Dagblaðið Vísir - DV - 13.05.2011, Qupperneq 29

Umræða | 29Helgarblað 13.–15. maí 2011
Ævintýri
líkast
Anna Margrét Björnsson,
kynningarfulltrúi Hörpu, hefur haft
meira en nóg að gera síðustu daga. Hún
hefur verið á fullu að undirbúa opnun
Hörpu en á sama tíma er hún með
nýfædda stúlku heima.
Hver er konan?
„Anna Margrét Björnsson, kynningarfulltrúi
Hörpu, tónlistar- og ráðstefnuhúss.“
Hvar ertu uppalin?
„Á ýmsum stöðum. Pabbi var í utanríkis-
þjónustunni þannig að ég ólst upp í Svíþjóð,
Þýskalandi, Reykjavík og London.“
Hvað drífur þig áfram?
„Ástin og listin.“
Hvað er það fyrsta sem þú gerir á
morgnana?
„Henda mér í sturtu og fá mér kaffibolla.“
Hver er uppáhaldsmaturinn þinn?
„Það er svo ótrúlega margt. Í miklu
uppáhaldi þessa dagana er samt svona
exótískur matur frá Mið-Austurlöndum.
Stöðum á borð við Líbanon og Persíu.“
Hvaða bók lastu síðast?
„Ég las bók um Indriða miðil eftir Þórberg
Þórðarson sem kærastinn minn fann fyrir
mig hjá Bóksalanum hér niðri í bæ. Hún var
einstaklega áhugaverð.“
Er ekki mikil spenna fyrir opnun
Hörpunnar?
„Alveg rosalega mikil spenna og mikil
gleði. Það er æðislegt að sjá þetta verða að
veruleika.“
Hefur ekki verið brjálað að gera þessa
síðustu daga og vikur?
„Jú, heldur betur. Síðustu daga hefur verið
brjálað að gera bæði í Hörpu og svo kom
auðvitað lítil stúlka í heiminn hjá mér
síðasta föstudag. Ég er því að reyna að klára
opnunina og sinna litla barninu líka.“
Hvað mun Harpan gera fyrir íslenskt
menningarlíf?
„Í fyrsta lagi verður hún hjarta miðborgar-
innar, alltaf iðandi af lífi og fallegum tónum.
Svo mun hún draga mikið af ferðamönnum
að. Svo held ég að hún styrki þá góðu braut
sem íslensk tónlist er á en það er ótrúlega
mikið af hlutum að gerast í þeim málum.
Stundum þegar ég er inni í húsinu þá er
þetta ævintýri líkast. Maður trúir því varla
að maður sé í Reykjavík. Svo erum við auð-
vitað með þetta glæsilega útsýni yfir hafið.
Hvenær er fyrirséð að framkvæmdir
klárist alveg?
„Við stefnum á að allt verði tilbúið við
afjúpun glerhjúpsins 20. ágúst en það
er menningarnótt. Þá verður mikið um
hátíðarhöld og húsið formlega vígt.“
„Mig dreymdi í nótt að við myndum lenda í
fyrsta sæti.“
Halldór Berg Harðarson
25 ára nemi
„Fjórtánda.“
Ari Freyr Kristjánsson
25 ára sjúklingur
„Fjórtánda.“
Björk Thoralcius
20 ára vinnur í Háskólabíói
„Tuttugasta.“
Alma Mjöll Ólafsdóttir
20 ára vinnur á elliheimili
„Ég er ekki búinn að heyra lagið en ég held
að við lendum í fyrsta sæti.“
Jakob Guðmundsson
20 ára bæjarstarfsmaður í Garðabæ
Maður dagsins
Í hvaða sæti lenda Íslendingar í Eurovison?
Hakkísakk á Austurvelli Það er sannkallaður vorboði þegar hópar ungmenna sjást leika listir sínar með hakkísakk-bolta á víðavangi. Þessir voru í stuði á
Austurvelli á fimmtudag. Mynd RÓBERT REynisson
Myndin
Dómstóll götunnar
E
vróvisjónæði er runnið á þjóð-
ina. Enn á ný. Annað kvöld má
gera ráð fyrir auðum götum
á meðan Vinir Sjonna taka til
við að heilla álfuna. Fátt kitlar þjóð-
ernisvitundina eins notalega og
gott gengi í Evróvisjón. Og fátt særir
þjóðarstoltið meira en snautleg út-
reið. Evróvisjón er eiginlega eins og
smættuð mynd af utanríkispólitísku
tilfinningalífi þjóðarinnar. Margir
ræða meinta frændsemispólitík í at-
kvæðagreiðslunni. En það er langt
í frá eina pólitíkin sem máli skiptir.
Keppnin er í eðli sínu rammpólitísk.
Evrópuvitund
Söngvakeppnin var beinlínis sett á
laggirnar um miðjan sjötta áratuginn
í þeim tilgangi að stuðla að sameigin-
legri vitund Evrópuþjóða. Keppnin
er afkvæmi franska tónlistarstjórans
Marcels Baisons sem var góður vinur
Jeans Monnets, eins helsta arkítekts
Evrópusambandsins. Þeir töldu mik-
ilvægt að vekja upp Evrópuvitund til
að undirbyggja pólitískan samruna.
