Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.2013, Blaðsíða 23

Þetta verður
allt í lagi
Draumur minn að
sýna í Ráðhúsinu
Bradley Manning eftir að hann var dæmdur í 35 ára fangelsi fyrir að leka gögnum til WikiLeaks. – DV.isTeitur Atlason sýnir listaverkasafn sitt í Flatey. – DV.is
Um heimspeki hjartans
Spurningin
„Ógeðslega ósanngjarn“
Jana Maren Óskarsdóttir
25 ára verslunarstjóri
„Alveg fáránlegur, algjör steypa.
Hann var að gera skyldu sína“
Guðmundur Ingi Kristinsson
58 ára öryrki
„Fáránlegt að maðurinn sé
dæmdur fyrir að uppljóstra um
glæpi gegn mannkyninu“
Snorri Steinn Stefánsson
18 ára nemi
„Ég veit ekki hver þessi Manning er“
Claire Smith
24 ára nemi
„Dómurinn er alltof harður“
Alexia Panageatitus
20 ára nemi
Hvað finnst þér
um dóminn yfir
Bradley Manning?
1 „Litla dúllan ákvað að stelast í smá sopa“ Mynd af barni á brjósti
naktrar móður sinnar sem stendur á
höndum vakti athygli.
2 Tæp lega 200 MR-ingar komast ekki heim frá Krít Út-
skriftarnemar ósáttir við Heimsferðir
vegna bilunar í flugvél Primera Air.
3 Kynlífsferðir miðaldra kvenna Dómur Vals Gunnarssonar
um kvikmyndina Paradies: Liebe
4 Níu ára lést í trampólínslysi Vindstrengur feykti trampólíni tugi
metra með þeim afleiðingum að ung
stúlka lést.
5 Átt þú auka bók handa ungri ein stæðri móður? Drekaslóð vill
styðja við bakið á skjólstæðingi sínum
sem hyggst fara í nám.
6 Margrét Pála um 101: „Nokkuð ljóst að harðræði hefur verið
beitt“ Höfundur Hjallastefnunnar
við Morgunútvarp Rásar 2 um mál 101
leikskóla.
7 Undirgangast lýtaaðgerð til að fá varanlegt bros Ferðast til
Asíu til að láta framkvæma aðgerðina.
Mest lesið á DV.is
Vinstrimenn leggist á eitt
A
ð lifa í ótta og gremju er líklega
eitt af því sem allt fólk hefur
reynt. Eflaust má, á einfaldan en
jafnframt rökréttan hátt, halda
því fram, að gremja sé tengd fortíð og
að ótti sé byggður á framtíð. En þetta
leiðir þá hugann að núinu. Og ætti að
segja okkur það, að ef við erum sátt við
okkur sjálf í nútíð; ef við upplifum sátt
á því augnabliki sem er að líða akkúrat
núna, þá þurfum við hvorki að lifa við
gremju né ótta.
Já, þetta hljómar einsog þetta sé al-
veg skelfilega einfalt. Og það sem meira
er: Þetta er alveg skelfilega einfalt. Sáttin
við sjálfið er það eina sem til þarf. Og
þessi sátt byggist á kærleika, heimspeki
hjartans eða hverju því sem við getum
tengt því sem við leyfum okkur að kalla
æðri hugsun. En þessi æðri hugsun er
ekki annað en viðurkenning eða sátt;
þ.e.a.s. við sættum okkur við að til sé
eitthvað sem er betra en það sem við
höfum nú þegar kynnst.
Núna fer ég að komast að kjarna
málsins.
Það hismi sem hylur kjarna málsins,
er hugsun sem hefur afvegaleitt okkur
í áranna rás. Þessi fullyrðing er byggð
á þeirri staðreynd, að auðveldara er að
stjórna með ótta og gremju en með feg-
urð og friði. Vestræn menning hefur
byggt á gildum óttans og oftar en ekki
hefur það beinlínis verið stefna stjórn-
valda, að halda fólki í greipum óttans, í
stað þess að leyfa frelsi og fögrum hugs-
unum að ráða för. Kristin trú hefur alið
á ótta og túlkun annarra trúarbragða
hefur ávallt verið á þá lund, að vestrænir
stjórnarherrar hafa lagt þunga áherslu á
syndina og óttann; guðsótti, upptalning
synda og boðorð eða bannlisti hafa sett
sterkan svip á vestræna menningu.
