
n Norðvesturleiðin
n Norðausturleiðin
 Meðalstærð ísbreiðunnar
Rússland
Kanada
Alaska
Grænland
Ísland
N o
R ð
u R
h e
i m
s K
a u
t s
b a
u
G
u
R
k
o
R
t:
R
eu
te
R
S