Fréttablaðið - 13.12.2014, Síða 46

Fréttablaðið - 13.12.2014, Síða 46
13. desember 2014 LAUGARDAGUR| HELGIN | 46 Kaupmaðurinn á horninu — Óskar í Sunnubúðinni segir frá Höfundur Jakob F. Ásgeirsson Útgáfa Ugla Fjöldi síðna 288 Í daglegum innkaupaferðum sínum í mjólkurbúðina, fisk-búðina eða bakaríið hittust nágrannakonurnar í búðinni „sinni“. Þar voru málin rædd á léttu nótunum þeirra á milli og við afgreiðslufólkið og kaup- manninn. Oft var mikið hlegið í þessum félagsmiðstöðvum hverf- anna. Mér fannst ummæli einnar konunnar lýsa vel heilsulindinni, sem þessar stundir voru, þegar hún mætti í hópinn eftir að hafa legið í inflúensu í viku: „Það tafði fyrir batanum að ég komst ekki út í Sunnubúð til að hlæja með ykkur.“ Í þessum félagsskap þróaðist einlæg vinátta og samkennd — og orðið „viðskiptavinur“ öðlaðist meiri og dýpri merkingu. /…/ Þegar ég læt hugann reika um það tímabil ævi minnar sem ég var einn af kaupmönnunum á horninu minnist ég auðvitað langra vinnu- daga, en það eru mannlegu sam- skiptin sem hæst ber og bjartast er yfir. Ég verð ævinlega þakklátur fyrir vináttu og hlýhug alls þess fólks sem ég átti samskipti við í Sunnubúðinni. ● Eftir því sem verkfallið [1955] dróst á langinn jókst harkan í aðgerðum verkfallsmanna. Allar flutningaleiðir til borgarinnar voru lokaðar. Vesturlandsvegin- um var lokað við brúna yfir Úlf- arsá. Þar voru tveir hópar manna. Annar hópurinn skoðaði í bílana sem voru á leið í bæinn. Hinn hóp- urinn lokaði veginum með síma- staur en tók hann frá þegar gefið var merki um að enginn varning- ur væri í bílunum og þeir mættu fara í gegn. /…/ Margar vörutegundir voru ófáanlegar. Mjólkinni var hellt niður í sveitunum, þar eð hún komst ekki til neytenda. Borgin var orðin kjötlaus og við höfðum lítið sem ekkert að selja í kjötbúð- unum. Ég lagði á ráðin um að fá kjöt frá Borgarnesi, því að þar átti ég góða að. Fimmtíu dilkaskrokkar voru pantaðir hjá kaupfélaginu. Rútubílstjórinn gat komið þeim fyrir aftast í rútunni með því að taka nokkrar sætaraðir úr henni. En hann sagðist ekki vilja standa í illindum við verkfallsverði og því yrði ég að mæla mér mót við hann uppi á Kjalarnesi og taka kjötið þar úr bílnum. Ég tók allt nema bílstjórasætið úr station- jeppa Sunnubúðarinnar, sem var ómerktur, og fékk ungan pilt á Dodge Weapon-jeppa frá Sendi- bílastöðinni til að koma með mér. Við biðum eftir rútunni á til- teknum stað, fórum inn í malar- gryfju og vorum fljótir að stafla 20 skrokkum í minn bíl og 30 í sendibílinn. Rútan fór nokkru á undan, svo fór ég á jeppanum með teppi breidd yfir skrokkana. Ég bað sendibílstjórann að koma u.þ.b. 10 mínútum á eftir mér, ef tafir skyldu verða við hliðið sem verk- fallsverðirnir höfðu komið fyrir við brúna og ég myndi þá mæta honum ef mér yrði snúið við. Við Álafoss stóð eldri kona við veginn og bað um far í bæinn sem var algengt þá. Ég sagði henni að sætið væri kalt. „Það gerir ekkert til,“ sagði hún og settist á teppið. Þegar við komum að hliðinu var bíll á undan mér sem búið var að skoða og gefið var merki um að hann mætti fara í gegn. Gamla konan hefur væntanlega virst svo sakleysisleg eða kannski var það eymdarsvipurinn af kuldan- um sem gerði það að verkum að einn úr verkfallshópnum rétti upp höndina til merkis um að við mættum fara líka. Um leið og bíllinn var kominn fram hjá verkfallshópnum sá einn vörðurinn skankana sem stóðu undan teppunum og öskraði: „Bíllinn er fullur af kjöti!“ Ég steig bensínið í botn og skaust fram hjá þeim sem voru með staurinn, en það munaði aðeins sekúndubrotum að þeim tækist að leggja hann í veg fyrir mig. Ég hélt áfram eins hratt og bíll- inn komst þar til ég setti konuna út innarlega við Laugaveg. Fljótt flaug fiskisagan um Hlíð- arnar að það fengist kjöt í Sunnu- búðinni og var ös út úr dyrum þar til allt var uppselt. Stuttu eftir að ég kom í búðina hringdi sendibíl- stjórinn frá kaupfélagsbúðinni í Mosfellssveit. Honum var snúið við með kjötið. Verkfallsvörður, sem hann þekkti, sagði honum að jeppinn, sem þeir hefðu til afnota, væri að elta þrjót sem hefði ruðst í gegn. Verkfallsvörðurinn bætti við: „Og rétt áðan slapp annar djöf- ull með fullan bíl af kjöti fyrir bölvaðan klaufaskap og þá var enginn bíll til reiðu til að elta hann á!“ Mannlegu samskiptin ber hæst Jakob F. Ásgeirsson hefur skráð sögu Óskars í Sunnubúðinni í bókinni Kaupmaðurinn á horninu. Þar lýsir Óskar Jóhanns- son yfir fjörutíu ára ferli í matvöruverslun. Hér er gripið niður á tveimur stöðum í bókinni, sem fjalla um hlátur og verkfall. ÓSKAR Í SUNNUBÚÐINNI Í UPPHAFI ÁRS 1971 Eins og sjá má voru innkaupa- kerrurnar ekki gerðar fyrir stórinnkaup á fyrstu árum kjörbúðanna og nælonsloppar voru komnir í stað gömlu léreftssloppanna. GAMLIR SENDISVEINAR Í SUNNUBÚÐINNI Pétur Sveinbjarnarson framkvæmdastjóri, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, síðar borgarstjóri, Davíð Oddsson, þáverandi forsætisráðherra, og Friðrik Sophusson, þáverandi fjármálaráðherra, komu saman með Óskari, fyrrum húsbónda sínum, snemma á tíunda áratug 20. aldar. Í LOK VINNUDAGS Elsa Friðriksdóttir, eiginkona Óskars, og Rósa dóttir þeirra en öll fjölskyldan tók mikinn þátt í búðarrekstrinum. SUNNUDAGUR Í SUNNUBÚÐINNI Í MÁVAHLÍÐ Myndin er tekin snemma á áttunda áratugnum þegar kvöld- og sunnudagssalan fór fram um gluggaop.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.