Öldrun - 01.11.2004, Síða 42

42 www.oldrun.net ÖLDRUN – 22. árg. 2. tbl. 2004
Detrusitol Retard (tolterodin) RE®
Hvert hylki inniheldur: Tolterodintartrat 2 mg og 4 mg, samsvarandi tolterodini 1,37 mg eða 2,74 mg. Litarefni í 1,4 mg forðahylkinu: Indígókarmín (E132), gult járnoxíð (E172) og
títantvíoxíð (E 171). Indígókarmín (E132) og títantvíoxíð (E 171). Meðferð á heilkenni ofvirkrar blöðru (overactive bladder syndrome) með
bráðum þvaglátum, með eða án bráða þvagleka, yfirleitt með tíðum þvaglátum eða næturþvaglátum. Forðahylkin má taka með mat eða án og þau verður að gleypa í
heilu lagi. Eftir 6 mánaða meðferð skal endurskoða þörf fyrir áframhaldandi meðferð. Ráðlagður skammtur er 2,8 mg einu sinni
á sólarhring. Hjá sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi er ráðlagður skammtur 1,4 mg einu sinni á sólarhring. Komi óþægilegar aukaverkanir fram má minnka skammtinn úr 2,8 mg í 1,4 mg
einu sinni á sólarhring. Ekki hefur enn verið sýnt fram á öryggi og verkun hjá börnum. Notkun Detrusitol Retard forðahylkja er því ekki ráðlögð handa
börnum fyrr en frekari upplýsingar liggja fyrir. Frábendingar fyrir notkun tolterodins eru: Þvagteppa (urinary retention). Ómeðhöndluð (uncontrolled) þrönghornsgláka.
Vöðvaslensfár. Þekkt ofnæmi fyrir tolterodini eða einhverju hjálparefnanna. Alvarleg sáraristilbólga. Risaristill vegna bólgu (toxic megacolon). Gæta skal
varúðar við notkun tolterodins hjá sjúklingum með: Marktæka tæmingarhindrun þvagblöðru (bladder outlet obstruction) og hættu á þvagtregðu. Þrengsli í meltingarvegi t.d. portþrengsli í
maga. Skerta nýrnastarfsemi. Taugakvilla í ósjálfráða taugakerfinu. Vélindisgapshaul (hiatus hernia). Hættu á skertum hreyfanleika í meltingarvegi. Svo sem við á um önnur lyf í þessum
flokki skal gæta varúðar hjá sjúklingum með þekkta áhættuþætti hvað varðar lengingu QT-bils (þ.e. kalíumbrestur, hægsláttur og samhliða notkun lyfja sem þekkt er að lengja QT-bil) og eru
með hjartasjúkdóm sem skiptir máli hvað þetta varðar (þ.e. hjartavöðvablóðþurrð, sláttarglöp, hjartabilun). Svo sem ætíð á við þegar heilkenni ofvirkrar blöðru er meðhöndlað skal athuga
skal líffræðilegar ástæður fyrir bráða þvagleka og tíðum þvaglátum áður en meðferð er hafin. Samtímis notkun öflugra CYP3A4-hemla er ekki ráðlögð (sjá Milliverkanir). Sjúklingar með
sjaldgæfa, erfðabundna sjúkdóma er varða frúktósaóþol, skert frásog glúkósu-galaktósu eða skerta virkni súkrasa-ísómaltasa eiga ekki að nota þetta lyf. Ekki er mælt með
samhliða notkun öflugra CYP3A4-hemla til almennrar (systemic) notkunar eins og sýklalyfja í flokki makrólíða (erýtrómýcín og klaritrómýcín), sveppalyfja (t.d ketoconazol og itraconazol)
og próteasa-hemla, vegna aukinnar þéttni tolterodins í sermi hjá þeim sem eru með lítil CYP2D6 umbrot og eru í hættu hvað varðar ofskömmtun. Verkun og aukaverkanir tolterodins geta
aukist við samhliða notkun lyfja sem hafa andmúskarínvirk áhrif. Hins vegar getur verkun tolterodins minnkað við samhliða notkun lyfja með múskarínkólínvirk áhrif (muscarinic cholinergic
receptor agonists). Tolterodin getur dregið úr verkun hreyfingahvetjandi lyfja eins og metóklópramíðs og cisapríðs. Samhliða notkun með flúoxetíni (öflugur CYP2D6-hemill) veldur ekki
klínískt marktækri milliverkun því tolterodin og CYP2D6 háð umbrotsefni þess, 5-hýdroxýmetýltolterodin, eru jafnvirk. Rannsóknir á milliverkunum við lyf hafa hvorki leitt í ljós milliverkanir
við warfarin né samsett getnaðarvarnarlyf (etinýlestradíól/levonorgestrel). Klínísk rannsókn hefur gefið vísbendingar um að tolterodin hamli ekki umbrota sem verða fyrir tilstilli CYP2D6,
2C19, 3A4 eða 1A2. Ekki mælt með notkun Detrusitol Retard á meðgöngu. Forðast skal notkun tolterodins þann tíma sem barn er haft á brjósti.
