Lögmannablaðið - 01.12.2003, Blaðsíða 28
Gleðileg jól – gott og farsælt komandi ár
28
Í þriðja lagi var markmið með nýjum lögum að
stuðla að skilvirkari neytendavernd. Í þessu fólst
ekki síst víðtækara gildissvið en áður. Í gildistíð
eldri laga voru verðbréfasjóðir eina tegund sjóða
um sameiginlega fjárfestingu sem lutu eftirliti og
ákvæðum sérlaga. Um félög sem stunduðu
nákvæmlega sömu starfsemi en uppfylltu ekki
skilyrði um að teljast til verðbréfasjóða, giltu ein-
ungis almenn hlutafélagalög. Þó áttu sömu rök við
um þörf á lagasetningu gagnvart þeim. Þessi félög
voru nefnd hlutabréfasjóðir, en hugtakið var
hvergi skilgreint í lögum. Við þessu tómarúmi er
brugðist í nýjum lögum. Samkvæmt þeim er gert
ráð fyrir nýrri tegund sjóða um sameiginlega fjár-
festingu. Hugtakið ,,fjárfestingasjóður“ er bundið
í lög um slíka sjóði. Um þá gilda töluvert rýmri
heimildir um skipulag og fjárfestingar en verð-
bréfasjóði. Að sama skapi er eingöngu heimilt að
markaðssetja þá á Íslandi. Rétt er að geta þess að
ný lög gera einnig ráð fyrir tilvist sjóða sem ein-
göngu fagfjárfestum er heimilt að fjárfesta í.
Rekstur slíkra sjóða er eingöngu tilkynningar-
skyldur til Fjármálaeftirlits en um starfsemina eru
engin ákvæði. Slíkir sjóðir eru oft áhættusæknari
en aðrir sjóðir.
Umræða í Bandaríkjunum
Óþarfi er að fjölyrða um umræðu um ósiðleg
og ólögleg vinnubrögð í tengslum við rekstur
ýmissa stórfyrirtækja í Bandaríkjunum. Á síðustu
vikum hefur umræðan teygt sig til starfsemi sjóða
um sameiginlega fjárfestingu. Í ljós hefur komið
að ýmsir rekstraraðilar og mikilvægir viðskipta-
menn þeirra hafa á skipulegan hátt misnotað
aðstöðu sína við rekstur sjóða í eigin hagnaðar-
skyni í nokkrum mæli undanfarin ár. Í sumum til-
fellum er um umfangsmikla ólöglega háttsemi að
ræða. Flest bendir til þess að orsakir hennar megi
meðal annars rekja til slælegrar framkvæmdar eft-
irlits frekar en skort á lagaákvæðum þar um.
Hin umdeilda háttsemi hefur aðallega verið
tvenns konar. Annars vegar felst hún í viðskiptum
með hluti í sjóðum, eftir að daglegt innlausnar-
gengi hefur verið ákveðið, á grundvelli upp-
lýsinga sem lágu ekki fyrir þegar innlausnar-
gengið var ákveðið. Slík viðskipti eru oft nefnd
,,market trading“ og eru ólögleg. Hins vegar hafa
mikilvægir viðskiptamenn og jafnvel starfsmenn
ýmissa sjóða fengið að eiga mjög tíð viðskipti
með hluti í sjóðum á kostnað langtímafjárfesta
,,market timing“. Slík viðskipti eru oft á gráu
svæði lagalega. Allsherjar endurskoðun er nú
hafin um lagaumhverfi þessara sjóða í Bandaríkj-
unum. Búast má við ýmsum breytingum í kjöl-
farið. Í Evrópu er þegar hafin umræða um hvort
svipuð vandamál komi upp þar. Fyrirfram eru ekki
taldar líkur til þess. Það verður því fróðlegt að
fylgjast með þróun mála á þessu sviði næstu miss-
eri.
4 / 2 0 0 3
Reykjavík
Fulltingi ehf. lögfræðiþjónusta
Suðurlandsbraut 18
Lára V. Júlíusdóttir hrl. ehf
Suðurlandsbraut 18
Lögmannstofan Suðurlandsbraut 4 ehf
Árni Einarsson hdl., Steingrímur Eiríksson hrl.
Suðurlandsbraut 4
Juris - Lögfræðiskrifstofan
Suðurlandsbraut 6
Lögmannsskrifstofa Gissur V. Kristjánsson hdl.
Síðumúla 15
Lögfræðistofa Reykjavíkur ehf.
Vegmúla 2
Löglist ehf
Ármúla 15
Lögmenn Höfðabakka -
Höfðabakka 9 -
Lögmenn Austurstræti 10a
Austurstræti 10a
AM PRAXIS sf
Sigtúni 42
Lögmannsstofa Magnúsar Baldurssonar
Engjateigi 9