Dagblaðið Vísir - DV - 13.02.2008, Qupperneq 40
40 ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 2008
Suðurland DV
Kynjaveröld
löklasýning á Höfn hefur verið
opin um nokkurra ára skeið. Sum-
arið 2000 var sett upp jöklasýn-
ing sem tengdist Menningarborg-
inni Reykjavík. Sýning sú var fljót
að festa sig í sessi og árið 2002 var
flutt í endurbætt húsnæði, þar sem
áður var verslun KASK. Megintil-
gangur sýningarinnar er að miðla
þekkingu á jöklum og mótunará-
hrifum þeirra á land og þjóð. Ann-
ars má segja að sýning safnsins sé
skipt í fimm hluta, þar sem er með-
al annars fjallað um náttúruvernd,
þjóðgarða, jöklafræði og í einum
sal ganga gestir inn í sýndarveru-
leika jöklasprungu og íshellis og
upplifa þar og þannig kynjaveröld
Vatnajökuls.
HalldórfráHö&i
Þekktastur allra Hornfirðinga
fyrr og síðar er án efa Halldór Ás-
grímsson, fyrrverandi forsætisráð-
herra. Hann fæddist á Vopnafirði
árið 1947, en fluttist ungur með
foreldrum sínum til Hafnar, þar
sem faðir hans var kaupfélags-
stjóri. Lengst þingmannstíðar átti
Halldór lögheimili eystra, enda
var hann fulltrúi Austlendinga
á þingi frá 1974 til 2003, er hann
flutti sig í Reykjavíkurkjördæmi
suður. Halldór vék svo af velii
stjórnmálanna á síðasta ári. Af
öðrum sem með einhverjum hætti
tengjast Hornafirði má nefna
Grétar Örvarsson, Stefán Hilmars-
son og Gísla Martein Baldursson.
Forsetasaga
Laust eftir 19Í0 kom Kristján
Eldjárn forseti fslands í opin-
bera heimsókn til Hafnar. Strax í
framhaldinu fór hann í heimsókn
til Ísaíjarðar, þar sem hann flutti
sköruglega ræðu og kvaðst vera
að koma frá Hornafirði. Frá þessu
segir Jón Baldvin Hannibalsson,
sem þá var forystumaður í bæjar-
málum vestra, í bókinni Tilhuga-
líf og minnist þess að forseti hafi
sagt að margir sem skoðuðu ís-
land úr lofti eða af landakorti sæu
það sem dýr. Þá væru Vestfirðir
höfuð skepnunnar. „Forseti gerði
hér hlé á málinu sínu því að hann
var að hugsa sama og áheyrend-
ur um framhaldið, það er að segja
ef Vestfirðir væru höfuð skepn-
unnar þá væri Höfn í
Hornafirði væntan-
lega afturendinn
eða rassboran. Það
mátti náttúrulega
ekki segja," segir Jón
Baldvin og bætir
við að eftir þetta
hafi Kristján
ekld náð flugi í
ræðu sinni.
HornaQöröur er eitt víöfeðmasta sveitarfélag landsins og nær frá Skeiðarársandi í
vestri aö Hvalsnesi í Lóni í austri en þarna í milli eru alls um 200 kílómetrar sem er
um 15% af hringveginum. Þannig má í raun skipta sveitarfélaginu upp í nokkur
svæöi; Öræfi, Suðursveit, Nesjar, Mýrar, Lón og svo Höfn í Hornafirði þar sem um
1.670 af 2.200 íbúum Hornafjarðar eiga heimkynni sín.
Lífæðin
Bryggjurnar eru lífæð Hornafjarðar,
enda er sjávarútvegur grundvallargrein
í atvinnulífi staöarins.
•1 / / yr I
B s
Sakir fjarlægðar í nærliggjandi
byggðir þurfum við á Hornafirði að
vera sjálfum okkur næg um flest. Hér
er öflug samfélagsþjónusta á öll-
um sviðum og flest stærri fyrirtæki
byggðarlagsins, svo sem útgerðin og
ferðaþjónustan, eru í eigu heima-
manna, sem ég tel að hafi mikla
þýðingu fyrir framþróun byggðar-
lagsins. Þannig hefur ferðaþjónsta
hér verið í mikilli sókn síðustu ár og
skiptir okkur sífellt meira máli," seg-
ir Hjalti Þór Vignisson bæjarstjóri á
Hornafirði.