Þar sem lyfið getur valdið sjónstillingartruflunum og haft áhrif á viðbragðsflýti getur það dregið úr hæfni til aksturs og notkunar véla. Tolterodin getur
valdið vægum til í meðallagi miklum andmúskarínvirkum áhrifum t.d. munnþurrki, meltingartruflun og augnþurrki. Algengar (>1%): Augu: Augnþurrkur, óeðlileg sjón þar á meðal
sjónstillingartruflanir. Almennar: Þreyta, höfuðverkur, brjóstverkur. Meltingarfæri: Meltingartruflanir, hægðatregða, kviðverkur, vindgangur, uppköst. Taugakerfi: Sundl, svefnhöfgi, náladofi
(paraesthesia). Geðrænar: Taugaóstyrkur. Húð og undir húð: Húðþurrkur. Sjaldgæfar (0,1-1%): Almennar: Bjúgur, bjúgur á útlimum. Geðrænar: Rugl. Nýru og þvagfæri: Þvagteppa (urinary
retention). Ónæmiskerfi: Ofnæmi, ekki nánar tilgreint. Mjög sjaldgæfar (< 0,1%): Geðrænar: Ofskynjanir. Hjarta: Hraðsláttur. Aðrar aukaverkanir sem greint hefur verið frá við notkun
tolterodins eru bráðofnæmi þ.mt. ofsabjúgur (kemur örsjaldan fyrir) og hjartabilun (kemur örsjaldan fyrir). Hjartsláttarónot og sláttarglöp (mjög sjaldgæf) erun þekktar aukaverkanir fyrir
þennan lyfjaflokk. 1,4 mg forðahylkið er blágrænt með hvítri áletrun (tákn og 2). 2,8 mg forðahylkið er blátt með hvítri áletrun (tákn og 4). Pfizer ApS,
Laudrupvang 8, 2750 Ballerup, Danmörk. PharmaNor hf., Hörgatún 2, Garðabær. Forðahylki, hart 1,4 mg: 30 stk. kr. 6.863,-
Forðahylki, hart 2,8 mg: 30 stk. kr. 7.100,- Forðahylki, hart 2,8 mg: 100 stk. kr. 20.035,- Stytting á texta Sérlyfjaskrár júlí 2004. Hægt er að nálgast sérlyfjaskrártexta og samantekt á
eiginleikum lyfs SPC í fullri lengd hjá lyfjaumboðsdeild Pfizer, PharmaNor hf.
1.
Litarefni í 2,8 mg forðahylkinu:
Skammtastærðir handa fullorðnum (þar með talið aldraðir):
Skammtastærðir handa börnum:
Ábendingar:
Skammtar og lyfjagjöf:
Frábendingar:
Varnaðarorð og varúðarreglur:
Milliverkanir:
Meðganga og brjóstagjöf: Akstur og
stjórnun vinnuvéla: Aukaverkanir:
Útlitslýsing: Markaðsleyfishafi:
Umboðsaðili á Íslandi: Pakkningar og verð 1. október2004:
Heimildir: Paul Siami, MD, Larry S. Siedman, Mdand Daniel Lama, MD. "The Speed of Onset of Therapeutic Assessment Trial (STAT)", vol 24, nno.4, April 2002.
