Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.2013, Blaðsíða 6

6 Fréttir 22. júlí 2013 Mánudagur
É
g var smituð í rúmlega eitt ár án
þess að vita það og geta tekið
ábyrgð á því. Þetta er náttúru­
lega hættulegur smitsjúkdóm­
ur,“ segir 39 ára tveggja barna
móðir sem greindist með lifrarbólgu
C í febrúar árið 2011. Konunni var
þrátt fyrir það ekki greint frá veik­
indum sínum fyrr en um haustið
2012 eða hátt í tveimur árum eftir að
greiningin var gerð. Svo virðist sem
að um mistök hafi verið að ræða og
að farist hafi fyrir að koma upplýs­
ingum um veikindin til konunnar.
Smitsjúkdómalæknir segir að
gripið hafi verið til viðeigandi ráð­
stafana í kjölfarið. Mikilvægt sé að
sjúklingar sem þjáist af lifrarbólgu
fái læknisaðstoð sem og fræðslu um
sjúkdóminn.
Komst að veikindunum
fyrir tilviljun
Konan lagðist inn á móttökugeð­
deild fíknimeðferðar á Landspítal­
anum fyrir rúmur tveimur árum og
gekkst þá undir ýmis konar prófan­
ir. „Ég lagðist þarna inn í febrúar árið
2011 og það voru tekin öll þessi próf
en þegar það var gert var talað um
að maður þyrfti ekki að bera sig eft­
ir niðurstöðunum, maður yrði lát­
inn vita. Þannig að ég var bara róleg,
alveg þangað til ég byrja að veikjast
og fer í aðrar rannsóknir sem eru
tengdar gigtarsjúkdómi sem ég er
með. Þá kemur þetta upp.“
Hún segir farir sínar ekki sléttar af
samskiptum sínum við heilbrigðis­
starfsmenn. „Ég var sjálf heilbrigðis­
starfsmaður. Ég veit hvaða skyldum
maður hefur að gegna,“ segir kon­
an, sem kýs að koma ekki fram und­
ir nafni vegna fordóma í samfélaginu
gagnvart lifrarbólgusjúklingum. „Það
fylgir þessum sjúkdómi alveg rosa­
lega mikil skömm, og svona stimp­
ill. Ég hef rekist á veggi og höfnun og
niðurlægingu, mér líður eins og ég
eigi bara að skammast mín.“
Fær ekki meðferð strax
Konan segir heimilislækni sinn
hafa tjáð sér að honum hafi „láðst
að opna póst“ með upplýsingum úr
blóðprófunum hennar en ekki náð­
ist í hann við vinnslu fréttarinnar.
„Þetta er bara þannig að maður fær
einhverja greiningu og svo er maður
bara sendur heim. En hvað er í fram­
haldinu af þessu? Hvað er gert næst?
Hvað ber að varast?“
„Ég talaði við fólkið á Vogi og þeim
brá rosalega og bentu mér á land­
lækni, að ég ætti að kæra þetta,“ segir
konan og bætir við að til greina komi
að leggja slíka kæru fram.
Nú er málið hins vegar komið í
farveg á spítalanum og vonast hún til
að geta fengið meðferð við lifrarbólg­
unni sem allra fyrst. Henni hefur þó
verið tjáð að til þess þurfi hún að hafa
verið edrú í að minnsta kosti tvö ár.
Ekki eina tilfellið
„Auðvitað eiga sjúklingar að fá að
vita niðurstöður rannsókna sem
þeir eru látnir gangast undir. Það
er alveg klárt,“ segir Magnús Gott­
freðsson, smitsjúkdómalæknir á
Landspítalanum, sem tekið hefur
við máli konunnar. Hann vill ekki
tjá sig sérstaklega um hennar mál
en segir að almennt geti ýmsar
ástæður legið að baki því að upp­
lýsingar skili sér ekki til sjúklinga,
þetta sé langt í frá eina tilfellið.
„Kerfið er byggt þannig upp að
það er reynt að tryggja að upplýs­
ingarnar skili sér. En þetta er nátt­
úrulega gríðarlega mikið upplýs­
ingamagn og upplýsingaflæði svo
stundum tekst það ekki og fyrir því
geta verið ýmsar ástæður,“ segir
Magnús og tekur dæmi um nokkr­
ar mögulegar ástæður.
