Dagblaðið Vísir - DV - 18.06.2012, Blaðsíða 13

„Svo sem lýst er í héraðsdómi eiga ummælin rót sína að
rekja til erja sem átt hafa sér stað undanfarin ár milli nágranna
við Aratún 34 og Aratún 36 í Garðabæ, en stefnda er búsett
í fyrrgreinda húsinu. Samkvæmt gögnum málsins hefur verið
töluvert fjallað um deilur þessar á netinu og í fjölmiðlum. Um-
mælin lúta einkum að ámælisverðri hegðan stefndu og eigin-
manns hennar, annars vegar gagnvart núverandi nágrönnum
sínum og hins vegar fyrrum nágrönnum þeirra á árum áður. Þá
varða sum ummælanna ætlaða háttsemi stefndu, eiginmanns
hennar og sonar þeirra gagnvart öryggisverði í verslun 11. apr-
íl 2009.
Með héraðsdómi voru 13 af þessum ummælum dæmd
ómerk, en þau eru greind í þremur kröfuliðum eftir því
hvenær þau birtust í dagblaðinu.
Ummæli í grein 17. september 2010:
A 1. „Margdæmd Aratúnshjón.“
B 1. „... og kona hans Margrét Lilja Guðmundsdóttir, sem
búsett eru í Aratúni í Garðabæ og sökuð hafa verið um gróft
ofbeldi gegn nágrönnum sínum, voru árin 1978 og 1987
dæmd fyrir líkamsárásir.“
C 1. „Hjónin eru með nokkurn feril ákærumála á bakinu.“
D 1. „Fyrr í sumar voru Sigurður, Margrét og börn þeirra
sökuð um að hafa ráðist á Brynju Arnardóttur Scheving, mann
hennar Karl Jóhann Guðsteinsson og ungabarn þeirra við
heimili þeirra í Aratúni.“
F 1. „Auk þessarar árásar kærði konan þau hjón fyrir að
hafa hellt lími yfir bifreið hennar.“
G 1. „Tildrög málsins voru þau að hjónin sátu fyrir konunni
og kipptu henni inn í íbúð sína og fóru með inn í baðherbergi
þar sem þau köstuðu henni ofan í baðker, sprautuðu köldu
vatni á hana, börðu og misþyrmdu kynferðislega.“
I 1. „Hjónin eru með nokkurn feril kæru- og dóms-
mála á bakinu en í dómsskjölum sem DV hefur undir hönd-
um kemur fram að 5. maí 1978 hafi þau bæði greitt sektir
fyrir að ganga í skrokk á manni á Klúbbnum 28. ágúst árið
1977.“
L 1. „Samkvæmt öruggum heimildum DV liggur nú inni
kæra hjá ríkissaksóknara vegna ásakana um árás þeirra
hjóna og sonar þeirra á öryggisvörð í Fjarðarkaupum ...“
M 1. „Í kjölfarið hófst atburðarás sem leiddi til þess að
hann kærði þau til lögreglu fyrir grófa líkamsárás.“
Ummæli í grein 20. september 2010:
A 2. „Eins og fram kom í helgarblaði DV eiga Aratúnshjón-
in, Sigurður Stefánsson og Margrét Lilja Guðmundsdóttir, sér
sögu ofbeldisverka og ofsókna.“
Ummæli í grein 24. september 2010:
A 3. „... eftir að hafa í tvígang orðið fyrir aðkasti og ofbeldi
af hálfu Aratúnshjónanna svokölluðu, þeirra Sigurðar Stefáns-
sonar og konu hans Margrétar Lilju Guðmundsdóttur.“
B 3. „Hjónin eru með nokkurn feril ákærumála á bakinu ...“
C 3. „Aratúnshjónin ... eiga sér langa sögu ákærumála ...“
Með vísan til forsendna héraðsdóms verður fallist á niður-
stöðu hans um ómerkingu ummæla í stafliðum A 1, B 1, C 1, D
1, I 1, A 2, A 3, B 3 og C 3.
