Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.2011, Blaðsíða 14

Þ
að skiptir minni börnin
mestu máli að hafa töskuna
ekki of stóra. Hún á að ná
frá öxl og niður að mjaðm-
abeini. Það skiptir mjög
miklu máli að taskan sitji rétt á bak-
inu,“ segir Björg Jónína Gunnarsdóttir
iðjuþjálfi. Hún situr í stjórn fræðslu-
og kynningarnefndar Iðjuþjálfafélags
Íslands.
Björg segir alltof algengt að sjá
börn með skólatöskur sem passi
þeim alls ekki. Þær séu oft alltof stór-
ar og sláist þá á rassinn á börnunum
í stað þess að sitja kyrrar við bakið.
„Svo eru algengar þessar linu töskur
sem hanga bara á pakinu eins og pok-
ar. Töskur sem hafa hvorki hart bak né
harðan botn veita engan stuðning við
bakið. Það er mjög slæmt,“ segir hún.
Björg hvetur foreldra til að taka
börnin með í verslanir þegar velja
á skólatösku. Mikilvægt sé að máta
töskurnar og prófa þær gaumgæfilega
áður en þær eru keyptar. „Það þarf að
prófa allar ólar og sjá hvort hún situr
eðlilega á bakinu. Taskan á ekki að
sveiflast til á bakinu,“ segir hún.
Börn með bakverki
Á heimsíðu Iðjuþjálfafélags Íslands,
idju.sigl.is, er að finna greinargóðar
leiðbeiningar um það hvernig best
sé að velja skólatöskur fyrir barn.
Hluta þeirra upplýsinga má finna
hér á síðunni. Björg segist hafa heyrt
um mörg dæmi þess að börn glími
við stoðkerfisvandamál, til dæmis
bakverki, sem rekja megi til þess að
þau beri of þungar skólatöskur eða
sitji vitlaust í stólunum í skólunum.
„Þetta er erfiðara við að eiga eftir því
sem börnin eldast því þá fer útlitið að
skipta meira máli. Það þykir til dæm-
is mjög flott að bera bakpoka á ann-
arri öxlinni, þó það sé ekki það sem
við iðjuþjálfar mælum með,“ segir
hún.
Til að sporna við þessu og kenna
börnum og foreldrum að vera með-
vituð um þessa hluti hefur Iðju-
þjálfafélag Íslands undanfarin ár
staðið fyrir svokölluðum Skólatösku-
dögum um allt land. Þá fara iðju-
þjálfar í skólana og ræða við börnin
um líkamsbeitingu og praktísk atriði
eins og skólatöskur. Björg bendir á
að Skólatöskudagarnir í ár fari fram
26. til 30. september og reynt verði að
heimsækja flesta skóla.
Skólataska var 8 kíló
Eins og áður segir þekkir Björg
mörg dæmi þess að krakkar beri
töskur sem séu allt of þungar eða
passi þeim ekki. Iðjuþjálfar hafa
gert þyngdarmælingar á börnum og
töskum á skóladögum en þær mæl-
ingar hafa leitt í ljós að töskurnar
séu í mörgum tilvikum of þungar.
Þumalputtareglan er sú að þyngd á
skólatösku á ekki að vera meiri en
10 prósent af þyngd barns miðað
við BMI stuðul barnanna.* Burðar-
getan er með öðrum orðum reiknuð
miðað við að barnið sé í kjörþyngd.
Þannig á skólataska barns í kjör-
þyngd sem er 30 kíló ekki að vega
meira en 3 kíló. Mælingar iðjuþjálf-
anna í fyrra, hjá nemendum í 10.
bekk leiddi í ljós að léttasta taskan
var 3 kíló en sú þyngsta 8 kíló. Björg
segir allt of algengt að börn í efri
bekkjum grunnskóla hafi alltaf all-
ar skólabækurnar í töskunni, jafnvel
þótt þeirra gerist ekki þörf nema fáa
daga í viku. Í fyrstu bekkjum grunn-
skóla séu flest námsgögnin geymd í
skólanum, sem betur fer. Hún hvet-
ur foreldra til að veita unglingun-
um aðhald þegar kemur að þessum
málum.
