Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.2008, Side 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 4. MARS 2008
Fréttir DV
DYRASTIMATU R
Meöalfjölskyldan borgar rúmar 200 þúsund krónur á ári vegna verndar viö íslenskan
landbúnaö. íslenskir neytendur búa við hæsta matvælaverð í heimi. Nú vilja bændur
fá meira fyrir sinar afuröir vegna þess að aðföng eru orðin dýrari en áður. Tollar af
innfluttu kjöti og mjólkurvörum eru svo háir að ekki tekur því að flytja vöruna inn.
BRYNJÓLFUR ÞÓR GUÐMUNDSSON
fréttastjóri skrifar: brynjolfur@dv<IS
Nú er viðbúið að
**** matvælaverð hækki
Hver fjögurra manna fjölskylda
borgar á ári hverju 214 þúsund
krónur til að halda uppi landbún-
aðarkerfinu sem rekið er í landinu.
Er þá bæði horft til hás matvæla-
verðs og skattgreiðslnanna sem
fara í ríkisstyrki til landbúnaðar.
Kjöt og mjólkurafurðir eru dýrari en
ella þar sem háir innflutningstollar
vernda bændur gegn erlendri sam-
keppni. Fjárins sem fer í ríkisstyrki
til bænda þarf svo að afla með skatt-
lagningu.
Matvælaverð á Islandi er það
hæsta í heimi samkvæmt útreikn-
ingum Efnahags- og framfarastofn-
unarinnar, OECD, síðustu ár. fs-
land hefur árum saman verið í hópi
með Noregi, Suður-Kóreu og Sviss á
toppi listans yfir þau lönd sem búa
við mesta vernd við landbúnað sinn
og þar af leiðandi hæsta matvæla-
verðið. Nú er viðbúið að matvæla-
verð hækki enn frekar. Matvæli hafa
orðið dýrari á heimsvísu og sömu
þróun er spáð hér. Aðföng bænda
verða dýrari og nú krefjast margir
þeirra þess að afurðaverð hækki.
Hærra verð og skattar
Síðast þegar OECD kannaði
hvaða áhrif stjórnvöld í aðildar-
ríkjum sínum hefðu á matvælaverð
kom í ljós að íslenska landbúnað-
arstefnan hafði mest áhrif til hækk-
unar matvælaverðs af öllum ríkjum.
Samkvæmt þeirri rannsókn þarf
hver fjögurra manna fjölskylda að
borga 79 þúsund krónum meira fyr-
ir mjólk, kjöt og egg út úr búð en ef
hægt væri að flytja slíkar vörur inn
án hárra innflutningstolla. Ofan á
þetta bætast margvíslegar greiðslur
úr ríkissjóði sem kostar 135 þúsund
krónur í skatta á fjögurra manna
fjölskyldu að standa undir. Sam-
anlagt eru þetta 214 þúsund krón-
ur á hverja fjögurra manna fjöl-
skyldu eða tæpar 54 þúsund krónur
á hvern landsmann.
Samkvæmt útreikningum OECD
hafa íslenskir bændur 66 prósent af
tekjum sínum gegnum tollavernd
og styrktarkerfi landbúnaðarins.
Vilja litlar breytingar
íslensk stjórn-
völd hafa til
þessa £?

