Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.2014, Blaðsíða 26

Vikublað 11.–13. febrúar 201426 Lífsstíll
Bolli sem
hlýjar höndum
Margir fá sér heita drykki þegar
þeim er kalt en með þessum
sniðuga bolla þá hitnar manni
ekki bara að innan við kaffi eða
te drykkjuna heldur hitar hann
hendurnar líka. Bollinn heitir
Toastymug og hendurnar passa
fullkomlega utan um hann. Boll-
inn er handgerður af leirlista-
mönnum í litla bænum Montelu-
po sem er nærri Flórens á Ítalíu.
Hægt er að fá hann í tveimur
litum, hvítu og grænu. Meðal
annars er hægt að kaupa bollann
á síðunni sabrinafossi.com.
Nýttu plássið
Er lítið pláss á baðherberginu
þínu? Þá er um að gera að nýta
allt það pláss sem er í boði. Eins
og sýnt er á meðfylgjandi mynd
þá getur verið afar sniðug lausn
að nýta líka skáphurðina á bað-
herbergisskápnum til þess að
geyma dót í. Með því að festa á
hurðina tvö lítil mál þá myndast
pláss fyrir tannbursta, tannkrem,
hárbursta eða annað smálegt.
Það sparar ekki bara plássið held-
ur sparar líka tíma við að leita að
hlutunum.
16 atriði sem benda til þess að þú sért A-manneskja
H
ún er bara svo mikil A-
manneskja.“
Við notum það í samræð-
um og upp á síðkastið virðist
það vera í tísku. Flest höfum
við einhverja hugmynd um hvað felst
í því en fæst okkar geta skilgreint það
nákvæmlega. Nú hafa blaðamenn
Huffington Post sett saman lista yfir
kosti og galla þeirra sem tilheyra hin-
um margumrædda „A-flokki“.
Sálfræðihugtakið „A-týpa“ kom
fyrst fram á sjónarsviðið árið 1950
þegar hjartasérfræðingurinn Meyer
Friedman rannsakaði tengsl hjarta-
sjúkdóma og persónuleika. Fried-
man komst að því að þeir einstak-
lingar sem líklegastir eru til að fá
hjartasjúkdóma eru einnig þeir sem,
að hans mati, voru kappgjarnir, óþol-
inmóðir og stressaðir. Hugtakið vakti
ekki athygli að ráði fyrr en árið 1974
þegar metsölubók Friedman, Type A
Behavior And Your Heart, kom út.
Í viðtali við Huffington Post
útskýrir sálfræðingurinn John
Schaubroeck að „A-týpa“ sé sam-
nefnari yfir ákveðna persónueigin-
leika frekar en stimpill eða aðgrein-
ing frá „B-týpu“. „Það er ekki eins og
einhver sé aðeins A-manneskja og
annar einungis B-manneskja en lík-
ur eru á að þú sért meira á A-rófinu
ef þú ert framtaksmaður, óþreyjufull-
ur og atorkumikill einstaklingur sem
ergist auðveldlega ef hindranir verða
á framvindu verkefna.“
Merki þess að þú sért örlítil (eða
mikil) A-týpa:
1 Þér finnst eins og þú
sért að deyja
inni í þér þegar
þú þarft að bíða
í röð A-manneskjur
pirra sig á öllu sem hægir á þeim –
og það er fátt verra í þeirra huga en
langar og hægfara raðir. „A-týpur eru
einstaklingar sem vilja koma hlutun-
um í verk og ergjast auðveldlega
þegar eitthvað stendur fyrir því að
þeir nái markmiðum sínum,“ segir
Schaubroeck.
2 Þér hefur verið lýst sem full-komnunarsinna, vinnualka
og einstaklingi sem skarar fram
úr Hegðun A-týpa minnir um margt
á hegðun framtakssamra fullkomn-
unarsinna og vinnualka sem allt eru
lýsingar á þeim sem ætla sér langt.
3 Þú nagar neglur eða gnístir tönnum A-týpur eru líklegri til
að tileinka sér stresstengda hegðun
eins og að naga neglur, gnísta tönn-
um og sýna eirðarleysi.
Þessi einkenni ná alla
leið aftur í rannsókn
Friedman sem tók
eftir því að þeir þátt-
takendur sem höfðu
fengið hjartaáfall voru
líklegir til að þrýsta nögl-
um sínum ofan í stóla sína. Slíkt tók
Friedman sem merki um uppnám.
4 Þú þolir ekki að eyða tíma til einskis Fastur í umferðinni?
Of löng bið á heilsugæslunni? Öll
óþarfa bið pirrar þig óstjórnlega
og það er fátt sem fer jafn mikið í
taugarnar á þér og þegar tími fer til
spillis.
5 Þú ert afar samviskusamur Þú verður stressaðri og
kvíðnari en aðrir en það er bara af
því að þér stendur ekki á sama. Þér
finnst mikil vægt að vera með hlutina
á hreinu í einu og öllu og vilt ganga
úr skugga um að öll verk klárist. Þú
manst eftir afmælisdögum allra,
pantar kökur og blóm og passar upp
á allir skemmti sér vel í veislunni.