Ummælin í liðum F 1 og G 1 eru tekin úr grein er birtist í
dagblaðinu Tímanum á árinu 1987. Fram er komið að þegar
áfrýjandi ritaði grein sína 17. september 2010 hafði hann und-
ir höndum dóm sakadóms Reykjavíkur frá árinu 1989 og var
niðurstaða dómsins ekki í samræmi við ummælin. Samkvæmt
því gat áfrýjandi ekki verið í góðri trú um sannleiksgildi þeirra
ummæla sem hann birti í grein sinni um málefnið. Verður því
staðfest niðurstaða héraðsdóms um ómerkingu þeirra.
Með dómi Héraðsdóms Reykjaness 10. maí 2011 var eig-
inmaður stefndu dæmdur í 45 daga fangelsi og sonur hennar
í 30 daga fangelsi fyrir líkamsárás 11. apríl 2009 samkvæmt 1.
mgr. 217. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Var refsing
þeirra bundin almennu skilorði. Samkvæmt dóminum voru
málsatvik þau að öryggisvörður í Fjarðarkaupum hugðist hafa
tal af stefndu vegna þess að hann taldi hana hafa tekið vörur
úr versluninni ófrjálsri hendi. Skipti þá engum togum að eigin-
maður stefndu og sonur réðust á öryggisvörðinn, jafnframt því
sem sá fyrrnefndi réðist gegn öðrum manni er hugðist koma
öryggisverðinum til hjálpar. Umþrætt ummæli í liðum L 1 og
M 1 lúta að fullyrðingu áfrýjanda um að öryggisvörðurinn hafi
kært stefndu til lögreglu fyrir aðild að líkamsárásinni. Stefnda
var hvorki yfirheyrð sem grunuð hjá lögreglu né ákærð vegna
þessa. Við meðferð málsins í héraði var bókað í þingbók að
af hálfu stefndu væri ekki vefengt að í umræddri blaðagrein
áfrýjanda væri rétt haft eftir öryggisverðinum um efni kæru
hans. Þá lýsti lögmaður stefndu því jafnframt yfir fyrir Hæsta-
rétti að ekki væri andmælt staðhæfingu áfrýjanda um að ör-
yggisvörðurinn hafi kært stefndu til lögreglu fyrir líkamsárás.
Samkvæmt þessu og að virtum aðdraganda áðurnefnds saka-
máls verður áfrýjandi sýknaður af kröfu stefndu um ómerk-
ingu ummæla í liðum L 1 og M 1.
Fallist er á kröfu stefndu um birtingu forsendna og niður-
stöðu þessa dóms. Skal sú birting vera í síðasta lagi í öðru tölu-
blaði DV sem kemur út eftir uppsögu dómsins, sbr. 2. mgr. 22.
gr. laga nr. 57/1956, sem var í gildi er umræddar greinar birtu-
st í blaðinu.
Framangreind ummæli sem ómerkt verða eru til þess fallin
að valda þeim miska sem fyrir þeim verður, sbr. b. lið 1. mgr.
26. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993. Verða miskabætur ákveðn-
ar 300.000 krónur með dráttarvöxtum eins og í dómsorði
greinir.
Eftir þessum úrslitum verður áfrýjandi dæmdur til að
greiða stefndu málskostnað í héraði og fyrir Hæstarétti eins og
í dómsorði greinir.
Dómsorð:
Framangreind ummæli í kröfuliðum A 1, B 1, C 1, D 1, F 1, G 1,
I 1, A 2, A 3, B 3 og C 3 skulu vera ómerk.
Birta skal forsendur og niðurstöður þessa dóms í síðasta
lagi í öðru tölublaði DV, sem út kemur eftir uppsögu dómsins.
Áfrýjandi, Jón Bjarki Magnússon, greiði stefndu, Margréti
Lilju Guðmundsdóttur, 300.000 krónur með dráttarvöxtum
samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og verð-
tryggingu frá 28. nóvember 2010 til greiðsludags.
Áfrýjandi greiði stefndu samtals 800.000 krónur í
málskostnað í héraði og fyrir Hæstarétti.“
Að beiðni
Hæstaréttar
Blaðamaður DV, Jón Bjarki Magnússon, ljóðskáld og smali, var
dæmdur fyrir meiðyrði í Hæstarétti Íslands í svokölluðu Aratúnsmáli
á fimmtudaginn í síðustu viku. Í dómi Hæstaréttar var meðal annars
kveðið á um að forsendur og niðurstöður dómsins skyldu birtar í DV.
Þessi hluti dómsins er birtur hér að neðan.