Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1908, Blaðsíða 137

131
Árin Fólkslala Dánir (ekki and- vana fæddir) Dánir á hvert 1000
1891—1900 meðaltal 74.489 1.324 17.9
1901—05 79.390 1.284 16.2
1903 79.500 1.324 16.6
1904 80.000 1.242 15.5
1905 80.500 1.435 17.8
1906 81.500 1.192 14.6
Manndauði 1906 er miklu minni en vanalegt er, og þó voru drukknanir á
sjó miklu meiri, en nokkru sinni áður eptir 1880. Þegar 29 l'æðasl á hvert 1000
manns, en 14.6 deyja, þá íjölgar urn helming allra þeirra sem fæðast, ef útflytjendur
og aðflytjendur vegast á.
Meðalœfina reiknaði hr. kand. Ólafur D. Daníelsson út í Skírni og fjekk
hana 1851—60 ....................................................... 35.4 ár
en 1890—1901 ................................................... 55.9 —
(Shr. Lhsk. 1905 bls. 20) lians útreikningar eru gjörðir eptir listarinnar
reglum. A sama stað er líftaílan fyrir Norðmenn 1881—91 sem svnir að helming-
urinn af öllum sem þar fæðast lifa 60 ár, og Htið brol úr 61. árinu. í fyrri ára
skýrslum liefur talan sem kemur úl, þegar öllum sem dáið hafa á árinu er deilt í
mannfjöldann á árinu verið kölluð meðalæfi. Rjettara væri Hklegast að kalla það
líkindaæfi, eða þann aldur sem helmingurinn af landsbúum nær. Sjeu landsmenn
60000 manns og af þeim deyr 1000 á ári þá eru 60 ár líkindaaldur (það hefur ver-
ið kölluð meðalæfi), eða sá aldur sem hver maður næði, ef allir dæju jafngamlir.
En nú verður fólk, sem kunnugt er misdauða, og fellur frá á ýmsum aldri, en þó
eiga jafnmargir að devja eldri en 60 ára, og þeir voru, sem dóu innan 60 ára.
Líkindaaldurinn þýðir það, að þá sje helmingurinn dáinn, en hehningurinn lifandi
eptir.
Líkindaæfin (meðalæfin) hefur verið eptir aldamótin:
1901 67.5 ár
1902 ........... .•.......... 62.6 —
1903 60.0 —
1904 .......................... 64.4 —
1905 56.1 ár
1901—05 meðaltal............. 61.8 —
1906 68.4 —
Þegar næst verða gjörðar líftöflur fyrir landið, sem líklegasl ekki verður
fyrr en fólkstalan 1910 er komin og gefin út, þá mun það vonandi sýna sig, að
helmingur af öllum landsmönnum komist yfir 60ugt, og að hann verði 62.—63. ára.
Eða að líkindaæfin (meðalæíin) sje að verða hærri hjer en annarsstaðar.
2. Dánir eptir mánuðum (tafla VI). Þar eru andvana ekki meðtaldir.
1891—00 eru 7 fyrstu mánuðirnir af árinu hættulegastir fyrir lífið, júni er hættuleg-
astur, en í ágúst og desember dóu fæstir 1901—05 eru mars, apríl, júní og júlí
hættnlegastir fyrir lífið. Mars er þá orðinn hættulegasti mánuðurinn á árinu, lík-
legasl vegna slysfaranna á sjónum, Maí er þá orðinn næstur honum, en í febrúar
deyja þá fæstir, og næst fæstir í nóvember. 1906 er að eins eitt ár, og á einu ári
ræður tilfellið svo rniklu. En þó sýnist svo sem þá sje apríl hættulegastur (drukkn-
anir), og þar næst febrúar eg nóvember. Ágúst, júní og desember eru þá hættu-
minstir.