Hagskýrslur um iðnað - 01.01.1958, Blaðsíða 17

Iðnaðarskýrslur 1953
15*
í töflu IV er yfirlit um fjölda tryggingarskyldra aðila í hverri grein iðnaðarins
°g tryggðra vinnuvikna hjá þeim árið 1953. Til samanburðar er tala fyrirtækja,
sem starfa aðallega í greininni. Þar sem aðgreining er ekki alltaf til milli vinnu-
vikna við mismunandi framleiðslu innan sama fyrirtækisins, verður að telja fyrir-
tækið sem einn tryggingarskyldan aðila og þá aðeins í þeirri grein, sem aðalfram-
leiðslustarfsemin fellur undir. Til lagfæringar á þessu eru færðir í töflu IV dálkar
8, 16 og 24 annars vegar og 7, 15 og 23 hins vegar. í dálkum 8, 16 og 24 eru taldir
þeir aðilar, sem vitað er að hafa tryggt vinnuafl í viðkomandi iðnaðargrein, en eru
ekki taldir þar í dálkum 4, 12 og 20 vegna vöntunar á aðgreiningu vinnuvikna.
Samtala þessara dálka er svo færð í dálka 9, 17 og 25 og táknar fjölda þeirra aðila,
sem hafa tryggt vinnuafl í viðkomandi greinum, svo að vitað sé, hvort sem tala
vinnuvikna er aðgreinanleg eða ekki. Dálkar 7, 15 og 23 sýna hins vegar, hve margir
tryggingarskyldir aðilar í dálkum 4, 12 og 20 eru taldir með öllum tryggðum vinnu-
vikum í viðkomandi grein í dálkum 5, 13 og 21 (vegna vöntunar á aðgrciningu
vinnuvikna milli iðnaðargreina), þó að hluti þeirra ætti að teljast til annarra greina.
Tafla XVI er gerð á sama hátt og tafla IV. Þar er yfirlit um tryggðar vinnu-
vikur tryggingarskyldra aðila í hverri grein iðnaðarins árin 1951—1955. Þær tölur
eru sambærilegar við hliðstæðar tölur í iðnaðarskýrslum 1950 fyrir árin 1947—
19501), enda hvorar tveggja unnar upp úr framtölum til skattyfirvaldanna um
slysatryggt vinnuafl. í öðrum töflum er fyrirtækið lagt til grundvallar skiptingar-
innar milli iðnaðargreina, en ekki hinn tryggingarskyldi aðili, enda eru þær upp-
lýsingar fengnar skv. skýrslusöfnun Hagstofunnar frá fyrirtækjunum sjálfum.
6. Skilahlutfall.
í töflu I er í 17. dálki getið skilahlutfalls í hverri grein, þ. e. a. s. hve skýrslur
bárust um mikinn hundraðshluta greinarinnar miðað við tryggðar vinnuvikur.2)
Sama var gert í iðnaðarskýrslum 1950. En gagnstætt því, sem var 1950, er skila-
hlutfallið notað til þess að áætla tölur fyrir þann hluta lxverrar greinar, sem skýrslur
vantar um. Tölur iðnaðarskýrslna 1953 eiga því að vera heildartölur í hverri grein,
en tölur iðnaðarskýrslna 1950 náðu einungis til þess hluta greinarinnar, sem skila-
hlutfallið segir til um. Er ástæða til þess að benda þeim, sem nota skýrslurnar,
sérstaklega á þetta.
Þó að skilahlutfallið sé yfirleitt notað við áætlun fyrir það, sem á vantar í
hverri grein, þá hafa jafnframt önnur ráð verið höfð til þess að áætla einstaka
liði, þegar þess hefur verið kostur. Sérstaklega er þá haft í huga brunabótaverð-
mæti fasteigna hjá þeim fyrirtækjum í Reykjavík, sem ekki skiluðu skýrslu. Raun-
verulegar tölur hafa verið notaðar þar í stað áætlunar, eftir því sem hægt hefur
verið.
Það lætur að líkum, að viðbótaráætlun, byggð á skilahlutfallinu eingöngu,
getur ekki verið nákvæm um öll atriði. Raunhæfust er hún við áætlun verkafólks-
tölu, vinnustunda og kaupgreiðslna hjá þeim fyrirtækjum, sem ekki hafa skilað,
en vafasamari við áætlun annarra atriða. Það er þó engan veginn fráleitt að beita
þessari aðferð, og varla mun vera um aðra leið að ræða, eins og nú er ástatt. Enginn
mun heldur ætlast til þess, að tölur iðnaðarskýrslnanna séu hárréttar, heldur láta
sér nægja, að þær séu nálægt réttu lagi. Iðnaðarskýrslur, sem eru jafnsíðbúnar og
þessar, hafa hvort sem er einkum sögulegt gildi.
1) Sbr. þó kaílnnn „Svið iðnaðarskýrslnanna" í þcssum inngangi.
2) Með fyrirtœkjum, sem hafa skilað skýrslu, eru talin nokkur fyrirtœki, scm gerðu ekki skil en ýtarlegar upplýs-
ingar fengust um eftir ððrum leiðum.