Humarhöfuðborgin
„Samkvæmt fyrirliggjandi tölum,
til dæmis miðað við kvótastöðu, er
Höfn einn allra stærsti útgerðar-
staður landsins. Hér er stunduð al-
hliða fiskvinnsla, en sjálfsagt þekldr
fólk Höfn best sem humarhöfuðborg
landsins. Humarmiðin eru
ekki langt hér undan, til
dæmis á Breiðamerkur-
og Skeiðarárdýpi. Hum-
arinn er mikilvægur þátt-
ur af ímynd staðarins og
veitingastaðirnir á staðn-
um hafa allir humarrétti
á sínum matseðli. 1 þró-
unarsetrinu Nýheimum
sem hér er starfrækt eru
Háskólasetur Háskóla ís-
lands og Matís ohf. svo að
gera ýmsar athyglisverð-
ar tilraunir í sambandi við
humarinn, svo sem hvort
megi veiða hann í gildru
og flytja hann lifandi á markað. Það
væri mjög spennandi ef þær tilraun-
ir skiluðu tilætíuðum árangri, enda
gæti það aukið aukið verðmæti af-
urðanna til muna," segir Hjalti Þór
sem er 29 ára og yngsti bæj-
arstjóri landsins.
Stundum hefur verið
sagt að sakir landfræðilegr-
ar stöðu á suðausturhom-
inu sé Höfn í Homafirði það
sem kalla mætti einslds-
manns land. Þannig em tæp-
lega 300 km. til Egilsstaða og
400 km. á Selfoss. „Á vett-
vangi sveitarstjórnamála
emm við í'ágætu samstarfi
með Austíendingum en hvað
landsmálin áhrærir þá til-
heyrir Ilomafjörður Suður-
kjördæmi. I raun höfum við
þó reynt að fara hér ákveðinn
milliveg og sagt að Hornafjörður sé
á Suð-Austurlandi. Það hefur okkur
fundist gefa góða raun og samræm-
ast þeim veruieika sem við störfum
eftir; að vera sjálfum okkur næg," seg-
ir Hjaltí sem ólst upp á Hólabreklcu
á Mýmm. í dag býr hann með fjöl-
skyldu sinni á Homafirði.
Búa vel að barnafólki
„Mér fannst gott að alast upp í
þessu umhverfi og finn það sama
nú þegar ég er kominn með fjöl-
skyldu. Af hálfu sveitarfélagsins
höfum við lagt áherslu á að búa
vel að barnafólki. Hér komast börn
inn á leikskóla til dæmis ársgömul,
starf grunnskólanna er mjög metn-
aðarfullt og menningarlífið stendur
í blóma. Hér er góður og framsæk-
inn framhaldsskóli og í Nýheimum
er ágæt aðstaða til að afla sér há-
skólamenntunar, eins og milli 40
og 50 manns gera. Það fólk vill sig
hvergi hreyfa, því það er gott að búa
á Homafirði," segir Hjalti Þór Vign-
isson.
Hjalti Þór
Vignisson
Stjórnar málum á
Höfn og er yngsti
bæjarstjóri
landsins, 29 ára.
Dularfulla draugaborgin á Stokksnesi:
Menn sáu ekki verðmætin
Á Stokksnesi, skammt austan við Horna-
fjörð, var ein af fjórum ratsjárstöðvum og var
byggð árið 1954. Starfsemi hennar var hætt í
kringum 1990. „Það var engu líkt að aka eftir
eiðinu á fremur dumbungslegum desember-
degi og sjá dularfulla skermana bera í þolcuna
eins og útstöð í stjörnustríðsmynd, með mik-
ilfenglega fjallstinda á vinstri hönd og svar-
randi brim á kJettum, rétt fyrir utan þar sem
Hornafjarðarröstin ólgar," segir Andri Snær
Magnason í bók sinni, Draumalandið.
Ratsjárstöðin var rifin niður árið 2003, en
hún setti löngum afar sterkan svip á þetta
umhverfi. Skermar, kúlur og önnur mann-
virki voru mulin niður „... en einhvernveginn
láðist mönnum að sjá verðmæti sem þarna
voru falin og nota peningana í uppbyggingu í
stað niðurrifs. Það er einhvernveginn dæmi-
gert fyrir menningarblinduna að á sama tíma
og Stokksnes var rifið, vildu heimamenn
láta byggja íshöllina úr lélegu James Bond
myndinni sem var tekin á Jökulsárlóni," seg-
ir Andri Snær, sem telur að á Stokksnesi hafi
verið möguleikar á til dæmis óvenjulegu
vegahóteli, sumarhúsum eða safni. „Ratsjár-
stöðin og umhverfi hennar hefðu verið góð-
ur tökustaður fyrir lcvikmyndir, auglýsingar
eða tískumyndir," segir Andri sem bætir við
að þarna hefði verið frábært tækifæri til að
fræða fólk um hættur kalda stríðsins. Mögu-
leikar á slíku séu þó enn fyrir hendi á Kefla-
víkurflugvelli.
Svipur liðins tíma
Ratsjárskermarnir við Stokksnes
settu sterkan svip á umhverfið
þar, en hafa nú verið rifnir.