Aricept – Pfizer
TÖFLUR; R. 0. Hver tafla inniheldur: Donepezilum INN, hýdróklóríð, 5 mg eða 10 mg, samsvarandi Donepezilum INN 4,56 mg eða 9,12 mg. Töflurnar innihalda hjálparefnið mjólkursykur
(laktósu). Ábendingar: Lyfið er ætlað til einkennameðferðar á vægum eða meðalsvæsnum Alzheimerssjúkdómi. Skammtar og lyfjagjöf: Fullorðnir/aldraðir: Upphafsskammtur er 5 mg einu
sinni á dag. Lyfið á að taka inn að kvöldi rétt fyrir svefn. Halda skal 5 mg skammti óbreyttum í a.m.k. einn mánuð til að unnt sé að meta fyrstu áhrif meðferðarinnar svo og til að ná stöðugri
dónepezíl þéttni. Þegar klínískt mat hefur verið lagt á meðferð fyrsta mánuðinn með 5 mg á dag má auka skammt af dónepezíli í 10 mg einu sinni á dag. Hámarksskammtur sem mælt er með
er 10 mg á dag. Þegar lyfjameðferð er hætt dregur smám saman úr þeim gagnlegu áhrifum sem dónepezíl hafði. Ekkert bendir til versnunar sjúkdómsins sé lyfjameðferð hætt skyndilega. Skert
nýrna- og lifrarstarfsemi: Fylgja má sömu skammtaleiðbeiningum fyrir sjúklinga með skerta nýrnastarfsemi eða væga til meðalskerta lifrarstarfsemi, þar eð þessir sjúkdómar hafa ekki áhrif á
klerans dónepezíls. Börn: Lyfið er ekki ætlað börnum. Frábendingar: Lyfið á ekki að gefa sjúklingum með þekkt ofnæmi fyrir dónepezíli, píperidínafleiðum eða öðrum innihaldsefnum
lyfjaformsins. Þungun er frábending við notkun Aricept. Varnaðarorð og varúðarreglur: Meðferð skal ákveðin og með henni fylgst af lækni, sem hefur reynslu í greiningu og meðferð á
Alzheimerssjúkdómi. Greining sjúkdómsins skal gerð samkvæmt viðurkenndum leiðbeiningum (t.d. DSM IV, ICD 10). Meðferð með dónepezíli skal því aðeins hafin að einhver nákominn
sjúklingi eða annar umönnunaraðili sé tilbúinn til þess að stjórna töku lyfsins nákvæmlega. Meta skal hvort hætta á meðferðinni ef ekki sjást lengur merki þess að hún hafi klínísk áhrif. Ekki
er hægt að sjá fyrir svörun hvers einstaklings við dónepezíli. Notkun dónepezíls hjá sjúklingum með Alzheimerssjúkdóma á háu stigi, andlega hnignun af öðrum toga eða skert minni (t.d.
skilvitlega skerðingu fyrir aldurs sakir) hefur ekki verið rannsökuð. Svæfingar: Þar sem dónepezíl er kólínesterasahemill mun það að öllum líkindum auka vöðvaslakandi verkun súxametónlyfja
meðan á svæfingu stendur. Hjarta-og æðakerfi: Vegna lyfjafræðilegrar verkunar kólínesterasahemla geta þeir haft kólínvirk áhrif á hjartsláttartíðni (t.d. valdið hægum hjartslætti). Líkur á
þessari verkun getur einkum skipt máli fyrir sjúklinga með “sick-sinus” heilkenni eða aðrar ofanslegils leiðnitruflanir í hjarta eins og t.d. SA leiðslurof eða gátta-slegla rof. Greint hefur verið
frá tilvikum um yfirlið og krampaköst. Þegar rannsakaðir eru sjúklingar sem verða fyrir slíku er mælt með því að hugað sé að leiðnitruflun í hjarta (heart block) og löngum hléum (sinusal
pauses). Meltingarfæri: Hjá sjúklingum, sem auknar líkur eru á að fái magasár, skal fylgjast með einkennum þar um, t.d. hjá þeim, sem hafa sögu um magasár eða sjúklingum, sem samtímis
taka inn bólgueyðandi gigtarlyf. Þvagfæri: Kólínvirk efni geta valdið þvaglátatregðu enda þótt það hafi ekki komið fram í klínískum rannsóknum með dónepezíl. Taugakerfi: Krampaköst:
Nokkrar líkur eru á að kólínvirk efni geti valdið krampaköstum (útbreiddum rykkjakrömpum). Hins vegar geta krampaköst einnig verið afleiðing Alzheimerssjúkdómsins. Lungu: Vegna
kólínvirkrar verkunar kólínesterasahemla skal gæta varúðar við notkun þeirra hjá sjúklingum með sögu um astma eða lungnateppu (obstructive pulmonary disease). Forðast skal notkun