6 Þú ert dálítill heimsenda-sinni Þú getur ekki annað en
haft áhyggjur af framtíðinni og dval-
ið við verstu mögulegu útkomuna af
öllum vandamálum.
7 Þú tekur fram í fyrir fólki Þú gerir þetta óvart og vilt vel
en þér finnst afskaplega erfitt að
bíða með að koma
meiningu þinni á
framfæri.
8 Þú átt erfitt með að sofna
á kvöldin A-týpur eiga til að dvelja
við vonbrigði og áhyggjur sem
getur orðið til þess að þær eiga erfitt
með að sofna á kvöldin. Ef þú ert
A-manneskja eru líkur á að vand-
ræðalegt atvik eða misgáfulegar
samræður verði til þess að heili þinn
spili atburðinn aftur og aftur þegar
þú leggur höfuðið á koddann um
kvöldið.
9 Fólk á erfitt með að halda í við þig – hvort sem það er í
samræðum eða í göngutúrnum
Samkvæmt Schaubroeck eru A-
týpur skilgreindar vegna atorku og
kappgirni sinnar. Þær elska að fara
hratt um og láta hlutina ganga hratt
og örugglega. Niðurstaðan verður
því oftar en ekki sú að þær eru að
flýta sér.
10 Þú eyðir meiri kröftum í vinnuna en sambandið
A-manneskjur eru
gjarnar á að einbeita
sér að mælanlegum
afrekum eins og
einkunnum eða
launahækkunum.
Þótt ástarsambandið
sé þér mikilvægt
áttu auðvelt með að gleyma þér í
vinnunni eða skólanum – á kostnað
alls annars í lífi þínu.
11 Afslöppun getur verið erfið Fyrir A-týpu, sem er drifin
áfram af tímamörkum og settum
takmörkum, getur frí hljómað eins
og eitthvað ónáttúrulegt – enda er
tíminn peningar. Til að komast í
raunverulega afslappað skap gætir
þú þurft að líta á afslöppun sem
markmið í sjálfri sér. Þá munt þú
örugglega leggja þig allan fram um
að hvíla þig.
12 Þú hefur ekki umburðarlyndi gagnvart vanhæfni A-týpum
var upphaflega lýst sem reiðum og
fjandsamlegum einstaklingum en
sálfræðingar hafa lengi deilt um
hvort fjandsemi sé hluti af jöfnunni,
ef marka má Schaubroeck. En allir
eru sammála um að A-týpur séu
kappsamir einstaklingar sem vinna
hörðum höndum að markmiðum
sínum sem gæti þýtt að þeir eiga
erfiðara með að sætta sig við þá sem
standa í þeirra vegi eða þá sem búa
ekki yfir sama drifkrafti.
13 Þú værir týndur án tossa-listans Schaubroeck segir
A-manneskjur þrífast á markmiðum
og á því að skipurleggja og plana.
Þess vegna eru tossalistar þeirra
bestu vinir. Þú elskar að strika yfir vel
unnin verk.
14 Þú flýtir þér að öllu í vinnunni A-týpur vilja að
allt sé unnið í gær þegar kemur að
vinnunni. Þessir einstaklingar eru
afar viðkvæmir fyrir tímanum og
besta leiðin til að fara í taugarnar á
þeim er að vinna lúshægt. Ef þú vilt
heilla A-týpu skaltu vinna á sama
hraða og hún.
15 Þú ert næmur fyrir stress Brautryðjendarannsókn Fried-
man skilgreindi A-týpur sem stress-
aða einstaklinga. Svona stressaðir
einstaklingar eru líklegri til að hafa
of háan blóðþrýsting og eru í meiri
áhættu þegar kemur að hjartasjúk-
dómum.
16 Þú lætur hlutina ganga Þrátt fyrir marga neikvæða eiginleika
í fari A-týpa eru þetta einstaklingar
sem ná markmiðum sínum. Margir
vinnuveitendur vilja A-manneskj-
ur í vinnu til sín af því að þeir vita
sem er að þeim er treystandi til að
koma hlutunum í verk, samkvæmt
Schaubroeck.
Ertu að drepast úr
samviskusemi?
Konur þurfa
meiri svefn
Samkvæmt nýrri rannsókn þurfa
konur meiri svefn en karlar. Rann-
sóknin var gerð á vegum The
Duke University í Norður-Karó-
línu í Bandaríkjunum og leiddi
í ljós að heili kvenna þarf meiri
tíma til að jafna sig eftir annríki
dagsins en heili karla. Rannsókn-
ir sýndu að þær konur sem sváfu
ekki nóg voru frekar þunglyndar
og fundu fyrir skapsveiflum. Karl-
menn sem fengu samsvarandi
langan svefn fundu hins vegar
ekki fyrir þessum einkennum.
Konurnar þurftu að meðaltali að
hvíla sig meira til þess að upplifa
ekki þessi einkenni.