Pólitík hefur því allt frá upphafi verið
þéttofin keppninni.
Þátttaka Ísraels var til að mynda
eins konar yfirlýsing um órofa menn-
ingarleg tengsl gyðinga við Evrópu. Í
kjölfar Carnation-byltingarinnar 1974
notuðu Portúgalar keppnina árum
saman til að gera upp sakir við fasista-
stjórnina.
Fræðimaðurinn Fredrik Rydström
bendir á hvernig deilan um stækkun
Evrópusambandsins endurspeglast
í umræðunni um fjölgun þátttöku-
ríkja í Evróvisjón. Sömu rök eru færð
fram gegn hvoru tveggja. Staðreynd-
in er samt sú að þegar söngvakeppn-
in var um það bil að kafna í eigin til-
gangsleysi kom Austur-Evrópa henni
til bjargar, eftir fall járntjaldsins und-
ir lok níunda áratugarins. Árið 2008
sungu Litháar einmitt svo: „No Sir
we’re not equal no, though we are
both from the EU. We build your ho-
mes and wash your dishes, keep your
hands all soft and clean. But one of
these days you’ll realize Eastern Eu-
rope is in your genes”.
Ríkin austur í álfu litu á þátttöku í
Evróvisjón sem yfirlýsingu um að þau
væru komin undan hæl Sovétríkjanna
og væru orðnir fullgildir meðlimir í
fjölskyldu Evrópuþjóða. Sannast hef-
ur að þar sem deilt er um Evrópu-
sambandið hefur gott gengi í keppn-
inni aukið stuðninginn við ESB-aðild
verulega, eins og til að mynda í Eist-
landi 2001.
Evróvisjónpólitíkin getur tekið á sig
undarlegar myndir. Hvít-Rússar hafa
til að mynda lagt í ýmsar aðgerðir í
viðleitini til að slá í gegn. Þegar keppn-
in var haldin í Moskvu árið 2009 hlóðu
þeir blaðamenn gjöfum í von um góða
umfjöllun – meðal annars ómælt sér-
framleitt vodka sem kennt var við
söngvarann Pjotr Elfimov.
dökku hliðarnar
Þegar keppnin var haldin í Úkraínu
árið 2005, í kjölfar sigurs Ruslönu,
var framlag heimamanna eins konar
óður til appelsínugulu lýðræðisbylt-
ingarinnar. En stundum hefur soð-
ið upp úr. Georgíumönnum var til
að mynda meinuð keppni árið 2009
þegar í ljós kom að texti lags þeirra
var þráðbein árás á Vladimir Putin,
forsætisráðherra Rússlands, vegna
stríðsins í Abbkasíu-héraði árið á
undan. „We don‘t wanna Put in“
sungu Georgíumenn og þverneituðu
að breyta textanum.
Sama ár varð keppnin að vígvelli
deilna Armena og Asera um Ngorno-
Karaback. Stjórnvöld í Aserbaídsjan
létu ekki duga að skipta framlagi
Arm ena út í útsendingu sjónvarpsins
fyrir óskylt tónlistaratriði heldur sig-
uðu einnig leyniþjónustunni á þá fáu
þegna landsins sem urðu uppvísir að
því að hafa greitt framlagi nágranna-
þjóðarinnar atkvæði.
Frændsemispólitíkin
Margir hafa vissulega fussað yfir
frændsemispólitík í atkvæðagreiðsl-
unni. Sagt er að Austur-Evrópuþjóð-
irnar kjósi sem ein klíkublokk. Stóru
og ríku ríkin, Þýskaland, Spánn,
Frakkland og Bretland, hafa var-
ið sig með því að helga sér fasta-
sæti í útslitakeppninni – með þeim
eina árangri að í fjórtán ár, allt þar
til í fyrra, landaði ekkert þeirra sigri.
Frændsemin hefur alla tíð fylgt
keppninni. Bretar og Írar skiptast á
stigum. Norðurlöndin sömuleiðis.
Kýpur veitir Grikklandi nokkurn veg-
inn alltaf fullt hús stiga. Alan How-
ard við Reding-háskóla komst að því
í nýlegri rannsókn sinni að menning
fremur en pólitík réði atkvæðum í
Evróvisjón.
Eins og hér má sjá hefur Evró-
visjón ýmsar víddir. En líkast til er
flestum slétt sama um alla svona
pólitík keppninnar. – Þetta er jú aðal-
lega bara stuð.
Rammpólitísk Evróvisjón
Kjallari
dr. Eiríkur
Bergmann„Ríkin austur í álfu
litu á þátttöku í
Evróvisjón sem yfirlýsingu
um að þau væru komin
undan hæl Sovétríkjanna
og væru orðin fullgildir
meðlimir í fjölskyldu Evr-
ópuþjóða.