dónepezíls samtímis öðrum asetýlkólínesterasahemlum eða efnum sem örva eða hemla kólínvirka kerfið. Milliverkanir: Rannsóknir in vitro hafa sýnt, að cýtókróm P450 ísóenzýmin 3A4 og
í minna mæli 2D6, hafa áhrif á umbrot dónepezíls. Rannsóknir á milliverkunum, sem gerðar hafa verið in vitro sýna, að ketókónazól, sem hamlar CYP3A4 og kínidín, sem hamlar CYP2D6,
hindra umbrot dónepezíls. Þau geta því hindrað umbrot dónepezíls eins og aðrir CYP3A4 hamlar eins og t.d. ítrakónazól og erýtrómýsín og CYP2D6 hamlar eins og t.d. flúoxetín. Í rannsókn
á heilbrigðum einstaklingum jókst þéttni dónepezíls um 30% að meðaltali þegar ketókónazól var gefið samtímis. Enzýmhvetjandi efni, eins og t.d. rífampisín, fenýtóín, karbamazepín og etanól,
geta lækkað blóðþéttni dónepezíls. Þar sem ekki er vitað hversu mikil hamlandi eða hvetjandi verkunin er, skal fara varlega í að nota blöndur þessara efna. Dónepezíl getur haft áhrif á verkun
andkólínvirkra lyfja. Jafnframt eru samverkandi áhrif hugsanleg við samtímis meðhöndlun með efnum eins og t.d. súxametóni, öðrum vöðvaslakandi/-lamandi efnum, kólínvirkum lyfjum eða
beta-blokkum, sem hafa áhrif á leiðslu hjartans. Meðganga og brjóstagjöf: Notkun á meðgöngutíma: Aricept á ekki að nota. Notkun við brjóstagjöf: Ekki er vitað hvort dónepezíl skilst út í
brjóstamjólk kvenna og engar rannsóknir hafa verið gerðar á konum með börn á brjósti. Konur sem nota Aricept eiga því ekki að hafa barn á brjósti. Aukaverkanir: Algengustu aukaverkanirnar
(tíðni ( 5%) voru niðurgangur, sinadráttur, þreyta, ógleði, uppköst og svefntruflanir. Aðrar algengar aukaverkanir (tíðni ( 5%) voru höfuðverkur, verkir, óhöpp (slys), kvef, óþægindi í kviðarholi
og svimi. Yfirlið, hægsláttur og örsjaldan hefur verið greint frá hnúts- og gáttaleiðslurofi (sinoatrial block), gátta-slegla rofi og krömpum. Einstöku tilvik eru skráð um skerta lifrarstarfsemi
þ.m.t. lifrarbólgu. Ef skert lifrarstarfsemi af óþekktri orsök kemur fram þarf að íhuga að hætta notkun Aricept. Eftir að lyfið var sett á almennan markað hefur verið greint frá geðrænum
truflunum hjá sjúklingum, þ.m.t. ofskynjunum, æsing og árásarhneigð, en þessi einkenni hafa horfið þegar skammtar hafa verið lækkaðir eða meðferð hætt. Einnig hefur verið skýrt frá
lystarleysi, maga- og skeifugarnarsári og blæðingum frá meltingarvegi. Smávægileg aukning á blóðþéttni kreatínínkínasa frá vöðvum hefur sést. Ofskömmtun: Ofskömmtun kólínesterasa
hemla getur leitt til kólínvirknikreppu, sem einkennist af svæsinni ógleði, uppköstum, aukinni munnvatnsmyndun, aukinni tilhneigingu til að svitna, hægum hjartslætti, lágþrýstingi,
öndunarslævingu, losti og krömpum. Aukinn vöðvaslappleiki er hugsanlegur og nái hann til vöðva í öndunarfærum getur hann leitt til dauða. Eins og ávallt við ofskömmtun skal beita almennri
einkennameðferð. Lyfhrif: Dónepezíl er sérhæfður og afturkræfur hemill á asetýlkólínesterasa, sem er ríkjandi kólínesterasi heilans. Dónepezíl hefur in vitro meira en 1000 sinnum meiri
hömlun á þetta enzým en bútýrýlkólínesterasa, en það er enzým sem einkum finnst utan miðtaugakerfisins. Pakkningastærðir og verð (1. ágúst. 2001): Töflur 5 mg: 28 stk. (þynnupakkað),
verð: 12.545 kr., 98 stk. (þynnupakkað), verð: 38.063 kr. Töflur 10 mg: 28 stk. (þynnupakkað), verð: 15.025 kr., 98 stk. (þynnupakkað), verð: 45.958 kr. Að ákveðnum skilyrðum uppfylltum
og að fenginni umsókn frá sérfræðingum í geðlækningum, taugalækningum og öldrunarlækningum getur Tryggingastofnun ríkisins gefið út lyfjaskírteini sem veitir heimild til
greiðsluþátttöku samkvæmt merkingunni E. Nánari upplýsingar um lyfið er að finna í Sérlyfjaskrá 2001.