Þá er ég að komast nær kjarnanum:
Ef við lifum í ótta og einblínum á synd
og böl. Og ef við leyfum t.d. fréttaflutn-
ingi af hörmungum að ráða heilsufari
okkar, þá er ekki mikið olnbogarými fyrir
fagra hugsun. En ef við skoðum dygðir á
degi hverjum og leyfum ljósi bjartsýni,
heiðarleika og góðvildar að ráða för, þá
skynjum við sátt.
Lausn frá gremju og ótta, felst
þannig í því, að skoða fögur gildi og lifa í
sátt við sjálfið.
Þetta segi ég ykkur í dag, vegna
þess að ég á þátt í listrænum viðburði
(tvennum tónleikum í Hörpu á Menn-
ingarnótt), ásamt þeim manni, Þorvaldi
Gylfasyni, sem allajafna er mér á vinstri
hönd hér í opnunni um helgar. Fram-
lag okkar Þorvaldar, nefnist Heimspeki
hjartans. Um er að ræða 17 sonnettur
eftir mig og með tónlist eftir Þorvald.
Flytjendur eru: Bergþór Pálsson, Garðar
Cortes, Selma Guðmundsdóttir, Júlía
Mogensen, Sigurður Flosason, Pétur
Grétarsson og Jón Elvar Hafsteinsson.
En Þórir Baldursson hefur útsett herleg-
heitin.
Allar fjalla sonnetturnar um heim-
spekinga eða heimspeki. Þær fjalla um
fagra hugsun, dygðir og fögur gildi. Og
jafnvel þótt sumir, ef ekki allir þeirra
manna sem þarna er ort um, séu um-
deildir, verð ég að lofa þá hugsun og þá
heimspeki hjartans sem þeir hafa gefið
heiminum. Fögur hugsun er nefnilega
laus við ótta og gremju; hún sýnir okkur
þá mynd af okkur sjálfum sem við þrá-
um helst að sjá.
Margur ætlar efsta stig
og innri mátt að finna;
að geta jafnvel sjálfan sig
séð með augum hinna.
Framkvæmdagleði Vegfarendur og íbúar við Hverfisgötu eru vafalítið orðnir langþreyttir á framkvæmdunum sem þar hafa staðið yfir í sumar. Þar er verið að skipta um lagnir.
Gatan verður væntanlega sem ný að framkvæmdum loknum. Mynd kristinn MagnússonMyndin
Umræða 23Helgarblað 23.–25. ágúst 2013
Vaxandi
vandamál
Kolbrún Baldursdóttir um Facebook-notkun barna. – DV
Skáldið skrifar
Kristján Hreinsson
Ú
rslit þingkosninganna sl. vor voru
okkur vinstrimönnum vonbrigði.
Ríkisstjórn Vinstri grænna og Sam-
fylkingar tók við stjórnartaumum
í febrúarbyrjun 2009 í kjölfar þess efna-
hags- og samfélagshruns sem dundi
yfir þjóðina með falli bankanna, þ.m.t.
Seðlabankans.
gjaldþroti forðað
Engum dylst að meginverkefni ríkis-
stjórnarinnar var að forða þjóðarbúinu
frá gjaldþroti og koma íslensku sam-
félagi á fætur á nýjan leik. Það tókst og
um það er varla deilt lengur. Vissulega
kostaði hrunið margvíslegar fórnir hjá
flestum fjölskyldum í landinu; kaup-
máttarrýrnun, aukið atvinnuleysi, hækk-
aðar skuldir, brostnar væntingar, allt
hlaut þetta að lenda á þjóðinni. En síð-
asta ríkisstjórn vann eins og kostur var
úr þeirri erfiðu stöðu og lagði grunn að
uppbyggingu til framtíðar og náði tök-
um á ríkisfjármálum, sem er forsenda
velferðar til framtíðar. Á fjölmörgum
öðrum sviðum náði ríkisstjórnin góðum
árangri, eins og t.d. í umhverfis- og jafn-
réttismálum.
Viljum við aftur 2007?