Þurfa ekki að kosta mikið
Skólatöskur eru til í öllum stærð-
um og gerðum. Eins og athugun DV
leiddi í ljós er verðið á þeim mjög
misjafnt. Björg segist sjálf hafa kom-
ist að því að hægt sé að fá góðar
töskur, sem styðja vel við bakið, á
mjög hagstæðu verði. Verð og gæði
fari ekki endilega saman. Þannig
hafi hún til dæmis rekist á ódýrar
en góðar töskur í Office1 og Bón-
us. „Fólk hefur misjafnlega mikið á
milli handanna en þegar ein skóla-
taska er farin að kosta 12 til 15 þús-
und þá er það algjört rugl,“ segir
hún og bætir við að margir eigi tvö
eða þrjú börn. Þá fari kostnaðurinn
fram úr hófi.
Spurð hvernig best sé að bera sig
að við val á tösku segir Björg: „Eitt
af því sem maður þarf að passa er
að velja tösku með axlaböndum
sem eru bæði breið og vel bólstruð.
Í öxlunum og hálsinum eru mikil-
vægar taugar og æðar sem þarf að
gæta að. Svo er mjög mikilvægt að
geta smellt ól yfir mittið. Það veit-
ir svo mikinn stuðning,“ segir hún.
Hún ítrekar einnig að mikilvægt sé
að máta töskurnar vel áður en þær
eru keyptar. Of algengt sé að of stór-
ar töskur verði fyrir valinu.
Spurð hvort henni finnist fræðsla
í verslunum sem selja skólatöskur
vera fullnægjandi segir Björg að svo
sé alls ekki. „En ég veit að til dæm-
is Penninn hefur auglýst að þeir hafi
iðjuþjálfa í vinnu til að ráðleggja
fólki við val á skólatöskum. Það er
til fyrirmyndar,“ segir hún og hvet-
ur foreldra til að lesa sér til um þessi
mál áður en taska sé valin. Mikil-
vægt sé að sækja þá fræðslu sem í
boði sé, til dæmis á vef iðjuþjálfa.
*BMI eða líkamsmassastuðull er
mælikvarði á þyngd eða massa
miðað við hæð. Hann er reiknaður
með því að deila þyngd einstaklings-
ins með líkamshæðinni í metrum í
öðru veldi.
Gott verð á mat-
seðli dagsins
n Lofið fær veitingastaðurinn Geysir
fyrir gott verð á matseðli dagsins. Við-
skiptavinir fóru saman í hádeginu og
fengu sér fiskrétt dagsins sem bragð-
aðist prýðilega. Bragðgóð sveppasúpa
fylgdi með á undan og kaffi eða
te á eftir. Þeir borguðu hvor
um sig 1.695 krónur sem verð-
ur að teljast vel sloppið á þess-
um síðustu og verstu.
Þjónustan var góð og
afgreiðslan á matnum
hröð, þó reyndar væri
ekki mikið að gera.
Ónýtt blómkál
n Viðskiptavinur Kvosarinnar, við Ing-
ólfstorg, keypti sér tilbúinn græn-
metisbakka á rúmlega 400 krónur á
þriðjudaginn. Uppistaðan í bakk-
anum var spergilkál og blómkál en
í honum voru einnig tómatar og
radísur. Viðskiptavinurinn borðaði
síðarnefnda grænmetið fyrst en tók
svo eftir því að blómkálið var gamalt
og ónýtt og hafði greinilega smitað
aðeins út frá sér í hitt
grænmetið. „Ég fékk í
magann eftir að hafa
borðað þetta og ég hef
grænmetisbakkann
grunaðan um að hafa
valdið því,“ sagði viðskiptavin-
urinn sem sá eftir því að hafa
ekki skilað bakkanum.
14 | Neytendur 17. ágúst 2011 Miðvikudagur
E
ld
sn
ey
ti Bensín Dísilolía
Algengt verð 232,7 kr. 232,7 kr.