enn frekar. Matvæli
hafa orðið dýrari á
heimsvísu og sömu
þróun erspáð hér.
staðið gegn breytingum á heimsvið-
skiptum með matvæli. Þannig hafa
þau skipað sér í hóp með norskum,
suður-kóreskum og svissneskum
stjórnvöldum sem hafa sett mikla
fýrirvara við frjálsari verslum með
landbúnaðaraáirðir.
Nær öll ríku ríki heims vernda
landbúnað sinn, flest þeirra með
tvennum hætti, verndartollum og
greiðslum úr ríkissjóði. Frá þessu
eru undantekningar á borð við
Nýja-Sjáland sem afnam opinberan
smðning við landbúnað seint á síð-
ustu öld og er meðal mestu kjötút-
flytjenda heims.
Bændur vilja meira
„Mataröryggi þjóðarinnar er al-
vörumál. Engin þjóð, sem í það
minnsta býr við lflca landfræðilega
legu og okkar þjóð, má aðhafast neitt
sem ógnar matvælaöryggi hennar,"
sagði Haraldur Benediktsson, for-
maður Bændasamtaka fslands, við
upphaf Búnaðarþings á sunnudag.
Þá ræddi hann miklar hækkanir sem
bændur hefðu orðið fyrir eða stæðu
frammi fýrir í aðföngum.
Haraldur benti á að hvort tveggja
fóður og áburður væri orðið mun
dýrara en bændur ættu að venj-
ast. Að auki stæðu þeir frammi fýrir
háum vöxtum. „Bændur hafa enga
aðra leið en sækja ffam eftir hærra
afurðaverði," sagði Haraldur.
„Bændur þekkja vel erfiða um-
ræðu um matarverð og gera sér vel
grein fýrir að hækkun á vöruverði
er ekki til vinsælda fallin. Bændur
þekkja vel að árferði í landbúnaði
getur verið erfitt. En bændur vilja
segja sannleikann og ekki fela sig
fýrir erfiðleikum,".sagði Haraldur og
bætti við að gott samtal neytenda,
bænda og stjórnvalda væri nauðsyn-
legt við þessar kringumstæður.
Háir verndartollar
Eitt af því sem veldur háu matar-
verði á íslandi er það hversu
háir tollar eru lagðir á er-
lendar
■pL

Sauðkindin Bændurtala um mikilvægi þess
að mataröryggi íslands verði tryggt og tekur
forseti (slands undir með þeim. Þeir vilja að
tryggt sé að framleidd séu matvæli hér.
§
I *
3
KOSTNAÐUR FYRIR FJOGURRA
MANNA FJÖLSKYLDU
Hærra matvælaverð: Hærri skattar:
79 þúsund 135þúsund
SAMTALS: 214 þúsund krónur
HEIMILD: EFNAHAGS- OG FRAMFARASTOFNUNIN 2007.
HELSTU STYRKIRTIL BÆNDA
HEIMILD: FJARLÖGIN 2008
MJÓLKURBÆNDUR
4.779 milljónir
SAUÐFJÁRBÆNDUR
3.538 milljónir
HÁIR VERNDARTOLLAR
*AUK MAGNTOLLA ÞARF AÐ
BORGA 30 PRÓSENTATOLL AF
INNKAUPAVERÐIVÖRUNNAR.
HEIMILDIR: NÓATÚN OG TOLLASKRA
GRÍSALUNDIR
ÚTÚRBÚÐ
MAGNTOLLAR
VIÐ INNFLUTNING
2.598
kr./kg
1.195
kr./kg

..J-i

kjötafurðir. Tökum nokkur dæmi.
Kaupmaður sem vill flytja inn ungn-
autalundir þyrfti að greiða 30 pró-
senta verðtoíl af innkaupaverðinu.
Þar með er þó ekki öll sagan sögð því
ofan á þetta bætist magntollur upp á
1.462 krónur á hvert kíló. Blaðamað-
ur leit í Nóatún í gær og þá mátti fá
íslenskar ungnautalundir á 4.298
krónur. Magntollurinn einn og sér
nemur því 34 prósentum af útsölu-
verði vörunnar. Ofan á það bætist
svo virðisaukaskattur og verðtollur
sem fara til hins opinbera auk þess
sem kaupa þarf vöruna og flytja
hana til landsins.
Ungnautalundirnar eru síður en
svo einsdæmi. Lítum á grísalund-
ir. Þær fengust á 2.598 krónur kfló-
ið í Nóatúni í gær. Ef flytja átti þær
inn ffá útlöndum hefði lagst ofan á
þær 1.195 króna magntollur á hvert
kfló. Það er 46 prósent af útsöluverð-