Það fór ekki fram hjá okkur sem vorum
í verkunum að margir voru óánægðir
með árangurinn á kjörtímabilinu, vildu
sjá skuldirnar lækka og afkomuna
batna hraðar. En þegar tekið er mið af
því gífur lega áfalli sem þjóðarbúið varð
fyrir, var varla við því að búast að allt
yrði sem fyrr á nokkrum árum. Og ekki
endilega víst að 2007-ástandið sé eftir-
sóknarvert – eða viljum við það? Líklega
er þetta þó ein helsta skýringin á því að
margir ákváðu í kjörklefanum að styðja
þá sem lofuðu hvað mestu. Það væri þá
allavega tilraunarinnar virði. Þess vegna
bætti Framsóknarflokkurinn við sig svo
miklu fylgi sem raun varð á. Loforð um
skuldaniðurfellingu (strax!) hljómuðu
vel í eyrum. Lítið bólar þó enn á efndum,
málin eru til skoðunar í nefndum. Og
kannanir sýna nú þegar þverrandi fylgi
ríkisstjórnarinnar og þá einkum Fram-
sóknarflokksins.
Leggjum ekki árar í bát
En þrátt fyrir úrslit kosninganna og
vonbrigði mega vinstrimenn ekki láta
deigan síga. Verkefnin eru hvarvetna.
Við munum að sjálfsögðu halda áfram
baráttu okkar fyrir réttlátu samfélagi,
jöfnuði og jafnrétti, umhverfisvernd og
sjálfbærri atvinnustefnu og hagsæld
í efnahags- og þjóðlífi. Forgangsmál
nýrrar ríkisstjórnar voru að létta byrð-
ar af þeim sem eru í bestum færum
til að leggja af mörkum til samfélags-
ins meðan allur almenningur er látinn
sitja á hakanum. Verkin sýna merkin. Í
hönd fer kosningavetur. Kosið verður
til sveitarstjórna í vor. Það skiptir miklu
að vinstrimenn sýni strax í vetur, í störf-
um sínum á Alþingi, og í undirbúningi
sveitarstjórnarkosninga, að þeir ætla sér
mikils vert hlutverk í íslenskum stjórn-
málum og munu ekki leggja árar í bát.
sameinum kraftana
Þannig þurfa stjórnarandstöðuflokkarnir
á Alþingi að stilla saman strengi eins og
kostur er og sýna í verki að þeir séu val-
kostur við núverandi ríkisstjórn. En þeir
eiga líka að stefna að samstarfi í sveitar-
stjórnum, annaðhvort með formlegu
kosningabandalagi fyrir kosningar þar
sem það getur átt við, eða með fyrirheit-
um um meirihlutasamstarf á næsta kjör-
tímabili hvar sem því verður við komið.
Væntanlega er auðveldara að efna til
formlegs kosningabandalags þar sem
flokkarnir eru nú þegar sömu megin
hryggjar, í meiri- eða minnihluta. En hitt
á ekki að koma í veg fyrir að möguleik-
arnir á sameiginlegum framboðum verði
skoðaðir með opnum huga. Staðreyndin
er að það er miklu fleira sem sameinar
fólk á vinstri vængnum málefnalega en
það sem skilur að. Því miður hafa menn
þó alltof oft látið það sem menn greinir
á um ráða för en ekki hitt sem samstaða
er um. Nú verða minni hagsmunir að
víkja fyrir meiri. Það eru hin sameigin-
legu baráttumál á sviði velferðar, um-
hverfis, jöfnuðar, menntunar og mann-
úðar sem eiga að vera í fararbroddi.
Reynslan af samstarfi vinstrimanna í
ríkisstjórn við einar erfiðustu aðstæður
sem sögur fara af hér á landi, a.m.k. um
mjög langt skeið, segir mér að í samein-
ingu getum við lyft grettistaki og látið
gott af okkur leiða. Ég hvet félaga mína á
vinstri vængnum, hvar í flokki sem þeir
hafa haslað sér völl, til að taka höndum
saman í vetur og leggjast á eitt um að
tryggja á næstu mánuðum og misserum
raunverulegan valkost til vinstri í ís-
lenskum stjórnmálum.
Kjallari
Árni Þór
Sigurðsson
„… kannanir sýna
nú þegar þverrandi
fylgi ríkisstjórnarinnar og
þá einkum Framsóknar-
flokksins.