Algengt verð 235,5 kr. 235,5 kr.
Höfuðborgarsv. 235,4 kr. 235,4 kr.
Algengt verð 235,7 kr. 235,7 kr.
Algengt verð 237,5 kr. 235,8 kr.
Melabraut 235,5 kr. 235,5 kr.
SENDIÐ LOF EÐA LAST Á NEYTENDUR@DV.IS
Lof&Last
Proderm-
sólarvörn
Í umfjöllun um sólarvörn í mánu-
dagsblaði DV var Proderm-sólarvörn
með styrkleikann 20 lýst á þannig veg
að um væri að ræða miðlungs sterka
vörn sem væri vatnsheld og án ilm-
efna. Framkvæmdastjóri Celsus ehf.,
umboðsaðila Proderm, vildi koma því
á framfæri að Proderm framleiðir sól-
arvörn með mismunandi strykleika
og fyrir mismunandi gerðir húðar. Á
heimasíðunni celsus.is kemur fram að
hægt sé að fá Proderm-sólarvörn frá
styrkleikanum 6 til 30 auk „After Sun“.
Að raða í
skólatösku
n Ekki er æskilegt að barn beri tösku
sem vegur meira en 10% af líkams-
þyngd. Það þýðir að ef barnið þitt vegur
40 kíló á það alls ekki að bera tösku
þyngri en 4 kíló.
n Setjið þyngstu hlutina sem næst baki
barnsins (við bak skólatöskunnar).
n Raðið í töskuna þannig að hlutir séu
stöðugir og renni ekki til í töskunni.
n Farið daglega yfir það sem barnið ber
með sér í skólann og hvað það ber heim.
Gætið þess að barnið beri einungis þá
hluti sem nauðsynlegir eru þann daginn.
n Þá daga sem skólataskan er yfir-
hlaðin getur barnið t.d. borið bækur eða
íþróttatöskuna í fanginu – það minnkar
álagið á bakið.
n Ef skólataskan er of þung, íhugið
að nota tösku á hjólum ef barnið sam-
þykkir.
n Veljið rétta stærð af skólatösku fyrir
bak barnsins sem hefur nægjanlegt
pláss fyrir nauðsynleg skólagögn.
Af vef Iðjuþjálfafélags Íslands
Veldu rétta
skólatösku
n Lykilatriði að taskan nái ekki niður á rass og barnið máti hana
n Iðjuþjálfi segir of stórar og of þungar skólatöskur algengar
Stilla þarf
skólatöskur
n Ávallt skal nota báðar axlarólarnar.
Að bera skólatöskuna á annarri öxlinni
getur valdið því að hryggsúlan sveigist
sem getur haft sársauka og óþægindi í
för með sér.
n Veljið tösku með vel bólstruðum
axlarólum. Í öxlum og hálsi eru margar
æðar og taugar. Ef of mikill þrýstingur er
á þessi svæði getur það valdið sársauka
og dofa í hálsi, handleggjum og
höndum.
n Stillið axlarólarnar þannig að taskan
liggi þétt við bak barnsins, án þess þó að
valda því óþægindum.
n Notið mittisólina ef taskan hefur
slíka. Mittisólin dreifir þunga töskunnar
jafnt á líkamann.
n Neðsti hluti töskunnar á að hvíla við
mjóbakið. Taskan á aldrei að ná lengra
en 10 cm niður fyrir mitti.
n Skólataskan ætti ekki að vera
breiðari en efri hluti baks til að hindra
ekki eðlilegar hreyfingar handleggja.
Af vef Iðjuþjálfafélags Íslands
Baldur Guðmundsson
blaðamaður skrifar baldur@dv.is
„Þyngd
tösku
á ekki að vera
meiri en 10
prósent af
þyngd barns.
Björg Jónína Gunnarsdóttir Hvetur
foreldra til að leita sér fræðslu og vanda
valið á skólatöskum.
Passar taskan barninu? Börn fá
síður bakverki ef töskurnar passa þeim.