„Auðvitað getur það verið hand­
vömm í einhverjum tilvikum eða yfir­
sjón, það getur líka verið að það hafi
einfaldlega ekki tekist að ná í viðkom­
andi. Þess eru einnig dæmi að fólki sé
tjáð þetta en það kannist síðan ekki
við það svo það eru margar mögu­
legar skýringar á þessu.“
Meðferðin hentar ekki öllum
Þegar einstaklingar greinast með
lifrarbólgu C er fyrst reynt að kort­
leggja hve langvinn sýkingin er en
hluti sjúklinga nær bata af sjálfsdáð­
um. Fyrstu viðbrögð á spítalanum
eru þau að bjóða sjúklingnum viðtal
á göngudeild smitsjúkdóma þar sem
starfa sérhæfðir hjúkrunarfræðingar
og læknar. Þá eru einstakl ingar hafð­
ir í eftirliti og fylgst með stöðu mála,
en meðferð stendur ekki til boða í
öllum tilfellum.
„Það er mjög stór hluti þeirra
sem greinast með lifrarbólgu C sem
ekki fer í meðferð og er í raun og
veru í eftirliti um árabil án þess að
gripið sé til meðferðar,“ segir Magn­
ús og bætir við: „Það er einfald­
lega vegna þess að meðferðin hef­
ur hingað til ekki skilað nægilega
góðum árangri og hún hefur reynst
mörgum sjúklingum býsna erfið.
Ákvörðun um meðferð er því alltaf
einstaklingsbundin og taka þarf
tillit til mjög margra mismunandi
þátta í heilsufari sjúklingsins.“ n
Ólafur Kjaran Árnason
blaðamaður skrifar olafurk@dv.is
80 prósent fá
langvinna
lifrarbólgu
1 Veiran sem veldur lifrarbólgu C greindist fyrst árið 1989 en hún
smitast yfirleitt með blóðsmitun.
2 Aðalsmitleiðin er við notkun á óhreinum nálum og
sprautum en þó getur smit orðið við
samfarir.
3 Stór hluti þeirra, sem smitast af lifrarbólgu C, fá engin
augljós einkenni sjúkdómsins en um það
bil 80 prósent þeirra sem smitast fá
viðvarandi lifrarbólgu og eru smitandi
árum saman.
4 Hluti sjúklinga fær að endingu skorpulifur eða lifrar-
krabbamein að 20–30 árum liðnum.
5 Flestir sem sýkjast af lifrarbólgu C fá langvinna sýk-
ingu, sem ekki gengur yfir án meðferðar.
Til er meðferð við sjúkdómnum sem
dugar þó ekki í öllum tilfellum en hún
tekur marga mánuði og eru aukaverkan-
ir nokkuð algengar.
„Auðvitað eiga
sjúklingar að fá að
vita niðurstöður rann-
sókna sem þeir eru látnir
gangast undir. Það er
alveg klárt.
n Vissi ekki af veikindunum í tæp tvö ár n Fékk ekki niðurstöður úr blóðprófum
Ekki látin vita
af lifrarbólgu
Ýmsar ástæður Magnús Gottfreðsson
læknir segir ýmsar ástæður geta valdið
því að sjúk l ingi berist ekki niðurstöður úr
rannsóknum.
Smituð Fyrrum heilbrigð-
isstarfsmaður smitaðist af
lifrarbólgu C en var ekki greint
frá sjúkdómnum fyrir mistök.
Bílþjófur
gripinn
Nokkur erill var hjá lögreglunni
á höfuðborgarsvæðinu aðfara­
nótt sunnudags. Tilkynnt var um
innbrot í bifreiðar í einu hverfi
borgarinnar og var grunaður þjóf­
ur gripinn glóðvolgur að störf­
um í einni bifreiðinni. Hann var
handtekinn í kjölfarið og gistir nú
fangageymslu.
Þá voru að minnsta kosti þrír
ökumenn grunaðir um akstur
undir áhrifum áfengis eða annarra
vímuefna.
Neikvæð þróun
Íbúðalánasjóðs
Uppgreiðslur Íbúðalánasjóðs í
júní voru hærri en útlán sjóðsins
og er þetta níundi mánuðurinn
í röð sem það gerist. Samkvæmt
mánaðarlegu yfirliti Íbúðalána­
sjóðs voru samtals 960 milljónir
króna lánaðar til fasteignakaupa í
júní, en þar af voru 710 milljónir
vegna almennra lána. Uppgreiðsl­
ur viðskiptavina á lánum námu
hins vegar 1,1 milljarði króna.
FME gerir
ekki athuga-
semd
Fjármálaeftirlitið gerir ekki
athugasemd við úthlutun hluta­
bréfa til starfsmanna Landsbanka
Íslands, en greint var frá því í vik­
unni að hlutabréfum að andvirði
tæpra fimm milljarða króna verði
úthlutað til starfsmanna Lands­
bankans eftir samningi sem gerð­
ur var á milli íslenska ríkisins og
kröfuhafa bankans í lok árs 2009.
Unnur Gunnarsdóttir, forstjóri
eftirlitsins, segir úthlutunina ekki
falla undir reglur um kaupauka og
sé því ekki til skoðunar.